ဒဳပေဝ်ယျေန်၊ ဒဳဇြေန်ဗာ(၂၂)
တုဲကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုသေတ်တေမ်ဗာဂှ် ဟိုတ်နူဒးဒုၚ်ပန်ဗတိုက်လဝ် နကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲ သီုကွာန်လေတ်ယျေတ်ကုမ် ပ္ဍဲဒေသဒဳပေဝ်ယျေန်ဂှ် ဟိုတ်နူကရောၚ်ပၞာန်ကံၚ်ဇြဳ ထ္ပက်ပၞာန်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴဗလးမုက်ပၞာန်တုဲ ကောန်ကွာန်တအ်လေဝ် ကၠောန်ကမၠောန်ဇကုတြေံဟွံမာန်တုဲ သွက်ပရေၚ်ဘဝဂွံဒတူလာၚ်အာ ဝါတ်ဂါတ်ခက်ခုဲကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရဂှ် ညးဒေသဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲမွဲပွိုၚ်ဒဳပေဝ်ယျေန်ဂှ် ကမၠောန်ဂူယာ တဵုၜဲ၊ သဂန်၊ လ္ၚဴ၊ ဒုန်ဟေၚ် စွံအဓိကတုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်တဵုလွဳဂှ် ဟိုတ်နူကရောၚ်ပၞာန်ထ္ပက်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ကၠဟ်စွံလဝ်ကမၠောန်တုဲ ဒးဂြိပ်ဒၟံၚ်ရဂှ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သတ်ဒကောၚ်ဟွံအံၚ်ဇၞး၊ စိုပ်အခိၚ်ရတ်သီဂှ် ရတ်သီသတ်ဒကောၚ်တအ် ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ ဒးဆဵုဂဗဒၟံၚ်ကဵု ပြသၞာမပ္တမ် ပြသၞာလီုလာ်အာအိုတ်ရ။
“ပ္ဍဲဒဳပေဝ်ယျေန်ဂှ် နူကဵုသီအဝဵုတုဲ ဒၟာနူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန် အဆက်ဟွံပိုတ်သ္ကုတ်တုဲ ဂုဏ်နူ ဒးဓလေတ်ပါဲ ဂြိပ်ဒဴဒၟံၚ်တွဵုဂှ်ရ ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ် ခက်ခုဲလောန်ဒၟံၚ်ရ။ မုဒှ်ရောတှ်ေ ဒၟာနူကဵု ကမၠောန်ညးတအ်အပိုၚ် ကၠောန်ခိုဟ်ဟ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ် ကြေပ်ဂြတ်ကၠုၚ်။ ၚုဟ်ဖျာလေဝ် က္ဍၚ်သၠုၚ်ကၠုၚ်တုဲ ၜိုတ်ဒှ်ကဵုဒှ် ဒးဒတူလာၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်မုဟ်ကျာဂှ် ဒးဂြိပ်ဒးဒဴတုဲ ဒးမံၚ်စံၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳပေဝ်ယျေန်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ကဵုဗလးမုက်ပၞာန်မွဲရ”ဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး နူဂကောံကောဒေံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳပေဝ်ယျေန် ကိုဝ်ဂျဳဖျိုဝ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ် သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)ရ။
ၜိုန်ရအခိၚ်ပေါဲပၞာန် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် လုပ်မွဲကွာန် တိတ်မွဲကွာန် စံၚ်မံၚ်လၟေၚ်ၚ်ကွာန်တုဲ ဒေသဒဳပေဝ်ယျေန်ဂှ် ကြပ်ဒှ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴဗလးမုက်ပၞာန်မွဲတုဲ ဒှ်ပတေၚ်လီုလာ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟၟဲကဵုဟိုတ်မွဲသာ် ပန်ပှော်ဒၟံၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဟၟဲဒုဟ်ဒဏ် နကဵုလွဟ်ဇၞော်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ကြပ်အရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲ သွက်ဂွံဗ္ဒာဲဒလာဲဟၟဲ ဒးဂြိပ်ဓလေတ်ပါဲဒၟံၚ်ရဂှ် ညးဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ပ္ဍဲဒေသ ဟွံညိၚ်ဝတ်ဒၟံၚ် ဗီုလၟုဟ်ဏံတုဲ ဘာသ္ဇိုၚ်ပရေၚ်ပညာတအ်လေဝ် သွက်ဂွံကလေၚ်ပံက်မာန် ဟၟဲကၠုၚ်တုဲ ပရေၚ်ပညာ သၟတ်ကောန်ၚာ်တအ်လေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်သဘဴနုက်ဖျေံဒၟံၚ်ရဂှ် ညးဆက်ဟီုလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဒေသဒဳပေဝ်ယျေန် ပွိုၚ်ဍုၚ်လ္ၚဵုဂှ်မ္ဂး ၜိုန်ရဘာဗ္တောန်ပညာ မသက္ကုၚုဟ်မး အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (NUG) ဓမံက်ပတိတ်ကဵုလဝ် နွံမံၚ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒၟံၚ်တုဲ သွက်ဂွံစွံပ္တန်အာ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဒ္တန်ဂှ် ခက်ခုဲကၠုၚ်ကီု၊ ကဵုသြန်ဂိတုကဵု အ္စာ၊ အ္စာၝောံတအ်ဟွံမာန်ကၠုၚ်ကီု၊ ကြဴနူ ဘာဗ္တောန်လိက်လေတ်ယျေတ်ကုမ် ဒးဒုၚ်ဗတိုက်ကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲဂှ် သွက်ဂွံဗလးဏာ ကောန်ၚာ်တအ်တိုန်ဘာဂှ် ဟွံဂံၚ်ဖျေံကၠုၚ်စိုတ်ကီု၊ ကပေါတ်အထံက်အရီုဗ္တောန် ဟွံဍိုက်ပေၚ်ကၠုၚ်ကီု၊ ဂၠံၚ်တရဴ သွက်ဂွံက္လိဂွံ ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ခက်ခုဲကၠုၚ်ကီု မပ္တမ်သာ်ဏံ အခက်ခုဲနွံကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ပ္ဍဲဒေသဒဳပေဝ်ယျေန် စဵုကဵုဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၁ ဏံ ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် စံၚ်ပလီုလဝ်တုဲ လၟိဟ်သ္ၚိပိလ္ၚီပြၚ် ဒးဒုၚ်လီုလာ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုကွာန်လေတ်ယျေတ်ကုမ် မွဲကွာန်ဓဝ်ဂှ် အပံၚ်သ္ၚိ လၟိဟ် ၁၉၉ မ ဒးဒှ်အာလဝ်ပတေၚ်ဂှ်ရ ဒးဆဵုဂဗဒၟံၚ်ကဵုခက်ခုဲ သ္ၚိသွက်ဂွံမံၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဏံ ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ် ထ္ပက်လုပ်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန်တုဲ ဟိုတ်နူစံၚ်ပလီုလဝ် သ္ၚိဒၟံၚ် ၁၇၀၀ပြၚ် ပံၚ်ကွာန် နူကဵု ၁၉ ကွာန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳပေဝ်ယျေန် သ္ကုတ်ဗၟံက် ကွာန်မပ္တမ်ကဵုလေတ်ယျေတ်ကုမ်၊ ညံၚ်လှမပါလုပ် တူပၟတ်ဒးဆောံလေၚ်အာလဝ်တုဲ ဒးဆဵုဂဗဒၟံၚ်ကဵုအခက်ခုဲ ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ယာတ်လတက် ကေုာံဂဥုဲဇဗ သုၚ်စောဲပ္ဍဲသ္ၚိ သွက်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တအ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ပၟိက်ဏီဖိုဟ်ရ။
“ဃောကၠာတေံတှ်ေ ၜိုတ်မွဲဂိတုမှ ပိုဲဒးဂြိတ်မွဲအလန်ရ။ လၟုဟ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဂိတုဏံမွဲဂိတုဓဝ်ဂှ် ဒးဂြိပ်လဝ် ပိအလန်ရ။ ဍေံတအ်စဴယျဏောၚ်တှ်ေ ကလေၚ်လုပ်။ ဍေံတအ်ကၠုၚ်တှ်ေ ဒးဂြိပ်သီုညးဖအိုတ်။ သီုမွဲကွာန်ရ။ ပ္ဍဲဇိုၚ်ကွာန်ပိုဲဂှ်တှ်ေ။ ပ္ဍဲမွဲဗွိုၚ်ဂှ် ဒးဂြိပ်သီုညးဖအိုတ်ရ။ ၜိုန်ရဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ရးပိုဲကီုလေဝ် ဒးဂြိပ်တၟာသ္ၚောဲရ။ သွက်ဂွံပါဲပၞာန်ရ။ ဒေသဇကုဟွံသေၚ်တှ်ေ အရာအိုဿီု ခက်ခုဲဒၟံၚ်ရ။ ဟွံလအ်ဏီပုဟ်။ ပ္ဍဲဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၇ ဂှ် နူကဵုလ္ပာ်ယျေဥူ ပန်ဗလးနၚ်လွဟ်ဇၞော် ပန်နၚ်လဝ် ပံၚ်ဖအိုတ် ဒဵုကဵုဒ္စိတ်မရ။ ထပှ်မခတိုဟ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲဂှ်တှ်ေ ညးမၞုံဒၟုၚ်ဒၠေၚ်မွဲတၠ ဒးလဝ်ဇိုၚ်တုဲ မၞိဟ်အာယုက် စှ်သၞာံပြၚ်မွဲတၠ ဒးလဝ်တဲရ” ဂှ် ညးမံၚ်တန်တဴ ပ္ဍဲကွာန်ညံၚ်လှ ခရိုၚ်ဒဳပေဝ်ယျေန်သ္ကုတ်ဗၟံက်မွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)ရ။
နကဵုညးပါဲဒဴပၞာန်တအ် သွက်ဂွံကလေၚ်ကၠောန် ကမၠောန်ဂူယာဇကုဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူခက်ခုဲဒၟံၚ်တုဲ ကွာန်ကရပ်ဇိုၚ်မဇူဒီုဒၟံၚ်ဂှ်တအ်ရ ဒးဗ္စဖျုၚ်ကဵုဒၟံၚ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
သွက်ကွာန်လေတ်ယျေတ် ဒးဒုၚ်ဗတိုက်လဝ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာ ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၆ ဂှ် နဒဒှ်ပရေၚ်ထံက်ပၚ် NUG တိုက်ရိုက်ဂှ် သြန် ၂၈ ကိုတ်ဒကေဝ် ကေုာံနူဇရေၚ် NUG မွဲကဆံၚ် နူကောန်ဍုၚ် အာစိုပ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် နဒဒှ်ရီုဗၚ်ထံက်ပၚ် သြန်ဒဝ်ဠ ဗွိုၚ်ဒ္စိတ်လ္ၚီ က္လိဂွံလဝ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဆဂးဂှ် ဟိုတ်နူကရောၚ်ပၞာန် ထ္ပက်ဗတိုက်ကၠုၚ်၊ ပရေၚ်စံၚ်ပလီုကွာန် မွဲတ္ၚဲကဵုမွဲတ္ၚဲ ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် အရိုဟ်ဟ်တ္ၚဲတုဲ သွက်ညးပါဲဒဴပၞာန်တအ် မွဲတ္ၚဲကဵုမွဲတ္ၚဲ သာနွံပၟိက်ကၠုၚ်ကဵုပရေၚ်ရီုဗၚ်ထံက်ပၚ်ရဂှ် ညးဒေသဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ပရိုၚ် – သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)