လ္ဂုၚ်၊ ဂျူလာၚ် (၂၅)
ဒၟါနူကံၚ်ဇြဳပၞာန် တက်တြးပ္တိတ် သြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ်တုဲ သြန်ဖောဝ် ကေုာံ ဒမြိပ်က္တဵုဒှ်ကလောန်ကၟိတ်ဟွံမွဲတံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်တုဲ ဘဲဒဏ်ၚုဟ်ဖျာက္ဍၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆတံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ထပ်ဒးဒုၚ်စသိုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် တၠပညာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သီအဝဵုဂှ် နဒဒှ်စၟတ်သမ္တီ ကျာ်ပဋိမာရုပ် မာရဝိဇယ အာစိုပ်ဒတုဲ ကေုာံ စိၚ်ဗ္တာၚ်ရတ် ရဌနန္ဒက ပေၚ်မွဲသၞာံတုဲ တက်တြးပ္တိတ်အာ သြန်စက္ခူတၟိ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ်ရောၚ်ဂှ် တုဲကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် (၂၃) တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ရ။
ဟိုတ်နူပရိုၚ် တက်တြးပ္တိတ် သြန်စက္ခူတၟိ တၞး ၂၀၀၀၀ ဂှ်တုဲ ချိုန်ခဏဂှ်ဟေၚ် ဗွဝ်ဖျာအပ္ဍဲဍုၚ် ဟွံညိၚ်ဟွံဝတ် က္တဵုဒှ်လဝ်တုဲ ဗွဝ်ဖျာလေဝ် ပံက်ဟွံမာန်ရတုဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၄ တ္ၚဲဏံဂှ် ကပေါတ်ဗၞိက်ဗွဲမဂၠိုၚ် ၚုဟ်သၠာ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
တၠပညာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူသြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်တုဲ အပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာဂှ် အရာမဇီုကပိုက်တံ နွံကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ်မာန်တုဲ သြန်ဖောဝ်ကဵု ဒမြိပ်ဒှ်ကလောန်ကၟိတ်ဟွံမွဲတံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဍေံဂှ် နဒဒှ်စၟတ်သမ္တီတုဲ ပ္တိတ်အာဏောၚ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။ အခိၚ်ဏံ သ္ကဵုချဳဇတဝ်တဴ ဗွဝ်ဖျာသာ်ဏံဂှ် ကၠောန်ဟွံထေက်ပုဟ်။ ယဝ်ရပ္တိတ် နဒဒှ်စၟတ်သမ္တီဍာံဍာံမ္ဂး ဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ ဟွံမွဲကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ကာလၟုဟ်ဂှ် ဇီုကပိုက်ဒၟံၚ် လ္တူဗွဝ်ဖျာ တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ နူဏေံတေံကီု တ္ၚဲဏံကီုဂှ် ကၟာတ်လဝ်ပရေၚ်သွံရာန်တံ သီုဖအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဒးသွံဂှ်လေဝ် ဟွံဂံၚ်သွံပုဟ်။ ဒးကလေၚ်ရာန်မ္ဂး ဖေက်ၚုဟ်တိုန်အာတုဲ မၞိဟ်နွံပၟိက်တုဲ ဒးရာန်ကွေံကွေံတံဂှ်လေဝ် ခက်ခုဲအာဟဂှ်ရ။
ပ္တိတ်သြန်စက္ခူတၟိဏံဟီုဂှ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက် ဒှ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်တှ်ေ သြန်ဖောဝ်ရဏောၚ်။ ၜိုန်ရဟီုဒၟံၚ် သြန်ဖောဝ်မွဲဓဝ်ကီုလေဝ် အသိၚ်ဇီုကပိုက်ဍေံဂှ် ဟွံဍောတ်ပုဟ်၊ ဟိုတ်နူသြန်ဖောဝ်ဏံဂှ်တုဲ အပ္ဍဲတေံ ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်တံလေဝ် စှ်ေကၠုၚ်မာန်ရ၊ မွဲလ္ပာ်တေံပၠန်ဂှ် ကမၠောန်ကၟိတ်ဟွံမွဲတံလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်။ သြန်ဖောဝ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂှ် ဒှ်သၞဇၞော်အိုတ်ရဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် လ္ဂောံကဵုမူဝါဒသြန်သၠုဲမ္ဂး ၚုဟ်မးကၠောန်ပ္တိတ်အပ္ဍဲဍုၚ် GDP တိုန်ကၠုၚ်မှ ပ္တိတ်သြန်တၟိတၟိဂွံကီုလေဝ် အခိၚ် GDP စှ်ေဒၟံၚ်သာ်ဏံဂှ် ပွမကၠောန်ပ္တိတ်သြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်သာ်ဏံဂှ်ဝွံ လ္တူပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် အရာမဇီုကပိုက်တံ ဇၞော်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
