မတ်မလီု၊ သေပ်တေမ်ဗာ ၂၁
သွက်ပရေၚ်ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ် နကဵုနဲကဲပ္တဝ်က္ဍိုပ်ကဵု ပရေၚ်တွဵုရးဇြဟတ်ဂွံခိုဟ်ဂှ်တုဲ ထ္မံက်အာရုပ်ရဴဏောၚ် ဂကောံကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပၠန်ဂတးတံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်လစွံစိုတ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၉ တေံရ။
ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ကံၚ်ဇြဳသ္ပစၞးတွဵုရး၊ ကောန်ဂကူတံ ကၠောန်သ္ပလဝ် ပရေၚ်ဒစးဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်ပ္ညဳပ္ညပ် ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုဝါ သွက်ပရေၚ်ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳအနာဂတ်တေံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
နူကဵုပရေၚ်ပ္ညဳပ္ညပ်ဏံမွဲကဆံၚ် စပ်ကဵုပရေၚ်တွဵုရးဇြဟတ်ဂွံခိုဟ် မပ္တဝ်အာက္ဍိုပ်ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် ( Bottom-up Federalism) ဂှ်တုဲ ဂကောံ ၉ ဂကောံ ဖျေံစၟတ်လဝ် လၟေၚ်ကမၠောန်အဓာန်ဂတ ကေုာံ တၚ်တုပ်စိုတ်တံဂှ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
စပ်ကဵုတၚ်တုပ်စိုတ်ဏံတုဲ ဥူအံၚ်သာန်မျေတ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂးလေဝ်ဒှ် ညးအုပ်ကာ−၂ လေဝ်ဒှ် နူကဵုဗော်တောတက်ကောန်ဂကူကရေၚ်ဍာဲ KNPP ဂှ် လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မတတ်ထ္ပာ်ကၠုၚ်တံဂှ်တုဲ နူကဵုကဆံၚ်တွဵုရးဇြဟတ်ဂွံခိုဟ် ပ္တဝ်အာက္ဍိုပ် ကုကၟိန်ဍုၚ်ဇြဟတ်ဂွံခိုဟ်ဂှ်မှဟေၚ် ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဏံ တတ်ထ္ပာ်မာန်ဏောၚ် ဟီုရ။
“ ရံၚ်ကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပိုယ်တံ တတ်ထ္ပက်ကၠုၚ်တ္ၚဲဏံဂှ်တုဲ အာနကဵု Bottom-up Federalism နူကဆံၚ်တွဵုရး ပ္တဝ်အာက္ဍိုပ်ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်မှဟေၚ် အခက်အခုဲပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာတံ အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ပိုယ်တံ တတ်ထ္ပာ်မာန်ဏောၚ် ရန်တၟံသ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ဂှ်ရ မ္ဒးလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။ မွဲပၠန်ဂှ် အဓိပ္ပာယ်ဝေါဟာရ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ (ပြည်ထောင်စု) ဂှ် ဒးကလေၚ်ရံၚ်ဏောၚ်။ တွဵုရးတံဟွံမွဲမွဲသာ် (ပြည်ထောင်စု) လေဝ် ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာမဒှ်သ္ဇိုၚ် ညံၚ်တွဵုရးတံ ဇြဟတ်ဂွံခိုဟ်ဂှ်လေဝ် ဒးချပ်ဗ္စာဏောၚ်တုဲ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တွဵုရးတံ ဟွံမွဲမွဲသာ် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ (ပြည်ထောၚ်စု) လေဝ် ဂွံဒှ်ကၠုၚ် ဟွံမွဲဂှ်ရ အရာမဒှ်သ္ဇိုၚ် ညံၚ်တွဵုရးတံ ဇြဟတ်ဂွံခိုဟ်ဂှ်လေဝ် ဒးချပ်ဗ္စာဏောၚ် နူကဵုတၚ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဏံဂှ် သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ် နကဵုနဲကဲတွဵုရးဇြဟတ်ဂွံခိုဟ် မပ္တဝ်အာက္ဍိုပ် ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် စနူအခိၚ်ကာလပၠန်ဂတးဏံတုဲ နူကဵုဂကောံညးတံ ဒက်ပ္တန်အာ မွဲကရောံမွဲစွံဏောၚ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ မူသ္ဇိုၚ်ဂှ်တှ်ေ တၠအဝဵုအပိုၚ်အခြာ တမ်မူလတံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဖေဝ်ဒရာယူနေတ်တွဵုရးတံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲဒေသညးတံတုဲ ဖေဝ်ဒရာယူနေတ်တွဵုရးတံဂှ်တှ်ေ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ် လ္တူအခေါၚ်စၞောန်ပျးအပိုၚ် ကေုာံ အခေါၚ်တုပ်သၟဟ်တံရောၚ် သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အတိုၚ်သ္ဇိုၚ်မူ အဝဵုအပိုၚ်အခြာ၊ ပရေၚ်ညဳသၟဟ်၊ အဝဵုကြပ်အိုတ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ အတိုၚ်သ္ဇိုၚ်မူ ခလပ်ဆတံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပရေၚ်ပါ်ပရအ်အဝဵုတံဏောၚ်ဂှ် ဟီုပ္တိတ်လဝ်ရ။
နူပရေၚ်တွဵုရးဇြဟတ်ဂွံခိုဟ် မပ္တဝ်အာက္ဍိုပ်ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် အကြာဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံ လၟေၚ်ကမၠောန်မ္ဒးဆက်ပ္ညဳပ္ညပ်ထ္မံက်အာရုပ်ရဴတံဂှ်လေဝ် သဳကၠဳဖျေံစၟတ်လဝ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဟိုတ်နူတၚ်လလောၚ်တြးဏံတုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ပါ်ပါဲ ဟွံသ္ပစၟတ်သမ္တီ အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG နဒဒှ်ညးမပိုၚ်ပြဳအဝဵုကဆံၚ်ဗဟဵုဂှ်တုဲ ဥူအံၚ်သာန်မျေတ်ဂှ်တှ်ေ နတဲဏံ ပ္ညဳပ္ညပ်ကဵု NUG, NUCC တံတုဲ အာဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပါလုပ်ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးတံဂှ်တှ်ေ ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU၊ ဗော်တောတက်ကောန်ဂကူကရေၚ်ဍာဲ KNPP၊ ဒပ်ပၠတရဴကောန်ဂကူချေၚ် CNF ကေုာံ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဗ္တိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန် NMSP-AD တံ မဒှ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳသ္ပစၞးတွဵုရး ကောန်ဂကူတံဂှ်တှ်ေ ကံၚ်ဇြဳကဵုကသပ် တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ KSCC ၊ ကံၚ်ဇြဳဖေဝ်ဒရာဍုၚ်မန် MSFC ၊ ကံၚ်ဇြဳဖေဝ်ဒရာကောန်ဂကူပအိုဝ် PNFC ၊ ကမ္မတဳကဵုကသပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအာၚ် TPCC ကေုာံ ဂအုပ်ဂကောံညးဗြဴ (ဍုင်ဗၟာ) WLB တံလေဝ် ပါလုပ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−Social Media