လာယှိုဝ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၁၂)
ကရောံဇြဟတ်ဒပ်လေၚ်ဒိုက်တံဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ် သီုကဵုစိုတ်ဓာတ်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုလၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ကေုာံ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂွံညိၚ်ဝတ်တံဂှ် ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုအိုတ်ဂှ် အလဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် မ္ဒးစန်ဒက် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဝွံ တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁၀ တေံ ပ္ဍဲကဵုဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရးအဂၞဲ သ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတွဵုရးသေံဂှ် ဆဵုဂဗလဝ်ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန် မၞုံအပ္ဍဲဒေသတံ တြဴဂကောံရ။
ပ္ဍဲကဵုပေါဲဆဵုဂဗဏံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒှ်ဂကောံဇြဟတ် ဗပေၚ်ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ် ဂီုကၠီုကၟိန်ဍုၚ်မွဲတုဲ နကဵုစိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဍုၚ်ဂှ် ညံၚ်တိဍာ်ဂွံညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်သြိုဟ် ဒှ်ညးကေတ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ် နကဵုစိုတ်မတီကေတ်တာလျိုၚ်တံရောၚ်ဂှ် ထိုၚ်သးဟီုဂးလဝ်ရ။
နကဵုကောန်ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဒေသဇကုတံ ဂွံညိၚ်ဝတ် ကေုာံ ပရေၚ်သၞောဝ်အုပ်လဒံ၊ ဘဝပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ပရေၚ်မၞိဟ်တံ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပူဗိုၚ်ကဵု ကရောံအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်၊ ဒပ်ပၞာန်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်တံအိုတ်ညိဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာ ဖျေံသ္ဇိုၚ်ဍုၚ်ကြုက် ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မ္ဒးအာအာတ်ရီုဗၚ် ကုပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန် မဒှ်ဇြဟတ်အရန်ဂှ်ဝွံ အကာဲအရာအပ္ဍဲဒပ်တေံ စှ်ေကၠုၚ်ကွေံကွေံ ဒှ်မာန်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ရံၚ်ကေတ်တှ်ေ ရိုဟ်ကၞက်ဒပ်ပၞာန်ဍေံတံ အောန်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံယျဂှ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ချိုတ်ဂှ်လေဝ်ဂၠိုၚ်။ မၞိဟ်ထပ်လုပ်တံဂှ် ဟွံမွဲ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒးတံၚ်ဒၟံၚ် ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ သွက်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်တၠုၚ်လအာခိုဟ်ဟ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ မုတံဟီုဂှ် ကၠောန်လဝ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပအပ်ကဵုလွဟ်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ဗီုဒးစိုတ်ဂှ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံရ ဂိဏောၚ်။ သာတုဲက္ဍုဟ်အာဍေံတံရ နွံ။ ဒပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ရံၚ်ကေတ်ဇဲဇာဲဒၟံၚ်တၟာလှ်ေရဏောၚ်။ သွက်ဂွံထပ်တုဲ ပကောံမၞိဟ်ဂှ် ခက်ခုဲကၠုၚ်ကွေံကွေံလေဝ် ဒှ်မာန်ရ။ ဍာံဍာံဂှ် ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ၊ ပျူသဝ်ထဳတံဟီုဂှ် ဒှ်ဇြဟတ်အရန်တံဏောၚ်။ ဇြဟတ်အဓိကတံ ဟွံရုမ်ဂပ်မှ ဒးပ္တိတ်သုၚ်စောဲ။ လၟုဟ်ဂှ် ဍေံတံ ဒးအာအာတ်ဒၟံၚ်အရီုဗၚ် ဒဵုကဵုဇြဟတ်အရန်တံဏံဂှ်တှ်ေဟီုမ္ဂး အလဵုဒပ်ပၞာန်ဂှ် အကာဲအရာဟွံခိုဟ် သဝ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ် တၟာဂလိုၚ် ဒှ်မာန်ဏောၚ် “ သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် နကဵုပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသဂမၠိုၚ် ဗက်ကဵုဒေသဇကုတံတုဲ ညံၚ်ပဋိပက္ခရပ်လွဟ်တံ ဂွံအိုတ်အးအာ သွက်ဂွံဘိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုအိုတ်ဂှ်ကီု၊ ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်သြိုဟ်တံ နွံမှဟေၚ် ဂွံကလေၚ်ကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲ ဗၠးၜးဗဗွဲဓဝ်တံမာန်ဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကမၠောန်ကံက်စရၚ်မာဲတံမာန်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
နကဵုကောန်ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသ မၞုံအပ္ဍဲသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတွဵုရးသေံတံဂှ် ဗက်ကဵုဒေသဇကုတံတုဲ ပ္ဍဲလၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ကေုာံ ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်တံဂှ် ညံၚ်ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံသီုဖအိုတ် ဂွံပါလုပ်ကၠုၚ်မာန် သွက်ဂွံဘိုၚ်ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ဏီရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ကောန်ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟိုတ်နူဒှ်ဂကောံ ဒတူလိုၚ်ဒၟံၚ် နဒဒှ်ညးကဵုပရိုၚ်တံဂှ်ရ သွက်ဂွံဗပေၚ်ကဵု တၚ်နွံပၟိက်ဇြဟတ်မၞိဟ် ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂ္စါန်ကၠုၚ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အခိၚ်အကာဲအရာပရေၚ်ပၞာန် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်ကွေံကွေံတုဲ အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် အခိၚ်ဒးကလေၚ်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် ကုဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးက္ညၚ်တံဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်စန်ဒက် ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကောန်ပၞာန်တြေံတြေံကၠာတေံ၊ သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပ ဗပေၚ်ဇြဟတ်မၞိဟ်ဒပ်ပၞာန်ဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ကလေၚ်ဒက်ပ္တန်ဒၟံၚ် ဂကောံတံဏံရ။ နကဵုဂကောံတံဏံ လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပၞာန် ဒှ်ဂကောံ ပတှ်ေဖျေံစိုတ်ဂွံ အစောံစရာဲဂွံပါလုပ် နဒဒှ်ဇြဟတ်အရန်ဒပ်ပၞာန်တံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဆလအ်မှလေဝ် နူကဵုဂကောံဇြဟတ်တံဏံ ကေၚ်ပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပာန်တံ ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဒှ်ဂကောံဒတူလိုၚ်ကၠုၚ်လဝ် နဒဒှ်ရဲကဵုပရိုၚ်သၟးရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံဗပေၚ် တၚ်နွံပၟိက်ဇြဟတ်မၞိဟ် ဒပ်ပၞာန်လၟုဟ်၊ သွက်ဂွံဗပေၚ် ဂကောံဇြဟတ်တံဏံဂှ် ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂ္စါန်ကၠုၚ်လဝ်ရောၚ် အဲညာတ်ကေတ်သာ်ဏံရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ဝွံ ပါ်တိတ်နူ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မမံက်တိတ်ကၠုၚ် ကြဴနူဂွံဗၠးၜးတံဂှ်တုဲ ကေတ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ကုအလဵုအသဳပၞာန်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသၟဝ်ထိၚ်ဒက်ကောပ်ကာဲ ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နဒဒှ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသ ဂကောံဒပ်ဂၠိုၚ်ကဵုလ္ၚီရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဗၠးၜးမွဲ သ္ဂးလဝ်ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဂကောံပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန် နွံဒၟံၚ် ၅၀၀၀ ပြၚ်တုဲ အလဵုအသဳပၞာန် ကြဴနူသၞာံ ၂၀၀၈ ဏံဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးမွဲဠက်ပြၚ်တံဂှ် ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဒက်ဂကောံပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ဂကောံပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဝွံ ကြဴနူဂွံဗၠးၜးတုဲဂှ် နူကဵုဒပ်ပၞာန် သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် ပရေၚ်သပုန်ပၠန်ဂတး ရပ်လွဟ်အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ် နဒဒှ်ညးကဵုပရိုၚ် ကေုာံ ညးထ္ၜးဂၠံၚ် နကဵုလွေဟ်ဒပ်စဵုဒၞါကွာန်တံဂှ် အလဵုအသဳပၞာန်အဆက်က်တံ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် မမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ် ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵုဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် ကုဂကောံဒပ်စဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပါလုပ်သီုကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ အလုံကၟိန်ဍုၚ်မွဲပြးဇးရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဂကောံဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသ မၞုံအပ္ဍဲတွဵုရးသေံတံကဵု တွဵုရးကချေၚ် ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်ထိၚ်ဒက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မဘိုၚ်ဗ္တိုက်ကဵုဒၟံၚ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံလေဝ် ပါလုပ်ဒၟံၚ်ကီုရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI
sanlontai