မတ်မလီု၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၉
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုဝွံ ပ္ဍဲကဵုဘာသ္ဇိုၚ်ပညာတံဂှ် သွက်ဂွံဗ္တောန်အာ ဘာသာတြးဝါဒ ညးတံမချူခၞံလဝ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ညးတံဂှ် ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဂကောံလ္ၚတ်ကေၚ်ကာဗၟာ ကေုာံ ပဋိပက္ခ BACS လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၇ တေံ ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ မ္ၚးနူကဵုသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်၊ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ညးတံချူခၞံလဝ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ညးတံဂှ် ဘာသာတြးဝါဒ မပ္တံကဵုသၞောဝ်ပကီုပရာပ် မချူခၞံပလီုလဝ်ရုပ် ဂကောံဇြဟတ်ဒစဵုဒစးတၠအဝဵုပၞာန်တံဂှ် သွက်ဂွံဗ္တောန်အာ ပ္ဍဲကဵုသၞာံဗ္တောန်ပညာ သှ်ေဒၟံၚ်ဏံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုသၞာံဗ္တောန်ပညာ ကၠုၚ်စိုပ်ဏံဂှ် နွံဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက်တံဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံဗ္တောန်အာ ဘာသာတြးဝါဒကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံမာန်ဂှ် အပ္ဍဲသတ္တာဟတုဲကၠုၚ်တေံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဇၞော် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ထိၚ်ဒက်လဝ် မပ္တံကဵုလ္ဂုၚ်၊ မဂွဵု၊ တွဵုရးဍုၚ်မန် ကေုာံ ရးသေံသၠုၚ်ကျာတံဂှ် ကဵုဒၟံၚ်တန်ဗ္တောန် ကုအ္စာ၊ အ္စာၝောံ တန်သၠုၚ်တံဂှ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြးရ။
တန်ဗ္တောန်တံဏံဂှ် နူကဵုဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပညာ ကေုာံ ဌာနဝန်ဇၞော်ကေၚ်ကာသၞောဝ် သၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ပံၚ်တောဲကၠောန်ဒၟံၚ်တုဲ တၚ်ရန်တၟံဂှ်တှ်ေ နူကဵုအ္စာ၊ အ္စာၝောံဂမၠိုၚ်မွဲကဆံၚ် ညံၚ်ဘာသာတြးဝါဒဏံ ဂွံပြးထၞာန်အာ ဇရေၚ်ကောန်ၚာ်သၟတ် နူကဵုဘာပရေၚ်ပညာသ္ဇိုၚ်တံ ပါလုပ်သီုကဵု Grade 11, Grade 12 ကေုာံ သၟတ်ပၠိုၚ်ၚ်တံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
အ္စာဘာသ္ပလဝ် CDM မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ နူကၠာတေံရ ကုဂကောံဇြဟတ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်၊ ဂကောံဇြဟတ်ဖေဝ်ဒရာဂမၠိုၚ် ကေုာံ ကၟိန်ဍုၚ်ညးတံ အရာဟွံပြေစိုတ်နွံတံဂှ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန်ဂှ်တုဲ တြးကၠုၚ်ဝါဒတံတုဲ အခါလၟုဟ်ဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံတြးဝါဒ ပရူဒဒှ်ညးတံခိုဟ်ဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်ကၠောန်ကၠုၚ် မွဲကဆံၚ်တုဲ မွဲကဆံၚ်ဂှ် ဟီုရ။
