ကိဗ်၊ အဝ်ဂါတ် (၁၂)
စနူပေါဲပၞာန်က္တဵုဒှ် သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံတုဲဂှ် ဍုၚ်ယူကရုၚ်ဝွံ သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ် ကုက္ၜၚ်ဖ္ဍိုက်ဗၞိက် မဇက်ယာအာ ပ္ဍဲၜဳဗ္စံက်တေံ မကၟာတ်ဒးဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁၀) ဂှ် လလောၚ်တြးလဝ် ဒေသအပိုၚ်အခြာယာယဳ စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်ရ။
နူစရုယှာ နုက်တိတ်နူ တၚ်တုပ်စိုတ် သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ်ပလံၚ်ပ္တိုန်သြောံ ယူအာန် ကေုာံ တူရကဳတံ မလုပ်စိုပ်ပ္ညဳပ္ညပ်လဝ်အကြာတေံတုဲဂှ် စၟဳတ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴက္ၜၚ် သၞေဟ်က္ၜၚ်ဏံဖိုဟ်ရ။
နူတမ်ဝါဒိတေံ ဒၞါဲဒေသအပိုၚ်အခြာယာယဳဏံဂှ်ဝွံ ကြဴနူပရေၚ်သၠိုၚ်လုပ်ၜက်ၜေတ်ရုယှာတုဲဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု က္ၜၚ်ကောန်တိန်နာ မကၟာတ်ဒးဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ယူကရုၚ်တံတုဲ ဟွံဆက်စပ်ကဵု တၚ်တုပ်စိုတ် မပံက်လဝ်သၞေဟ်က္ၜၚ် သွက်ပရေၚ်ပလံၚ်ပ္တိုန်သ္ၚုသၞာံတုဲတေံပုဟ်ဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဆ္ဂး ရုယှာမဗလးလဝ်တဲ ကုတၚ်တုပ်စိုတ် ပ္ဍဲဂိတုတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်စၞောန်ပျး ပရေၚ်ကၟာတ်လဒဵု သၟဝ်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ညးတံ အခိၚ်မဂ္စါန်ဒၟံၚ်ဂှ် အရာစမ်ၜတ်အဓိက သွက်ဂွံကလေၚ်ပံက် ဂၠံၚ်ၜဳယူကရုၚ်မွဲလေဝ် ဒှ်မာန်ရ။
“တ္ၚဲဏံ စကၠောန်ဒၟံၚ် ဒေသအပိုၚ်အခြာယာယဳ စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်မွဲယျ” ဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး နူကဵုဒပ်ဍာ်ယူကရုၚ် ဟီုလဝ်ကဵု ရာ်တာ ပ္ဍဲကဵုဖုၚ်ရ။
“ ဒၞါဲဏံဂှ်ဝွံ ကၠးကၠးမှးမှးနွံတုဲ လ္တူက္ၜၚ်တံဂှ် စုတ်အာကေမ္မရာတံဏောၚ်တုဲ ညအ်ဂှ်ဒှ်မေတ်ယှေန် စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်သက်က်ရတုဲ သွက်ဂွံထ္ၜး တၚ်ရန်တၟံပရေၚ်ပၞာန်ဟွံမွဲပုဟ်ဟီုဂှ် ဗလးပ္တိတ်အာဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ဂၠံၚ်တရဴဏံဂှ် နူကဵုယူကရုၚ် ဒဒှ်ရပၠောပ်လဝ်ဂလာန် ကုဂကောံပရေၚ်အာကၠုၚ်တရဴဍာ် ဍုၚ်နာနာ (IMO) တိုက်ရိုက်တုဲယျဂှ် ဒပ်ဍာ်ယူကရုၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
