မတ်မလီု၊ အဝ်ဂါတ် (၃၁)
ပ္ဍဲအရာကၠောန်ပ္တိတ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံဂှ် ကၠေၚ်စက်ကီု ခရိတ်အိုတ်နာနာလေဝ် ဇၞော်သၠုၚ်ကၠုၚ်ကီုဂှ်ရ ဍာ်သ္အးဇ္ၚးမွဲဗူ ၂၀ လဳတာဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်စၟတ်သမ္တီလဝ် စဵုကဵု ၁၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုဂကောံတၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚး ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုရ။
ၚုဟ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚး မသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်သိုက်က် အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုဏံဂှ်ဝွံ တုဲကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ်တေံ ဍာ်သ္အးဇ္ၚးမွဲဗူ နူကဵုသၠုၚ်ပ္တိုန်စၟတ်လဝ် စဵုကဵု ၇၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် အခါလၟုဟ် မွဲဗူဂှ် ထပ်သၠုၚ်ပ္တိုန်ကၠုၚ် စဵုကဵု ၁၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ပၠန်ရ။
ၚုဟ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ် လ္ဂောံကဵုတၚ်တုပ်စိုတ် တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚး ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုတံဂှ်မ္ဂး စနူဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁ တေံတုဲ စသွံတြးအာကဵု မွဲဗူ ၁၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚး ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုမွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲအရာကၠောန်ပ္တိတ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ် ဟိုတ်နူခရိတ်အိုတ်နာနာသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်တုဲ သွက်ဂွံဂလိုၚ်ပ္တိုန်ကဵုသြန်ဂိတု ကုကောန်ကလောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံ ဗွဲမထေက်ကြိုက်ဂှ်တုဲ ဒးသၠုၚ်ပ္တိုန်လဝ်ၚုဟ်ရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ၚုဟ်ဖျာတံဂှ် တိုန်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဆဏောၚ်လေဝ်။ ၚုဟ်ကၠေၚ်တံလေဝ် တိုန်၊ ကပေါတ်ဗၞိက်တၞဟ်သ္အာၚ်တံလေဝ် တိုန်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်တုဲ တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးပိုယ်တံ ချပ်သဳကၠဳညးသ္ကအ်တုဲ ၚုဟ်ဒေၚ်ဂှ် (၉၀၀) ၊ ပလံၚ်ဗစိုပ်ဒဵုသ္ၚိဂှ် (၁၀၀၀) ဂးတုဲ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးကရေၚ်ဂှ်လေဝ် စအာ နူစၟတ်တ္ၚဲ (၁) ဏံဏောၚ်ဟီုတှ်ေ တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဍေံတံရေၚ်သ္ကအ် ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ တိုန်ကၠုၚ်သာ်ဏံရ။ မၞိဟ်တံလေဝ် ဒးရပ်စပ်သုၚ်ဒၟံၚ် အရိုဟ်တ္ၚဲတုဲ ပိုယ်လေဝ် ဟွံမိက်ကဵုတိုန်ပုဟ်။ ကပေါတ်မဆက်စပ်ကဵုဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံ စနူကဵုကပေါတ်ဗၞိက်အပြောံ ဗူ (၁) လဳတာတံ (၀.