မတ်မလီု၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၁၁
ညံၚ်တၚ်နွံပၟိက်ဒဝ်ဠာ ဂွံသက်သာစှ်ေအာဂှ်တုဲ အပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ် သွက်ဂွံကၠောန်ပ္တိတ် ဗၞိက်ရဝ်ဗာ ကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်တံ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ် ဟီုဂးကၠုၚ်ရ။
နကဵုတၚ်ရန်တၟံ ကဏ္ဍရဝ်ဗာ သ္ဂောံဖောအ်ဗြေဝ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၉ တေံ ပ္ဍဲကဵုဝှဝ်ရာမ်ရဝ်ဗာဍုၚ်ဗၟာ−၂၀၂၃ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲနေဗျဳဒဝ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ကပေါတ်ဗၞိက်ရဝ်ဗာ နူဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုကွဳလိုန်၊ ကွဳစက် ကေုာံ သၠာတာယာ ကွဳလိုန်ဓာတ်တံဂှ် လၟေၚ်သၞာံ ဟိုတ်နူဒးပၠောပ်ဒၟံၚ် ဗ္ဒါဲဒဝ်ဠာအမေရိကာန် ၆၅ ပြကောဋိကိုဋ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ် ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ သွက်ဂွံကၠောန်ပ္တိတ် ကပေါတ်ဗၞိက်ရဝ်ဗာ ကဆံၚ်သၠုၚ်တံဂှ် နွံပၟိက်ရောၚ် ဟီုရ။
ယဝ်ရကၠောန်ပ္တိတ် ဗၞိက်ရဝ်ဗာ ကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်မ္ဂး ဗွဝ်ဖျာရဝ်ဗာအပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဂွံကၠုၚ်တုဲ မ္ၚးနူကဵုဖန်ဗဒှ်ကဵု အခေါၚ်အရာကမၠောန်ကၟိတ်တံဂှ် ဖဵုဖအောန်ဖျေံ ပရေၚ်ရပ်စပ်စကာသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်လေဝ် ကလိဂွံဏောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ဂးရ။
တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာမွဲတၠဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ၜိုန်ရကဵုကၠောန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် ဗၞိက်ရဝ်ဗာတံ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံဂှ်ကီုလေဝ် နတဲဏံ စနူကဵုစမြိုၚ်သ္ဇိုၚ်တံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်တုဲ ကလိဂွံပၟတ်ဓာတ်လလဳ ဟွံမှာန်တံကဵု ဒၟါနူကဵုအခက်အခုဲ ပၠောပ်ပ္တိုန်ကပေါတ်ဓာတုဗေဒတံဂှ်တုဲလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ဏီပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“အကာဲအရာလၟုဟ်ဂှ် စမြိုၚ်သ္ဇိုၚ်တံဂှ် ဒးသိုၚ်ခၞံဒၟံၚ်တၟာလှ်ေဏောၚ်။ ပၟတ်ဓာတ်လလဳကီု၊ အခိၚ်ဟီုထောံရုၚ်စက်ဂှ် မ္ၚးနူကဵုတာယာတံဂှ် ကပေါတ်ဓာတုဗေဒ တၟာဂလိုၚ် နွံပၟိက်ဏောၚ်။ ကပေါတ်ဓာတုဗေဒတံဏံဂှ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ပိုယ်တံဂွံပၠောပ်ပ္တိုန်ဂှ် အခက်အခုဲနွံဒၟံၚ်ညိညတုဲ သၠာတာယာတံဏံ ဂွံအာနဒဒှ်ဗၞိက်ပ္တိတ်သာ်ဏံမာန်ဟီုဂှ် အခက်အခုဲနွံဒၟံၚ်ဏီဏောၚ် ညာတ်ကေတ်ရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သွက်ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်ရဝ်ဗာကဆံၚ်သၠုၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်ဟီုမ္ဂး စနူကဵုစပ်ကဵုမူဝါဒတံဂှ် ဒးပလေဝ်ပလေတ်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တုဲတုဲတံဂှ် မ္ၚးနူကဵုလ္ပာ်စက်တံဂှ် သွက်ဂွံဓလိုက်တမ်ရိုဟ် စနူကဵုလ္ပာ်သြန်လှုဲတံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ် တၟာဂလိုၚ်ဏီရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာမွဲတၠဂှ်လေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ်ဂှ်ဝွံ လ္ဂောံကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး ဒှ်ဟွံမာန်တုဲ ကၠာတေံ ဗၞိက်ပ္တိတ်နူရဝ်ဗာတံ ကၠောန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာ ဟိုတ်နူဟွံဂွံၚုဟ်ဂှ်ရ ဟွံစှ်ေကဵုနတဲပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“အကာဲအရာလၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ သွက်ဂွံပ္တိတ်ဗၞိက်ဂှ် ဒးကေတ်စမြိုၚ်သ္ဇိုၚ်တံဏောၚ်။ ဟွံဂွံပၟတ်ဓာတ်လလဳမွဲသာ် ကမၠောန်ဗၞိက်ပ္တိတ်ဏံမွဲ ဗီုလဵုဂွံဂေတ်ရော။ တာယာတံ ကျောတ်တံဟီုဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်လအ်ဒၟံၚ်ယျ။ ဆ္ဂး အာသွံ ပ္ဍဲကဵုဗွဝ်ဖျာမ္ဂး ဗီုညးတၞဟ်ဂွံဂှ် ဟွံကဵုပုဟ်။ ဗၟာကၠောန်ဂးတုဲ ဟွံဂွံၚုဟ်ပုဟ်။ မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်တံဂှ်တှ်ေ ဍုၚ်ဇကုပ္တိတ်မာန်မ္ဂး ဟွံဒးရာန်ဒြပ်ညးတၞဟ်ပုဟ်။ ဒဝ်ဠာဂှ်တှ်ေ ဟွံတိတ်မ္ၚးပုဟ်။ ဂွံပ္တိတ်တွဵုဏောၚ်ဟီုဂှ် ညးဂှ်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ်ရော။ လှုဲဂှ် နူလဵုကဵုရော။ မၞိဟ်စဟီုဂှ် ဒးကၠောန်သာ်ဏံရဏောၚ်။ ညးတံထေၚ်ဂှ်တှ်ေ ဂွံရဝ်ဗာဂၠိုၚ်ၚ်တုဲ ကၠောန်မ္ဂး ကပေါတ်ဂွံတိတ်ဂှ် ဒးစုတ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍေံ တၟာဂလိုၚ်ဏီဏောၚ်။ ကပေါတ်ဓာတုတံ မုတံရ။ မတံဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဇကု မုဟွံမွဲပုဟ်“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲဍုၚ် ယဝ်ရကၠောန်ပ္တိတ် ဗၞိက်ပ္တိတ်ရဝ်ဗာကဆံၚ်သၠုၚ်တံဂှ်မ္ဂးလေဝ် သၞောဝ်အစာံ ဍာ်ဒကေဝ်ဂၠးတိ မစၟတ်လဝ်ဂှ် ဒးစိုပ်ဏောၚ်တုဲ ဂွံလုပ်ဗွဝ်ဖျာဂှ်လေဝ် ဒးကၠောန်ဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏီဂှ်ရ ပ္ဍဲကာလဏံ ဒှ်ဟွံမာန်ဏီပုဟ်ဂှ် တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာတံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ရဝ်ဗာဝွံ သွက်ဂွံကလိဂွံသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂှ် ဒှ်သတ်ကွတ်စက်ပၟိက်ဇၞော်မွဲတုဲ သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန် ဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ဒှ်ဂကူဗၞိက်ပလံၚ် မ္ဒးကဵုက္ဍိုပ်မွဲတုဲ စနူကဵုပရေၚ်တဵုလွဳရဝ်ဗာ စဵုကဵုကၠောန်ပ္တိတ်တၞးထၜိုတ်တံ၊ ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တံဂှ်ဒးတောတက်ဖောအ်ဗြေဝ်ရောၚ် ဟီုရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဂှ် တဵုလွဳလဝ် ရဝ်ဗာ ပ္ဍဲကဵုရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရး ၉ ဂှ် ၁ ဒဿမ ၆၄ ပြကောဋိကိုဋ်ဨကနွံတုဲ ဨကခွါတ်ဒၟံၚ်ထၜိုတ်ဂှ် ဗ္ဒါဲ ၁ ပြကောဋိကိုဋ် နွံတုဲ လၟေၚ်သၞာံလျိုၚ်ထၜိုတ် ၁ ကိုဋ်ပြၚ် တိတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဌာနက္ဍိုက်ပ်ပရေၚ်တဵုလွဳကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရ။
ထၜိုတ်တိတ်ကၠုၚ်တံဂှ် ရပ်စပ် အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် လျိုၚ်တာန် ၂ ဠက်ပြၚ်တုဲ လျိုၚ်တာန်ထၜိုတ် ဗ္ဒါဲ ၃ ကိုဋ်ဂှ် ပလံၚ်ပ္တိုန်သွံတြးဒၟံၚ် ဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ နူကဵုကဏ္ဍထၜိုတ်ဂှ် လၟေၚ်သၞာံအမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ နူကဵု ၂၅၀ ပြကောဋိကိုဋ် စဵုကဵု ၄၅၀ ပြကောဋိကိုဋ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI