မတ်မလီု၊ ဒဳဇြေမ်ဗာ (၂၁)
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် အပ္ဍဲကာလဒပ်ပၞာန်သီအဝဵု ပွိုၚ် (၂၂) ဂိတုဂှ် ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ကျဗြတံဂှ်ရ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဟွံအောန်နူကဵု (၇၀) တၟံကၠံ ဒးဒေါအ်ဇူကၠုၚ်ရဂှ် တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် ကပေါတ်တမ်ဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵု စၞ ကေုာံ ဂဥုဲတံ ၚုဟ်တိုန်ကၠုၚ် (၂) ဆပြၚ်ကီု၊ ခရိတ်ပလံၚ်ဗစိုပ် ကေုာံ ခရိတ်အိုတ်နာနာ ဇၞော်သၠုၚ်တံဂှ်ရ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ကျဗြံတံရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန် အပ္ဍဲတွဵုရးတံဝွံ ခရိတ်ကၠောန်ပ္တိတ်တံ ဇၞော်သၠုၚ်တုဲ ကျဗြံဒၟံၚ်ဂှ်ရ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဟွံအောန်နူကဵု (၇၀) တၟံကၠံ ဒးဒေါအ်ဇူကၠုၚ်ရဂှ် တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်မွဲတၠ ဟီုရ။
“အကာဲအရာဂှ် ဟွံခိုဟ်ပုဟ်၊ ဗွဝ်ဖျာဂှ်တှ်ေ ၚုဟ်ရာန်ပ္ဍဲခြိုၚ်တံဂှ် စှ်ေဒၟံၚ်ကွေံကွေံ၊ ခရိတ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဂှ် သၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူဂှ်ရ ကျဗြံဂၠိုၚ်တုဲ ခရိတ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဂှ် မွဲပသာ ၜိုတ် (၆၂၀၀) စှ်ေဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာဂှ် ၚုဟ်ရာန်ပ္ဍဲခြိုၚ်တံဂှ် ၜိုတ် (၅၄၀၀) ရနွံဟီုတှ်ေ ဇၟာပ်ပ်ကၠောန်ပ္တိတ်မွဲပသာဂှ် မၞိဟ်ဂှ် ၜိုတ် (၈၀၀) (၁၀၀၀) ဂှ် ကျဗြံဒၟံၚ်ဏောၚ်၊ နကဵုအကာဲအရာ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ (၁၀၀) မ္ဂး ၜိုတ် (၇၀) တၟံကၠံ (၈၀) တၟံကၠံဂှ် မၞိဟ်လွဳဟွံမွဲရပုဟ်၊ ဒေါအ်ဒေၚ်အာယျ၊ မွဲပၠန်ဂှ်လေဝ် စိုပ်အာသၟဝ် ခရိတ်ကၠောန်ပ္တိတ်တံတှ်ေ ရဲလွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ် ကျဗြံဒၟံၚ်ဏောၚ်၊ လ္ၚဵုဂှ်တှ်ေ သာ်လဵုသ္ပသ္ပ ကလေၚ်ယိုပ်ယာကၠုၚ်ဟွံမာန်ရပုဟ်၊ တမ်သြန်သၠုဲတံဂှ်လေဝ် သ္ပဟွံမာန်အိုတ်ပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဂှ်လေဝ် အောန်အာကွေံကွေံ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဝွံ အပ္ဍဲသၞာံဏံ ဒၟါနူရာသဳ အပြံၚ်အလှာဲတုဲ ဒးယဲတုဲ စာၚ်၊ ကၠိက် ချိုတ်အာတံ နွံလဝ်ဂှ်ရ ဒးကျဗြံလဝ်တုဲ ဒၟါနူကဵုစာၚ်၊ ကၠိက် လုပ်ကၠုၚ် နူကဵုဍုၚ်သေံ ဟွံလုပ်သၞောဝ်တံဂှ်လေဝ် ရဲလွဳတိရစ္ဆာန်အပ္ဍဲဍုၚ်တံ ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ် အပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ်အခက်ရ။
တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ကျဗြံတံဂှ်ရ ကမၠောန်တံ ဒေါအ်ဇူကၠုၚ်အိုတ်တုဲ ညးလွဳဒၟံၚ်တိရစ္ဆာန်လၟိုန်တံဂှ်လေဝ် ဖအောန်ဖျေံလဝ် ကမၠောန်တံရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“အကာဲအရာလွဳတိရစ္ဆာန်ဂှ်တှ်ေ ၚုဟ်စၞဂှ် က္ဍၚ်ဒၟံၚ်၊ အခိၚ်ဗွဝ်ဖျာ သဝ်တှ်ေ ရဲလွဳတိရစ္ဆာန်တံ ကျဗြံဒၟံၚ်ရ၊ ဗွဝ်ဖျာစာၚ်ဂှ် ဥပမာ ဂွံၜိုတ် (၆၅၀၀) မှ ဂွံပရဲဏောၚ်၊ ဍေံတံဂှ် စိုပ်ဒၟံၚ် သၟဝ် (၆၀၀၀) တှ်ေ ခက်ဒၟံၚ်ညိည၊ ဇြဟတ်ရာန်ဂှ်လေဝ် ယအ်အာ ၜိုတ်ကဝက်၊ ညးဂှ်မှ ဟွံလွဳတှ်ေ ညိၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ရာန်နွံမှ မၞိဟ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဂှ်လေဝ် ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်ဂွံဏောၚ်၊ ရဲရာန်ဟွံမွဲတှ်ေ မၞိဟ်လွဳဂှ်လေဝ် ယအ်အာရ၊ ဂွံသွံဟွံခိုဟ်တှ်ေ ဍေံတံယှအ်တုဲ လွဳတိုန်အိုတ် အာသဘဴဏံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဝွံ ခရိတ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဇၞော်သၠုၚ်တုဲ ကျဗြံဒၟံၚ်ဂှ်ရ မၞိဟ်ကၠောန်ကမၠောန် လွဳတိရစ္ဆာန်တၟိတၟိတံကဵု မၞိဟ်ကၠောန်သၠဲပ္တိတ်တံ ဟွံမွဲရတုဲ မၞိဟ်ကၠောန်ၜိုတ်လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ပြံၚ်လှာဲကၠောန်ကၠုၚ် ကမၠောန်အိုတ်ရဂှ် သ္ဂးရ။
ဒၟါနူမၞိဟ်ကၠောန်ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန် အောန်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ဒမြိပ်ကလောန်ကၟိတ်ဟၟဲ ပ္ဍဲကောန်ကလောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ်လေဝ် ဆက်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်တုဲ ကောန်ကလောန်လွဳတိရစ္ဆာန်လ္ၚဵုတံဂှ် သွက်ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်ဗိုက်လ္တက်တံတုဲ အာစိုပ်ကၠောန်ဒၟံၚ်ကလောန် ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်တံအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် နဒဒှ်ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ် လွဳဒၟံၚ် စာၚ်၊ အဒါ၊ ကၠိက် ကေုာံ ကတံ အဓိကတုဲ ကမၠောန်လွဳဗ္ၜေံ၊ ဂၠဴ ကေုာံ ဒဂိုတ်တံဂှ်မ္ဂး ကၠောန်ဒၟံၚ် ၜိုတ်မာန်ကဵုမာန်တံ နွံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဆ္ဂး ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဝွံ ဒဒုၚ်လဝ် ဘဲဒဏ်ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတံ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ကီုတုဲ သွက်ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ်မာန်ဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် အခက်အခုဲနာနာသာ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)