နေဗျဳဒဝ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ ၁၅
ဟိုတ်နူဍာ်ဇၞော်ဍာ်ကလိုပ် ကြပ်အလုံဍုၚ်ဗၟာမွဲဂှ်တုဲ လမျီုမၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးချိုတ်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ် နဒဒှ်အလဵုအသဳမွဲဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ခၠေဝ်ပၠန်ကာမံက်တိုန်ဂှ်တုဲ အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပရေၚ်ပါ်ပါဲ သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်နူဘဲဍာ်တုဲ စဵုကဵုဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၃ အခိၚ်လဒေါဝ်တ္ၚဲဂှ် အလုံဍုၚ်မွဲ မၞိဟ် ၃၃ တၠ ချိုတ်အာလဝ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟီုဂးလဝ်ကီုလေဝ် ညးတာလျိုၚ်ဟံၚ်ပြာ်မှာဇန်ဂမၠိုၚ် ဟီုလဝ်ကဵု ဌာန်ပရိုၚ်မဳဒဳယာဗၠးၜးတံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲဒေသဒးဘဲဍာ်တံဂှ် မၞိဟ်စဵုကဵုကၠံ ဒးချိုတ်အာလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် သ္ၚိဌာန်ဒြပ်ရတ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူဒးဘဲဍာ်တုဲ ဒးဆောံလေၚ်အာလဝ်တုဲ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုလဝ် ကမၠောန်ဟံၚ်ပြာ်ကာမံက်တိုန် အရာမနွံပၟိက်တံ လွာဲဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ပါ်ပါဲဒၟံၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ညးအုပ်ဓုပ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ်ဝွံ ပ္တိတ်ကဵုသြန်ဗွဝ်ကာမံက်တိုန် လွာဲဂှ်တုဲ ဒးကၠောန်ကမၠောန်ဟံၚ်ပြာ်တံဂှ်ဏောၚ်တုဲ ကၠာဘဲသဘာဝဟွံဂွံဒှ် ညံၚ်ဍာ်ကၟိုဟ်တံဟွံဂွံဒှ်ဂှ် ဒးဒစးဒုၚ်ကရိုဟ်လဝ်ဍာ်တၟိုန်တံဂှ်ဏောၚ် ဟီုရ။
“မၞိဟ်အုပ်ဓုပ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် နဒဒှ်အလဵုအသဳမွဲ ရဲသီအဝဵုဒှ်ဒှ် အခိၚ်လၟုဟ် ပ္တိတ်ကဵုသြန်ဗွဝ်အရန်တံ လွာဲဂှ်တုဲ ဒးကၠောန်ကမၠောန်ဟံၚ်ပြာ်တံဂှ်ဏောၚ်။ လၟုဟ်ဂှ် မုပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ်မှ ဟွံကၠောန်ဒၟံၚ်ပုဟ်။ မွဲပၠန်ဂှ် အန္တရာယ်ဘဲသဘာဝဟီုဂှ် ဂကောံစမ်ၜတ်အကာဲအရာဗြဲကျာတံလေဝ် နွံ။ လ္ပာ်ပရေၚ်တဵုလွဳ ကေုာံ လ္ပာ်တၟိုန်ဍာ်တံလေဝ် နွံရ။ ကၠာဘဲသဘာဝဟွံဂွံကၠုၚ် ဒးဒစးဒုၚ်ဖံက်ကရိုဟ်လဝ်ဍာ် တၟိုန်တံဂှ်ဏောၚ်။ တုဲမှ တၟိုန်တံဂှ်ဍာ်ကၟိုဟ်တုဲ အခိၚ်ဒှ်ဘဲသဘာဝတံဂှ်တှ်ေ နကဵုအလဵုအသဳမွဲဒှ်ဒှ် ရဲသီအဝဵုဒှ်ဒှ် အခိၚ်လၟုဟ် မုဟွံကၠောန်ဒၟံၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂးကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဇြဝ်မေန်ထောန်ဂှ်တှ်ေ အတိုၚ်စရၚ် စဵုကဵုဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၃ အခိၚ်လဒေါဝ်တ္ၚဲဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူဍာ်ဇၞော်ဍာ်ကလိုပ်တုဲ သ္ၚိပန်ဠက်ပြၚ် ဒးဆုဲပြံၚ်လဝ်တုဲ ဖျေံလဝ်ကဵုဒၞါဲ ပ္ဍဲဗ္ဒိုပ်ဟံၚ်ပြာ်ဘဲဍာ် ၁၈၇ တံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ညံၚ်ဍာ်ဂွံစှ်ေဗွဲမပြဟ် ကေုာံ ညံၚ်ဍာ်ဂွံအာကၠုၚ်ဂွံဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်မဆေၚ်စပ်ဂမၠိုၚ် ရပ်စပ်ယန္တယာစက် ကေုာံ ဒပ်အေန်ဂျေန်နဳယျာ နူဒပ်ပၞာန်တံတုဲ သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်အိုတ်ဂှ် ဥက္ကဌ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုလဝ်စၞောန်ရောၚ် ညးဟီုရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဂကောံမှာဇန် ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ်ဘဲဍာ်တံဂှ် ဒဒှ်ရတၚ်တဴဂုဏ်ဂှ်ကီု၊ သွက်ဂွံဆက်ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပရေၚ်ရီုဗၚ်မၚ်မွဲတံမာန်ဂှ်လေဝ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ညးတာလျိုၚ် ဂကောံဟံၚ်ပြာ်မှာဇန် ဖျေံသ္ဇိုၚ်တွဵုရးဍုၚ်မန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ မိက်ဂွံအာရီုဗၚ် ဒေသဒးဘဲဍာ်တံကီုလေဝ် တာဒၞါလဝ်တံ နွံဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“တာဒၞါလဝ်တံ နွံဒၟံၚ်တုဲ ပရေၚ်အာကၠုၚ်တံ၊ ကိစ္စစပ်ကဵုတရဴတံဂှ်တှ်ေ ဥပမာ ပိုယ်တံ နူဒေသဏံလေဝ် မိက်ဂွံအာရီုဗၚ်ကဵု လ္ပာ်ဒေသ (ဒးဘဲဍာ်) တေံ။ ဂွံရီုဗၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုတရဴဂၠံၚ်တံဂှ်တှ်ေ အကာဲအရာနွံဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ ဒးဂဗအာ အခက်အခုဲတၟာဂလိုၚ်မာန်ဏောၚ်။ မွဲပၠန်ဂှ် လၟုဟ်ဂှ် ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်တံဂှ်လေဝ် ဟွံပြေပြံၚ်ဗီုကၠာတေံတုဲ ဇြဟတ်ဍိုန်လျစှ်ေအာ တၟာဂလိုၚ်ရ။ အဓိက ပရေၚ်ကောပ်ကာဲတံ ဇြဟတ်ဍိုန်အာဂှ် ညာတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူအသိၚ် လဗိုတ်ကျာတိုၚ်ဝှောန်ယာဂဳ ပိုက်လဝ် ပ္ဍဲၜဳကြုက်သၠုၚ်ကျာဂှ်တုဲ စနူဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၀ တုဲ အလုံဍုၚ်ဗၟာမွဲ ဗြဲဂူလဝ် ဟွံပိုတ်သ္ကုတ်တုဲ နူကဵုဍာ်ၜဳ၊ ဍာ်ကြုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် ဍာ်ဇၞော်ဍာ်ကလိုပ်တံ က္တဵုဒှ်လဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုနေဗျဳဒဝ် မပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရး ၇ ပ္ဍဲကဵု ၃၄ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် လၟိဟ်မၞိဟ် ၜါကိုဋ်ပိဠက်ပြၚ် ဒးလဝ်ဘဲဍာ်ရောၚ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၃ တေံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
စပ်ကဵုကမၠောန်ကလေၚ်ဖျေံဒၞါဲဝါဲ ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ရီုဗၚ် အရာမနွံပၟိက် စပ်ကဵုဘဲဍာ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၃ တေံမှ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ကောံဓရီုပ္ညဳပ္ညပ် ကမၠောန်ကမ္မတဳကောပ်ကာဲဖန်ဇန် စပ်ကဵုအန္တရာယ်ဘဲသဘာဝကောန်ဂကူရ။
ပ္ဍဲကဵုဘဲဍာ်ဏံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ကေတ်လဝ်ကဆံၚ်ဌာနန္တရသၠုၚ်အိုတ် စဵုကဵုပန်ဒၞါဲ မပ္တံကဵု သမ္မတယာယဳ၊ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်၊ ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ကာစဵုဒၞါဒပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဘဲဍာ်တုဲ ဂွံပန်တ္ၚဲ ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၃ ဂှ်မှ ဂွံမံက်တိတ်ကၠုၚ် ဂတမတ်ညးဂမၠိုၚ်ရ။
