လဂုၚ် – ဂျာန္နဝါရဳ(၂၇)
ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဒပ်ပၞာန်သီကေတ်လဝ်အဝဵုဂှ် ပရေၚ်တဵုလွဳဘိၚ် ပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံ ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် စဵုကဵု (၃၃)တၟံကၠံတုဲ ပ္ဍဲကာလပဋိပက္ခ ဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် အကာဲအရာ ပရေၚ်တဵုလွဳဘိၚ် အောန်ယအ်စှ်ေဒၟံၚ် ပွိုၚ်(၆)သၞာံပြၚ်ဂှ် ကလေၚ်ဂတး ကလေၚ်အာပၠန်ယျဂှ် ကုလသမဂ္ဂ ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ရုၚ်ကုလသမဂ္ဂဆေၚ်ရာကဵုဂဗုတ်ဒုဟ်ဒဏ်ဂဥုဲၜူမာဲ (UNDOC) ဂှ် ပရေၚ်မဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဗီုလၟုဟ်ဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာထုဲၜန် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဒှ်ဒၟံၚ်ကလိုက်ကၟဵု ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ နူကဵုဒပ်ပၞာန်သီကေတ်လဝ်အဝဵု လောန်ကၠုၚ်လဝ် ပွိုၚ်(၂)သၞာံတုဲတေံရဂှ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
“ပရေၚ်ဆိုအ်ဗ တာဒၞာ ဆေၚ်ရာကဵု ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်ဂီုကၠီု၊ ပရေၚ်အုပ်ဓုပ် ဒှ်ကၠုၚ်နူကဵု ဖိုလ်အဆက် ကြဴနူကဵုဒပ်ပၞာန် သီကေတ်အဝဵု ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ သၞာံ ၂၀၂၁ တေံဂှ် ကောံကလောံကၠုၚ်တုဲ သွက်သၟာဗ္ၚ နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ပဋိပက္ခက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်တအ်ဂှ် အခေါၚ်ဂွံရုဲစှ် အောန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ ကလေၚ်ပ္တဝ်ကၠုၚ်ကဵု လပါ်ပရေၚ်တဵုလွဳဘိၚ်ပၠန်ရ” ဂှ် ညးစၞးပရေၚ်ကေၚ်ကာ ပ္ဍဲဒေသ UNDOC ဂျဳရမဳဒအ်ကလာပ်သ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဆုတ်ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ် နူကဵုအခိၚ်ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတေံတုဲ ယဝ်တၟော်ကဵု ၚုဟ်ဗွဝ်ဖျာဒဝ်ဠာမ္ဂး ၚုဟ်မးသြန် ဆုတ်စှ်ေကၠုၚ် ပြာကတ်ဒၟံၚ်တုဲ ၚုဟ်မးစၞစ ကေုာံကၠေၚ်ဍေန်တအ်ဂှ် က္ဍၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၂ ဂှ် ဨရိယာတဵုလွဳဘိၚ်ဂှ် နူပိဂအုမ်မွဲဂအုမ်ဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် စဵုကဵု (၄၀,၁၀၀) ဟက်တာတုဲ ဗ္ၜတ်တိတ်ချိၚ်ခယျကေတ်လဝ် မွဲဟက်တာမ္ဂး ဗွဲအပြောံ နူကဵု(၄၁)တၟံကၠံဂှ် စဵုကဵု(၂၀) ကဳလောဂရာမ် ဗ္ဒာဲ(၄၄)ပံၚ် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ဗ္ၜတ်ဏံဂှ် ကြဴနူသၞာံ ၂၀၀၂တုဲ ဒှ်ဗ္ၜတ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် UNDOC ဓမံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
“သွက်ပရေၚ်ကၠောန်ၜိုတ်စသုၚ် အပြံၚ်သၠာဲဟၟဲ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဟွံညိၚ်ဝတ်ပုဟ်တှ်ေ ပရေၚ်တဵုလွဳဘိၚ်ကဵုပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဂှ် သၠဲဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်” ဂှ် မာန်နေဂျာကေၚ်ကာUNDOC ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဗေတ်နဳကေတ်ဟိုအ်ဖ်မာန် ဟီုဂးကဵုလဝ်သတိရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်သေံသ္ကုတ်ဗၟံက် မဒှ်ပယျဵု ကၟိန်ဍုၚ်ကြုက်၊ သေံ ကေုာံသေံလဴတအ်ဂှ် ပရေၚ်တဵုလွဳဘိၚ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သၠုၚ်အိုတ်တုဲ နွံဒၟံၚ်စဵုကဵု(၃၉)တၟံကၠံရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဵုရေၚ်သၞာံ ၂၀၂၁ သွက်ဂွံချိန်ခယျ ဨရိယာတဵုလွဳဘိၚ်ဂှ် သုၚ်စောဲကၠုၚ်လဝ် တၚ်ဂၞၚ်ဗီုရုပ် ဂၠးအာကာသရဂှ် ဂွံတီကေတ်လဝ်ရ။
ၚုဟ်မးပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဘိၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဇၟာပ်ပ်သၞာံဂှ် စိုပ်ကၠုၚ် စဵုကဵုသြန်ဒဝ်ဠာအမေရိကာန်(၂)ဗဳလျာန်မာန်တုဲ သွက်ဂဥုဲၜူမာဲ ဂွံစိုပ်ဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ်ဂှ် ကၠတ်ပၠုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဇိုၚ်ဝုတ်ဒိုဟ်တအ်ရ။
စပ်ကဵုအကာဲအရာဏံတုဲ ၜိုန်ရအာတ်မိက်လဝ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂးကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံကဵုတၚ်သမ္တီကီုလေဝ် ကလေၚ်ဟီုပလန်ကဵုကၠုၚ် ဟၟဲရ။
Ref,Straits Times