၆) လဳတာတံဂှ်တှ်ေ ကၠာတေံမ္ဂး မွဲပံၚ် နူကဵု (၅၀၀၀) ၊ (၆၀၀၀) ဂှ် လၟုဟ် ဒှ်ကၠုၚ် (၁၀၀၀၀) ပြၚ်တုဲ သာ်လဵုမှတၟော်ဟွံကိတ်ဂှ်ရ တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံသီုဖအိုတ် ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲ ၚုဟ်တိုန်ၜိုတ်ဏံမှ ပြေပြံၚ်ဏောၚ်။ မွဲပၠန်ဂှ် သွက်ဂွံပပဵုပ္တိုန်ကဵုသြန်ဂိတု ကုကောန်ကလောန်တံ ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်ရ။ ဍေံတံလေဝ် ဟွံရုမ်ဂပ်ဂှ်ရ ကၠောန်သာ်ဏံတုဲ ပ္ညဳပ္ညပ်တုဲမှ ၚုဟ်ၜိုတ်ဏံတှ်ေ သွံညးသ္ကအ်ဏောၚ်ဂးတုဲ ကၠောန်လဝ်အတိုၚ်ဏံရ “ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲအရာသၠုၚ်ပ္တိုန်ၚုဟ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ် ၂၀ လဳတာ မွဲဂကူဓဝ်ဟွံသေၚ် သှ်ေဗူ ၁ လဳတာတံကဵု ဗူဗ္ၜတ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ်လေဝ် မွဲကာဒ်မ္ဂး အောန်အိုတ် နူကဵု ၃၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်သွံတြးအာ စဵုကဵု ၅၀၀ ဏောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ညးဒေသမတ်မလီုမွဲတၠဂှ် အခိၚ်ၚုဟ်ဖျာတံက္ဍၚ်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆဂှ် ဟိုတ်နူၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် စနူကဵုဍာ်သ္အးဇ္ၚးဂှ်တုဲ ဒးဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးဍုန်သုၚ်ဍာ်ပလိုၚ်ဇကုရဏောၚ်ဂှ် ဟီုရ။

“မၞိဟ်တံဂှ် ဂွံစရဂှ် တၟာလှ်ေရ။ လၟုဟ်ဂှ် ဍာ်မွဲဗူ (၁၀၀၀) ဂးရ။ နူဂယးဂှ်မှ ဂွံတီကေတ်။ ဍုန်သုၚ်ဍာ် နူကဵုဍာ်ပလိုၚ်ဇကုရဏောၚ်။ ၚုဟ်ဍာ်မွဲဗူဂှ် ဂွံဒၟံၚ်ခရိတ်သ္ဇက်ဂွံဍုန်သွရ။ ကၠာတေံ (၇၀၀) ဂှ် ရာန်သုၚ်ဒၟံၚ်ဏီ။ လၟုဟ်ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ် (၁၀၀၀) ယျဟီုတှ်ေ စာန်ဆုတ်အာညးသ္ကအ်ရ။ လ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ ကၟံက်ကေတ်ဍာ်ပလိုၚ်တုဲ စုတ်သုၚ်ကဵုမွဲမွဲသာ်ရဏောၚ်။ ၚုဟ်ဖျာဂှ်လေဝ် တိုန်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်၊ အခိၚ်ကသီုဂှ်လေဝ် ကလောန်ဟွံမွဲ၊ ဟွံဂွံကလောန်တုဲ ဒှ်တိုန်ဒဒိုက်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်လ္ၚဵုတံတှ်ေ ဂွံစရဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ရုၚ်စက်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံဂမၠိုၚ်ဝွံ ပ္ဍဲလက်ထက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟိုတ်နူပၟတ်ကၠုၚ်ဟွံမှာန်တုဲလေဝ် ဒးဂေတ်ဂြိပ်ဒၟံၚ် ရုၚ်စက်တံ နကဵုစက်ပၟတ်ဇၞော်ဇၞော်ဂှ်ရ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုခရိတ်အိုတ်သၠုၚ်တံကဵု ခရိတ်အိုတ်နာနာဇၞော်သၠုၚ်တံရောၚ်ဂှ် တၠကမၠောန်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးတံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
ၚုဟ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚးဝွံ ကၠာဂွိုအ်သီအဝဵု ၂၀ လဳတာ ဍာ်မွဲဗူဂှ် ၜိုတ် ၃၀၀ ဒ္ကေဝ်ဟေၚ် နွံကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ နူကဵု ၅၀၀ ဒ္ကေဝ်၊ ၇၀၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ်မွဲကဆံၚ် ထပ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် စဵုကဵု ၁၀၀၀ ဒ္ကေဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုဂှ် ကမၠောန်သွံတြးကၠောန်ပ္တိတ်ဍာ်သ္အးဇ္ၚး ၁၀ ဟွံက နွံဒၟံၚ်တုဲ ဗက်သွံတြးကဵုဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုအရာပ်တံ နကဵုကွဳစက် လၟေၚ်တ္ၚဲရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