နေပျဳဒဝ်၊ အဝ်ဂါတ်(၂၄)
ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ကိစ္စပွပ္ကီုပရာပ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာလၟုဟ်ဏံ ဒှ်ဒပ်ပၞာန်ဟေၚ်ရဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ရုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်၊ အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (NUG) ဥူနေဘုမ်လေတ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)ရ။
ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးပရိုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မရနုက်ကဵု (၂၂) ဝါ ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် စၟတ်တ္ၚဲ (၂၂)ဂှ် ညးပါလုပ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဒဒှ်မာဲဟွံဗဗွဲဓဝ်တအ် ရုဲစှ်လဝ်ဂၠံၚ်တရဴပ္ကီုပရာပ်ရပ်လွဟ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်အခိၚ်တ္ၚဲဏံ အလဵုညးတအ်ရဂှ် ဂအုပ်ဗိုလ်ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
လ္တူကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဟီုဂးလဝ်ဏံ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ရုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် NUG ဥူနေဘုမ်လေတ်ဂှ်မ္ဂး ဒေါံဟွံဂွံတုဲ ဒးရုဲစှ်လဝ် ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်ဏံတုဲ ဟိုတ်နူလုပ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗတိုက်ပၠန်ဂတးဂှ်ရ ထေက်ကဵုဒးရံၚ်သ္ၚဳ ကမၠောန်ပြဝကီု ဒပ်ပၞာန်ဟေၚ် ပ္ကီုပရာပ်တုဲ ဍဵုဍိုက်ဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ရဂှ် က္လေၚ်ဟီု ပလန်လဝ်တဲရ။
“ကၠာအိုတ် ပိုဲထ္ၜးဒၟံၚ်ဆန္ဒ ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်တုဲ ၜိုန်ကၠောန်လဝ်ကီုလေဝ် လကြဴအိုတ်ဏံ နဲလဵုလေဝ် ပါဲဟွံဂွံ ဓလေတ်ဟွံဗၠးတုဲ ဒးရုဲစှ်လဝ် ဂၠံၚ်တရဴပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တုဲ ဒးကၠောန်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်ရ။ အရာဏံ သွက်ဂွံတၚ်ယၟုပ္ကီုပရာပ်ဂှ် ဂကောံပၞာန်ပ္ကီုပရာပ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်လၟိုန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ် ပိုဲဂှ် ချဳဒရာၚ်လုပ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗတိုက်ပၠန်ဂတးရ၊ ဆၜိုတ်ရပ်လွဟ်ဓဝ် တၚ်စုတ်ယၟုပ္ကီုပရာပ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ရပ်လဝ်လွဟ်တုဲ မုကၠောန်ဒၟံၚ်ရောၚ်ဟီုဂှ် ဒးရံၚ်သ္ၚဳကမၠောန်ပြဝဏောၚ်။ ရပ်လွဟ်တုဲ ပ္ကီုပရာပ်ဒၟံၚ်ဍာံဍာံ ဍဵုဍိုက်ပျဲပျာဲဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်ဒပ်ပၞာန်မေန်အံၚ်လှာၚ်တအ် က္ဍိုက်လဝ်က္ဍိုပ်ဟေၚ်ရဏောၚ် မိက်ဂွံဟီုထ္ၜးဏာ ကၠးကၠးဖ္ဍးဖ္ဍးရ” ဂှ် ညးသ္ဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်ပၠန်ဂတးက္ညၚ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ စက္တဵုဒှ်ကၠုၚ် နူဒပ်ပၞာန်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံပၠံၚ်ၜးကေတ်အဝဵုညးဍုၚ်ကွာန် နူအလဵုအသဳညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ရုဲစှ်ပ္တိုန်လဝ်တုဲ စက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲ အလုံညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ထ္ၜးဒၟံၚ်ဆန္ဒၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်ဂှ် ပန်ပ္တဝ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်၊ ရပ်စပ်ပျဲပျာံပြိုက်ဂစိုတ်ဒၟံၚ် ဟွံလုပ်ကဵုသၞောဝ် ဒှ်ဒပ်ပၞာန်ဟေၚ်ရဂှ် ညးဆက်ဟီုလဝ်ရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဂကောံဂၠိုက်ဂၠာဲစၟဳစၟတ်ဗၠးၜးကုလသမဂ္ဂ ကေၚ်ကာဍုၚ်ဗၟာ (IIMM) ဂှ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုကီု သီုကဵုဂကောံမိတ်ပွံၚ်ဍေံတအ်ဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်လဝ် လၟိဟ်က္လိလောန် ဂဗုတ်ရာဇဝတ်ပၞာန်တုဲ က္လိလောန်ဒၟံၚ် မံက်က်ထေၚ်ၚ်ရဂှ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်ဖျေံကၠုၚ်ဒဏ်ဂစိုတ် ကုကောန်အရာပ်ညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ညးလုပ်ပေါဲဗတိုက် ရပ်ဂွံလဝ်တအ်ဂှ် သာဂၠိုၚ်တုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ သ္ၚိဒၟံၚ် ကေုာံ စမြိုၚ်ကောန်အရာပ်တအ်ဂှ် သီုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံ ဟိုတ်နူစံၚ်ပလီုဒၟံၚ် သၠဲသၠဲလးလးတုဲ ဒၞာဲလ္ၚဵုဂှ် ပရေၚ်လီုလာ် သီုအလုံမွဲကွာန် က္တဵုဒှ်လဝ်ရဂှ် ဓမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဵုရေၚ်ဂှ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကာလအနာဂတ်ဂတဏံ သွက်ဂွံဒးဆဵုဂဗသဳကၠဳကဵု သၟာပ္ကီုပရာပ်တအ်ဟၟဲတုဲ ယဝ်ရသဳကၠဳဏောၚ်တှ်ေ ညံၚ်ဂွံဒေါံကဵု ပွပ္ကီုပရာပ် ကေုာံ ဒဒှ်ရပျုတ်ဗ္ဒေက်ဂှ် ညံၚ်ညးဂၠးကဝ်ဂွံတီ ဒးလလောၚ်တြးဏောၚ်ဂှ် ဂအုပ်ဗိုလ်ဇၞော်ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီုသ္ဂးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးပရိုၚ်ရ။
ဥူနေဘုမ်လေတ်ဂှ်မ္ဂး ညးဂှ် ပ္ကီုပရာပ်ဒၟံၚ်ရောဟီုဂှ် ဂၠးကဝ်ညာတ်ကေတ်ဒၟံၚ် ကၠးကၠးမးမးဂှ်ရ ကၟိန်ဍုၚ်ဂၠးကဝ်တအ် ကၠောန်သ္ပလဝ် ပရေၚ်ကၟာတ်လဒဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဒပ်ပၞာန်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာညးမွဲကဵု အလုံမွဲဂၠးကဝ်ရဂှ် ညာတ်ကေတ်ရ။
“အကာဲအရာပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာလၟုဟ်ဏံ ပရေၚ်ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ကဵု ကိစ္စပ္ကီုပရာပ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်အခိၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ဒှ်ဒပ်ပၞာန် မေန်အံၚ်လှာၚ်က္ဍိုက်လဝ်က္ဍိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ဟီုတှ်ေ ညးဂှ် ပ္ကီုပရာပ်ဒၟံၚ်ရောဂှ် ဂၠးကဝ်လေဝ် ညာတ်လဝ်ကၠးကၠးမးမးရ။ ဒၟာနူညာတ်လဝ်ဗီုဏံဂှ်ရ နူကၟိန်ဍုၚ်ဂၠးကဝ်တအ် ဟွံဆက်ဆောံကဵုမေန်အံၚ်လှာၚ်၊ နွံရ။ တုဲပၠန် လ္တူမေန်အံၚ်လှာၚ် ကဵုဒပ်ပၞာန်ဂှ် ပရေၚ်ကၟာတ်လဒဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ကော်စ Sanction ဂှ် ကၠောန်ဒၟံၚ်နွံရ။ ဟီုတှ်ေ ဒှ်ဒၟံၚ် ဗီုကဵုအလုံမွဲဂၠးကဝ်ကဵု မၞိဟ်မွဲ အကာဲအရာအလေဲကၠုၚ်တုဲ ဓလန်ထ္ၜးကဵုဒၟံၚ်ရဏောၚ် ပိုဲညာတ်ကေတ်လဝ်ရ”ဂှ် ညးဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
အလဵုအသဳပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ (NUG) မဒှ်ဂကောံဇြဟတ်ဒစဵုဒစးပၠန်ဂတးကီု၊ ကဝ်မတဳသ္ပစၞးကၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုၚ်(CRPH) ကေုာံ ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာညးဍုၚ်ကွာန် (PDF) ကီုတအ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု လလောၚ်တြးလဝ် နဒဒှ်ဂကောံပ္ကီုပရာပ်ရ။
စပ်ကဵုဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဆဵုဂဗသဳကၠဳတုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန် သွက်ဂွံနုက်တိတ်အာ နူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပေၚ်ၚ်ကီု သွက်ဂွံရိုဟ်ပလီုရုပ်သီကဵု သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ကီု ယဝ်ရဒုၚ်တဲတၚ်အာတ်မိက်ပါလုပ် (၅) တၚ်ဂှ်မ္ဂး ပံက်လဝ်ဂၠံၚ်ဍာန်ပရေၚ်ဆဵုဂဗသဳကၠဳရဂှ် သမ္မတယာယဳ ဒူဝါလယှဳလ ဟီုပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ သၞာံ ၂၀၂၂ တေံရ။
ပရိုၚ် – သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုရုပ် – Social Media