“ ဒပ်ပၞာန်ဏံဂှ်တှ်ေ ကဵုဂကောံဇြဟတ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဂကောံဇြဟတ်ဖေဝ်ဒရာ ကေုာံ ကၟိန်ဍုၚ်ညးတံ ဟွံပေၚ်စိုတ်တံဂှ်တှ်ေ ထ္ၜးဟိုတ်ကဵုဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန် အဆံၚ်ၚ်တုဲ တက်ပၠောပ်ဝါဒတံ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဗ္တောန်ပညာတံ တုဲတုဲရ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ သာပရေံကၠုၚ်ရ။ ကိစ္စလ္ပာ်ဂကောံဇြဟတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ လ္ပာ်ဏံကၠောန်ဒၟံၚ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဟွံဒးရးပုဟ်။ ဗၠေတ်မှာဒၟံၚ်ဏောၚ်။ အရာတံဏံ ဟွံခိုဟ်ပုဟ် နကဵုဗီုပြၚ်သာ်ဏံ ဂွံတက်ပၠောပ်ဝါဒ ပ္ဍဲကောန်ၚာ်တံသာ်ဏံဂှ် နူတမ်ဝါဒိတေံရ ဟီုကၠုၚ်လဝ် တၚ်ရန်တၟံဏံ ပြာပြာကတ်တ်တုဲဒှ်ဟီုတှ်ေ ညးတံ သၠုၚ်ပ္တိုန်ညအ် အဆံၚ်ၚ်တုဲ ဒှ်သဘဴကၠောန်ကၠုၚ်လဝ်ရဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ကၠုၚ်သ္ဂောံတြးဝါဒ ပရူခိုဟ်ညးတံ အကြာကောန်ကွးဘာတံဂှ်ကီုလေဝ် ဗီုခေတ်ကၠာတေံဟွံသေၚ်ဂှ်ရ ဓဝ်ပတှ်ေလ္တူညးတံ နွံအိုတ်ဟွံသေၚ်တုဲ အ္စာ၊ အ္စာၝောံတံဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဟွံဂွံတက်ပၠောပ် လညာတ်သမ္တီ မဗၠေတ်မှာတံဂှ် နွံပၟိက်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
ဥူကျဳမျေတ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဂဗုတ် ကၠတ်ထဝ်သၞောဝ်ဓဝ် ဝှ်ကြံၚ်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သ္ဂောံဗ္တောန်ဘာသာတြးဝါဒဂှ်ဝွံ နကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဒှ်ဟိုတ်မိက်ဂွံအုပ်ဓုပ် အတိုၚ်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ကၠာတေံဏောၚ်တုဲ ပလီုကၠေံ ပရေၚ်ပညာသာ်ဏံဂှ်ဝွံ ဒှ်ပရေံအိုတ်ရဂှ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
“ညးဂှ်တှ်ေ ဗီုဥူနေဝေန် အုပ်ဓုပ်ကၠုၚ် ၂၆ သၞာံ၊ ဗီုဥူတာန်ယှိုဲ အုပ်ဓုပ်ကၠုၚ် ၂၂ သၞာံဂှ် ညးလေဝ် ဗွဲတွဵုမအောန် သွက်ဂွံအုပ်ဓုပ်အာ ၜိုတ် ၂၀ သၞာံဂှ် ရံၚ်ကေတ်ရန်တၟံလဝ်ဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သောဲသောဲဗြောဲဗြောဲတံဏံဂှ်တှ်ေ ဗက်ကၠုၚ်လ္ပာ်လက္ကရဴအိုတ်ရ။ ဆ္ဂး ယဝ်ရပၞာန်ဇၞးအာ ပြဟ်ဟ်မ္ဂး ဒြပ်ညးဏံဂှ် ဒးလီုရဏောၚ်။ ပၞာန်ဟွံဇၞး ပြဟ်ဟ်ပုဟ်ဟီုမ္ဂး ညး အုပ်ဓုပ်အာ ၜိုတ် ၁၅ သၞာံပၠန်ဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ဒးဟီုသောၚ်ၚ်မ္ဂး ဟိုတ်နူပိုယ်တံ ဟွံဇၞးပၞာန်တုဲ ဂံၚ်ကၠောန်ကၠုၚ်ရဏောၚ်။ ပလီုထောံ ပရေၚ်ပညာဏံဂှ်တှ်ေ ပရေံအိုတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နူအခိၚ်ကာလ ဒပ်ပၞာန်အုပ်ဓုပ်ကၠုၚ်ကၠာတေံ အဆက်က်ဂှ်ရ သွက်ဂွံကၟာတ်လဒဵု ပြဝဍေံတံ မဓဇန်ကြမ်ကြတံဂှ်တုဲ ရပ်စပ်ပရေၚ်ပညာ တက်ပၠောပ်ဝါဒတံတုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ကၠောန်ဒၟံၚ်အတိုၚ်ဗီုတြေံကၠာတေံကီုလေဝ် အံၚ်ဇၞးဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ သွက်ဂွံဗ္တောန်အာ ဘာသာတြးဝါဒမာန်ဂှ် ကဵုဒၟံၚ်တန်ဗ္တောန် နကဵုက္ဍိုပ်လိက် တန်ဗ္တောန်ကွတ်အ္စာ သၠုၚ်ပ္တိုန်လညာတ်သမ္တီသၞောဝ်ဥပဒေ ဂှ်နွံတုဲ တောဲကဵုတန်ဗ္တောန်ကဵုပညာ အမှုရာဇဝတ်တံဂှ်တုဲ ကဵုကၠုၚ်က္ဍိုပ် ပရေၚ်ပါ်ပရအ်သၞောဝ်ဥပဒေတုဲ ကဵုဒၟံၚ်တန်ဗ္တောန်တြးဝါဒတံ နွံဒၟံၚ်ဂှ် BACS သ္ဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကိစ္စစန်ဒက်၊ တြးဝါဒ ကေုာံ ပြုပြေၚ်စိုတ်ဓာတ်တံဂှ် ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ကဵု ဘာတန်သ္ဇိုၚ် ကေုာံ တက္ကသိုလ် ဒၞါဲညးသၟတ်အဝဲပၠိုၚ်ၚ်တံ နွံတံဂှ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI