ရဳယာတ်၊ အံက်တဝ်ဗာ ၉
ဖအောန်ဖျေံအာ ပရေၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ်တံဂှ်ဏောၚ် ကဵုလဝ်ကတိကီုလေဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဇြဝ်ဒဳအာရေဗဳယျာ ပရေၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ်တံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၂၄ မွဲသၞာံဓဝ်ဂှ် ညးဒးဒုၚ်ဂစိုတ် ၂၀၈ တၠနွံတုဲ နူကဵုသၞာံ ၂၀၂၂ ဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ၁၉၆ တၠတုဲ မွဲတ္ၚဲဓဝ် ကဵုလဝ်ဒဏ်ဂစိုတ် ၈၁ တၠ စၟတ်သမ္တီဏံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
မိုဝ်ဟာမက် ဗေန်သဝ်လမာန် ရပ်လဝ်ဝါဒပြုပြေၚ်ပြံၚ်လှာဲတုဲ ဂွံကၠုၚ်ဒၞါဲ ကဆံၚ်ကောန်သၟိၚ်ဂွံဒုၚ်စအာအာဲကၟာဲ မအံက်ညး သဝ်လမာန် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅ ဂှ်ဝွံ ကောပ်ကာဲလဝ် ပရေၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ် ဟွံအောန်နူကဵု ၁၄၄၇ ရ။
သွက်ဂွံကဵုအာဒၞါဲ ကုဇြဝ်ဒဳအာရေဗဳယျာ ပ္ဍဲကံၚ်ဇြဳအခေါၚ်အရာမၞိဟ်နွံ၊ ဟွံမွဲဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၉ ဏံ အခိၚ်ဍုၚ်လုပ်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂဂမၠိုၚ် သ္ဂောံသ္ဂုတ်သွာတ် ပါ်အာမာဲနွံမံၚ်ဂှ် စရၚ်ကဵုလဝ်ဒဏ်ဂစိုတ်သာ်ဏံ မံက်တိတ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
လက်ထက်ကောန်သၟိၚ်ဇြဝ်ဒဳဏံ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပြံၚ်လှာဲ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ်ဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ညးဗြဴတံ ဒဳကွဳစက်၊ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်ပရေၚ်ထတ်ယုက် ကေုာံ ပရေၚ်လဟိၚ်စိုတ်တံဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ် မၞိဟ်ယၟုဒယှ်ကဆံၚ်ဂၠးတိတံ ကၠုၚ်စိုပ်တံ ပါလုပ်ရ။
စပ်ကဵု ကဵုလဝ်ဒဏ်ဂစိုတ်ဂှ်တုဲ သၞာံ ၂၀၀၀ တေံ ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ လိက်စၟတ်သမ္တီ MOU တံကီုလေဝ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ မွဲဂိတုဓဝ်ဂှ် ၃၂ တၠ၊ အပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ်ဂှ် ၄၂ တၠ ကဵုလဝ်ဒဏ်ဂစိုတ်တုဲ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၄ ဂှ် ဇၟာပ်ပ်ဂိတု ပရေၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ်တံ ဒှ်ကၠုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။
သွက်ဂွံဗ္တိုက်သအး အိုဿီုကဵုမၞိဟ်ဒးဒုၚ်ခယျ ဒဒှ်ရပါ်ပါဲလဝ် နန်ဨကရာဇ်ဇြဝ်ဒဳဂှ် ရပ်စပ်စကာဒၟံၚ် ဒဏ်ဂစိုတ် လှဲလှဲလးလးရောၚ် ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံ ဟီုကၠုၚ်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုညးဒးဒုၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ်ဂမၠိုၚ် ကောန်ၚာ်ပိတၠ ပါလုပ်ဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ် ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံ ဟီုလဝ်ရ။
သွက်ဒုဟ်ရာဇဝတ်ဍောတ်တ်တံဂှ် ဝေၚ်ပါဲအာ နူကဵုပွမကဵုဒဏ်ဂစိုတ်ဂှ်ဏောၚ် ကောန်သၟိၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်ကတိကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုညးဒးဒုၚ်ကဵုဒဏ်ဂစိုတ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ကလိလောန်လဝ် အမှုရာဇဝတ်ဍောတ်တ်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ် ပါလုပ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
သၞာံ ၂၀၁၇ တေံဂှ်လေဝ် ကောန်သၟိၚ်ဇြဝ်ဒဳ ရပ်လဝ် သီုကဵုဂကူဝေါၚ်သနန် သီုကဵုသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်တံ ၜိုတ် ၇၀ တၠတုဲ သွက်အဝဵုဂွံတန်ကြန် ကေၚ်ဗ္တိုက်သအးလဝ် ညးမဒစဵုဒစးဂမၠိုၚ်ရ။
ဂျာနေဝ်လေတ် အမေရိကာန်−သဝ်ဒဳ ဂျမဝ် ကာယှံက်ဂဳ မဒှ်ညးဒစဵုဒစး အလဵုအသဳဇြဝ်ဒဳဂှ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်လဝ် ပ္ဍဲရုၚ်ကလုတ်သဝ်ဒဳ ဍုၚ်အေဿတာန်ပူတုဲ ပြဝကလေံထောံ ဇွဂှ်လေဝ် ကၠောန်လဝ် အတိုၚ်အသံ ကောန်သၟိၚ်ဂှ်ရောၚ် ဂွံဆဵုကေတ်လဝ် အပ္ဍဲပရေၚ်ဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်အမေရိကာန်တံဂှ်ရ။
ဂျာနေဝ်လေတ် ကာယှံက်ဂဳဝွံ သွက်လိက်တၞးနွံပၟိက် သွက်ဂွံသ္ပမ္ၚဵုထပ်တဲ ကုကဝေၚ်ဇြဟာန်ညး အခိၚ်အာစိုပ်ရုၚ်ကလုတ်ဂှ် ကောန်ရဲသၟဝ်တဲ ကောန်သၟိၚ် မိုဝ်ဟာမက် ဗေန် သဝ်လမာန်တံ ဂစိုတ်တုဲ ကလေံလဝ်ဇွရ။
ကောန်သၟိၚ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ကာယှံက်ဂဳ ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂှ် ပါလုပ်ဆက်စပ်လဝ်ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ကယျာန်ပါဲလဝ်ရ။
Ref: The Telegraph