မတ်မလီု၊ ဒဳဇြေမ်ဗာ (၂၀)
တန်တဴကဵု လ္တူအပြံၚ်အလှာဲ ၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်ဒဝ်ဠာတုဲ ပရေၚ်သွံရာန် ဗွဝ်ဖျာတိသ္ၚိကၠအ် မတ်မလီု၊ တွဵုရးဍုၚ်မန် မဒှ်ဒၟံၚ်ကလောန်တံဂှ်ဝွံ အခိၚ်လၟုဟ် ပရေၚ်သွံရာန်အောန်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ၚုဟ်ဆက်က္ဍၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ဂှ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ၚုဟ်ဒဝ်ဠာ ကေုာံ ၚုဟ်ထဝ်ဒကောၚ် မသၠုၚ်တိုန်လဝ်တံဝွံ ဗၞတ်ဗ္ဒါဲ (၃) ဂိတုဂှ် ကလေၚ်ညိၚ်ဒၟံၚ်တုဲ အပ္ဍဲသတ္တာဟတတိယ ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာဂှ် ထဝ်ဒကောၚ်မွဲဒ္ကေဝ် (၂၆၉၀၀၀၀) ဒ္ကေဝ် ကေုာံ ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် မွဲဒဝ်ဠာ (၂၉၀၀) ဒ္ကေဝ် ၚုဟ်ကလေၚ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ညိညကီုလေဝ် လ္တူဗွဝ်ဖျာတိသ္ၚိကၠအ်ဂှ် ဇီုကပိုက်ဒး ဟွံမွဲရ။
ဗွဝ်ဖျာတိသ္ၚိကၠအ် မတ်မလီုတံဝွံ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် တန်တဴကဵု လ္တူဂကူတိတံတုဲ ဂအာၚ်တိ (၄၀/၆၀) ပေ မွဲဂအာၚ်ဂှ် ၚုဟ်မၞုံဒၟံၚ် နူ (၅၀၀) ကိုဋ် စဵုကဵု (၆၀၀) ကိုဋ်တုဲ (၆၀/၈၀) ပေ မွဲဂအာၚ်ဂှ်လေဝ် နူကဵု (၁၀၀၀) ကိုဋ် စဵုကဵု (၁၅၀၀) ကိုဋ် ၚုဟ်သၠာ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ဆ္ဂး ဂအာၚ်တိ ကဵုၚုဟ်ခိုဟ်ဟ်တုဲ ရာန်လဝ်ကၠာတေံဂှ်ဝွံ အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူၚုဟ်ခိုဟ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ မၞိဟ်မိက်ဂွံကလေၚ်သွံတံ ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ၚုဟ်ထဝ်ကဵု ဒဝ်ဠာတံ ညိၚ်ဒၟံၚ်တုဲ မၞိဟ်ရာန် စဵုကဵုဟၟဲ ဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု တိသ္ၚိကၠအ်မွဲတၠ ဟီုရ။
“သွံဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဟီုဂှ် ကၠာတေံ ၚုဟ်တိုန်လဝ်တုဲတှ်ေ ဟွံကလေၚ်စှ်ေမွဲသာ် ၚုဟ်ဂှ် ခိုဟ်ဒၟံၚ်တုဲ မၞိဟ်လ္ၚဵုတံဂှ် မိက်ဂွံကလေၚ်သွံ နကဵုၚုဟ်ခိုဟ်ဟ်ဂှ်တုဲ မၞိဟ်သွံတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရ၊ မၞိဟ်ရာန်တံဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ပရေၚ်သြန်သၠုဲဂှ် မ္ၚးဏံ သၠုဲဟွံမွဲတုဲ ထဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံချဳတုဲ လ္ပာ်တိဂှ် ဟွံဂတးရံၚ်အိုတ်ပုဟ်၊ ထဝ်ဂှ် ညိၚ်ဒၟံၚ်ညိည၊ ၚုဟ်ထဝ်တံ ညိၚ်ဒၟံၚ်တုဲ မၞိဟ်တံဂှ် ဟွံချဳအိုတ်ပုဟ်၊ အေဂှ်တှ်ေ လ္ပာ်တိဂှ် ဟွံဂတးကျောဝ်အိုတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်ဒဝ်ဠာတံ ဟွံညိၚ်ဝတ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုကာလ အပြံၚ်အလှာဲဂမၠိုၚ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် မွဲဏှမွဲဏှတံဂှ် ဂအာၚ်တိ (၄၀/၆၀) ပေ ၜိုတ် (၆) ဂအာၚ်တံဂှ် မွဲဂိတုမွဲဝါ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ၜါဂိတု မွဲဝါ သွံတိတ်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ် စဵုကဵုဗ္ဒါဲၜါဂိတုဂှ် မၞိဟ်ရာန်ဂအာၚ်တိတံ ဟွံမွဲဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုတံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ်တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ထဝ်ဒကောၚ်မွဲဒ္ကေဝ် (၃၀) ကိုဋ်ပြၚ်ကဵု ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် မွဲဒဝ်ဠာ စဵုကဵု (၄၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ပြၚ် သၠုၚ်တိုန်လဝ်တုဲ ဟိုတ်နူၚုဟ်မး သြန်သၠုဲဗမာတံ စှ်ေအာဂှ်ရ ဟွံမိက်စွံသၠုဲ ပ္ဍဲတဲကီု၊ ဓဝ်ပတှ်ေဟွံမွဲ လ္တူဗာန်တံကီုဂှ်ရ ရာန်ပကောံပကေဝ်ကၠုၚ် တိသ္ၚိကၠအ်တံရ။
ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု တိသ္ၚိကၠအ်မွဲတၠပၠန်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ဂိတုဝှ် ရာသဳဗြဲကျာတၟးစတေံဂှ် မွဲဂိတုမ္ဂး ဂွံသွံရာန် ဂအာၚ်တိ (၅) ဂအာၚ် ဟွံအောန်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဏံဂှ် ပရေၚ်သွံရာန်ဂအာၚ်တိ ဂွံဒှ်ဂှ် စဵုကဵုဟွံမွဲ အောန်ဒၟံၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ဣဏံဂှ် မ္ၚးနူၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်ဒဝ်ဠာဟွံမွဲဂှ် ပ္ဍဲသၞာံမံက်ကၠုၚ်စိုပ်ဏံမ္ဂး နူကဵုကၟိန်ဍုၚ် စဒ္ဂေတ်ဗက်ရပ်စပ်အာ သၞောဝ်စပ်ကဵုအကံက်ခေါန် ဆက်စပ်ကဵု သြန်လုပ်၊သြန်ဂွံ၊ သြန်သွံတံဂှ်ရ ဒှ်ဟိုတ်ပရူပရာ ပရေၚ်သွံရာန်တိသ္ၚိကၠအ် ဂွံအောန်ဒၟံၚ်မွဲရဂှ် ညးသ္ဂးရ။
“ၚုဟ်ထဝ်ဂှ်လေဝ် ညိၚ်ဒၟံၚ်၊ ၚုဟ်သၠုဲဂှ်လေဝ် ညိၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပရေၚ်သွံရာန် ချဳဒရာၚ်ဂှ် ဟွံမွဲစအှ်ေရ၊ မွဲပၠန်ဂှ် အကံက်ခေါန်မစအာ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃ ဂိတုဂျာန္နဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ (၁) ဂှ်လေဝ် ကၠောန်သ္ပကောပ်ကာဲ မတေံ မဏံရောၚ်ဂးတုဲ မၞိဟ်တံဂှ် အရာတံဏံလေဝ် ပါဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်လဝ်ရ၊ ဟိုတ်ပရူပရာ ပရေၚ်သွံရာန်ဂွံအောန်ဂှ်တှ်ေ လၟုဟ် ပ္ဍဲပိုယ်တံဂှ် လ္ၚဵုတံဂှ် ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် ပရေၚ်သွံရာန်တံ နကဵုလိက်ကသုက်သ္ဇိုၚ်တံအိုတ်တုဲ အလဵုအသဳတံဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပသွံရာန် နကဵုလိက်စၟတ်သမ္တီ မလုပ်သၞောဝ်တံ သာ်ဏံတံဂှ် ဍေံတံ ပ္တိတ်တၚ်စၞောန်တံဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုဂှ် ဟီုရ။
