လ္ဂုၚ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ ၁၇
ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာကၠုၚ်စိုပ်ဏံ စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံ ကေုာံ ပရူပရာသ္ၚိကၟိန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကံက်ကပှ်အာဂှ်ဝွံ အလုံဍုၚ်မွဲ ကံက်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
ဟိုတ်ဍေံဂှ်တှ်ေ ကြပ်အလုံဍုၚ်မွဲ ဟိုတ်နူဘဲဍာ် မက္တဵုဒှ်လဝ်ဂှ်ကီု ဒၟါနူပရေၚ်သီအဝဵုတုဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်တံ ဟိုတ်နူတိဍာ် ဒးဗလးလဝ်တဲတံရောၚ် သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူဘဲဍာ်တုဲ အခိၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် သ္ဂောံဂွံအရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် သွက်ဂွံကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံအလုံဍုၚ်မွဲ မူစိတ္ၚဲရ သှ်ေဒၟံၚ်ဂးတုဲ လလောၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် အရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲရ။
ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဗၟာ ပွိုၚ်ဍုၚ် နွံ ၃၃၀ ဂှ် ပွိုၚ်ဍုၚ် ဗ္ဒါဲ ၁၀၀ ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ဒပ်ပၠန်ဂတး PDF တံ ဟိုတ်နူထိၚ်ဒက်အုပ်ဓလီုလဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်သှ်ေကဝက်တံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၜိုတ်ပွိုၚ်ဍုၚ် ၁၀၀ ဂှ်ရ ကံက်ဂွံတုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ် ၁၅ တ္ၚဲ ဂွံကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံ အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် သာ်လဵုမှဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ် ဟီုရ။
“ၜိုတ်ဍေံတံကၠောန် အစဳဇန်သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ် ပရေၚ်ပလီုပလာ်နာနာသာ်ရ။ ဘဲသဘာဝလၟုဟ်ဟီုဂှ်လေဝ် ထပ်ပလီုထောံ အစဳဇန်မေန်အံၚ်လှာၚ် မွဲပၠန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ၜိုတ်မေန်အံၚ်လှာၚ် ချိၚ်လဝ် ၁၀၀ ပွိုၚ်ဍုၚ် ဗီုကၠာတေံ ဂွံဒှ်မာန်ဂှ် ဟွံလောဲပုဟ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ကံက်စရၚ်မာဲ သွက်ပေါဲရုဲမာဲ၊ သၞောတ်ဗ္ၜတ်လၟိဟ်မၞိဟ်ဟီုဂှ် ပါဲနူဟွံဒှ်အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ၜိုတ်ပိဂအုံမွဲဂအုံ ကၟိန်ဍုၚ်ရနွံဏောၚ်။ လ္တူနူဏံ ဟွံဂၠိုၚ်ပုဟ်ဂှ် ချိၚ်ခယျကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကၠုၚ်စိုပ်ဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁ စဵုကဵု ၁၅ ဏံ အလုံဍုၚ်မွဲ သွက်ဂွံကံက်အာ စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံ ကေုာံ ပရူပရာသ္ၚိတံ မွဲအခိၚ်ဓဝ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပလေဝ်ပလေတ်လဝ် နူသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံရ။
သွက်ဂွံစဳဇန် သွက်ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ကၟိန်ဍုၚ် ပစ္စုပ္ပန်ကီု အနာဂတ်ဂတတေံကီုဂှ် နွံပၟိက် သ္ဒးကေတ်လၟိဟ်မၞိဟ်ဍာံဍာံပြပြဏောၚ်ဂှ်ရ သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ် သွက်ဂွံကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ဂးရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ မဒှ်တၚ်ရန်တၟံကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၞောတ်အထောဋ် ဗွဲမအံၚ်ဇၞးမာန် ပ္ဍဲအရာရေၚ်တၠုၚ် ညံၚ်စရၚ်မာဲဂွံဍာံပြ မဒှ်တၚ်နွံပၟိက်သ္ဇိုၚ်ဂှ်လေဝ် ရပ်စပ်အာမာန်ရောၚ် ညးဟီုရ။
ဒံက်တာသာၚ်ကျဳဇြေန်သဵု ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် နွံပၟိက်တုဲ ကၠောန်မ္ဂး အကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ် ဒးညိၚ်ဝတ်ဏောၚ်တုဲ တၚ်နၚ်ပေါဲရုဲမာဲကဵု စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံဝွံ ဟွံတုပ်ဒၟံၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဆ္ဂး နွံပၟိက်တုဲ ကၠောန်ဏောၚ်တှ်ေ အကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ဒးညိၚ်ဝတ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ပဋိပက္ခဒှ်ဒၟံၚ်ဗီုလၟုဟ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်ဂှ် ဗီုကံက်ကၠုၚ်လဝ် သၞာံ ၂၀၁၄ တေံ ဂွံကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံ အလုံဍုၚ်မွဲဟီုဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ မွဲပၠန်ဂှ် တၚ်နၚ် မ္ဒးကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံကဵု တၚ်နၚ်နွံပၟိက် သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဟွံတုပ်ဒၟံၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံဝွံ ဒှ်တၚ်နၚ်ဒးကံက်အာ လၟိဟ်မၞိဟ် တြုံ/ဗြဴ၊ ဒၞါဲဒေသ၊ ဂကူ၊ ဘာသာ၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်မၞိဟ်တံတုဲ စရၚ်မာဲပေါဲရုဲမာဲဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ကုမၞိဟ်ကဵုဆန္ဒမာဲဂွံတံဂှ်ရဟေၚ် ဒးကံက်အာဂှ် ညးဆက်ဟီုလဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာသန္ထာန်ဟွံတုပ်ၜါသာ်ဏံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် နှဴရဴဒၟံၚ် ဂွံညာတ်ကေတ်ဗီုပြၚ်ဏံတုဲ လ္ဂောံကဵုအကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်လၟုဟ်တုဲ ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် သ္ဂောံကံက်အာဂှ်ဝွံ ဒှ်ပွကံက်ကပှ်အာတၚ်နၚ် သ္ဇက်ဂွံရပ်စပ် သွက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် ကၠးဖ္ဍးဒၟံၚ်ရောၚ် ဒံက်တာသာၚ်ကျဳဇြေန်သဵု ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲအရာကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံဏံ လၟိဟ်မၞိဟ် ၅၆ ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ် ကေုာံ ဂြောဝ်ဂတာ ဗၞတ် ၁၃ ပြကောဋိကိုဋ်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်အာ နကဵုဒၞါဲကံက်စရၚ် ဗၞတ် ၁၁၀၀၀၀ ဏောၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် မၞိဟ်ကံက်စရၚ် စၟဳတ်စရၚ် ဗၞတ် ၄၂၀၀၀၊ သွက်ဂြောဝ်ဂတာ ဗီုပြၚ်တၚ်သၟာန် ၆၈ တံ မပါလုပ် သွက်ဂကောံဗော်သွး ဗီုပြၚ်တၚ်သၟာန် ၁၈ တံဂှ် တိုန်မွဲသ္ၚိစှ်ေမွဲသ္ၚိတုဲ ကံက်အာဏောၚ် သ္ဂးရ။
ဆ္ဂး အကြာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ်ဏံ ဟိုတ်နူဍာ်ဇၞော်ဍာ်ကလိုပ် မက္တဵုဒှ်လဝ် ကြပ်အလုံဍုၚ်မွဲဂှ်တုဲ လမျီုဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးဆောံလေၚ်အာလဝ်တုဲ သ္ၚိဌာန်လီုလာ်ဆောံလေၚ်တံလေဝ် ရိုဟ်လၟိဟ်ဂၞန်ဟွံမာန် နွံဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ကမၠောန်ကလေၚ်ဖျေံဒၞါဲဝါဲ ကေုာံ တၞးလိက်သက်သဳကၠေံခၞၚ်အာတံဂှ်လေဝ် ဒးကေတ်အခိၚ် တၟာဂလိုၚ်ဏီဏောၚ်တုဲ ကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံဟွံထေက် ပရေၚ်ပါ်ပါဲဂမၠိုၚ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ဒံက်တာသာၚ်ကျဳဇြေန်သဵုဂှ် ဟိုတ်နူဘဲဒဏ်သဘာဝတုဲ ပရေၚ်ပရူ တၞးလိက်သက်သဳဂမၠိုၚ် ကၠေံခၞၚ်အာအိုတ်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာကံက်စရၚ်ဂှ် သ္ဇက်ဒးကယျာန်ဓဝါန်တံ နွံကၠုၚ် တၟာဂလိုၚ်မာန်ဏောၚ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
“လၟုဟ် ဟိုတ်နူဘဲအန္တရာယ်သဘာဝတုဲ ကိစ္စစပ်ကဵု တၞးကာဒ်ကောန်ဍုၚ် လိက်တၞးသက်သဳတံ ကၠေံခၞၚ်အာအိုတ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ။ လၟိဟ်မၞိဟ်တံဏံ နွံရ။ အရာသာ်ဏံတံဂှ် ပိုယ်တံ စုတ်ပ္ဍဲစရၚ်လဵုရောဟီုဂှ် သ္ဇက်ဒးဒှ်ပရေၚ်ကယျာန်ဓဝါန်တံ နွံဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကံက်စရၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဟွံထေက်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုဘဲဍာ်တုဲ သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်ဇြဝ်မေန်ထောန် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳ ကမၠောန်ကလေၚ်ဖျေံဒၞါဲဝါဲ ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ကဵုတံဂှ် ဗွဲမပြဟ် ဗွဲမသၟဟ်အစောံ သ္ဂောံဒှ်ဂှ် ဖန်ဇန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုရ။
အတိုၚ်စရၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၄ အခိၚ်ဇိုၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူဍာ်ဇၞော် တိလာ်တံတုဲ လၟိဟ်မၞိဟ် ၃၂၀၀၀၀ ပြၚ် ဒးဆုဲပြံၚ်လဝ် ပ္ဍဲဗ္ဒိုပ်ဟံၚ်ပြာ်ယာယဳတံဂှ်တုဲ မၞိဟ်ချိုတ်အာ ၁၁၀ ပြၚ်၊ မၞိဟ်ကၠေံခၞၚ်အာ ၆၀ ပြၚ် နွံဒၟံၚ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် သွက်ဂွံကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံ ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် တန်ဗ္တောန်ထ္ၜးနဲ ကဆံၚ်ခရိုၚ် ပ္ဍဲကဵုရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရးတံဂှ်တုဲ အသေအဟာန်စှ်ေတန်ဗ္တောန်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၅ တေံ ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲလ္ဂုၚ်၊ ဨရာဝတဳ ကေုာံ ပ္ဍဲဒေသလ္ၚဵုတံဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI