မတ်မလီု၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၉
တွဵုရးဍုၚ်မန် ပ္ဍဲဒေသလ္ၚဵုတံဂှ် အခိၚ်အကြာဒပ်ပၠန်ဂတးတံကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒှ်ဒၟံၚ်ပန်ပှော်ညးသ္ကအ်ဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် ဟီုကၠုၚ် သွက်ဂွံကၠောန်လၟေၚ်တရဴတၟိတၟိတံရ။
ဟီုစၞောန်ကၠုၚ်လဝ် ကုဌာနမဆေၚ်စပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံသၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်၊ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုပ္ညဳပ္ညပ်ကမၠောန် ကမ္မတဳကမၠောန်အာတရဴတွဵုရး မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲရုၚ်အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန် လ္တူဍုၚ်မတ်မလီု ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၅ တေံရ။
အပ္ဍဲတွဵုရးဂှ် ကျာ်ဣသိယဵု မပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုဒေသအာတရဴဂမၠိုၚ် ကေုာံ ကျာ်စေတဳတၞဟ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ်၊ သီုပ္ဍဲစမြိုၚ်သာသနာနာနာတံဂှ် ကၟုဲအာတရဴ လုပ်စိုပ်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ် နူကၠာတေံတုဲ ညံၚ်ညးအာတရဴတံ ဂွံဗၠးဘဲ ဂွံဂီုကၠီု သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုကၠုၚ်လဝ်ရ။
ညးထ္ၜးဂၠံၚ်ကၟုဲအာတရဴမွဲတၠဂှ်လေဝ် ၜိုန်ရဟီုဒၟံၚ် သွက်ဂွံကၠောန်လၟေၚ်တရဴတၟိတံကီုလေဝ် နတဲဏံ တိဍာ်အာကၠုၚ်ဟွံဂွံတံနွံၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဒးအာကၠုၚ်ဒၟံၚ် နကဵုအခေါၚ်တံဂှ်ရ ဒးဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲတံရောၚ် ဟီုရ။
“ ဒၞါဲအာကၠုၚ်ဂွံတံဂှ် ဍေံတံ ကၟာတ်လဒဵုလဝ်။ ဥပမာ ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဏံတှ်ေ အာလ္ပာ်ဍုၚ်ရေဝ်ဟွံဂွံပုဟ်။ ၜိုတ်ဇြပ်ဗုဂှ် အာဂွံ၊ ၜက်နူဂှ် အာဟွံဂွံ။ ပ္ဍဲဇြပ်ဗုဂှ် တိက်ဗ္တံဟွံဂွံပုဟ်။ ဒၞါဲသၞောတ်ဗ္ၜတ်လဝ်သာ်ဏံတံ နွံရ။ ဆ္ဂး မိက်ဂွံကဵုရုပ်သီကၠေံ အရာတံဏံရ။ ဒးအာဒၟံၚ်နကဵုအခေါၚ်တံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ပလာပ်ပထုဲ သွက်ရဲညးမအာတရဴတံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
လၟေၚ်တရဴတၟိဏံဟွံသေၚ် လၟေၚ်တရဴအာကၠုၚ်မှာန်န်ဂွံ ကၠာတေံရဂှ် ညးအာတရဴနူဍုၚ်သ္အာၚ်တံမ္ဂး ဒးအာတ်ဒၟံၚ်အခေါၚ် သီုဌာနဝန်ဇၞော်ဟဝ်တေဝ်ကဵု ပရေၚ်အာတရဴ၊ သီုကဵုဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါတံဂှ်တုဲ အခိၚ်လအ်လတံ နွံဒၟံၚ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဂွံအာကၠုၚ်တရဴဂှ် ယဝ်အာတ်အခေါၚ်မ္ဂးလေဝ် အာကၠုၚ်ဗၠးဗၠးၜးၜး ဗီုကၠာတေံဟွံဂွံ၊ ၜိုတ်ဒၞါဲဍေံတံ ဖျေံကဵုလဝ်ဂှ်ရ အာကၠုၚ်ဂွံတုဲ ဒးကဵုဒၟံၚ် စနူကဵုတၚ်နၚ်သောဲသောဲဗြောဲဗြောဲတံဂှ်တုဲ တရဴလဇအာတံ နွံဂှ် သ္ဂးရ။
တၠကမၠောန် ဟဝ်တေဝ်ကဵု ပရေၚ်အာတရဴ မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ၜိုန်ဟီုဒၟံၚ် ဂွံထ္မံက်လၟေၚ်တရဴတၟိတံကီုလေဝ် နတဲဏံ ဟိုတ်နူအကာဲအရာပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ကမၠောန်အာတရဴတံ ဟွံခိုဟ်ရတုဲ ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၟဳတ်တေၚ်ဂြတ်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲလေဝ် ၜိုတ်ကိစ္စဒးအာကၠုၚ် ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံတံမှဟေၚ် အာကၠုၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ် ဟီုရ။
“ကမၠောန်အာတရဴပိုယ်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံခိုဟ်စအှ်ေရပုဟ်။ အဓိပ္ပာယ်ဂှ်တှ်ေ ကမၠောန်အာတရဴဂှ်လေဝ် ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ကလောန်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်။ မူဟိုတ်ရောတှ်ေ ဟိုတ်နူဂီုကၠီုတိဍာ် ဟိုတ်နူပရူပရာသာ်ဏံတုဲ ညံၚ်ညးအာတရဴတံ ဂွံမိပ်ဇြိပ်ဂှ် ဖန်ကဵုဟွံမာန်ပုဟ်လေဝ်။ ဟိုတ်နူပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ဒၞါဲအာဟွံဂွံဂှ်ဂၠိုၚ်။ တုဲတှ်ေ ထ္ၜးဟိုတ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ စၟဳတ်သၟာန်သၟုက်ဒၟံၚ်တံ ဂၠိုၚ်တုဲ ဂွံပြေလၟောၚ် ဒှ်ဟွံမာန်ရပုဟ်’ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုလၟေၚ်တရဴတွဵုရးဍုၚ်မန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟိုတ်နူစၟဳတ်တေၚ်ဂြတ်ကၠုၚ်ကီု၊ ထ္ၜးဟိုတ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်စၟဳတ်တံဂှ် အာတ်မိက်ဒၟံၚ်သြန် ဂၠိုၚ်ကဵုဆကီု၊ ဟိုတ်နူအမိၚ်တိတ်ဗ္တံဟွံဂွံကဵု ဟိုတ်နူအခက်အခုဲ မဒးတေၚ်စရၚ်ကၟုဲတံဂှ်တုဲ ယဝ်ကၠောန်ကၠုၚ်လၟေၚ်တရဴတၟိမ္ဂးလေဝ် ညးအာတရဴတံ စိုတ်လုပ်စဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးထ္ၜးဂၠံၚ်ကၟုဲမွဲတၠ ဟီုရ။
သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် နူကံၚ်ဇြဳပၞာန်မကဵုလဝ်ဒၞါဲဂှ် ၜိုန်ဟီုဒၟံၚ်သ္ဂောံကၠောန် လၟေၚ်တရဴတၟိကီုလေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၉ တုဲကၠုၚ်တေံ ဌာနဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ်အမေရိကာန် ထပ်ကဵုကၠုၚ်လဝ်သတိ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ် ၂၀ ဍုၚ် မပါလုပ်သီုဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဒဒှ်ရအာကၠုၚ်တရဴဟွံထေက် စိုပ်မံၚ်အရံၚ်သာ်ဗ္ကေတ် ကဆံၚ် ၄ ရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ်တှ်ေ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜဳကလေၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်သဓီု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု ကေုာံ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်တံဂှ် အကြာကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ဒပ်ပၠန်ဂတးတံဂှ် ပန်ပှော်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ် မွဲဏှမွဲဏှရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI