မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ (၂၀)
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ဟိုတ်နူအကြေပ်အဂြတ်နာနာသာ် ကရောံပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ်တုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ်ၜါသၞာံ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ၜိုတ် (၅၀) တၟံကၠံဓဝ်ရဟေၚ် ဂေတ်မာန်ရဂှ် တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဝွံ အပ္ဍဲကာလဒပ်ပၞာန်သီလဝ်အဝဵု ဗ္ဒါဲပွိုၚ် (၂) သၞာံဂှ် ၚုဟ်မးသြန်ဗၟာ စှ်ေတုဲ ၚုဟ်ကပေါတ်ဗၞိက်အပြောံတံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ကဵုဆကီု၊ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ဟွံမှာန်ကီု၊ မ္ၚးနူၚုဟ်ကၠေၚ်စၞပၟတ် က္ဍၚ်ဂှ် သီုကဵုခရိတ်အိုတ်နာနာ ဇၞော်သၠုၚ်ဒၟံၚ်ကီုဂှ်ရ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံဆက်ဂေတ်ဂြိပ်ဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ် အခက်အိုတ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဝွံ သၞောတ်တိုက်သြန် ဂေတ်ဂြိပ် ဗီုတြေံဟွံမာန်ဏီ၊ တၚ်သၞောတ်ဗ္ၜတ် ဗၞိက်ပၠောပ် ဗၞိက်ပ္တိုန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ၊ ဘဲဒဏ်ထိၚ်ဒက် မဟွံမွဲပၟိက်တံဂှ်လေဝ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵုတုဲ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ်ဂှ် ဒးဂ္စါန်ဒၟံၚ် တၟာလှ်ေတုဲ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဗၞတ် (၅၀) တၟံကၠံရဟေၚ် ဂေတ်ဂြိပ်မာန်ရဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂှ်တှ်ေ ဍာံဍာံတေံ အလုံတွဵုရးဍုၚ်မန်မွဲဂှ် ကဏ္ဍမွဲကုမွဲဂှ် ဟွံတုပ်ပုဟ်။ ဥပမာ ကမၠောန်အာတရဴမ္ဂး ဗီုလဵုမှ ဟွံကလေၚ်စိုပ် သၞောတ်တြေံဏီပုဟ်။ ဟဝ်တေဝ်ပၠန်မ္ဂးလေဝ် ဟဝ်တေဝ်ၚုဟ်အောန်န် စွံပွန် ကုညးအာတရဴအပ္ဍဲဍုၚ်သၟးတံဂှ်တှ်ေ ဗီုတံဏံဂှ်တှ်ေ ဂွံညိည၊ လ္ပာ်ဟဝ်တေဝ် လ္ပာ်ကမၠောန်အာတရဴတံဂှ်မ္ဂး ၜိုတ် (၅၀) တၟံကၠံဂှ် ကလေၚ်ဂေတ်ဂြိပ်ရ။ လ္ပာ်ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တံဂှ်လေဝ် ဟွံညိၚ်စကွေံကွေံဏီပုဟ်။ ၚုဟ်သၠုဲတံဂှ်လေဝ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ညိၚ်ဂှ် ဟီုဟွံဂွံဏီပုဟ်။ သြန်ဗၟာဂှ် နွံဒၟံၚ် လ္ပာ်စှ်ေသၟးရဏောၚ်။ လ္ပာ်ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကိစ္စပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်ဏံဂှ် အရာမလအ်လတံ ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံဏောၚ်။ ပ္ဍဲညံၚ်ခါယှေဟီုမ္ဂး ကွဳစက်ဗၞိက်တံဂှ် အောန်အိုတ် ဒၞါဲဂှ်သၟးဂှ် အခိၚ်လအ်ဒၟံၚ် ၜိုတ် (၂) တ္ၚဲရ။ ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာတံ၊ ၚုဟ်ကွဳစက်တံ၊ ခရိတ်ပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်တံဂှ် တိုန်ဟဂှ်ရ။ ကၠာတေံ ဂေတ်ဂြိပ်ဒၟံၚ် ၜိုတ် (၁၀၀) တၟံကၠံမ္ဂး အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကလေၚ်ဂေတ်ဂြိပ်ဒၟံၚ် ၜိုတ် (၅၀) တၟံကၠံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သွက်ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ် အခိၚ်ဒးဂ္စါန်ဒၟံၚ်တၟာလှ်ေဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် တောတက်ကၠုၚ် စဵုကဵုဗ္ၜတ်မွဲမွဲရောၚ်ဂှ် သ္ဂးကၠုၚ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် သၞာံ ၂၀၂၁−၂၀၂၂ အပ္ဍဲအခိၚ်ကာလ (၆) ဂိတုသ္ကုတ်ပထမဂှ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ် ကလေၚ်စိုပ်ကၠုၚ်လဝ် (၂.၄) တၟံကၠံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလ ပွိုၚ် (၆) ဂိတုသ္ကုတ်ဒုတိယဂှ် ကလေၚ်တောတက်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၃.၄) တၟံကၠံရောၚ်ဂှ် ဟီုရ။
ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် တောတက်ကၠုၚ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူရပ်စပ် သယံဇာတတိ၊ ဍာ်၊ ဗ္ၚ၊ ကဏ္ဍကၚုဲတံ၊ ကဏ္ဍဂြိုပ်ဆု မၞုံအပ္ဍဲဍုၚ်တံမာန်ကီု ကေုာံ ရပ်စပ် ပွမရေၚ်တၠုၚ် ရိုဟ်ကၞက်မၞိဟ်တံမာန်ဂှ်ရ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ် တောတက်ကၠုၚ်လဝ်ရောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုဂးလဝ်ရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵုတုဲ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွိုအ်ဒေါမ်သရိုဟ်လီုအာဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဆၜိုတ်ဒးထိၚ်လဝ်တုဲ ကမၠောန် ထိၚ်ဟွံမာန်တံဂှ် ဒးဒေါအ်ဇူလဝ်တံ နွံဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
“ပိုယ်တံ တၠကမၠောန်တံဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ဂွိုအ်ဒေါမ်သရိုဟ်အာဂှ် ကမၠောန်လဵုဟွံဟီု ကမၠောန်မဒးစိုတ်ဂှ် ရံၚ်အာမ္ဂး နူကဵုကမၠောန်တိုက်သြန် စဵုကဵုရဲသွံဖျာသ္ဇိုၚ်တံဂှ် ကျောဝ်ရံၚ်။ ညံၚ်ကမၠောန်ဟွံဂွံသရိုဟ်လီုလာ်အာ၊ ညံၚ်ကောန်ဇာတ်ဂြောဝ်ဂတာတံ ဂွံဖဲပုၚ်ဂှ်ရ ဒးကၠောန်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဇၟာပ်မၞိဟ်ဂှ် ခတှ်ကဵုယိုက်။ ပ္ဍဲအလဵုအသဳဂှ်လေဝ် ခတှ်နွံဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဇၟာပ်မၞိဟ်ၜိုတ်နွံဒၟံၚ်တံဂှ် ညံၚ်ကမၠောန်ဂွိုအ်ဒေါမ်သရိုဟ်အာဂှ် ဒးအာဒၟံၚ် ကဵုခတှ်ဖအိုတ်ရ။ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ခိုဟ်ဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ကဆံၚ်ဒေါမ်တုဲ ဟွံလီုဂှ် ညံၚ်ဂွိုအ်လီုအာဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးထိၚ်လဝ်ဏောၚ်။ ပိုယ်တံဟီုတှ်ေ အပ္ဍဲပွိုၚ်ၜါသၞာံဏံဂှ် အေၚ်ဒုၚ်လဝ် (၁) သၞာံ၊ သၞာံဒုတိယဂှ် ဒုၚ်ဒဝ်ဟွံမာန်ရပုဟ်၊ ပိုယ်တံမ္ဂး ဒးဒေါအ်ဇူထောံရ။ ညအ်ဂှ် ပၟာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဟွံပြေပြံၚ်တံရလေဝ်၊ မၞိဟ်ကမၠောန် နွံ (၃) (၄) (၅) တံဂှ် ကၟာတ်အာ ၜိုတ် (၃) တုဲ မဏံ သွက်ဂွံကလေၚ်ယိုပ်ယာကၠုၚ်ပၠန်ဂှ် ဒးကေတ် (၂) (၃) သၞာံပၠန်။ ပရေၚ်ဓလိုၚ်တမ်ရိုဟ်တံဂှ် ခိုဟ်ကၠုၚ်မှ ဒှ်ဏောၚ်။ အာအတိုၚ်ဏံမ္ဂး သၠုဲဍုၚ်ဇကုကဵု အကာဲအရာဍုၚ်ဇကုရဟီုတှ်ေ ဟွံလောဲသွာပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဂကောံသုတေသနမွဲဂကောံဂှ်မ္ဂး လလေၚ်ဖဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဟွံညိၚ်ဝတ် အဆက်လက္ကရဴတံဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူကဵုၚုဟ်ကပေါတ်ဗၞိက်သ္ဇိုၚ်တံ ကေုာံ ၚုဟ်ကၠေၚ်စၞပၟတ်တံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ကီု၊ ကမၠောန်ကၟိတ်အောန်စှ်ေကၠုၚ်ကီု၊ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဒးဒေါအ်ဇူကၠုၚ်ကီု၊ သၞောတ်တိုက်သြန်အပ္ဍဲဍုၚ် ကေုာံ နှေန်သၠာဲသၠုဲဍုၚ်သ္အာၚ် ဟွံညိၚ်ဝတ်တံဂှ်ရောၚ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
မွဲကရောံ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ဂေတ်ဂြိပ်ဟွံမာန်ဂှ် ဒမြိပ်ဒှ်ကလောန်ကၟိတ်ဟွံမွဲတံ ဆက်သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ သၟာကမၠောန်စိုန်သ္ကီု ဗွဲမဂၠိုၚ် တိတ်ဍုၚ်မ္ၚး အာကၠောန်စကမၠောန်တံ ဆက်သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ကမၠောန်အာတရဴ ကေုာံ ဟဝ်တေဝ်၊ ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံ၊ ပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်၊ ဇိၚ်ဂၠိက်ယာတ် ကေုာံ ကမၠောန်ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ ဒၟါနူပရေၚ်ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ဒးဂိဒၟံၚ်တုဲ ကမၠောန်တံဏံလ္ၚဵုတံဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ်ဂှ် ဝါတ်ဂါတ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ စဵုကဵုဒးဒေါအ်ဇူကၠုၚ်ဒတုဲဂှ် နွံကၠုၚ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)