မတ်မလီု၊ အံက်တဝ်ဗာ ၃
ပ္ဍဲကဵုကမၠောန် နကဵုညးဒးဒုၚ်စကာကမၠောန် ဗွဲအဓမ္မတံ နကဵုစိုတ်ဗွဲမဂီုကၠီု ကၠုၚ်စိုပ်တေၚ်မာန်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ကီုလေဝ် ရီုဗၚ်ကဵုနတဲဏံ ဗွဲမစိုပ်တရဴ ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ညးမရီုဗၚ်ကဵုဒၟံၚ် ပရေၚ်သၟာကမၠောန်တံ ဟီုရ။
တၚ်တေၚ်စိုပ် စပ်ကဵုစကာကမၠောန် ဗွဲအဓမ္မတံဂှ်တုဲ နူကဵုယန္တယာတေၚ်စိုပ် ပရေၚ်စကာဗွဲအဓမ္မ ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် NCM မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုညးစၞးမဆေၚ်စပ်တံ ပါလုပ်သီုကဵုဌာနဝန်ဇၞော်သၟာကမၠောန်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုသောၚ်ကလးကဵုဒၟံၚ်ရောၚ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၃၀ တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ရ။
ညးလဵုဟွံဟီု ဒးဒုၚ်စကာဗွဲအဓမ္မ ပ္ဍဲကဵုကမၠောန်တံမ္ဂး တေၚ်စိုပ် နူကဵုရုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်၊ ဂကောံအလဵုအသဳ ရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရး၊ ကံၚ်ဇြဳနေဗျဳဒဝ်၊ ကမ္မယှေန်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကောန်ဂကူ ဍုၚ်ဗၟာ၊ ရုၚ်သၞာဲဒဴပရေၚ်ဆက်စၠောံ ILO ကေုာံ ဂကောံတၞဟ်သ္အာၚ်တံဏံမာန်တုဲ နူကဵုရုၚ်ဌာနဝန်ဇၞော်သၟာကမၠောန်လေဝ် တေၚ်စိုပ်မာန်ဂှ် သ္ဂးရ။
ညးရီုဗၚ်ကဵုဒၟံၚ် ပရေၚ်သၟာကမၠောန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ နကဵုညးဒးဒုၚ်စကာ ဗွဲအဓမ္မတံ တေၚ်စိုပ် နကဵုစိုတ်ဗွဲမဂီုကၠီုမာန်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ကီုလေဝ် အလဵုညးတံဂှ် နကဵုဗီုပြၚ်နာနာ ဍဵုဍိုက်လဝ် သၟာကမၠောန်တံတုဲ သၟိၚ်တၠအဝဵုတံဂှ်လေဝ် ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ကဵု တၠကမၠောန်တံဂှ်ရ ဟွံဂွံအရီုဗၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ညအ်ဂှ် လလောၚ်တြးဏာလဝ် ပ္ဍဲတၞးလိက်ရဏောၚ်။ ဍာံဍာံဂှ် အခေါၚ်တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ရဂှ် ဍေံတံပ္တိတ်ဒၟံၚ်သၞောဝ် ကုသၟာကမၠောန်တံ အတေၚ်အဓမ္မဏောၚ်၊ ပ္တိတ်ဒၟံၚ် တၚ်လလောၚ်တြးတံ၊ ပ္တိတ်ဒၟံၚ်သၞောဝ်တံ နူကဵုရဲကၠောန်ဒၟံၚ်သာ်ဏံဂှ် အာတေၚ်စိုပ် ဇရေၚ်ညးတံညိ၊ ရီုဗၚ်ကဵုဏောၚ်ဟီုဂှ် နကဵုလညာတ်အဲတှ်ေ ဒှ်သ္ဇက်ဒးဂြိုၚ်မွဲရဏောၚ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ရံၚ်အာပၠန်မ္ဂးလေဝ် သၟိၚ်တၠအဝဵုတံဏံကဵု တၠကမၠောန်တံ ပံၚ်တောဲဒၟံၚ်တံဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ အရာတံဏံဂှ် ထ္မံက်ပ္တိတ်ဟီုလေဝ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ညအ်ဂှ် ဟွံဂွံဒၟံၚ် အရီုဗၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ ဟီုရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သၟာကမၠောန်ဒးဒုၚ်စကာ ဗွဲအဓမ္မတံဂှ်ဝွံ အာတေၚ်စိုပ် ဇရေၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မ္ဂး ဟွံကေတ်အရေဝ်မွဲသာ် စၟဳတ်ဒၟံၚ် လၟေၚ်ဒဒှ်တံဏံ အခိၚ်ဗွဲမလအ်လတုဲ ဒးဇီုကပိုက်ကဵုကမၠောန်သၟးဟွံက ပရေၚ်ကေတ်အရေဝ် ဗွဲမစိုပ်တရဴတံလေဝ် ဟွံမွဲဂှ်ရ နကဵုသၟာကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဓဝ်ပတှ်ေလ္တူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံမွဲဒၟံၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
ညးမရီုဗၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်သၟာကမၠောန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် စကာဒၟံၚ်ကောန်ကလောန်တံ ဟွံမွဲကဵုသၞောတ်ဗ္ၜတ် ပ္ဍဲကဵုကမၠောန်တံဂှ်ဝွံ မွဲဒမြိပ်သီအဝဵုဏံ နွံကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ အာတေၚ်စိုပ်မ္ဂးလေဝ် ပ္ဍဲအရာသောၚ်ကလး ဂဗုတ်တံဂှ် အခိၚ်လအ်လတံ နွံတုဲ ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်ဂှ်ရ အေၚ်ဒုၚ်တုဲ ဒးကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုရ။
“စကာဒၟံၚ် အခိၚ်အပဵု ကွေံကွေံ။ ဟိုတ်နူသြန်ဂိတုအောန်တုဲ မွဲနာဍဳ ဒးကၠောန်ကဵုၜါဆဏောၚ် ဍေံတံ စကာကၠုၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ကောန်ကလောန်မွဲမွဲ မွဲတ္ၚဲဂှ် ၁၀ နာဍဳ/ ၁၂ နာဍဳ ဒးကၠောန်ဒၟံၚ်ကလောန် လၟေၚ်ၚ်ဏောၚ်။ အခေါၚ်ဗၠးၜး ကောန်ကလောန်မွဲမွဲ အခေါၚ်အရာတၞဟ်ဟ်တံဂှ် မုဟွံမွဲရပုဟ်။ တုဲပၠန် ဒၞါဲပသောၚ်ဂဗုတ်တံဏံဂှ်လေဝ် ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်တုဲ အခေါၚ်ညးတံသ္ဂောံဂွံ ဒှ်ဒၟံၚ်ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်တှ်ေ ကောန်ကလောန်တံဂှ် ဒှ်ညိညတှ်ေ ဟွံတေၚ်ရပုဟ်။ အေၚ်ဒုၚ်တုဲ မစကာဂှ် ဒးကၠောန်ကဵုဒၟံၚ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကောန်ကလောန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဝွံ အတိုၚ်သၞောဝ်ကောန်ကလောန်တံဂှ်မ္ဂး ဂွံတီကေတ်လဝ် အခေါၚ်အရာသ္ဇိုၚ်တံ အောန်တုဲ ဒးဒုၚ်ဝးပ္ကဝ်အခေါၚ်အရာသၟာကမၠောန်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်တုဲ ဗီုကဵုကၠာတေံ ရေၚ်တၠုၚ်ပရေၚ်သၟာကမၠောန် ဗၠးဗၠးၜးၜး ဟွံဂွံဂှ်တုဲလေဝ် ကောန်ကလောန်တံ ဒးဒုၚ်စကာဒၟံၚ် အတေၚ်အဓမ္မရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
နကဵုကောန်ကလောန်ဂမၠိုၚ် ဒးဒုၚ်စကာ ဗွဲအဓမ္မရောၚ် တေၚ်စိုပ်ကၠုၚ်မ္ဂးလေဝ် နကဵုဌာနမဆေၚ်စပ်လ္ၚဵုတံ ဗက်စအဂတိ လ္ပာ်တၠကမၠောန်တံတုဲ ဓဝ်ဍာံဂှ် သ္ပကၠေံဗၠေတ်တုဲ သာတုဲဍဵုဍိုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးညိၚ်ကဵုဒၟံၚ်ရောၚ် သၟာကမၠောန်တံ ဟီုလဝ်အိုတ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ လလောၚ်တြး သမဂ္ဂသၟာကမၠောန်တံ နဒဒှ်ဂကောံဟွံလုပ်သၞောဝ်ကီု၊ ရပ်ဒက်ဖျေံထံၚ် ကောန်ဂကောံသမဂ္ဂ ကဵုကၠံကီု၊ ရပ်ဒက်ဂစိုတ်ဂယိုၚ် ဟွံဗဗွဲကဵုသၞောဝ်တံဂှ်လေဝ် ကၠောန်ၜိုတ်လဝ်ရ။
ဂကောံသၟာကမၠောန်ဍုၚ်သ္အာၚ် ILO ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ အခေါၚ်အရာဒက်ပ္တန်ဂကောံသမဂ္ဂ ကေုာံ အခေါၚ်အရာမၞိဟ်မှာဇန် ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သၞောတ်ဗ္ၜတ်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်တုဲ တၚ်ကဵုကသပ်တံဂှ်လေဝ် ဒ္ဂေတ်ဗက်ရေၚ်တၠုၚ်လဝ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် အပ္ဍဲဂိတုဂျောန်တုဲကၠုၚ်တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