လ္ဂုၚ်၊ ဂျာန္နဝါရဳ (၂၈)
ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၂၆) ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၞောန်ပျးလဝ် သၞောဝ်ဥပဒေဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မစုတ်လဝ်ၝောံပိုဒ် ညံၚ်ဗော် NLD မသ္ဂောံလီုအာ အလဵုလဵုဍေံမာန် နူကဵုနဒဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ဥပဒေဏံဂှ် အခန် (၅) ခန် ကေုာံ ၝောံပိုဒ် (၂၇) ပါလုပ်တုဲ ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ထ္ပက်စၟတ်တဲ အတိုၚ်ၝောံပိုဒ် ၄၁၉ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဂှ်တုဲ သၞောဝ်ဥပဒေ မစၞောန်ပျးလဝ် လက်ထက်ဥူတာန်ယှိုဲ တၠအဝဵုတြေံကၠာတေံဂှ်လေဝ် ရုပ်သီကၠေံ နကဵုဥပဒေလၟုဟ်ရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
လ္ဂောံကဵုတၚ်ထ္မံက်ထ္ၜး သၞောဝ်ဥပဒေဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၝောံပိုဒ် ၁၀ (င) ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မစၞောန်ပျးလဝ်ဂှ်မ္ဂး ကောန်ဂကောံဗော်တံဝွံ ဒှ်ညးဒးဒၟံၚ်ဒဏ်ထံၚ်တံ ဟွံဂွံပုဟ်ဂှ် စၞောန်ပျးလဝ်ရ။
ၝောံပိုဒ်ဏံဂှ် ပ္ဍဲလက်ထက်ဥူတာန်ယှိုဲ တၠအဝဵုတြေံကၠာတေံဂှ် စၞောန်ပျးလဝ်တုဲ သၞာံ ၂၀၁၄ ပ္ဍဲလက်ထက်အလဵုအသဳဥူတုၚ်ဇြုၚ်ဂှ် ပလီုထောံလဝ်ကီုလေဝ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ကလေၚ်စုတ်လဝ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁) ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်ထိၚ်လဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်လ္ပာ်လ္တူဂမၠိုၚ် သီုကဵုပါလုပ် ဥက္ကဌဗော် NLD ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳတုဲ စောတ်စောဲ နကဵုၝောံပိုဒ်နာနာသာ်တုဲ ဖျေံစၟတ်လဝ် ဒဏ်ထံၚ်တံရ။
လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ကောန်ဗော် NLD ဂမၠိုၚ်၊ ညးစၞးကၠတ်ထဝ် ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်ဂမၠိုၚ်တံဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်ထိၚ် တပ်စုတ်ၝောံပိုဒ် နာနာတုဲ ဖျေံဒၟံၚ်ဒဏ်ထံၚ်တံဂှ်လေဝ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံရ။
သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ် ဥူဖေတာန်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် လ္တူနူသီပလီု ဗော် NLD ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ် ဟွံပ္တိုန်စရၚ်ဗော် လ္ဂောံကဵုဥပဒေတံဂှ်ကီု၊ ပ္တိုန်မ္ဂးလေဝ် ညံၚ်ဂွိုအ်ဗၠးကဵု သၞောဝ်တံဂှ် ကၠောန်တုဲ ညံၚ်ဂွံလီုအာအလဵုလဵုဍေံဂှ် ကၠောန်လဝ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“လ္တူနူပလီုထောံ ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ် လ္ပာ်ဏံတံ ဟိုတ်နူဟွံသ္ပစၟတ်သမ္တီ ကုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳ ဟွံပ္တိုန်စရၚ်ကဵုဒှ်၊ ပ္တိုန်ကၠုၚ်စရၚ်မ္ဂးလေဝ် သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် ညံၚ်ဂွံလီုအာ အလဵုလဵုဍေံကဵုဒှ် နကဵုတၚ်ၜါတၚ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန် ညံၚ်ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳ ကလေၚ်လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲဂွိုအ်မာန် ညံၚ်ဗော်ဒတူလိုၚ်ဂွိုအ်မာန်ဂှ် ဂွံညာတ်ဒၟံၚ်ရ။ ပ္တိတ်လိက်လလောၚ်တြးဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တုဲ ဟွံပလီု ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳဂှ်ပုဟ်။ ဆ္ဂး သၞောဝ်ဥပဒေဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ဂွံလီုအာအလဵုလဵုဍေံ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုဗော်အာန်အေဝ်ဒဳဂှ် မၞိဟ်ဟွံမိက်ကၠောန် ပ္တိုန်စရၚ်တံ၊ မၞိဟ်မိက်ဂွံကၠောန်တံ အေဗီုဏံ စိုတ်ထ္ကးပြးတုဲ ညံၚ်ဗော်ဂွံဒှ်အာၜါကရေက်၊ တုဲတှ်ေ ယဝ်ရဒက်ကၠုၚ်မ္ဂးလေဝ် ညံၚ်ဂွိုအ်ဗၠးကဵုဥပဒေတုဲ ညံၚ်ဂွံလီုအာ အလဵုလဵုဍေံဂှ် ကၠောန်ဒၟံၚ် နကဵုတၚ်ရန်တၟံ နွံနွံရောၚ်ဂှ် ညာတ်ရ” သာ်ဝွံ ညး ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
လ္ဂောံကဵုသၞောဝ်ဥပဒေ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၝောံပိုဒ် ၇ (ခ) ဂှ်မ္ဂး ယဝ်ရဒှ်ဂကောံ က္တဵုသပုန် မဒစဵုဒစးရပ်လွဟ် ကုကၟိန်ဍုၚ်၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကုဂကောံဗော်သွး ကေုာံ ပူဂဵု နူကဵုကၟိန်ဍုၚ် မစၟတ်လဝ် ကလိလောန်လဝ် ပြဝပကီုပရာပ်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဂကောံဗော်သွး မဒးဒုၚ်လလောၚ်တြးလဝ် နဒဒှ်ဂကောံဟွံလုပ်သၞောဝ်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကုကောန်ဂကောံတံဂှ် တိုက်ရိုက်ကဵုဒှ် တိုက်ရိုက်ဟွံသေၚ်ကဵုဒှ် ဆက်စၠောံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ရီုဗၚ်ကဵုဇြဟတ်တံဂှ်မ္ဂး အခေါၚ်ပ္တိုန်စရၚ် နဒဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၞောန်ပျးလဝ်ရ။
ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ကမ္မတဳသ္ပစၞးကၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုၚ် (CRPH) မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုညးစၞးကၠတ်ထဝ် ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳ မဂွံလဝ်ဇၞး ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ တေံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်တြးလဝ် နဒဒှ်ဂကောံပကီုပရာပ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ (NUG) ကောန်ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳတံ မပါလုပ်လဝ်ဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၜိုန်ရလလောၚ်တြးလဝ် နဒဒှ်ဂကောံပကီုပရာပ်ကီုလေဝ် ဒဒှ်မပလီုကၠေံ ဗော်အာန်အေဝ်ဒဳ နူကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဟွံမွဲဏီရ။
ဒုဥက္ကဌ ဗော် NLD ပွိုၚ်ဍုၚ်သာန်ချံၚ်၊ ရးလ္ဂုၚ် ဥူဗိုဝ်ဝ်ဥူဂှ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဝွံ ကဆံၚ်ဘပဠ အန္တရာယ်လမျီု ကောန်ဗော်တံဂှ် သၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီုဖအိုတ် နူကဵုအခိၚ်သီအဝဵုတေံဂှ်ဝွံ ဟွံလုပ်သၞောဝ်ပုဟ်ဂှ် ကလေၚ်ဟီုပလန်လဝ်ရ။
“အကာဲအရာလၟုဟ်ဂှ် ကဆံၚ်ဘပဠ အန္တရာယ်လမျီု ကောန်ဗော်ပိုယ်တံဂှ် သၠုၚ်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံဂှ်ရ ဒှ်အကာဲအရာဗီုလဵုမှ ဒှ်ဟွံမာန်တံရဏောဝ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာဗီုလၟုဟ်ဂှ် ဍေံတံ မုကၠောန်န် ဟွံလုပ်သၞောဝ်ပုဟ်ဂှ် မိက်ဂွံဟီုရ။ သၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁) နူစသီကၠုၚ်လဝ်အဝဵုဂှ် ပွမဟွံလုပ်သၞောဝ်ဝွံ ပြဝလ္ပာ်လက္ကရဴဏံအိုဿီုဂှ်လေဝ် ဒှ်ပွဟွံလုပ်သၞောဝ်တံရဂှ် နကဵုအဲ မိက်ဂွံဟီုရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
နူစဒပ်ပၞာန်သီလဝ်အဝဵုဂှ် ကောန်ဗော် NLD ကေုာံ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်တံဝွံ နကဵုၝောံပိုဒ်နာနာ ဒးဒုၚ်ရပ်ဖျေံထံၚ်တုဲ အတိုၚ်စရၚ် သၞာံ ၂၀၂၂ စဵုကဵုဂိတုအံက်တဝ်ဗာအိုတ်ဂှ်မ္ဂး ကောန်ဗော် NLD (၁၁၆၉) တၠ ဒးဒုၚ်ရပ်ဒက်လဝ်တုဲ (၆၇) တၠ ချိုတ်အာလဝ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်လုပ်စိုပ်ၜက်ၜေတ် ဂအုပ်ရုၚ်ဗော်မပါလုပ် ရုၚ်ကဆံၚ်ၚ်တံဂှ်လေဝ် (၁၂၀) ဝါ နွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒးဒုၚ်ကၟာတ်လဒဵုသီပိုန်ဒြပ်သ္ၚိဒၟံၚ် ကောန်ဗော် ၂၇၄ တၠ ဟွံမွဲကဵုဟိုတ်ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က်မွဲသာ်တံဂှ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ် (၁၃၆) တၠ ပါလုပ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုဗော် NLD ဂှ် ပေါဲရုဲမာဲအလီ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် သ္ပစၟတ်သမ္တီ ဒုၚ်အာတဲလးလး ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ (၈) တုဲကၠုၚ်တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ကၠးကၠးမးမးရ။
ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မတန်တဴနွံဒၟံၚ် အတိုၚ်ၝောံပိုဒ် ၂၅ သၞောဝ်ဥပဒေဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်ဝွံ ယဝ်ရမိက်ဂွံဆက်ပ္တန်ပ္တူ နဒဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး စနူတ္ၚဲစၞောန်ပျးသၞောဝ်ဏံတုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ် (၆၀) တ္ၚဲဂှ် ဗွဲမညဳကဵုသၞောဝ် ဒးကလေၚ်အာတ်ပ္တိုန် အခေါၚ်ပ္တိုန်စရၚ်ဗော် ကုကမ္မယှေန်ဂှ်တုဲ ယဝ်ရပ္တိုန်လဝ်ဟွံမွဲမ္ဂး နဒဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် လီုအာ အလဵုလဵုဍေံရောၚ် စၞောန်ပျးလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)