ဆ္ဂး တိုက်သြန်ဗဟဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် တၞးသြန်စက္ခူ ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် ပ္တိတ်အာ နကဵုသၞောတ်ဗ္ၜတ်ဏောၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုတၞးသြန်စက္ခူ မရပ်စပ်စကာဒၟံၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂမၠိုၚ် တြေံတုဲ ရပ်စွံဟွံထေက်တံဂှ် လှာဲအာကဵု ၚုဟ်တုပ်ပ်ရောၚ်ဂှ်ရ သြန်ဖောဝ် ဒှ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူအသိၚ်သြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဏံဂှ်တုဲ အပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာ ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ နွံကၠုၚ်တုဲ သွက်ဂွံဒးဆေၚ်မုက် ကုအကာဲအရာၚုဟ်ဖျာ ထပ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ပိုယ်ဂှ် စပ်ကဵုတၞးသြန် ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဏံဂှ်တုဲ ကၠိုဟ်လဝ်ဗၠေတ်ဒၟံၚ်ညိတုဲ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ဗွဝ်ဖျာဂှ် ပွမဇီုကပိုက်တံ နွံအာညိရ။ ၚုဟ်ဖျာတံ တိုန်အိုတ်ဏောၚ် သာ်ဏံဂှ် ဟီုဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်အိုတ်ရ။ ဆ္ဂး ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ် ၚုဟ်တိုန်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူတၞး (၂၀၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ဏံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ၚုဟ်နှေန်သၠာဲဂတး ပိုယ်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သိုက်က်တံလေဝ် ပါရ။ ပရေၚ်သွံရာန်တံဂှ် ခက်ခုဲတုဲ ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာဂှ် တိုန်ဒၟံၚ် မွဲအလန်ဓဝ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ သာတုဲ တိုန်ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ညိရ။ ဟိုတ်နူတၞး (၂) ဠက်တုဲ လ္ဂောံကဵုသဘဴ ဓဝ်ဂှ် မုဟွံဒှ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူပရိုၚ် တၞး ၂၀၀၀၀ တိတ်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးရာန်အောန်န်ဟာ ဂၠိုၚ်ၚ်ဟာ သာ်ဏံ ပါ်ပါဲဟွံဒးတံ ဒှ်ကၠုၚ်အိုတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တိုန်သြန်ဗဟဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် လ္တူတက်ပ္တိတ် သြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် ထ္ၜးဟိုတ်နာနာသာ်တုဲ မၞိဟ်ဆဝ်မ္ၚုဟ် သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ၚုဟ်ဗၞိက်တံဂှ်ကီု၊ ညံၚ်နှေန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ် ဂွံသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် မၞိဟ်ဂ္စါန်ဒၟံၚ်တံဂှ် ထ္မံက်ပ္တိတ်တုဲ သွက်ဂွံကေတ်ကဵုဒုဟ်မာန်ဂှ် ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ကဵု ဂကောံပရေၚ်သၞောဝ်ဓဝ်အုပ်လဒံတံရောၚ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
သြန်စက္ခူ တၞး ၂၀၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၃၁ ဏံ စတက်ပ္တိတ်အာဏောၚ် မဒှ်တုဲ ၜိုန်ရပ္တိတ်အာ နကဵုသၞောတ်ဗ္ၜတ်ဏံကီုလေဝ် စဵုကဵုပမာဏၜိုတ်လဵု ဒဒှ်ရတြးပ္တိတ်အာဏောၚ်ဂှ် သောၚ်ကလးလဴထ္ၜးကဵုလဝ်ဟွံမွဲဂှ်ရ ပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ်ကဵု သြန်ဖောဝ်ရောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
တိုက်သြန်ဂၠးတိဂှ် ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ အကာဲအရာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဍုၚ်ဗၟာ မဂြုဲဂြေဟ်စှ်ေဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ဒဵုကဵုအကာဲအရာလၟုဟ် ယာက္ဍိုပ်ဟွံမာန်ဏီတုဲ ဟိုတ်နူမူဝါဒဗၠေတ်တ်ဂမၠိုၚ်တုဲ စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ်ဝွံ သ္ကဵုဇီုကပိုက်တဴ လ္တူပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် တုဲကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် သတ္တာဟလက္ကရဴအိုတ်တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI