မတ်မလီု၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၃
ညံၚ်ၚုဟ်ဗၞိက် မက္ဍၚ်ဒၟံၚ်တံ ဂွံစှ်ေအာဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္မံက်ရုပ်ရဴရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်၊ ကဆံၚ်ရးဒေသ ကေုာံ ကဆံၚ်တွဵုရးတံဂှ်ကီုလေဝ် ဟွံဒှ်ကလောန်ပုဟ်ဂှ် တၠကမၠောန်ဂမၠိုၚ်ကဵု ညးဗြဴမ္ဒးဍုန်တိုပ်အပ္ဍဲသ္ၚိဂမၠိုၚ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၁ ဂှ်လေဝ် ၚုဟ်ဗၞိက်အပ္ဍဲဍုၚ် ညံၚ်ဂွံစှ်ေအာဂးတုဲ ထပ်ကၠောန်ဗဒှ်လဝ်ကောံဓရီု ကမ္မတဳၚုဟ်ဗၞိက်ကၟိန်ဍုၚ်ဂွံညိၚ်ဝတ် ပါလုပ်သီုကဵု ဂကောံအလဵုအသဳရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရးတံ ပ္ဍဲကဵုနေဗျဳဒဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဏံဂှ် ဥူဝေန်ယှုၚ် မဒှ်ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ် ပရေၚ်ကိုန်စဳမာန် ကေုာံ ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ၊ သီုကဵုဒှ်ဥက္ကဌ ကမ္မတဳၚုဟ်ဗၞိက်ကၟိန်ဍုၚ် ဂွံညိၚ်ဝတ်ဂှ် ဟိုတ်နူၚုဟ်ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်တုဲ အာဇီုကပိုက်ဒၟံၚ်ကဵု ညးယိုက်ဝန်သၞာဲဒဴ သြန်လုပ်ဟွံပြံၚ်လှာဲတံဂှ်ကဵု လ္တူကဆံၚ်မၞိဟ်သ္ဇိုၚ်တံ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန်ရ။
နကဵုအလဵုအသဳတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသဂမၠိုၚ် တန်တဴကဵုအကာဲအရာဗလးတိဏံတုဲ သွက်ဂွံထိၚ်ဒက်ၚုဟ်ဗၞိက်ဇၞော်သၠုၚ်ဒၟံၚ်ဏံ မပ္တံကဵုၚုဟ်ဗၞိက်စၞစသ္ဇိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုသ္ၚု၊ ကၠေၚ်စ၊ ဖျုန်၊ က ကေုာံ ခၟာဲနာနာတံဂှ် စၞောန်ပ္ညုၚ်လဝ်ရ။
တၠကမၠောန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ၚုဟ်ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူၚုဟ်ကၠေၚ်စတံကဵု ခရိတ်ပလံၚ်ဗစိုပ်တံ ဇၞော်သၠုၚ်ဒၟံၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပံက်လဝ် နကဵုဟိုတ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ် ဟိုတ်နူအာတ်မိက်ဒၟံၚ်သြန်တံ ဂၠိုၚ်ကဵုဆတံဂှ်ရောၚ် ဟီုရ။
“ၚုဟ်ပလံၚ်ဗစိုပ် ၚုဟ်အာတရဴတံ သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲဂၠံၚ်တံဂှ်လေဝ် ၚုဟ်ဂၠံၚ်ဂှ် ဂၠိုၚ်တုဲ အရာတံဏံသီုဖအိုတ်ပံၚ်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်သဘဴ ရဲရာန်စသုၚ်တံ ဒးကဵုလဝ်ရဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုဗၞိက်စသုၚ်ဏံဂှ် ခရိတ်ဗၞိက်စသုၚ်တံဏံသီုဖအိုတ် ပံၚ်တုဲမှ ဍေံတံသွံလဝ်ဂှ်ရ ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာဏံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် မဒှ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုဟိုတ် ၚုဟ်ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် ဂွံသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ၚုဟ်မးသြန်ဗၟာ စှ်ေဒၟံၚ်ကီု၊ ဗၞိက်ပၠောပ်နူကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ဒးဒုၚ်ကၟာတ်လဒဵုလဝ်ဂှ်ကီု၊ ကပေါတ်တမ်ရိုဟ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်တဵုလွဳတံကဵု ပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ် ၚုဟ်ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် ဇၞော်သၠုၚ်တံလေဝ် ပါလုပ်ရ။
အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်တှ်ေ အပ္ဍဲကာလပၞာန်သီအဝဵုပွိုၚ်ပိသၞာံဏံ ဗၞိက်စၞစသုၚ်သ္ဇိုၚ်တံ မပါလုပ် ၚုဟ်ကပေါတ်ဗၞိက်တံဂှ်ဝွံ တန်တဴကဵုဂကူကပေါတ်ဗၞိက်တံဂှ်တုဲ ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် အောန်အိုတ် နူ ၅ ဆ စဵုကဵု ၁၀ ဆရ။
ညးဗြဴမွဲတၠဂှ်တှ်ေ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ၜိုန်ရဟီုဒၟံၚ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ညံၚ်ၚုဟ်ဗၞိက်ဂွံစှ်ေကီုလေဝ် နတဲဏံ အကာဲအရာ သာပရေံစှ်ေကၠုၚ်တုဲ ပရေၚ်ဂြောဝ်ဂတာဂမၠိုၚ် ဂွံစသုၚ်မံၚ်စံၚ်တံ သာကြေပ်ဂြတ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ညံၚ်ၚုဟ်ဒဝ်ဠာတံ ဂွံစှ်ေ ၜိုတ်လဵုဍေံတံကၠောန်န် အကာဲအရာဂှ်တှ်ေ ဂွံပရေံစှ်ေကၠုၚ်သၟးရနွံ။ ကၠာတေံတှ်ေ တၞုၚ်ဝုန်မွဲစန်ဂှ် ၁၀၀၀။ လၟုဟ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ် ၁၅၀၀ ယျ။ ကၠာဟွံဂွံသီအဝဵုတေံဂှ်တှ်ေ ရဲသ္ၚိတံ ဒးကၠောန်ကလောန်ဂၠိုၚ်ကီုလေဝ် ဆ္ဂး ဗီုဍေံကဵုဍေံဂှ် ရပ်မာန်၊ စမာန်ဒၟံၚ်ဏီ။ ဍေံဟွံကြေပ်ဂြတ်ဒၟံၚ် ဗီုဏံပုဟ်။ လၟုဟ် အပ္ဍဲပွိုၚ်ပန်သၞာံဏံဂှ် သာတုဲ ကြေပ်ဂြတ်ကၠုၚ်ရ။ ခရံက်ကဏပ်ရဂှ် ဟွံဂွံမှာန်န် ဒှ်ဒၟံၚ်ယျ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုၚုဟ်ဗၞိက်အပ္ဍဲဍုၚ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒက်ပ္တန်လဝ် ကမ္မတဳၚုဟ်ဗၞိက်ကၟိန်ဍုၚ် ဂွံညိၚ်ဝတ်မွဲတုဲ တုဲကၠုၚ် နူသၞာံ ၂၀၂၃ ဂိတုအဝ်ဂါတ်တေံရ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် နကဵုနဲကဲနာနာသာ်ကီုလေဝ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ညံၚ်ၚုဟ်ဗၞိက်ဂွံစှ်ဂှ်ေ ကၠောန်ဟွံမာန်ဏီရ။
တိုက်သြန်ဂၠးတိဂှ်တှ်ေ ဒမြိပ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဍုၚ်ဗၟာတောတက်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ဒေါအ်ဒေၚ်ကၠုၚ်တုဲ ပရေၚ်ဝါတ်ကျာတ်တံလေဝ် သာပရေံကၠုၚ်တုဲ ဒမြိပ်သြန်ဖောဝ်တံကဵု ကလောန်ကၟိတ်ဟွံမွဲတံ ဂွံဆက်သၠုၚ်တိုန်နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ အကာဲအရာဒိုက်ဝါတ်တံဂှ်တှ်ေ အလုံဍုၚ်ဗၟာမွဲ ပရေံစှ်ေအာမံၚ်ဏောၚ်ဂှ် အပ္ဍဲဂိတုဂျောန်တုဲကၠုၚ်တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲတမ်သၞာံ ၂၀၂၄ တေံဂှ် လၟိဟ်မၞိဟ်ကၟိန်ဍုၚ် ၃၂ တၟံကၠံ စိုပ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် အကာဲအရာကျာတ်ဝါတ်တံဂှ်တုဲ ကလေၚ်စိုပ်အာဒၟံၚ် အကာဲအရာဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅ တေံယျဂှ် ကဵုလဝ်သတိရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ/MOI