ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကရောတ်တသဝ်ဒၟံၚ် ဂွံအရီုဗၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံအောန်

နေဗျဳဒဝ်၊ အဝ်ဂါတ် (၁၇)

ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ အခိၚ်ဒှ်ယဲကဝ်ဝေဒ်တေံကီု၊ အခိၚ်လဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါလုပ်တေံကီုဂှ် အရီုဗၚ်ဂကောံဗော်သွးဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် သီုကဵုကုလသမဂ္ဂတံ အောန်လဝ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု ဟီုဂးလဝ်ရ။

ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁၅) တေံ ဂကောံညးစၞး နူကဵုဇၞော်သ္ကိုပ်ရုၚ် UNOCHA မာတေန်ဂရေဖ်ဖေတ် မသ္ကိုပ်သ္ကဂှ်ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ ဆဵုဂဗလဝ်ညးသ္ကအ် ပ္ဍဲကဵုနေဗျဳဒဝ်တေံဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗဏံဂှ် စပ်ကဵုကိစ္စကဵုအရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံဂှ်တုဲ အကာဲအရာပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်မာန်တံဂှ်လေဝ် သၠာဲလဝ်လညာတ် သဳကၠဳလဝ်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

လၟေၚ်တရဴ ဇၞော်သ္ကိုပ် UNOCHA ဂှ်ဝွံ ဂကောံဗော်သွးဍုၚ်သ္အာၚ်တံ သွက်ဂွံဂွံအခေါၚ်ရီုဗၚ် တွဵုရးရခေၚ် မဒးလဝ်ဘဲဒဏ်လဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါဂှ်တုဲ ကၠုၚ်စိုပ်လဝ်တုဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် စၞးညးတံကၟာတ်လဝ်အခေါၚ်ရီုဗၚ်တံဂှ် ဟီုဂးကၠုၚ် ဂွံလဝ်အရီုဗၚ်အောန်ဒၟံၚ်ရောၚ် မဒှ်ရ။

တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၄ တေံ ဟိုတ်နူလဗိုတ်ကျာမိုဝ်ခါ မပိုက်လဝ်တွဵုရးရခေၚ် အဓိကဂှ်တုဲ သွက်ဂွံကဵုအရီုဗၚ်ကာတၟေၚ် ကုညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသ ဒးလဝ်ဘဲတံမာန်ဂှ် ဂကောံဍုၚ်သ္အာၚ်၊ ဂကောံအပ္ဍဲဍုၚ် သီုကဵုကုလသမဂ္ဂတံ ဂ္စါန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။

ဆ္ဂး ဟိုတ်နူအခေါၚ်အာကၠုၚ်တရဴ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံကဵု ပရေၚ်သၞောတ်ဗ္ၜတ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ထံက်ပၚ်ရီုဗၚ်တံကဵု ပရေၚ်ကလေၚ်ပ္တန်ပ္တူတံဂှ် ဒးဂဗလဝ် အခက်အခုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်တုဲ နကဵု UNOCHA သွက်ဂွံဂွံအခေါၚ်ရီုဗၚ် ကုဒေသဒးဘဲလဗိုတ်ကျာတံဂှ် ဒးမၚ်လဝ်အခေါၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံရ။

ညးတာလျိုၚ် ဂကောံမှာဇန်ရခေၚ်မွဲတၠဂှ် ပရေၚ်သ္ဂောံဂွံအရီုဗၚ် ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံဂှ်ဝွံ တန်တဴဒၟံၚ်ကဵု ပရေၚ်သဳကၠဳၜါလ္ပာ်တံတုဲ အရာမနွံပၟိက်အရီုဗၚ်တံဂှ် ဆက်နွံဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“နဗီုပြၚ်သာ်လဵုတှ်ေ စိုပ်ပြဟ်ဟ်မာန်ရော။ လုပ်စိုပ်နဲသာ်လဵုတှ်ေ ပြေပြံၚ်မာန်ရော။ ယူအာန်မ္ဂးလေဝ် ယူအာန်ကဵု အလဵုအသဳလၟုဟ်ဏံ နဗီုပြၚ်သာ်လဵု သဳကၠဳလဝ်ရော တန်တဴအာလ္တူဏံဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ပြေပြံၚ်၊ ဟွံပြေပြံၚ်ပုဟ်ဟီုဂှ် အကြာညးတံ ဗီုပြၚ်မွဲမွဲဂှ် ဒးနွံဏောၚ်။ ဟီုမ္ဂး လ္ပာ်ဏံဂှ် ပိုယ်တံဂွံဟီု ဝါတ်ဒၟံၚ်ညိဏောၚ်။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ဂကောံလဵုဟွံဟီု အခေါၚ်အာကၠုၚ် ဗၠးဗၠးၜးၜးနွံတုဲ သွက်ဂွံကၠောန် ဂွံပြေပြံၚ်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ။ နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဂှ် တ္ၚဲဏံမှ နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ နူစဒှ်တုဲတေံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဟီုတှ်ေ ဂကောံဂမၠိုၚ်တံဂှ် အာဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ၜိုတ်ကြိုက်ဒးစိုပ်ထေက်ဂှ် ဟွံစိုပ်ပုဟ်ဒှ်ဒၟံၚ်ရောၚ်” ဟီုဂွံရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပရေၚ်ဆဵုဂဗဏံဂှ်ဝွံ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံဆက်ဂါံကွာ် လ္တူဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ နူကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ မနွံဒၟံၚ်ပၟိက် ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က်မာန်ဂှ်ကီု၊ သွက်ဂွံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်ကဵု သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်အာ ဖောအ်ဗြေဝ်ဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်တုဲ အကာဲအရာမနွံဒၟံၚ်ပၟိက်တံဂှ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

