တြဴဂိတုဂတဏံလေဝ် ညံၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂွံညိၚ်ဝတ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ဇက်ဂွံကၠောန်မာန်ဂှ် ဟွံမွဲ

နေဗျဳဒဝ်၊ အဝ်ဂါတ် (၂)

နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သီလဝ်အဝဵုကၟိန်ဍုၚ် နကဵုလွဟ်လက်နက်ဂှ် ပပဵုပ္တိုန်လဝ်အာယုက်ကာလကာတၟေၚ် ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုဝါဂှ် အပ္ဍဲပွိုၚ် (၆) ဂိတုကၠုၚ်စိုပ်ဏံလေဝ် ညံၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂွံညိၚ်ဝတ် ထိၚ်ဒက်မာန်ဟွံသေၚ်ဏီပုဟ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုကံၚ်ဇြဳဂီုကၠီု ကေုာံ ပရေၚ်စဵုဒၞါကောန်ဂကူ မကော်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၃၁ ဂှ် ညံၚ်အကာဲအရာ ပရေၚ်ဗ္တိုက်ပကီုပရာပ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်တံ သ္ဂောံညိၚ်ဝတ်ဂှ်တုဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် သွက်ဂွံထပ်ပပဵုပ္တိုန်အာယုက်ကာလကာတၟေၚ် (၆) ဂိတုပၠန်ရ။

ညးမတိုန်စိုပ်ကၠုၚ် ကောံဓရီုဂီုကၠီုစဵုဒၞါတံဂမၠိုၚ် လ္တူတၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜးက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် မၞိဟ်ဒစဵုဒစးဟွံမွဲတုဲ သဳကၠဳလဝ် လညာတ်ညးလညာတ်အဲတုဲ ထံက်လဝ်ဂလာန်တုဲ သမ္မတယာယဳ ဥူမျေတ်ဇြိုယ်ဂှ် ထပ်ပပဵုပ္တိုန်လဝ် အာယုက်ကာလကာတၟေၚ်ရ။

ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ရုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဥူနေဖုၚ်လာတ်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထပ်ပပဵုပ္တိုန်တြဴဂိတုပၠန်လေဝ် ဟိုတ်နူအသိၚ်အလိုန်ပၠန်ဂတး ပြံၚ်လှာဲတောတက်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ မုမှကၠောန်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ပ္ဍဲကဵုတြဴဂိတုကၠာတေံဂှ် ရံၚ်ကေတ်သွပ်လ္ပအ်မေန်အံၚ်လှာၚ် မုမှဟွံဒှ်ကၠုၚ်ပုဟ်။ ထပ်ပပဵုပ္တိုန် ၆ ဂိတုဂတဏံဏောၚ်မ္ဂးလေဝ် အဓိကဂှ်တှ်ေ ကၠောန်ဒၟံၚ် သွက်အဝဵုဍေံ ဂွံတန်ကြန်ရဏောၚ်။ (၆) ဂိတုဂတဏံလေဝ် ကွေံကွေံကြာန်န်ဂှ် ဍေံမုမှကၠောန်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုပရေၚ်ပၠန်ဂတးဂှ်လေဝ် ဒၟါနူပြံၚ်လှာဲတောတက်ဒၟံၚ် နကဵုအသိၚ်အလိုန်သ္ကာတ်တ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်တုဲ နကဵုမေန်အံၚ်လှာၚ် ထပ်ကေတ်တြဴဂိတုပၠန်မ္ဂးလေဝ် မုမှကၠောန်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်” ဂှ် ညးသ္ဂးရ။

ဆ္ဂး ပွမဓဇန်ကြမ်ကြ လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အာဂတဏံလေဝ် ဂွံအောန်စှ်ေအာဂှ်ဟွံမွဲတုဲ ဆက်နွံမာန်တုဲ ဟိုတ်နူဇြဟတ်ဂရိုဟ် နူကဵုလ္ပာ်တေံလ္ပာ်ဏံဂှ်ရ ဖန်ဗဒှ်အကာဲအရာဂၠါဲပၞော်တိတ်တံမာန်ဂှ် ဥူနေဖုၚ်လာတ် သ္ဂးတဴရ။

က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဂီုကၠီုစဵုဒၞါဂှ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် မၞုံအပ္ဍဲဒေသ မပ္တံကဵု ရးသက်ကိုၚ်၊ မဂွဵု၊ ဗဂေါ၊ တၞၚ်သဳ၊ ကရေၚ်၊ ကရေၚ်ဍာဲ၊ ချေၚ် ကေုာံ တွဵုရးမန်တံဂှ် ပရေၚ်ဗ္တိုက်ရပ်လွဟ် NUG, PDF ကေုာံ EAO လ္ၚဵုတံ ဆက်နွံဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုဂးလဝ်ရ။

ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ်လေဝ် အကာဲအရာပရေၚ်ပၞာန် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ဝွံ ဇြဟတ်ဍိုန်အောန်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ တော်ကဵုပရေၚ်သီအဝဵုတုဲကၠုၚ်တေံမ္ဂး ဟိုတ်နူသာပရေံကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ထပ်လအ်အာ (၆) ဂိတုပၠန်မ္ဂးလေဝ် နူကဵုလၟုဟ်ဂှ် သာတုဲပရေံကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“ပရေၚ်ပၞာန် ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဇြဟတ်ဍိုန်ယအ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်ယျဏောၚ်။ သွက်ဏံဂှ် ဂွံထပ်ဗပေၚ်ဇြဟတ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပရေၚ်ဂီုကၠီုဂှ် တော်ကဵုၜါသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံမ္ဂး သာတုဲပရေံစှ်ေကၠုၚ်ရ။ ယဝ်ရထပ်လအ်တြဴဂိတုပၠန်မ္ဂးလေဝ် ပရေံစှ်ေနူဏံမာန်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ အပ္ဍဲပွိုၚ်တြဴဂိတုကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ဂကောံဇြဟတ်ဂီုကၠီုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ စိုပ်အာကဆံၚ် ဖျေံအာလွဟ်ဒတုဲတံမာန်ဒၟံၚ်ဏောၚ်” ဂှ် ညးသ္ဂးရ။

အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါ NUG ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲပွိုၚ်ၜါသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံ ဇြဟတ်သၞ ၂၉၀၀၀ ပြၚ်ဂှ် ပသောၚ်ၚးတးလဝ်မာန်တုဲ ၁၁၀၀၀ ပြၚ်ဂှ်လေဝ် သ္ကဵုကလိဂွံလဝ်ဝပ်ဇီုကပိုက်ကၠေံလဝ်ရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုလိက်စံၚ်ကဏ္ဍစဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန် မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲကၞောတ်ဂိတုမေ ဂှ်ရ။

မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဒှ်တမ် နူကဵုကဏ္ဍဇဳ လီုလာ်ဆောတ်ယောၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ နကဵုဗ္ၜတ်အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်မ္ဂးလေဝ် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးဒၟံၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် သာတုဲဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်သၞောဝ်ဥပဒေအုပ်လဒံဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်သြိုဟ် စဵုကဵုဟွံမွဲဂှ် ဍိုန်လျစှ်ေဒၟံၚ်တုဲ ပေါဲရုဲမာဲသၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဟီုဂးကမြဴဒၟံၚ်လၟိုန်ဂှ်လေဝ် သ္ဂောံကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒှ်ဟွံမာန်ရ။

သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ် ဥူဖေတာန်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံထိၚ်ဒက်ကၟိန်ဍုၚ် ဂွံညိၚ်ဝတ်ဂှ် ဟွံရုဲပွန်တေံပွန်ဏံ ၜိုန်ရကၠောန်လဝ် နကဵုဇြဟတ်ပၞာန်လၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ကီုလေဝ် အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် အရာဟွံညိၚ်ဝတ်တံ ဟိုတ်နူသာပရေံကၠုၚ် နူကဵုကၠာတေံဂှ်ရ (၆) ဂိတုဂတဏံပၠန်မ္ဂးလေဝ် ထိၚ်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“နကဵုဍေံတံ ထိၚ်ဏောၚ် ထိၚ်ဏောၚ်ဂှ် လၟုဟ်လအ်အာ ၂ သၞာံကဵု ၆ ဂိတုယျဏောၚ်။ ဆ္ဂး အကာဲအရာဂှ် ပရေံစှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ် နူကဵုကၠာတေံဏီဏောၚ်။ နကဵုဍေံတံ ထပ်ထိၚ်ပၠန်ဏောၚ်ဟီုမ္ဂးလေဝ် သာ်လဵုမှဒှ်ဟွံမာန်ရပုဟ်။ သုၚ်စောဲဇြဟတ်ပၞာန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်တုဲ လၟုဟ်လေဝ် ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ရ၊ ရဲလ္ပာ်အရာပ်၊ ရဲလ္ပာ်ပၞာန်ဂှ် ဟွံရုဲရတုဲ ဗက်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ရ။ သာတုဲပရေံကၠုၚ် သာတုဲဟွံညိၚ်ဝတ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ (၆) ဂိတုဂတဏံလေဝ် သ္ဂောံထိၚ်မာန်ဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ လ္ပာ်ဍေံတံဂှ် အေဂျေန်ဒါညးကုညး အာဒၟံၚ်ဏောၚ်ဟီုကီုလေဝ် အကာဲအရာဗလးတိနတဲဏံဂှ် နကဵုတြဴဂိတုပၠန်ဏံရ ကလေၚ်ဒှ်အတိုၚ်တြေံတုဲ အကာဲအရာကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲမာန်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။

နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံဂၠါဲသွဟ်သဳကၠဳ နကဵုဂၠံၚ်ဍာန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် စိုတ်ဟွံမွဲမွဲသာ် သောၚ်ကလးဒၟံၚ် နကဵုဂၠံၚ်ဍာန်ပရေၚ်ပၞာန် လ္ပာ်ခံၚ်သၟးဂှ်မ္ဂး အာယုက်ကာလကာတၟေၚ်ဂတဏံဂှ် ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဒးကေတ်ဒၟံၚ်ဏီဏောၚ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ သာတုဲဒှ်ကၠုၚ်ဒဒိုက်ဏောၚ်ဂှ် ဥူဖေတာန် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

အတိုၚ်စရၚ်ဂကောံမၚ်မွဲရီုဗၚ် ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (AAPP) တံဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲပၞာန်သီအဝဵုပွိုၚ်ၜါသၞာံဘာ်ပြၚ်ဏံ ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ကောန်ရဲတဝ်ခွါဍေံတံတုဲ မၞိဟ်ဒးချိုတ်အာ (၃၈၅၀) ပြၚ်နွံတုဲ ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒးဒုၚ်ရပ်ထိၚ်ဒၟံၚ်တံ (၁၉၇၀၀) ပြၚ် နွံဒၟံၚ်ယျဂှ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁) တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−MOI