နူကဵုဌာနက္ဍိုက်ပ်အကံက်ခေါန်အပ္ဍဲဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် စနူသၞာံကၠုၚ်စိုပ် ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁) ဏံတုဲ ကေတ်အာအရေဝ် ကုရဲပါဲဒလေတ်အကံက်ခေါန်တံရာၚ် သာ်ဝွံ တၚ်စၟတ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဂွံတီဒ္ဂေတ်ဗက်ဂးတုဲ ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ (၁၆) တုဲကၠုၚ်တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဂှ်မ္ဂး ဖအောန်ထ္မံက်ထ္ၜး သြန်လုပ်၊ သြန်ဂွံ ကေုာံ သြန်သြောံဂွံတံကီု၊ လီဠာန်တုဲ အာတ်အခေါၚ် သက်သာတံကီု၊ အာတ်မိက် သ္ဂောံဖျံဖျေံကဵုၚုဟ် နကဵုနဲဟွံတပ်တးတံဂှ်ကီု၊ ဗၠေတ်မှာပ္တိုန်ထ္ၜးဒး စရၚ်တံ ဒှ်တမ် တၚ်တံဏံဂှ် ဒၟါနူသာသ္ပံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး နကဵုတၚ်ရန်တၟံ ဟွံတပ်တးတံဂှ် စၟတ်ကေတ် ဒဒှ်ရဖအောန်တုဲ ကဵုအကံက်ခေါန်တံရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ယဝ်ရဖံက်ပ္ကဝ်ကလိလောန်ဒး သၞောဝ်စပ်ကဵုအကံက်ခေါန်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဒၟါနူလီုအာ စပ်ကဵုသ္ဂောံကဵုအကံက်ခေါန်တံဂှ်တုဲ လၟိဟ်ဒးဆောံလေၚ် သြန်ဘဏ္ဍာအကံက်ခေါန်ကၟိန်ဍုၚ် ဂၠိုၚ်အာဂှ် စၟတ်ကေတ် ပါဲဒလေတ်အကံက်ခေါန်တုဲ ဒးဒုၚ်ကေတ်ဒုဟ် လၟေၚ်ရာဇာဝတ်တံ ကေုာံ ဒးဒုၚ်ဖျေံစၟတ်ဒဏ်သြန်တံရောၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်သတိရ။
ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုတိသ္ၚိကၠအ်တံဂှ် ဒၟါနူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံညိၚ်ဝတ်တုဲ မွဲကရောံပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဟွံပြေပြံၚ်တံဂှ် ပ္ဍဲသၞာံကၠုၚ်စိုပ်ဏံလေဝ် သ္ဂောံစရပ်စပ်ဒ္ဂေတ်ဗက်အာ သၞောဝ်ဥပဒေ စပ်ကဵုအကံက်ခေါန်တံ နွံဒၟံၚ်တုဲ တန်တဴကဵု လ္တူၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်ဒဝ်ဠာ ပြံၚ်လှာဲတံတုဲ ဂတနူဏံ အကာဲအရာသွံရာန် တိသ္ၚိကၠအ်တံ ဗီုလဵုဒှ်ရောဟီုဂှ် ချိၚ်ခယျကေတ် ဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် သ္ဂးအိုတ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)