လာန်ဒါန်၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၇)
နူကဵုအလဵုအသဳဗျိတိၚ် စၟတ်ထောံ ဂကောံဝဂ်နာ ဒပ်ပၞာန်စလိၚ်ရုယှာ နဒဒှ်ဂကောံပကီုပရာပ်တုဲ သွက်ဂွံဒှ်ကောန်ဂကောံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပွမထံက်ပၚ်တံဂှ် ဒဒှ်ရဟွံလုပ်သၞောဝ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ (၆) တေံ ဌာနဝန်ဇၞော်အပ္ဍဲဍုၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
အမိၚ်မူအပြောံ မ္ဒးပၠောပ်ပ္တိုန် ဇရေၚ်ပါလဳမာန်ဂှ်ဝွံ ပိုန်ဒြပ်ဂကောံဝဂ်နာတံဂှ် ပါ်ကၠေံဂကူဍေံကဵုဍေံ နဒဒှ်ကပေါတ်ပကီုပရာပ်တုဲ သီဂိုၚ်မာန်ရောၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ဝန်ဇၞော်အပ္ဍဲဍုၚ်ဗျိတိၚ် သူလာဘရေဗာမာန်ဂှ် ဟီုဂးလဝ် ကုဂကောံဝဂ်နာ ဒဒှ်ရ “ ဒမြိုဟ်သ္ကာတ်တုဲ မၞုံသဘဴပလီုပလာ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ကၠောန်သ္ပလဝ် နဒဒှ်လွဟ်ပၞာန် ဗလာဒဳမာပူတေန်မွဲရောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံဝဂ်နာ ပ္ဍဲကဵုယူကရုၚ်၊ သ္ကုတ်လဒေါဝ်ဗၟံက် ကေုာံ အလုံအာဖရိကတံဂှ်ဝွံ ပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုပၠံၚ်ၜး၊ ဍဵုဍိုက်ပျဲပျာံ ကေုာံ ပရေၚ်ဂစိုတ်မၞိဟ် သ္ကာတ်မြဟ်တံဂှ်တုဲ ဣဏံဝွံ က္တဵုဗဒှ်တဴဒၟံၚ် ပွဘပဠ ကုပရေၚ်ဂီုကၠီုဂၠးတိရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
“ညးတံဝွံ ဒှ်သၟာပကီုပရာပ်တုဲ၊ အမိၚ်ဏံဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ယူကေ ဗွဲမကၠးမှးရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးလဝ်ရ။
အမိၚ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ (၁၃) ဏံ လမျီုလုပ်ဏောၚ် စၟဳစလဝ်တုဲ ယဝ်ရပါလုပ်ပ္ဍဲကဵုဂကောံဂှ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ထံက်ဂလာန်ဂကောံဂှ်ကီု၊ ကၠောန်ဗဒှ်ပရေၚ်ကောံကလောံတံကီု ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဟီုမြော်ဂလာန်တံ ကေုာံ ရပ်ဏာနၚ် တဆိပ်ဂကောံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲညးဂမၠိုၚ်တံဂှ်မ္ဂး ဒှ်ဒုဟ်တုဲ ဒးဒုၚ်ဖျေံၚ်ထံၚ် စဵုကဵု ၁၄ သၞာံမာန်ရောၚ် မဒှ်ရ။
ဒေဝေတ်လမဳ ဇၞော်သ္ကိုပ် ကေၚ်ကာမူဝါဒ ကေၚ်ကာဍုၚ်သ္အာၚ် ဗော်လေပါပါတဳ လ္ပာ်ဒစဵုဒစးဂှ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ဏံဝွံ လအ်လဒၟံၚ်ယျဂှ်လေဝ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
“နကဵုအလဵုအသဳလၟုဟ် သွက်ဂွံကေတ်အရေဝ် သွက်အမှုရာဇာဝတ်ပူတေန် မၞုံပၟိက်ကဵုသၞတံဂှ် ထေက်ကဵုဒးကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ် ကုရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်တၟေၚ်ရောၚ်” ဂှ် ညးချူပ္တိုန်လဝ် ပ္ဍဲကဵုပလာတ်ဝှမ် X ကၠာတေံမၞိဟ်တီဂၠိုၚ် နဒဒှ် Twitter ဂှ်ရ။
ဂကောံစလိၚ်ဝဂ်နာဂှ်ဝွံ ချဳဒရာၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုသဳရဳယျာ၊ လေတ်ဗျာ ကေုာံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် မၞုံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ၊ သ္ကုတ်ပလိုတ်အာဖရိကာတံရ။ ဂကောံဏံဝွံ သွက်ဂွံဗ္တိုက် ပ္ဍဲယူကရုၚ်တုဲ ကော်ကေတ်လဝ် ကောန်ထံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုလ္ၚီ နူကဵုထံၚ်စာတ်ရုယှာတံဂှ်တုဲ သွက်ပၞာန်ထ္ပက်ရုယှာ အခိၚ်မုဟ်ကျာ သၞာံ ၂၀၂၂−၂၀၂၃ ဂှ် ထံက်ပၚ်ကဵုလဝ် နဒဒှ်ဂကောံဒပ်လၞိန်ဗပိန် အဓိကမွဲရ။
ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် သၞာံဏံဂှ် ဂကောံဝဂ်နာဝွံ ကၠောန်သ္ပလဝ် ပရေၚ်က္တဵုသပုန်မွဲ ပ္ဍဲကဵုရုယှာတုဲ သမ္မတဗလာဒဳမာပူတေန်ဂှ် ဟီုဖျေံလဝ်ကဝု နဒဒှ်ပွက္တဵုသပုန်ကၟိန်ဍုၚ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဂိတုအဝ်ဂါတ် ၂၃ ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဂကောံ ပရဳဂိုဝ်ဇြေန် ကေုာံ သၞာဲဒဴကဆံၚ်လ္တူဂမၠိုၚ် ဒးချိုတ်အာလဝ် အပ္ဍဲပရေၚ်က္ၜၚ်ကျာလီုစှ်ေရ။
နကဵုဍုၚ်ဗျိတိၚ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၀ တေံ ကေတ်လဝ်ဒုဟ်ကၟာတ်လဒဵုလဝ် ပရဳဂိုဝ်ဇြေန်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ်ဂှ် ထပ်ကၟာတ်လဒဵုလဝ် အလုံဂကောံဝဂ်နာမွဲပၠန်ရ။ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် သၞာံဏံဂှ် ကေတ်လဝ်အရေဝ် ကုကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ မၞိဟ်ပူဂဵု မဆက်စၠောံလဝ် ကုဂကောံ မၞုံပ္ဍဲသူဒါန်၊ မာလဳ ကေုာံ ကၟိန်ဍုၚ်သမ္မတအာဖရိကဗဟဵုတံဂှ်ရ။
Ref: Reuters