ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ပ္ဍဲပေါဲဗတိုက်သ္ကုတ်လကြဴဏံ သာတုဲကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ပၞာန်ကျာကီု မွဲခနမွဲခနကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပွမဂြာတ်ထောံဖျေံဒၟံၚ်ဗုမ် နကဵုက္ၜၚ်ကျာ အဆက်ကဵုအဆက်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ အကာဲအရာ နူလပါ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ပၞာန်ကျာ၊ ဂကောံဇြဟတ်ပရေၚ်ပၠန်ဂတးဂမၠိုၚ်ကီု သီုကဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် သာ်လဵု ထေက်ကဵု ဒးပရဟ်ဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်လဝ်ထေက်၊ စပ်ကဵုအကာဲအရာဏံတုဲ ဆက်စၠောံသၟာန်လဝ် ဗိုလ်ဇၞော် CDM ဒပ်ကျာ ဇြေဒူရအံၚ်ရ။
-နကဵုအလန်ကၠာဏံ ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ (၁၅)ဂှ် ပ္ဍဲကဵုသဘၚ်ကၞာ ဒပ်ပၞာန်ကျာမရနုက်ကဵု (၇၅)ဝါ ကၠုၚ်စိုပ်လဝ်ဂှ် နူကဵုလပါ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္တိတ်ထ္ၜးလဝ် က္ၜၚ်ကျာဗတိုက် ကေုာံက္ၜၚ်ကျာသၞေၚ်ဝဲ ဍာ်ဒကေဝ်သၠုၚ် နကဵုဗီုပြၚ်လုပ်ဒပ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲလတူဏံ ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
အရာဏံဂှ် တုဲတဴကဵု အကာဲအရာပေါဲဗတိုက်တေံ ကဵုလတူဇြဟတ် နူလပါ်ပိုဲရ။ မုဒှ်ရောတှ်ေ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ၜိုတ်လွဟ်လက်နက် နွံပ္ဍဲကဵုဍေံတအ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဍေံတအ်သုၚ်စောဲကၠုၚ် လွဟ်လက်နက် သုၚ်စောဲပ္ဍဲပေါဲပၞာန်ဂွံ သီုဖအိုတ်ဏောၚ် အဲညာတ်ကေတ်ရ။ ဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဒှ်ဒပ်တိုက်ရ။ ဒၟာနူဒှ် ဒပ်တိုက်ဂှ်ရ စိုပ်လေဝ်စိုပ်ကၠုၚ် အခိၚ်ဒပ်တိုက် ကေတ်ဟွံမာန်ဂှ် သွာၚ်ဍာ်ဒကေဝ်ဗတိုက်ကီု သွာၚ်ပရေၚ်စိုတ်ဓာတ်ကီု ဒဵုကဵုကဆံၚ်ဂှ် ဍာ်ဒကေဝ်ဟၟဲရ။ ဂုဏ်နူ အစောန်စရာဲဍာ်ဒကေဝ် ဟၟဲကၠုၚ်ဂှ်ရ သ္ပအဓိကကဵု ပၞာန်ကျာတုဲ ဒးသုၚ်စောဲဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲဒၞာဲသုၚ်စောဲဂှ် သွက်မၞိဟ်လပါ်ဍေံတအ် စိုတ်ဓာတ်ဂွံတိုန်ကီု၊ သွက်ပရေၚ်ပၞာန်စိုတ်ဓာတ် ဂကောံပရေၚ်ပၠန်ဂတး သီုဖအိုတ်ကီုရ။ ပ္ဍဲဍေံတအ်ဂှ် အရာတအ်ဏံ နွံမံၚ်ဏောၚ်။ အစောန်စရာဲဍေံတအ်ကၠောန် လတူဇကုတအ်မာန် ဗွဲမဂၠိုၚ်မာန်မံၚ်ဏောၚ်ဂးတုဲ ထ္ၜးစမံၚ်ရဂှ် အဲညာတ်ကေတ်ဗီုဏံရ။
-တုဲပၠန် ဒၟာနူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္တိတ်ထ္ၜးကၠုၚ် က္ၜၚ်ကျာဗတိုက်ကဆံၚ်သၠုၚ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တုဲ သာကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပရေၚ်ပန်ပှော် နကဵုပၞာန်ကျာ ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗတိုက်မာန်ဟာ။
အရာဏံဂှ် တုဲတဴကဵု ဒပ်ပ္ဍဲဗလးတိတအ် တုဲပၠန် ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ် စပ်ကဵုပၞာန်ကျာတုဲ ၜိုတ်ဂလိုၚ်လဵု တီလဝ်နဲကဲ သၞောတ်ဂွံစဵုဒၞာရော။ ၜိုတ်လဵုပရဟ်ဒုၚ်တုဲ စဵုဒၞာရောတုဲ ပရေၚ်ဒးဇီုကပိုက်တအ်ဂှ် သက်သာကၠုၚ်ဏောၚ်။ ဍေံတအ်ဂှ် ဘာလကျာ်လေဝ် ဟွံပါဲ။ ကွာန်လေဝ် ဟွံရုဲပုဟ်။ သီုဖအိုတ်ဂှ် နကဵုဗီုပြၚ်တၚ်ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ပၞာန် ဗတိုက်ပန်ဏာဒၟံၚ် သီုဖအိုတ်ရ။ အခိၚ်ပန်ဗတိုက်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်လေဝ် ပရဟ်ဒုၚ်တုဲ ညံၚ်ဂွံဖေက်အန္တရာယ်ပၞာန်ကျာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဇကုဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပရဟ်ဒုၚ်တုဲ ဒးပလေဝ်ပလေတ်လဝ်ဏောၚ်။ ယဝ်ရအန္တရာယ်ပၞာန်ကျာ နွံကၠုၚ်ယျဏောၚ်တှ်ေ ဗီုလဵုဂွံမံၚ်ရောဂးတုဲ ဒးကၠောန်လဝ်ဏောၚ်။ တုဲမွဲပၠန်ဂှ် စပ်ကဵုပၞာန်ကျာတုဲ ယဝ်ရက္ၜၚ်ကျာ ဗီုကဵု SU30 တှ်ေ ဂြာတ်ထောံဖျေံ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တမ်မာန်ရ။ သ္ကုတ်လကြဴဏံတှ်ေ ပန်ဗတိုက်သၟးဟွံသေၚ်တုဲ ယဝ်ရဂကူက္ၜၚ်ကျာဂြာတ်ဗုမ်တှ်ေ ဗ္ၜတ်ခရာဍေံအာမာန်ဂှ် အပိုၚ်ခြာနွံရ။ အပိုၚ်ခြာနွံတှ်ေ ဗီုကဵု ဂကူက္ၜၚ်ကျာ SU30 ဂှ်ကၠုၚ်နူကဵု နေပျဳတဝ်တုဲ အလုံဒေသမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာပိုဲ ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပရေၚ်ဂြာတ်ထောံဖျေံဗုမ်မာန်မံၚ်။ ဒၟာနူဂှ်ရ ပရဟ်ဒုၚ်တုဲ ပိုဲဒးပလေဝ်ပလေတ်စလဝ်ဏောၚ်။ ဗီုပြၚ်သိုၚ်ခၞံလဝ်ဗ္ဒပ်ဇကု၊ ဗီုပြၚ်သိုၚ်ခၞံလဝ် ဗ္ဒပ် PDF ၊ စတမ်နူကဵု ဗီုပြၚ်စွံလဝ်မၞိဟ်ဒှ်တမ် ပ္ဍဲလတူဏံ ညံၚ်ပိုဲဂွံပလန်တဲ စဵုဒၞာမာန်ဂှ် ချပ်စန်စာတုဲမှ ရေၚ်တၠုၚ်ထေက်ဏောၚ်ဂှ် အဲဂှ်တှ်ေ စှ်ေလဝ်စိုတ်ရ။
-ပ္ဍဲလတူဏံ ဂကောံဇြဟတ်ပရေၚ်ပၠန်ဂတးတအ်ကီု သီုကဵုကောန်ညးအရာပ်တအ် ဗီုပြၚ်လဵု ထေက်ကဵုဒးပရဟ်ဒုၚ် ပလေဝ်ပလေတ်လဝ် ထေက်ရော။
ပရေၚ်ဇီုကပိုက်ဂိသ္ကေဝ်ဂှ် ဗီုဟီုကၠုၚ်လဝ်တုဲဂှ်ရ တုဲတဴကဵု ပ္ဍဲလတူပရေၚ် ကဵုလညာတ်တုဲတှ်ေ အောန်ကဵုဂၠိုၚ်ဂှ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဏောၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ်ရ။
-အလန်လကြဴအိုတ်ဏံ ပ္ဍဲလတူကၠတ်ထဝ်ၜါတန် သ္ပဒ္တန်လဝ် သၞောဝ်ဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာကောန်ဂကူ အလဵုအသဳအမေရိကာန် ပၠုပ်ပ္တန် ပြဌာန်လဝ် BURMA Act ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
အရာဏံဂှ် ဒှ်ပရေၚ်ထံက်ပၚ် ထေက်ကဵု ဒးဂွံဇြဟတ်စိုတ်ခိုဟ် မွဲရ။ ပိုဲဗတိုက်ပၞာန်ဏောၚ်တှ်ေ ဒပ်ပၞာန်မွဲဓဝ် သ္ဂုတ်သွာတ်ကဵု ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပ္ဍဲကဵုလကြဴပိုဲ နဲကဲပညာ ထေက်ကဵုဒးနွံပၟိက်တအ် နဲကဲပညာစဵုဒၞာသၞကျာ၊ သၞောတ်နဲကဲတအ်၊ သီုကဵုဖအိုတ်ဏအ်ဂှ် အခိၚ်ဗတိုက်ပၞာန်တှ်ေ ပါလုပ် သီုဖအိုတ်ရ။ အကာဲအရာပါလုပ်ဂှ် ၜိုန်ရဟွံဂွံလွဟ်ကီုလေဝ် ဒၟာနူဂွံကၠုၚ် ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ဂှ်ရ ပိုဲတအ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ၜိုန်ရဟွံဂွံအထံက်ပၚ် နူအမေရိကာန်ကီုလေဝ် ဆေၚ်ကဵုနဲကဲပညာ ဘာသာဇကုကဵုဇကု နူကဵုဗီုဂွံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်ဒၟံၚ်ရ။ တုဲပၠန် ညံၚ်ဂွံပလန်တဲကဵု ပၞာန်ကျာမာန်ဂှ် ပိုဲတအ်ဆေၚ်စပ်ကဵု ပညာနဲကဲၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ဘာသာဇကုကဵုဇကု ဗက်ဂၠာဲပ္တိတ်ဒၟံၚ်ကသပ်ရ။ ယဝ်ရဂွံကၠုၚ် ပရေၚ်ရီုဗၚ်ဗီုဏံဏောၚ်တှ်ေ ပံၚ်နှဴတုဲ ပ္ဍဲလတူနဲကဲပညာ ဍေံတအ်ကဵုကၠုၚ်ပိုဲ နွံဏောၚ်။ နဲကဲပညာစမ်ၜတ်လဝ် အလဵုဇကု နွံဒၟံၚ်ရ။ တၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ်ဗီုဏံမာန် နွံဗွဲမဂၠိုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်ခယျကေတ်ရ။ ဂုဏ်နူဂှ်ရ ပရေၚ်စိုပ်တရဴ ဗွဲမဂၠိုၚ် နွံကၠုၚ်ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။
နကဵုပိုဲဂှ် ဂကောံပရေၚ်ပၠန်ဂတး နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ သီုဖအိုတ်ကီု၊ ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဗၟာတအ်ကီု နကဵုပိုဲလၟုဟ်ဏံဂှ် ညးတအ်ကဵုကၠုၚ် NDAA ယျဟီုတှ်ေ သွက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဒးကသိုဟ်ယွီုဏောၚ် ပတှ်ေကေတ်လဝ်ရ။ နကဵုဇြဟတ် ကောန်ဍုၚ်ကွာန် ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာပိုဲတအ်ဂှ် ကောန်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာပိုဲလေဝ်။ နူကဵုကောန်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာတအ်သီုဖအိုတ် ဗတိုက်ဒၟံၚ် နကဵုပရေၚ်ထံက်ပၚ် နကဵုဍာ်ဓတ်ကာယဂှ်မှ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဇီုကပိုက်ချိုတ်အာလဝ် ဟွံသက်သာတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဍေံတအ် လကိုတ်ဒၟံၚ်ဏံ ယဝ်ရထပ်ဂွံနၚ် ပရေၚ်ထံက်ပၚ်နူကဵု NDAA လုပ်ကဵုသၞောဝ်ဗီုဏံ ပၠန်တှ်ေ သာတုဲ ပိုဲဗတိုက်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် စှ်ေကေတ်စိုတ်ရ။ ဟီုတှ်ေ သာတုဲ လၟိဟ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပြဟ်လလုဲ ပြဟ်ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဏောၚ် ပစှ်ေစှ်ေလဝ်စိုတ်ရ။