မတ်မလီု၊ အဝ်ဂါတ် (၂၉)
ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဗွဲကြဴဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် ဂကောံသၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ စံၚ်ပလီုပလာ်လဝ် သ္ၚိဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ အပံၚ်ဖအိုတ် (၂၈၀၀၀) ပြၚ်ရောၚ် နွံဂှ် ဂကောံ Data for Myanmar လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၂၇) ဇိုၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ်ရ။
စရၚ် Data for Myanmar ပကောံပကေဝ်လဝ်ဂှ်ဝွံ နူကဵုဒပ်ပၞာန်သီအဝဵု ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ (၁) သၞာံ ၂၀၂၁ စဵုကဵု ဂိတုအဝ်ဂါတ် (၂၅) သၞာံဏံ မဒှ်ရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲရးသေတ်ကိုၚ်ဂှ် သ္ၚိဒၟံၚ် (၂၀၁၅၃) မ၊ ပ္ဍဲရးမကွေဂှ် သ္ၚိဒၟံၚ် (၅၄၁၈) မ၊ ပ္ဍဲတွဵုရးချေၚ်ဂှ် သ္ၚိဒၟံၚ် (၁၄၇၄) မ စံၚ်ပလီုပလာ်လဝ်တုဲ ဣဏံဝွံ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဏံ ဒးဒုၚ်စံၚ်လဝ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုတံ ကၠောန်သ္ပစံၚ်ပလီုပလာ်လဝ် အပံၚ်ဒၞါဲ (၆၇၀) ဒၞါဲဂှ် ဂွံတီကေတ်တုဲ ပ္ဍဲရးသေတ်ကိုၚ် ကဵု ရးမကွေတံ ဂၠိုၚ်အိုတ်ရဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
တုဲပၠန် သ္ၚိဒၟံၚ် ဒးဒုၚ်စံၚ်ပလီုပလာ်လဝ် မသှ်ေဒၟံၚ် (၂၈၀၀) မပြၚ်ဂှ် ဒှ်နူကဵု တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ တွဵုရးကရေၚ်၊ ရးတၞၚ်သဳ၊ ရးချေၚ်၊ ရးကရေၚ်ဍာဲတံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ၊ ဂိတုမေ၊ ဂိတုဂျောန် (၃) ဂိတု သၞာံ ၂၀၂၂ ဏံဂှ် ဒှ်ဂိတုလၟိဟ်သ္ၚိဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ လီုလာ်ဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲပိဂိတုဏံ သ္ၚိဒၟံၚ်အပံၚ် ၜိုတ် (၁၅၀၀၀) ဒးဒုၚ်ပလီုပလာ်လဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် မပကီုပရာပ် စံၚ်ပလီုပလာ်လဝ် သ္ၚိဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ အဃောမဆဵုဂဗကဵု ညးစၞးတၟေၚ် ကုလသမဂ္ဂ စပ်ကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် နူကဵုဒပ်ပၞာန် ဒဒှ်ရစံၚ်ပလီုပလာ်လဝ် ဒြပ်ရတ်ပိုန်ဟာန် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် လီဠာန်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)