စနူအခိၚ်ပရေၚ်သၠိုၚ်လုပ်ၜက်ၜေတ်ရုယှာ စကၠုၚ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၂ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတေံတုဲဂှ် သွက်က္ၜၚ်ကောန်အရာပ် မၞုံဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ယူကရုၚ် ခမ်နာမ်မက်၊ အိုဝ်ဒက်သာ ကေုာံ ပဳဗ်ဒါန်နဳတံဂှ် သုၚ်စောဲအာဂၠံၚ်တရဴတံဏံ အဓိကရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
“လ္ဂောံကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး သွက်ဂွံဇက်ယာ ဒှ်ဒဂူယျဂှ်ဗက် တၠက္ၜၚ်ဂမၠိုၚ် ဂွံအခေါၚ်တတ်ကၠောံဂၠံၚ်တရဴ မသ္ပလဝ်ဒတန်ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ်ဏောၚ်” ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
ဒးလလောၚ်တြးသာ်ဏံဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူပရေၚ်ဘပဠပရေၚ်ပၞာန်ရုယှာ ကေုာံ အန္တရာယ်မာၚ် နူကဵုက္တိုၚ်မာၚ် မၞုံပ္ဍဲၜဳဗ္စံက်တံ မဒှ်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုဂးစုတ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
ရုယှာ ယဝ်ရဟွံကဵုကတိကဝတ် ဟွံဗ္တိုက်က္ၜၚ်တံဂှ်ပုဟ်ဟီုမ္ဂး မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် သာတုဲစိုတ်လုပ်စကၠုၚ် ကုတၚ်နၚ်လစှ်ေ စပ်ကဵုလာၚ်က္ၜၚ်ယာယဳ ယူကရုၚ်ဏံဏောၚ်ဂှ် သၟာဗၞိက်သ္ၚု ဂျာမာန်မွဲတၠ ဟီုကဵု ရာ်တာရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဒပ်ဍာ်ယူကရုၚ်ဂှ် ဂၠံၚ်တၟိဏံ ဒဒှ်ရတုပ်လဝ်စိုတ် ကုရုယှာဂှ် ဟွံထ္ၜးလဝ်ဒမြိပ်လက်သန်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုတုဲကၠုၚ်တေံ နုက်တိတ်နူကဵု တၚ်တုပ်စိုတ်သြောံၜဳဗ္စံက် အာယုက်မၞုံမွဲသၞာံ မကဵုလဝ်အခေါၚ်ပလံၚ်ပ္တိုန် ဗၞိက်တိတ်နူဝါဗ္ၚယူကရုၚ်တံ ဗွဲမဗၠးဘဲတုဲဂှ် တၚ်တုပ်စိုတ်ဍုၚ်ရုယှာ ဗီုပြၚ်တုပ်မွဲ မဖအောန်ဖျေံကဵုလဝ် ပရေၚ်ပလံၚ်ပ္တိုန်သြောံ ကေုာံ ဝါဲဓာတ်ဂှ်လေဝ် ထ္မံက်လဝ်ရုပ်ရဴဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရုယှာ သ္ဂောံနုက်တိတ် နူကဵုတၚ်တုပ်စိုတ်ဂှ်ဝွံ သ္ကဵုက္တဵုဒှ် အကြေပ်အဂြတ်ဇွောံမစၞစ စပ်ကဵုအလုံဂၠးကဝ်မွဲတုဲ ကုဍုၚ်ဒိုက်ဂတ်တံဂှ် သ္ကဵုဇီုကပိုက်တဴ ပရေံအိုတ်တုဲ ပွမစွံလဝ်သြောံ နူကဵုမၞိဟ်ပလံၚ်ပ္တိုန်သ္ၚု ဂၠိုၚ်အိုတ် လ္တူဂၠးတိဏံ မ္ၚးဗွဝ်ဖျာဂှ်ဝွံ ဒဒှ်ရဖန်ဗဒှ်ကဵု အကြေပ်အဂြတ်ဇွောံမစၞစဂၠးတိတံမာန်ဂှ် ကုလသမဂ္ဂ ဟီုဂးလဝ်ရ။
Ref: CNA
sanlontai