မတ်မလီု၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၉)
စနူဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ သတ္တာဟပထမဏံတုဲ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာ၊ ၚုဟ်ထဝ် ကေုာံ ၚုဟ်သြန်ၝာတ်သေံ အပ္ဍဲဍုၚ်တံ စှ်ေကၠုၚ်အဆက်က်ကီုလေဝ် ၚုဟ်ဖျာသ္ဇိုၚ် မတိုန်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆတံဂှ် ဟွံကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဏီပုဟ်ဂှ် တၠကမၠောန်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ၚုဟ်ဒဝ်ဠာအပ္ဍဲဍုၚ်ဝွံ ဟိုတ်နူပရေၚ်တက်တြးပ္တိတ်သြန်တၞးၜါဠက် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တုဲ ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် မွဲဒဝ်ဠာဂှ် ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာမ္ၚးဏံဂှ် ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု ၃၈၀၀ ဒ္ကေဝ်ပြၚ်တုဲ အခါလၟုဟ် ၚုဟ်စှ်ေကၠုၚ် စဵုကဵု ၃၄၀၀ ဒ္ကေဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ၚုဟ်သြန်ၝာတ်သေံ မွဲၝာတ် ၚုဟ်တိုန်အာလဝ် စဵုကဵု ၁၂၀ ဒ္ကေဝ်ဂှ်လေဝ် ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ် ဗ္ဒါဲ ၉၅ ဒ္ကေဝ်တုဲ ၚုဟ်ထဝ်ဒကောၚ် မဳဠေန်အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် နူကဵု ၃၉ ကိုဋ် စှ်ေအာစဵုကဵု ၃၄ ကိုဋ်တုဲ ၚုဟ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်အဆက်က်ရ။
ၚုဟ်ထဝ်ဝွံ ဟိုတ်နူၚုဟ်ဒဝ်ဠာစှ်ေကၠုၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲကဵုဗွဝ်ဖျာတံ ဟိုတ်နူဗက်ရပ်ကၠုၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ ပရေၚ်သွံရာန်ညိၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ၚုဟ်ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ရဂှ် တၠကမၠောန်ထဝ်မွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ကလေၚ်ဖျေံၚုဟ်ဒဝ်ဠာတုဲ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာဂှ် တ္ၚဲဏေံတေံ နွံစ ၜိုတ် (၃၄၀၀) ဒ္ကေဝ်ဓဝ်ရဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ၚုဟ်ထဝ်ဂှ်လေဝ် ကလေၚ်စှ်ေအာ။ နွံစ ၜိုတ် (၃၄၇၀၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ရဏောၚ်။ ၚုဟ်ထဝ်ဂှ် ၚုဟ်ဒဝ်ဠာကဵု ၚုဟ်ထဝ်ဂၠးတိဂှ် ပၟဝ်တုဲ ကလေၚ်စကဵု (၁ ဒဿမ ၈၇၅) ဂှ် မ္ၚးဏံ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာစှ်ေအာတုဲ ၚုဟ်ထဝ်ဂှ်လေဝ် စှ်ေကၠုၚ်အဝ်တိုဝ်ကီုရ။ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာတိုန်မ္ဂး ၚုဟ်ထဝ်ဂှ်လေဝ် တိုန်ဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုဗွဝ်ဖျာဂှ် ဟွံကဵုသတိမွဲသာ် ဗက်ရပ်ဒၟံၚ်တံ၊ ရပ်စပ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်သွံရာန်ဟွံလုပ်သၞောဝ်တံ၊ စၟဳတ်ဒၟံၚ်တံ ကၠောန်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ သွံကီု၊ ရာန်ကီုဂှ် ညိၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ရဲသွံရာန်တံဂှ်လေဝ် ထဝ်ဒကောၚ်တံမုတံဟီုတှ်ေ ဟွံဂံၚ်သွံရာန်ပုဟ်၊ အကာဲအရာသာ်ဏံနွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟိုတ်နူရပ်စပ်စၟဳတ်ဒၟံၚ် ကုမၞိဟ်သွံရာန်ဒၟံၚ်ထဝ်၊ မၞိဟ်ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ကမၠောန်လှဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်ရ ၜိုန်ရၚုဟ်ဒဝ်ဠာ၊ ၚုဟ်သြန်ၝာတ် ကေုာံ ၚုဟ်ထဝ်တံ စှ်ေကၠုၚ်ကီုလေဝ် လ္တူၚုဟ်ဖျာစၞစသ္ဇိုၚ်တံ ဟွံစှ်ေကၠုၚ်ဂှ် ပရေၚ်ပါ်ပါဲတံ နွံဒၟံၚ်ရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ် ၜိုန်ရၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်ဒဝ်ဠာတံ ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာတံ ဟွံစှ်ေကၠုၚ်ဂှ်ရ ဒှ်ဒၟံၚ်သ္ဇက်ဒးပ္တိတ်သၟာန်ရဂှ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
“ၚုဟ်ဒဝ်ဠာစှ်ေတုဲ ၚုဟ်သြန်ၝာတ်သေံလေဝ် စှ်ေကီု၊ သြန်သေံဂှ် စှ်ေဒဵုစိုပ် (၈၀) ဒ္ကေဝ်မှ ပိုယ်တံ ကၠောန်ကလောန်ပြေပြံၚ်ဏောၚ်။ ဟွံသေၚ်မ္ဂး သာ်လဵုမှ ဟွံပြေပြံၚ်ပုဟ်။ ၚုဟ်သြန်ဂှ်တှ်ေ အဓိကဂှ် ဆေၚ်ကဵုမူဝါဒဍေံတံရဏောၚ်။ ညံၚ်ၚုဟ်ဂွံတိုန် ဍေံတံကဵုထောံအခေါၚ်မ္ဂး ၚုဟ်ဂှ်တိုန်တွဵုရဏောၚ်။ ညံၚ်ဂွံစှ်ေ ကဵုဒၟံၚ်အခေါၚ်မ္ဂး စှ်ေတွဵုရဏောၚ်။ အကြာဏံ သၟာဗၞိက်တံဂှ်တှ်ေ ကျပရဲဂှ် နွံညိဏောၚ်။ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာ၊ ၚုဟ်ၝာတ်တံ စှ်ေတုဲ ၚုဟ်ဖျာဂှ် စှ်ေကၠုၚ်ကီုတှ်ေ ပြေပြံၚ်ရ။ ၚုဟ်သ္ၚုဂှ် ကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဟွံမာန်ပုဟ် ဒှ်ဒၟံၚ်ရ။ တိုန်တုဲ ညိၚ်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ရ။ ၜိုန်ရၚုဟ်ၝာတ်၊ ၚုဟ်ဒဝ်ဠာ၊ ၚုဟ်ထဝ်တံ စှ်ေကီုလေဝ် မူဟိုတ်ၚုဟ်ဖျာဟွံစှ်ေရောဟီုဂှ် ပိုယ်တံ သ္ဇက်ဒးပ္တိတ်သၟာန်နွံရ။ ၚုဟ်ဖျာဂှ် ညးလဵုမွဲမှဟွံဖျေံပုဟ်။ ၚုဟ်သ္ၚု ၚုဟ်ကၠေၚ်တံဂှ် ညးလဵုမှဟွံဖျေံပုဟ်။ သၟာဗၞိက်သ္ၚုတံဂှ်လေဝ် ဍေံတံထိၚ်ဟွံမာန်ဏီပုဟ်။ ၚုဟ်ကၠေၚ်ဂှ်လေဝ် ထိၚ်ဟွံမာန်ဏီပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ၚုဟ်ထဝ်ကဵု ၚုဟ်လှုဲတံ စှ်ေကၠုၚ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုဗွဝ်ဖျာသ္ၚုအပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် သ္ၚုမောဝ် သ္ၚုယှိုဲဗိုဝ်မွဲရိုက်ဂှ် ဆက်ဒှ်ဒၟံၚ်မွဲကိုဋ်ဘာ်ပြၚ်ဂှ်ရတုဲ သ္ၚုကြံၚ် သ္ၚု (ဧည့်မထ) ဂှ်လေဝ် မွဲရိုက် နကဵုၚုဟ်ထပှ်ဠက်ဒ္ကေဝ်ပြၚ်ဂှ် ဆက်က္ဍၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာသ္ဇိုၚ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ်လေဝ် ကပေါတ်မွဲဂကူဂှ် ၚုဟ်က္ဍၚ်ဒၟံၚ် နူကဵုကၠာတေံ နူကဵု ၁၀ တၟံကၠံ စဵုကဵု ၃၀ တၟံကၠံဖိုဟ်ရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်သၟာဗၞိက်တံရ။
ၚုဟ်ဗၞိက်စၞစသ္ဇိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုသ္ၚုတံ ၚုဟ်က္ဍၚ်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုဆဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၟါနူတၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံကဵု ရဲဝေၚ်ၚုဟ်လှုဲတံရောၚ်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္တိုန်ဒၟံၚ်ဒုဟ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာသ္ဇိုၚ်တံကီု ပါလုပ်သီုကဵုသ္ၚုတံ ညံၚ်ဂွံစှ်ေ ဂှ် ၜိုန်ရဒက်လဝ်ကမ္မတဳတံကီုလေဝ် ညံၚ်ဗၞိက်ဖျာ ဂွံကလေၚ်စှ်ေကၠုၚ်ဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဟွံမာန်ဏီရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)ဗီု−TLT
sanlontai