လ္တူတၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜး ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်လက်ဂတး ကုအကာဲအရာဗလးတိဏံဂှ်တုဲ ကုလသမဂ္ဂဂှ်လေဝ် အကာဲအရာဍုၚ်ဗၟာနာနာသာ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်တံလၟိုန်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ဍေံတံဟီုဒၟံၚ် ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳဟီုဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ပ္တိုန် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ဗၟာ လ္တူဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေဇြဳပၠန်ဂှ် နကဵုအကာဲအရာဗလးတိဏံမ္ဂး ဒှ်ဒၟံၚ်လက်ဂတးဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာဗလးတိဏံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗမာဏံဂှ် ဍဵုဍိုက်ပကီုပရာပ်ဒၟံၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်၊ ရပ်ဒက်ဖျေံဒၟံၚ်ထံၚ်ဏောၚ်။ စံၚ်ဒၟံၚ်သ္ၚိတံဂှ်ဏောၚ် အရာတံဏံဒှ်တမ် ဟိုတ်နူကၠောန်ဒၟံၚ်ပြဝတံဏံဂှ်ရ အခိၚ်လၟုဟ် နူကဵုဇဳဒိုဟ် အခိၚ်ဒးဒုၚ်တဝ်စၞေဟ်ဒစဵုဒစး ကုညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ကလေၚ်ဟီုဒၟံၚ်ကိစ္စတံဏံဂှ်လေဝ် အလုံမွဲဂၠးဂှ် တီဒၟံၚ်တုဲတုဲရ။ ကုလသမဂ္ဂဂှ်လေဝ် ဟွံကလၚ်ဟွံခိုဟ်တုဲ ဒးကလၚ်ဒၟံၚ်ရ။ အကာဲအရာဗလးတိဏံဂှ် မုရောဟီုဂှ် နူကဵုကုလသမဂ္ဂဂှ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်တံ တိတ်ဒၟံၚ်လၟိုန်ဏောၚ် “ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

အပ္ဍဲပရေၚ်ဆဵုဂဗဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် ပရေၚ်ပရူ အပြံၚ်အလှာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ဗၟာ ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲတေံ ဟိုတ်နူမမာဲဟွံဓဝ်ယာက္တဵုဒှ်လဝ်ဂှ်တုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန် ဗွဲမဗဗွဲကဵုသၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ မ္ဒးယိုက်ဂၠေၚ်လဝ် တာလျိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ရောၚ်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္အာၚ်နူပရေၚ်သ္ဂောံဂါံကွာ် လ္တူဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳဂှ်ကီု အကာဲအရာမရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂှ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် ကုဇၞော်သ္ကိုပ် UNOCHA ရောၚ် သ္ဂးရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် စပ်ကဵုအကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာတုဲ ပရိုၚ်ဗၠေတ် မပြးထၞာန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်ကီု၊ ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် နွံပၟိက်သွက်ဂွံတီကေတ် အကာဲအရာပကတိဍုၚ်ဗၟာ ဍာံဍာံမာန်တံဂှ်လေဝ် ပ္တိုန်ထ္ၜးသဳကၠဳလဝ် ကုဇၞော်သ္ကိုပ် UNOCHA ရောၚ် သာ်ဝွံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

အတိုၚ်လၟိဟ်ဂၞန်ကုလသမဂ္ဂလက္ကရဴအိုတ် စဵုကဵုဂိတုဂျူလာၚ် ၃၁ ဂှ်မ္ဂး ကြဴနူပရေၚ်သီအဝဵု သၞာံ ၂၀၂၁ တုဲ ပဋိပက္ခမဒှ်ကၠုၚ်တံဂှ်ကဵု ပရေၚ်ဟွံဂီုကၠီုတံဂှ်တုဲ အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ် ဒးထောံသ္ၚိဌာန် ဒးဂြိပ်ဒဴဒၟံၚ်ဂှ် နွံကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဗ္ဒါဲ ၁ ဒဿမ ၆ ယျဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် UNOCHA ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−MOI