သဵု(လ်) ၊ ဒဳဇြေမ်ဗာ (၂၉)
ကြဴနူက္ၜၚ်ကျာမသက္ကုမၞိဟ်ဒဳ ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ ၜက်ၜေတ်လုပ်စိုပ်တုဲဂှ် ဇၟာပ်ပ်အရာမဂၠါဲသၞ ကေုာံ သီုကဵုလွဟ်လက်နက်နျူကလဳယျာတံဂှ် ဟွံသ္ပဂရုမွဲသာ် ခၠေဝ်ပလန်အာ ဟွံရောံဟွံဓညရောၚ် သမ္မတကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာ ဟီုဂးလဝ်ရ။
က္ၜၚ်ကျာမသက္ကုမၞိဟ်ဒဳ ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ (၅) ဖ္ဍိုက်ဝွံ ပ္ဍဲတ္ၚဲစန်တုဲကၠုၚ်တေံ လုပ်စိုပ်ၜက်ၜေတ်ကၠုၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာဂှ်ရ က္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက် ဒပ်ပၞာန်ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာကဵု က္ၜၚ်ကျာသၞေၚ်ဝဲပရေၚ်ဗ္တိုက်တံဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံပန်ဖျေံ က္ၜၚ်ကျာမသက္ကုမၞိဟ်ဒဳဂှ် ပဝ်ယာန်တိုန်အာ ကာမံက်တိုန်ရ။
ဣဏံဝွံ ကြဴနူသၞာံ ၂၀၁၇ တုဲဂှ် ဒှ်ပရေၚ်လုပ်စိုပ်ၜက်ၜေတ် အလန်ကၠာအိုတ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
“နဒဒှ်ကလေၚ်တဲ ကုအရာမဂၠါဲသၞ ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာတံဂှ် ဒးကဵုဒုဟ်ဏောၚ်။ ဣဏံဝွံ သွက်ဂွံစဵုဒၞါ နူကဵုပွမဂၠါဲသၞတံဂှ် ဒှ်ဂၠံၚ်ဍာန် ဇြဟတ်ဇၞော်အိုတ်ရ” သာ်ဝွံ ဒဒှ်ရသမ္မတဟီုဂးလဝ်ဂှ် မၞိဟ်စၞးပရေၚ်လလောၚ်ပရိုၚ် ကေမ်အောန်ဟဳ ဟီုရ။
“ပ္ဍဲကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ ဒၟါနူလွဟ်နျူကလဳယျာနွံတုဲ ဟွံထေက်ကဵုဒးဖေက်ဂၟံက်ပုဟ်” ဂှ်လေဝ် သမ္မတ ခၠေဝ်ပၠန်ဟီုဂးလဝ်ရ။
စပ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာတံ လုပ်စိုပ်ၜက်ၜေတ်သာ်ဏံဂှ်တုဲ လ္တူပွမစဵုဒၞါဘဲသၞတရဴကျာ ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုပရေၚ်ပါ်ပါဲတံရ၊ သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အဟိန်ပဝ်ယာန်ဒၟံၚ် လ္တူတွဵုဒၞက်တိဍာ် ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာဂှ် ဒၟါနူဟွံပန်ဖျေံလဝ် က္ၜၚ်ကျာတံဏံတုဲ သမ္မတဟီုဗျိဒၟံၚ် သီုကဵုဒပ်ပၞာန်ရ။
လ္တူပွမၜက်ၜေတ်သာ်ဏံဂှ် ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာ ကလေၚ်ဗလးထ္ၜးလဝ်ဒရုၚ် လ္ပာ်ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာတံတုဲ ခၠေဝ်ပလန်ဗလးလဝ် ပ္ဍဲတွဵုဒၞက်ဒေသကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ လလအ်ပွိုၚ် (၃) နာဍဳရ။
ၜိုန်တၠုၚ်လအာ အန္တရာယ်သၠုၚ်တိုန်မာန်တံ နွံကီုလေဝ် သွက်ဂွံပလန်တဲ ကုပွမလုပ်စိုပ်ၜက်ၜေတ်ဂှ်တုဲ သမ္မတကဵုလဝ်အခေါၚ် သွက်ဂွံဗလးဒရုၚ် ပ္ဍဲကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာဂှ် ဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါ ဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ် တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါရ။
