ကိယျေပ်၊ ဒဳဇြေမ်ဗာ (၈)
ကြဴနူယူကရုၚ် ထ္ၜးသက်သဳ ဒဒှ်ရဗ္တိုက်မာန် ကုဗ္ဒိုပ်ဒပ်ကျာ အပ္ဍဲဍုၚ်ရုယှာ မသ္ၚောဲခြာဒၟံၚ် ကဵုကဳလောမဳတာဂှ်တုဲ လအ်ဂွံမွဲတ္ၚဲဂှ် ယူကရုၚ် ဖံက်ဗ္တိုဟ်ဗ္တိုက်လဝ် ခဠာတ်က္ၜၚ်ကျာရုယှာ မရနုက်ကဵုပိ နကဵုက္ၜၚ်ကျာ မသက္ကုမၞိဟ်ဒဳဂှ်ရ။
သၞာဲဒဴဂမၠိုၚ် နူဍုၚ်ကာသ် မၞုံဍုၚ်ရုယှာ သၟဝ်ကျာပယျဵုဍုၚ်ယူကရုၚ် ဇမ္ၚောဲ (၉၀) ကဳလောမဳတာခြာဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ (၆) ဂှ် ပရေၚ်ဗ္တိုက် အလန်လက္ကရဴအိုတ်တုဲဂှ် ဗီုယက် မဂၠုဗ္စံက်ဒၟံၚ် လ္တူခဠာတ်က္ၜၚ်ကျာတံဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်ဏံဂှ် ကၟာကြိုၚ်ကၠေၚ်မွဲ ပၟတ်တူအာကီုလေဝ် ဇီုကပိုက်ချိုတ်ဂျိုၚ်ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် သ္ကိုပ်အုပ်ဓုပ် ဍုၚ်ကာသ် ဟီုရ။
ဗ္ဒိုပ်ဖျေံသ္ဇိုၚ် ဒပ်ကျာအာန်ဂဴ ဒၞါဲမစွံလဝ် က္ၜၚ်ကျာထောံဗုမ်ရုယှာ ဗျူဟာစှ်ေစှ်ေ က္ၜၚ်ကျာမသက္ကုမၞိဟ်ဒဳ နူခေတ်သဵုဗဳယက်တေံဟီုဂွံဂှ်ကဵု ရိၚ်ဇြာန် နူကဵုမဝ်သကိုဝ် မ္ဒးဒဳကွဳစက် လအ်ကဵုနာဍဳညိညတံဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၞါဲသ္ၚောဲဒၟံၚ်ကဵု ယူကရုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုကဳလောမဳတာရ။
ဒၞါဲတံဏံ ဒဒှ်ရဒးအာလဝ် နူကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်က္ၜၚ်ကျာယူကရုၚ် မသက္ကုမၞိဟ်ဒဳတံဂှ် တုဲကၠုၚ်တ္ၚဲစန်တေံ ရုယှာဟီုဂးလဝ်ရ။
ယူကရုၚ်ဂှ်တှ်ေ ပရေၚ်ဗ္တိုက်တံဏံဝွံ ဒှ်တၠတဲညးတံဟီုဂှ် ဟွံဟီုဂးလဝ်ပုဟ်၊ ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ (၆) တေံ ဒဒှ်ရဒှ်ရမျာၚ်ကဴဝဴ မံက်ကၠုၚ်ပ္ဍဲခဠာတ်က္ၜၚ်ကျာ အာန်ဂဴဂှ် အေဂျေန်ဇြဳပရိုၚ် အလဵုအသဳရုယှာပိုၚ်တံ ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
