နေဗျဳဒဝ်၊ အံက်တဝ်ဗာ ၁၃
ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ကုလသမဂ္ဂ စပ်ကဵုဍုၚ်ဗမာဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်သဳကၠဳတံဂှ်ကီု ထေက်ကဵုဒးသ္ပစၟတ်သမ္တီ နူကဵုအလဵုအသဳ မပံၚ်တောဲကၠုၚ်တံဂှ်ရောၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၁ ရ။
အပ္ဍဲကာလကောံဓရီု ကံၚ်ဇြဳအခေါၚ်အရာမၞိဟ် ၅၇ ဝါ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ခြာဟွံလအ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ရုၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကုလသမဂ္ဂကဵု IIMM မပါ်ပါဲပ္တိုန်လဝ်ဒုဟ် လ္တူဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဍုၚ်ဗၟာဟွံပါမွဲသာ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ လၟေၚ်ကမၠောန်အဓာန်ဂတ ၅ သာ်ဂှ်တုဲ နူကဵုဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁ တုဲ နကဵုအလုံဗ္ၜတ်ဍုၚ်မွဲ ကံက်ဒၟံၚ် စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂာဗ္တံတုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဒှ်လဂါံဇိုၚ်ပၟိက်ဇၞော်မွဲရောၚ် ဟီုလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ် ကုကုလသမဂ္ဂဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဗွဲတၟေၚ် ပ္ဍဲကဵုကဏ္ဍကဵုအရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်တံ တောတက်ကၠုၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
နကဵုကုလသမဂ္ဂ ပွမပ္တိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲအရာထ္မံက်ဂၠံၚ်တရဴ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်၊ ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ် ကေုာံ ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ သွက်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် စိုပ်အခိၚ်ဒးသ္ပစၟတ်သမ္တီထေက်ယျဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် စပ်ကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကလိလောန်လဝ်တုဲ ရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်ဍုၚ်နာနာ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ ထ္မံက်ရုပ်ရဴနတဲဟွံမာန်ဏီဂှ်ရ ကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်လ္ပာ်လဟဵုဂှ်ဝွံ လီဠာန်ဒၟံၚ် ဂၠးတိရဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ ရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ICJ ဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကလိလောန်လဝ်တံဂှ် သ္ပလဝ်စၟတ်သမ္တီရ။ လ္တူကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဖျေံဒၟံၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရ။ ဆ္ဂး ဇြဟတ်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴနတဲဏံ ဟွံမွဲဏီဂှ်ရ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံဒးဒုၚ်ကေတ်အရေဝ် ဒှ်ဒၟံၚ်ရ။ အေ ဂှ်တှ်ေ မၞိဟ်လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံကၠောန်လဝ် ပွပကီုပရာပ်တံပုဟ်။ ကၠောန်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်လ္ပာ်လဟဵုတံဟီုဂှ် လီဠာန်ဒၟံၚ်ဂၠးတိရဏောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ယန္တယာပရေၚ်ဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်ဗၠးၜး စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ IIMM မသဳကၠဳလဝ် အပ္ဍဲကောံဓရီုအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဂှ်ဝွံ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုတမ်ရိုဟ် ဟွံခိုၚ်ကၠိုက်တံဂှ်တုဲ ကံက်ဖျေံထောံလဝ်ရောၚ် ခၠေဝ်ပလန်လဝ်ရ။
လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် နူကဵုရုၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဂှ်လေဝ် တၚ်စောဲစပ်လ္တူဍုၚ်ဗၟာတံဂှ် စၟဳတ်သ္ပဒတန်လဝ် ဟွံမွဲတုဲ တၚ်နၚ်အလဵုအသဳ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် မလုပ်ကဵုသၞောဝ်တံဂှ်လေဝ် ပါဲတးထောံလဝ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြး ဌာနကာဍုၚ်သ္အာၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ လ္တူနူကဵုယန္တယာဗီုပြၚ်တုပ် မဖန်ဗဒှ်ကဵုပရေၚ်တာဒၞါ ပ္ဍဲပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် သွက်ဂွံသောၚ်ကလး တၚ်ကော်ဆဴ မ္ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်တံဂှ်တုဲ ဖအိုတ်ကၠေံ ယန္တယာတံဏံတုဲ သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်အာ ပရေၚ်ပံၚ်တောဲ မဒှ်အထံက်အပၚ်တံဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် ကုလသမဂ္ဂရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲဟွံဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန်နကဵုပၞာန်ကျာ ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ကိစ္စဗ္တိုက်ဒၟံၚ်တံဏံ ပါလုပ်ဂှ်ဝွံ ယဝ်ရဗၠေတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုမ္ဂး ဒးသောၚ်ကလး ပ္ဍဲရုၚ်ဂဗုတ်သၞောဝ်ဓဝ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဏောၚ် ဟီုလဝ်ရ။
“ ပ္ဍဲကဵုဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် မုဟွံဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ပၞာန်ကဵုပၞာန်ကျာ ဗ္တိုက်ဂစိုတ်ဂယိုၚ်ဒၟံၚ် ကိစ္စဏံဂှ် ညးဂၠးတံ တီဒၟံၚ်ရ။ သ္ပကၠေံမၛ္ဇဟ်တၚ်နၚ်တံဏံတုဲ အရာမပါလုပ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်တံဏံဂှ် ဗၠေတ်ဒၟံၚ်ရောၚ်ဟီုတှ်ေ ဒးတိုန်သှ် ပ္ဍဲရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်ဍုၚ်နာနာတံဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဂကောံသုတေသန ညာန်လေန်တေတ်ဂှ်မ္ဂး နူအခိၚ်သီအဝဵုတုဲ စဵုကဵုသၞာံဏံ ဂိတုအဝ်ဂါတ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ပၞာန်ကျာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တုဲ ကောန်အရာပ် ၁၇၄၀ ပြၚ် ချိုတ်အာလဝ်တုဲ မၞိဟ်ကလိဂွံဝပ် ၂၄၅၀ ပြၚ် နွံလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဆက်စပ်ကဵု လၟေၚ်ဒဒှ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပၠံၚ်အဝဵုဂှ်တုဲ မၞိဟ်ဒးဒုၚ်ရပ် ၂၇၅၀၀ ပြၚ် နွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဏံ ၂၁၀၀၀ ပြၚ်ဝွံ ဒးဒုၚ်ထိၚ်ဒက်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုဂကောံမၚ်မွဲရီုဗၚ်ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် AAPP ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−IIMM