စပ်ကဵုဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုဍုၚ်ဗၟာ ရီုဗၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ကာမံက်တိုန်ဂှ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တှ်ေ ပ္တောံၜတ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဍုၚ်သေံ ဍုၚ်ဇိုၚ်ဝုတ်ဒိုဟ်ဂှ်တုဲ ပါ်ပါဲဒၟံၚ် သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဏံ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ပိုၚ်ပြဳလဝ် က္ၜၚ်ကျာသၞေၚ်ဝဲ ဗ္ဒါဲ ၇၀ ဖ္ဍိုက် ပါလုပ်သီုကဵုက္ၜၚ်ကျာသၞေၚ်ဝဲအရပ်စပ်နာနာဂှ်ဝွံ ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ကဵုလဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဒးဘဲဍာ်တံ နူကဵုတရဴကျာဂှ် ဟွံဂွံဆဵုလဝ်ဏီရ။
ဥူဖေတာန် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ်ဂှ် အခိၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်ဘဲသဘာဝဂှ် ဒၞါဲထေက်ကဵုဟွံချိုတ် ညံၚ်ဟွံဂွံချိုတ် မွဲဒမြိပ်အခိၚ် သွက်ဂွံရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ကဵုဂှ် နွံပၟိက်ရောၚ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
“အခိၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ် ဘဲအန္တရာယ်သဘာဝ သာ်ဏံဂှ် ဒးခၠေဝ်ပၠန်အာ မွဲဒမြိပ်အခိၚ်ဏောၚ်။ ကၠောန်သာ်ဏံမှ ဒှ်အရီုဗၚ်ဏောၚ်။ ဒၞါဲဟွံထေက်ကဵုချိုတ် ညံၚ်ဟွံဂွံချိုတ် ဒၞါဲဟွံဒှ်ဒဒိုက် ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်ဒဒိုက် ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာကာတၟေၚ်တံဂှ်တှ်ေ အခိၚ်ဂှ် ဒှ်အဓိကရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ မွဲဒမြိပ်အခိၚ် ဂွံခၠေဝ်ပၠန်မာန်ဂှ် သွက်ဂွံကၠောန်ကဵုကမၠောန်ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်တံဂှ် အလဵုအသဳ ဒးဒှ်မံၚ်ဒတုဲဏောၚ်ဟီုဂှ် ပိုယ်တံ မိက်ဂွံသ္ပတဴတၚ်စၟတ်သာ်ဏံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဒၞါဲဒေသ ပရေၚ်ဇီုကပိုက်လီုလာ်တံ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်တံဂှ် ဗွဲမပြဟ် သွက်ဂွံကေတ်အဆက်မာန်ဂှ်ကီု၊ ကပေါတ်ကညောတ်ကဵုလဝ်ဒါန် နူအပ္ဍဲဍုၚ်၊မ္ၚးဍုၚ်တံဂှ်လေဝ် နူကဵုဌာနမဆေၚ်စပ်တံ ဗက်ကဵုဒေသတုဲ သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်အာဗွဲမစှ်ေကဵုသၞောတ်ဂှ် သဳကၠဳလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် တၚ်နၚ်ဒးလီုလာ်ဆောံလေၚ်အာတံဂှ် သွက်ဂွံပ္တိုန်ထ္ၜး မွဲဒမြိပ်အခိၚ်မာန်၊ တၚ်ကဵုသမ္တီ ဍာ်ၜဳဇၞော်၊ စြာၚ်ဍာ်၊ တၟိုန်ဍာ်တံဂှ် ဗက်ကဵုဒေသဇီုကပိုက်ဒးမာန်တံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံလလောၚ်တြးအာဂှ်ကီု၊ နွံပၟိက်မ္ဂး သွက်ဂွံဒစးဒုၚ်ဆုဲပြံၚ်တံဂှ်လေဝ် သ္ဂောံစုတ်အာတံဒှ်တမ် သဳကၠဳလဝ် ကမၠောန်ကောပ်ကာဲဖန်ဇန်တံရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