အခိၚ်ဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ် အမေရိကာန် အာန်တဝ်နဳယိုဝ် ဗလေန်ကာန် ဟီုဂးဒၟံၚ် ပ္ဍဲဝါယှေန်တာန် ဒဒှ်ရဟွံကဵုဇြဟတ်ရီုဗၚ် နကဵုယူကရုၚ် သွက်ဂွံလုပ်ဗ္တိုက် အပ္ဍဲဍုၚ်ရုယှာဂှ် ပရူဒဒှ်ဏံ က္တဵုဒှ်လဝ်ရ၊ နကဵုဍုၚ်ယူကရုၚ်ဂှ် ကိရိယာမနွံပၟိက် သွက်ဂွံစဵုဒၞါတဝ်စၞေဟ် ဇကုဇကုဂှ်ဟေၚ် ထံက်ပၚ်ကဵုအာရောၚ်ဂှ် အာန်တဝ်နဳယိုဝ် ဗလေန်ကာန် ဟီုဂးလဝ်ရ။
သၞာံဂတဏံ အရီုအဗၚ် ပရေၚ်ဂီုကၠီု သွက်ယူကရုၚ်ဂှ် အောန်အိုတ် သွက်ဂွံကဵု ဒဝ်ဠာ (၈၀၀) ပြကောဋိကိုဋ်ဂှ် အမာတ်ကၠတ်ထဝ် အမေရိကာန်တံ တုပ်လဝ်စိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုရိၚ်ဇြာန် ဒးဒုၚ်ဗ္တိုက်ဂှ် ကောန်ဂကောံဒပ် (၃) တၠ ဒးချိုတ်အာလဝ်ဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါရုယှာ ဟီုဂးလဝ်တုဲ ပရေၚ်ဗ္တိုက်ဏံဂှ်ဝွံ ဇီုကပိုက်ဒးအာလဝ် ပွန်စပ်ကဵုလ္ပာ်ပၞာန်တံဂှ်လေဝ် သ္ဂးလဝ်ရ၊ ဣဏံဝွံ ရန်တၟံလဝ် သွက်ဂွံပလီုက္ၜၚ်ကျာပန်ဇမ္ၚောဲရုယှာဂှ်လေဝ် ဆက်ဟီုဂးလဝ်ရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်တံဏံဂှ်တုဲ သၟာန်သၟုက်ဝန်ဇၞော် ကာစဵုဒၞါယူကရုၚ်ဂှ် “ယက်တံဂှ် ဒၟါနူဂကူရုယှာတံ သုၚ်ၜံက်တုဲ ကၠဟ်လဝ်ဆဆဵု ဒှ်ဂွံဏောၚ်” ဂးတုဲ က္တဵုလဝ်အရေဝ်ဂရိုၚ်ရ။
မဟာမိတ်ရုယှာ ဍုၚ်ဇိုၚ်ဝုတ်ဒိုဟ် ဗဳလာရုသ်ဂှ် သွက်ဂွံစၟဳစၟတ် ဒဒှ်မခၠေဝ်ပၠန် လ္တူဝါဒပကီုပရာပ်တံဂှ် စဳဇန်ဒၟံၚ် ခြာဟွံလအ် သွက်ဂွံဆုဲပြံၚ် ကပေါတ်လွဟ်လက်နက်တံကဵု ကောန်ဒပ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ဂှ်လေဝ် သုၚ်စောဲအာ လွဟ်လက်နက်ပ္တောံတံရောၚ်ဂးတုဲ ပရိုၚ်တံဏံလေဝ် မံက်တိတ်ဒၟံၚ်ရ။
ဗဳလာရုသ်ဂှ် ၜိုန်ရဟီုဂးလဝ် ပါလုပ်ဆက်စပ်အာ ပ္ဍဲပေါဲပၞာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ကီုလေဝ် တတ်ကၠောံပယျဵုသၟဝ်ကျာ ယူကရုၚ်တုဲ ရုယှာ ကေုာံ ဗဳလာရုသ်တံ စဳဇန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲၜက်ၜေတ်ဂှ် ယူကရုၚ် ထ္မံက်ပ္တိတ်ဟီုဂးလဝ် နူကဵုဂိတုမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် တုဲကၠုၚ်တေံရ။
Ref: Reuters