ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စဵုကဵုဒးပ္တိတ်သုၚ်စောဲယၟု ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ထုဲထုဲကြာန်န်

နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် (၂၇)

ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုအခက်အခုဲကြေပ်ဂြတ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ဟွံတန်ဟွံကြန် စဵုကဵုဒးသုၚ်စောဲကၠုၚ် ယၟုဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ ညးကဵုကသပ်ဂၞန်ကၟိန်ဍုၚ် မဒးဒုၚ်ရပ်ဖျေံလဝ် ထံၚ်ဂှ်ရောၚ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ပါ်ပါဲလဝ်ရ။

ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ကုဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ မဒးဒုၚ်ဖျေံလဝ်အမိၚ် ဒဏ်ထံၚ် (၃၃) သၞာံ သွက် (၁၉) အမှုဂှ် နူကဵုထံၚ်နေဗျဳဒဝ် သွက်ဂွံဆုဲပြံၚ် ပ္ဍဲထံၚ်သ္ၚိဂှ် စဳဇန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ပရိုၚ်သ္ပဒတန်ဟွံမာန်ဂမၠိုၚ် မံက်တိတ်ဒၟံၚ်ရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကျကၠုၚ်ဒၟံၚ် ပေါဲဗ္တိုက်ဗလးတိတံသၟးဟွံက သီုကဵုပ္ဍဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် ကေုာံ ပရေၚ်ကလုတ်တမာန် နူကဵုဇဳဒိုဟ်ဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲအခိၚ်သီအဝဵုၜါသၞာံပြၚ်ဏံ ပလေဝ်ပလေတ်ကၠုၚ်လဂါံဇိုၚ် သွက်ဂွံပ္တိတ်သုၚ်စောဲ ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳရ။

ညးလ္ၚတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာ ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ နကဵုအရီုဗၚ်ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳဂှ် တတ်ၜက်ကၠေံ အခက်အခုဲဂမၠိုၚ်မာန်ဏောၚ် တော်ဆသာ်ဏံတုဲ သွက်ဂွံပ္တိတ်သုၚ်စောဲညးဟာ ဟွံသုၚ်စောဲဟာဂှ် ပဋိပက္ခအကြာမၞိဟ်ညးတံညးတံ နွံကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“ ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး ဍေံတံ ဒဒိုက်ဇၞော်ကွေံကွေံဏောၚ်။ အခက်အခုဲပိုယ်တံ တီကေတ်ဟွံမာန်တံလေဝ် နွံမာန်ဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ အခက်အခုဲတံဏံဂှ် ဗီုလဵုဂွံတတ်ထ္ပာ်မာန် ရောဟီုဂှ် မၞိဟ်ညးတံညးတံလေဝ် ချပ်ဟွံမာန်ပုဟ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကေတ်အရီုဗၚ်ဒဝ် အံၚ်သာန်သုကျဳတုဲ တတ်ထ္ပာ်ဂွံဏောၚ် ညံၚ်ကဵုတော်လဝ်သာ်ဏံရ။ အကြာညးတံရေၚ်သ္ကအ်လေဝ် ပဋိပက္ခတံ နွံကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်။ ပ္တိတ်ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳဏောၚ်၊ ဟွံပ္တိတ်ပုဟ်ဟာဟီုဂှ်တှ်ေလေဝ်။ ညအ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အခိၚ် ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်မွဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်မၞိဟ်ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ် နူကဵုသ္ကဲဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် မူဝါဒချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံမွဲတုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်ဟွံတန်ဟွံကြန် ကြာန်ဓၟာန်ဒၟံၚ်ဂှ် အဲဟီုမာန်ရ။ သှ်ေဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ကဵုဒးမၚ်ကျောဝ် မွဲခဏဍောတ်ပၠန်ဏောၚ်” ဂှ် ညးသ္ဂးရ။

ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁) ကၠုၚ်စိုပ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်သ္ဘၚ်ကျာ်ပဋိမာရုပ် “မာရဝိဇယ” နူကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ပၞာန် မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ် နွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲဏံ သွက်ဂွံဗလးကဵု ကောန်ထံၚ် ကေုာံ ကိစ္စဆုဲပြံၚ်ဒဝ်အံၚ်သာန် သုကျဳ ပ္ဍဲထံၚ်သ္ၚိတံဂှ် လလောၚ်တြးအာဏောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် (၂၅) တေံ ဌာန်ပရိုၚ် AP ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုဌာန်ပရိုၚ် BBC ဂှ်လေဝ် ၜိုန်ရထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဆုဲပြံၚ်ထောံလဝ် ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိ မၞုံနေဗျဳဒဝ် ကဆံၚ်ဒုဝန်ဇၞော်မံၚ်တံဂှ်ကီုလေဝ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံ သ္ပဒတန်သှ်ကဵု ဟွံမာန်ဏီပုဟ်ဂှ် ကလေၚ်ခၠေဝ်ပၠန်လဝ်ရ။

မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဖျေံလဝ်ဒဏ်ထံၚ် ကုဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ (၃၀) သၞာံပြၚ်ဂှ်ဝွံ လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပူဂဵုမ္ဂး ၜိုန်ရကၠောန်လဝ် ညံၚ်ဂွံကၠေံဗ္ဒန်အာ နူကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီုလေဝ် ပွမပ္တိတ်သုၚ်စောဲကၠုၚ် ယၟုညးဗီုလၟုဟ်ဂှ်ဝွံ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်အကြေပ်အဂြတ်တံရောၚ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်အိုတ်ရ။

သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ် ဥူဖေတာန်ဂှ် “နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္တိတ်သုၚ်စောဲညးတုဲ အခေါၚ်အရာဂှ် နွံတဴဗွဲမဂၠိုၚ်ဏောၚ်။ ရပ်စပ်သွက်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဟာ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ရပ်စပ်အာ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲသွက်ဂွံထိၚ် ဂကောံဍေံတံဟာ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ညံၚ်ညးဂမၠိုၚ် ဂွံဒုၚ်ကၠုၚ်တဲ လ္တူပြဝဍေံတုဲ ရပ်စပ်အာဟာ မပ္တံသာ်ဏံတံရ။ ဟိုတ်နူအကာဲအရာသာ်ဏံနွံတုဲ ဒဝ်သုဂှ်တှ်ေ ဗီုနွံပၟိက် သ္ဇက်ဂွံဒးဒုၚ်ဝေၚ်ဂှ် နွံဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ကၠောန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ဆ္ဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကုဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ သွက်ဂွံချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗၠးဗၠးၜးၜး အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ကဵုအာအခေါၚ်ဟွံသေၚ်တုဲ နကဵုအပိုၚ်အခြာဟေၚ် သွက်ဒတုဲဖဵုဍေံတံတုဲ ဗီုနွံပၟိက် ပ္တိတ်သုၚ်စောဲကၠုၚ်ဏောၚ်ဂှ် ဥူဖေတာန် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ်တေံဂှ်လေဝ် ဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါဍုၚ်သေံ ဂွံဆဵုဂဗလဝ်ကဵု ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳတုဲ ဒဒှ်ရထံက်ဂလာန် လ္တူပရေၚ်သဳကၠဳဆဵုဂဗဂှ် ကဵုလဝ်ဒမြိပ်အရေဝ်ကီုလေဝ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အကြာညးတံမၞိဟ်ၜါ မုသဳကၠဳလဝ်ရောဟီုဂှ် ဟွံဂွံတီကေတ် ဗွဲလစှ်ေပုဟ်ဂှ် သ္ပဒတန်လဝ်ရ။

ပပ္တံနူ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ ၊ သၞာံ ၂၀၂၁ ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ စဵုကဵုဂိတုဂျူလာၚ် ၉ ပ္ဍဲသၞာံဏံ ဂွိုအ်စိုပ်ဂှ် နူကဵုအာဇြဳယာန်ကီု သီုကဵုကလုတ်တမာန် ဂကောံဍုၚ်သ္အာၚ်နာနာတံကီု ၜိုန်ရပ္တိတ်လဝ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဂွံအခေါၚ်ဆဵုဂဗ ကုဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ မဒးဒုၚ်ရပ်လဝ်ဂှ်ကီုလေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ။

ဆ္ဂး သွက်ဂွံကဵုက္ဍိုပ် ကုကၟိန်ဍုၚ်ဂွံညိၚ်ဝတ် ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် မနွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဏီဂှ် အခိၚ်လ္တာ်သၠဒကေဝ်ပရေၚ်ပၞာန် ဟွံညဳကၠုၚ်ဂှ်ကဵု အခိၚ်အာယုက်ကာလကာတၟေၚ် မထပ်ကေတ်ပပဵုလဝ် ကြပ်အိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဆဵုဂဗ ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳကဵု ဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ်သေံရ။

ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် အပ္ဍဲကာလဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ ဒးမံၚ်ထံၚ်စာတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ဆဵုဂဗ ကုညးစၞးတၟေၚ် ကလုတ်တမာန် ဍုၚ်သ္အာၚ်တံတုဲ ကလေၚ်စွံပ္ဍဲထံၚ်သ္ၚိဂှ်ဝွံ ဒှ်နဲကဲ အလဵုအသဳပၞာန်အဆက်က်ကၠာတေံ ရပ်စပ်ကၠုၚ်လဝ်ဏောၚ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်အိုတ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−Social Media