ဒပ်ပၞာန်ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာဂှ် နကဵုညးတံ ဒၟါနူဟွံဂွံကလေၚ်ပလန်လဝ်တဲဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဂုဏ်တုဲ ဒရုၚ်တံဝွံ ဍောတ်သွတ်လောန်ဂှ်ရ သွက်ဂွံဖန်ဖျေံ ဒှ်ဟွံမာန်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပရေၚ်ဆက်ဆောံ အကြာကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာကဵု ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာ မဟာမိတ်အမေရိကာန်တံဝွံ လအ်ကၠုၚ်ကဵုစၞော်သၞာံ ဒးဒုၚ်စမ်ၜတ်လဝ်ကီုလေဝ် ကြဴနူအလဵုအသဳကောန်သာဗေတေဖ် သမ္မတ လှဲပြံၚ်ကေတ်တုဲဂှ် ပရေၚ်ဆက်ဆောံ ကုကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာဝွံ အပ္ဍဲသၞာံဏံ နကဵုပရေၚ်စမ်ၜတ်ကမ်လှောဝ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ဂှ် ကၠောန်သ္ပသၠုၚ်ပ္တိုန်ဒၟံၚ်အသိၚ် ကုပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက် လွဟ်လက်နက်တံတုဲ အရာမချိၚ်ခယျ လ္တူပွမစမ်ၜတ်လွဟ်လက်နက်နျူကလဳယျာညးတံ အလန်သတ္တမမာန်ဂှ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာဂှ် သၠဲပ္တိုန်အာ အစောံစရာဲဒရုၚ် စဵုကဵုဒပ်ပါ် (၃) ဒပ်တုဲ သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန် ပရေၚ်စဵုဒၞါ ကုက္ၜၚ်ကျာမသက္ကုမၞိဟ်ဒဳ သီုကဵုပါလုပ် ပရေၚ်သၠဲပ္တိုန် ဒဒှ်မကဵုသမ္တီ နကဵုလွဟ်လေသာ နူဂၠးအကးတံဂှ် သွက်ဂွံသုၚ်စောဲ (၅၆၀) ဗဳလျာန်ဝါန် အပ္ဍဲသၞာံကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ဒဒှ်ရစဳဇန်လဝ်ဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာ လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
“အခိၚ်ကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ သုၚ်စောဲကၠုၚ် လွဟ်ပန်ပလီု နကဵုဂအုံဗွဝ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပရေၚ်ဗ္တိုက်နျူကလဳယျာဍေံတံဂှ်မ္ဂး သွက်ဂွံပလီုပလာ် စမြိုၚ်သ္ဇိုၚ်ပၟိက်ဇၞော် မၞုံကိုဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာတံဂှ် ညံၚ်အစောံစရာဲ ခၠေဝ်ပၠန်တံ ဇြဟတ်ဂွံခိုဟ် ကၠောန်အာရောၚ်” ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုတၚ်လလောၚ်တြး ဌာနဝန်ဇၞော်ရ။
နကဵုဌာနဝန်ဇၞော်ဂှ် အပ္ဍဲပွိုၚ် (၅) သၞာံကၠုၚ်စိုပ်ဏံ သွက်ပရေၚ်စဵုဒၞါဂှ် ရန်လဝ် သွက်ဂွံသုၚ်စောဲ (၃၃၁ ဒဿမ ၄) ထရဳလျာန်ဝါန် နွံတုဲ အတိုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ် ကၠတ်ထဝ်မ္ဂး လၟေၚ်သၞာံ သၠုၚ်ပ္တိုန်အာ (၆ ဒဿမ ၈) တၟံကၠံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။ ဗာတ်ဂျက် သွက်သၞာံဏံဂှ် (၅၄ ဒဿမ ၆) ထရဳလျာန်ဝါန် မဒှ်ဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ရ။
Ref: Reuters