မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ ၂၁
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကျဗြံကၠုၚ်ပၞာန်အလုံဍုၚ်မွဲပြးဇးတုဲ အပ္ဍဲဒပ် ပရေၚ်ချိုတ်ဂျိုၚ်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူဇြဟတ်ဒပ်လေၚ်ဒိုက်ကၠုၚ်တံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒေသလ္ၚဵုတံဂှ် နကဵုဟိုတ်ဍုၚ်ကွာန်ညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်လလမ် သွက်ဂွံဂွံပၞာန်ပျဳတုသေတ်ဂှ် သုၚ်စောဲနဲကဲနာနာတုဲ ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်လ္ၚဵု ကေုာံ ကွာန်ရး နူအပ္ဍဲရးဗဂေါ၊ ရးမဂွဵု ကေုာံ ရးဨရာဝတဳတံဂှ် သွက်ဂွံဒက်ကဵုဂကောံပျဳတုသေတ် ကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ်စၞောန်ပ္ညုၚ်ကၠုၚ် သ္ကိုပ်အုပ်ဓုပ်တံ နွံဂှ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုညးဒေသ ကေုာံ ညးကဵုပရိုၚ်အပ္ဍဲဒပ် သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) တံရ။
သ္ကိုပ်အုပ်ဓုပ်ကွာန်အရာပ် သၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံကဵု ပျူသဝ်ထဳတံဝွံ နူကဵုဍုၚ်ကွာန်လၟိဟ်မၞိဟ်နွံစ ၜိုတ် ၁၀၀ ဂှ် သွက်ဂွံလုပ်ပ္ဍဲပၞာန်ပျဳတုသေတ်တုဲ ကံက်မာဲရုဲစှ်ဒၟံၚ် တဲဍိုန် ၁၀ တၠဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဒေသလ္ၚဵုတံဂှ် သွက်ဂွံလုပ်ပၞာန်ပျဳတုသေတ် သုၚ်စောဲစက်သၠဲရမျာၚ် ဗက်ဆဝ်မ္ၚုဟ်ဒၟံၚ်တုဲ မၞိဟ်တြုံဒေသဗွဲမဂၠိုၚ်ဝွံ ထောံလသာသ္ၚိဌာန် ဂြိပ်ဒဴအာတံ နွံဒၟံၚ်တုဲ အာစိုပ်စ္ၜုဲစ္ၜော် ဇရေၚ်ဂကောံဒပ် PDF တံလေဝ် နွံကၠုၚ်ရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကွာန်ဟွံကဵုမၞိဟ် သွက်ပၞာန်ပျဳတုသေတ်တံဂှ် စၟတ်အာ နဒဒှ်ကွာန် PDF တုဲ ပလီုပလာ်အာဏောၚ် ဟိုတ်နူတၚ်စၞောန်ဏံတုဲ ဒးကဵုလဝ်စရၚ် မၞိဟ်တြုံအာယုက်ဇၞော်ဇၞော်လ္ၚဵုတံရောၚ်ဂှ် ညးဒေသဗဂေါမွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဟွံကဵုတှ်ေ ကွာန်ဟွံကဵုဂှ် ခြက်မှၚ်ဍာဲတုဲ ကွာန် PDF ဂးတုဲ ဍေံတံ ပလီုပလာ်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် ဂွံမိၚ်ကေတ် နူကဵုသ္ကိုပ်အုပ်ဓုပ်တံ မွဲကဆံၚ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ကဵုလဝ်စရၚ် ၅ တၠ။ ဖေက်ကၠုၚ်သ္ပကွာန်တုဲ မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော် ဒးဟီုမ္ဂး အာယုက်ၜိုတ် ၅၀၊ ၆၀ ဂှ် ကဵုလဝ်ယၟု” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
မၞိဟ်ကံက်လဝ်စရၚ်လၟုဟ်တံဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗ္တောန်ကဵုသ္ဇိုၚ်ကွတ်ပၞာန်တံတုဲ ကဵုကေတ်အာတာလျိုၚ် သွက်ပရေၚ်ဂီုကၠီုကွာန်အရာပ် ကေုာံ ကွာန်တံဂှ်ဏောၚ်တုဲ သြန်ဂိတုဇွောံမဂှ်တှ်ေ မွဲဂိတု မွဲကိုဋ်ၜါဠက် ကဵု သ္ၚုမွဲရိုက် ကဵုဏောၚ်ဂးတုဲ စန်ဒက်ဒၟံၚ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ် အလုံဍုၚ်မွဲညံၚ်ဂွံညိၚ်ဝတ် သၠုၚ်ပ္တိုန်ကၠောန်ၜိုတ်အာ ပရေၚ်စဵုဒၞါ ကေုာံ ပရေၚ်ဂီုကၠီုညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်ဂှ် တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၆ တေံ အဃောဆဵုဂဗကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲနေဗျဳဒဝ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံရပ်စပ်ဇြဟတ်ဂကောံဗော်တံ သွက်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ကီု ဍုၚ်ကွာန်ဂွံညိၚ်ဝတ် သွက်ဂွံပါလုပ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဂှ်လေဝ် ညးအာတ်မိက်လဝ်ဏီရ။
သၞာဲဒဴဗၠာဲသၟိၚ် သ္ပလဝ် CDM မစုက်ကဵုဒပ်ပၞာန်မွဲတၠဂှ် ပကောံပ္ကေဝ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ နွံပၟိက်မ္ဂး သွက်ဂွံပလံၚ် မုက်ပၞာန်တေံဂှ် စဳဇန်ဒၟံၚ် ဂွံတီကေတ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ သွက်ဂွံထ္ပက်အဇာ သွက်ဂွံဗလးမုက်ပၞာန်တေံရဏောၚ်။ ပါဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုတၚ်စၞောန်ဍေံတံဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ရ။ နွံပၟိက်မ္ဂး ဒးရေၚ်တၠုၚ် ပရေၚ်စဵုဒၞါကၟိန်ဍုၚ်ဏောၚ် တၚ်ဏံလေဝ် ပါရ။ ညအ်ဂှ် ကံက်ကေတ်အဓိပ္ပာယ် ပလံၚ်မုက်ပၞာန်တေံဏောၚ်ဂှ် ဂွံရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
အခိၚ်လၟုဟ် ဂကောံပၞာန်ပျဳတုသေတ်နွံဒၟံၚ်တုဲတုဲ ကၠာဂွိုအ်သီအဝဵုတေံဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးသေံ၊ တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ၊ တွဵုရးကရေၚ် ကေုာံ ရးသက်ကိုၚ်တံဂှ် လုပ်စိုပ်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ နွံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အတိုၚ်ဂလာန် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဗၠးၜးမွဲဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဂကောံပၞာန်ပျဳတုသေတ်အပံၚ် ၅၀၀၀ ပြၚ်နွံတုဲ ကြဴနူသၞာံ ၂၀၀၈ တုဲ အလဵုအသဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုကွာန်မွဲဠက်ပြၚ်ဂှ် ပ္တိတ်လဝ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဒက်ဂကောံပၞာန်ပျဳတုသေတ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ဂကောံပၞာန်ပျဳတုသေတ်တံဝွံ ကြဴနူဂွံသၠးပွးတုဲ သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် ညးက္တဵုသပုန်ရပ်လွဟ် အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂှ်တုဲ နူကဵုဒပ်ပၞာန် သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ် နဒဒှ်ဒပ်စဵုဒၞါကွာန်ရး သီုကဵုရဲကဵုပရိုၚ်၊ ထ္ၜးဂၠံၚ်တံဂှ်တုဲ အလဵုအသဳပၞာန်အဆက်က် ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် သုၚ်စောဲကၠုၚ်ပၞာန်ပျဳတုသေတ် ဇြဟတ်အရန် သၠဲသၠဲလးလးဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲဒပ်ပၞာန် အကာဲအရာပရေံစှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံ ဒှ်မာန်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−ချာန်နေဝ်တြးဝါဒကံၚ်ဇြဳပၞာန်