အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်ဒပ်ပၞာန်ကလိလောန်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ် စဵုကဵုဟွံကေၚ်ဗဂမွဲလှ်ေရဂှ် ဂကောံဂၠိုက်ဂၠါဲတံဟီု

သက်ကိုၚ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ(၁၄)

အမှုရာဇဝတ်ပၞာန် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာကလိလောန်မံၚ်လ္တူဂကူမၞိဟ်တံဂှ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်မံၚ် စဵုကဵုဟွံကေၚ်ဂဗမွဲလှ်ေရဂှ် ဂကောံဂၠိုက်ဂၠာဲစၟဳတ်သၠးပွးကုလသမဂ္ဂ စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ(IIMM)ဂှ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။

ပ္ဍဲကောံဓရီု ကံၚ်ဇြဳအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကုလသမဂ္ဂ မရနုက်ကဵု(၅၄)ဝါ ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ၊ စၟတ်တ္ၚဲ(၁၁) တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ညးဇၞော် ဂကောံဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်သၠးပွး စပ်ကဵုအလုံကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် အခိၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜးလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။

ညးဇၞော် IIMM နဳဂိုလက်(သ်)ကုမ်ဂျာန်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အပ္ဍဲဂိတုတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ပွဗ္တိုက်တရဴကျာ ဟွံဝေၚ်ပါဲကောန်အရာပ်တံ၊ မ္ၚးနူ ပွဂစိုတ်ကောပ်မှေတ် ဟၟဲကဵုဥပဒေ ကုသၟာဗ္တိုက်တံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ်ရပ်ဂွံလဝ်တံဂှ် ပွစံၚ်ပလီုပလာ်သ္ၚိဒၟံၚ်တံဂှ်လေဝ် သာတုဲကလိလောန်ကၠုၚ်ရဂှ် သ္ဂးရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပွရပ်ဒက်ဟၟဲကဵုသၞောဝ်ဥပဒေဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံလေဝ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မံၚ်တုဲ ဟိုတ်နူပွဍဵုဍိုက်ပျဲပျာံကောန်ထံၚ်တံ၊ ပွပကီုပရာပ်စပ်ကဵုလိၚ်တံကေုာံ ပွကလိလောန်အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်ပရေံပရေံတၞဟ်သ္အာၚ်တံတုဲ သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဒးချိုတ်အာတံဂှ် က္လိဂွံလဝ် သက်သဳခိုၚ်ၚ်ရဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် IIMM ရ။

ညးဒေသသက်ကိုၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂယိုၚ်မံၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်တံမွဲတၠဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲဂိတုဏံရ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ကုကောန်အရာပ်ရပ်ဒက်ဏာလဝ်နဒဒှ်ဒေၚ်ဒုၚ်ဒၞါမၞိဟ် (၇)တၠတံဂှ် ဂစိုတ်ဏာလဝ် ဓဇန်ဓဇန်ရဂှ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။

“ထ္ပက်ဏာကရောၚ်ပၞာန် ကုတိဍာ်ပဠေဝ်ဏံရ။ ထ္ပက်ဏာကရောၚ်ပၞာန် နူပဠေဝ်ဂှ်တုဲ ရပ်ဒက်ဏာ ညးဍုၚ်ကွာန်တံရ။ ပ္ဍဲအရာရပ်ဒက်ဏာညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် နူကွာန်ဟၚေတ်ပျဝ်တဝ်ဂှ် ၃ တၠ၊ မွဲကွာန်ပၠန်ဂှ် ၄ တၠ။ (၇)တၠဏံဂှ်တှ်ေ ကရောၚ်ပၞာန်ကလေၚ်တိတ်အာတုဲ စိုပ်အာ လ္ပာမုံယွာရ။ နူကဵုလ္ပာ်မုံယွာဂှ် လ္ပာ်တိဍာ်သာလေန်ကျဳ ပ္ဍဲကုမ္ပဏဳဝါန်ပံၚ် စဵုကဵုဒၞါဲကၠောန်ပရေၚ်ယိုက်ပလံၚ်ကပေါတ်တံဂှ် ဍေံတံကေတ်လဝ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ်ဂှ် ကော်နၚ်မၞိဟ်ရပ်ဒက်ဏာတံလ္ပာ်ဂှ်တုဲ ထ္ပက်ဖံက်မတ်၊ တက်ပ္ကဝ်တဲ၊ ရေက်ကအ်ကဵုၜုန်တံတုဲ ဂစိုတ်ဏာလဝ်လ္တူဒဒန်(ယမား)တံ ဓဇန်ဓဇန်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး ဂကောံမၚ်မွဲရီုဗၚ်ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (AAPP)ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကာလသီအဝဵု ပွိုၚ်ၜါသၞာံပြၚ်ဏံ ကောန်အရာပ် ၄၀၀၀ ပြၚ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂယိုၚ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲရးသက်ကိုၚ်ဂှ် ကောန်အရာပ် (၁၈၀၀)ပြၚ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂယိုၚ်လဝ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။

မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်၊ တွဵုရးကချေၚ်၊ တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ၊ ရးသက်ကိုၚ် ကေုာံ ရးမဂွဵု ပရေၚ်ပၞာန်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်မံၚ်တံဂှ် သာတုဲကလိလောန်မံၚ် အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်တံရဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး ဂကောံပ္ဍဲဒေသတံရ။

သ္ကိုပ်ပရေၚ်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞါကောန်ဂကူကရေၚ်ဍာဲ KNDF ခူရဳဒူဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် သ္ပမံၚ်ဒေၚ်ဒုၚ်ဒၞါမၞိဟ် ကုညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ်တံမပါလုပ် ပန်ပှော်နကဵုတရဴကျာ၊ နကဵုလွဟ်ဇၞော်တံတုဲ ကလိလောန်မံၚ်အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်တံရဂှ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။

“အဓိကဂှ် ဗွဲကြဴဏံ ကြဴနူသၞာံ ၂၀၂၃ဂှ် ကလိလောန်ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ပွဗ္တိုက်တရဴကျာတံရ၊ ဒုတိယမွဲဂှ်တှ်ေ ပွပန်ပှော်နကဵုလွဟ်ဇၞော်ရ။ ပ္ဍဲဏံဂှ် ပွဗ္တိုက်တရဴကျာဂှ် ဗီုဟီုလဝ်နူက္လၚ်ဂှ် နကဵုဗမ်ဇၞော် လျိုၚ် ၅၀၀ တာန်တံဂှ် ဂြာတ်ထောံဖျေံပ္ဍဲကွာန်တံ၊ ဂြာတ်ထောံဖျေံပ္ဍဲဘာဗ္တောန်လိက်တံ၊ တုဲပၠန် ဂြာတ်ထောံဖျေံပ္ဍဲဘာကျာ်တံ၊ ကြဴအိုတ်မွဲဂှ်တှ်ေ ဂြာတ်ထောံဖျေံပ္ဍဲဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံရ။ သာတုဲကၠောန်ကၠေတ်ကၠုၚ်ရ။

အခိၚ်ကာလဒှ်ပေါဲဗ္တိုက်ကုပိုဲ ပ္ဍဲဗလးတိဏံတှ်ေ ကော်လဝ် ကုညးကၟာတ်ဒးမံၚ်ပ္ဍဲကွာန်တံ နကဵုဗီုပြၚ်ဒေၚ်ဒုၚ်ဒၞါမၞိဟ်တံတုဲ ကဵုအာဂတတံ၊ ဒက်ဇုက်တုဲ ကဵုထ္ၜးဂၠံၚ်တံ ဍေံတံကၠောန်မံၚ် ခြာဟွံလအ်ဟွံလအ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ကြပ်အိုတ်မွဲဂှ်တှ်ေ တုဲကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ(၇)ဂှ် ပ္ဍဲခရိုၚ်ဘာပန်ဂှ် ဟိုတ်နူပွဗ္တိုက်တရဴကျာဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံတုဲ ပါလုပ်သီုကွးဘာတံဂှ် ၁၂ တၠ ဇီုကပိုက်ချိုတ်ကလိဂွံလဝ်ဝပ်ရဂှ် ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု ကလိလောန်ဝးပ္ကဝ်မံၚ် အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်ဟၟဲကဵုသၞောဝ်ဥပဒေ ပွဗ္တိုက်တရဴကျာ ဟွံဝေၚ်ပါဲညးဍုၚ်ကွာန်တံ မံက်က်ထေၚ်ၚ်ဂှ် နကဵုဂကောံဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ညံၚ်ဂွံသာတုဲကၟာတ်လဒဵုကေတ်ကဵုအရေဝ် နကဵုနဲကဲသာတုဲစိုပ်တရဴစှ်ေကဵုနတဲတံအိုတ်ညိဂှ် KNU အာတ်မိက်လတ်ရ။

IIMMဂှ်တှ်ေ အမှုရာဇဝတ်ပၞာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကလိလောန်လဝ်တံဂှ် နူကဵုမၞိဟ်မွဲတၠ၊ ဂကောံမွဲဂကောံစၟအ်အ်တံဂှ် ကလိဂွံလဝ် သက်သဳတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်စဵုကဵုဟွံကေၚ်ဂဗမွဲလှ်ေရဂှ် သ္ဂးရ။

သက်သဳကလိဂွံလဝ်တံဂှ် IMMတံ ပလံၚ်ဏာလဝ် ဇရေၚ်ဂကောံရုၚ်ဂဗုတ်တၟေၚ်တံကဵု ရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ် အာဂျေန်တဳနာတုဲ လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်စိစောန်ခါတ်အကာဲ (၃)ပၠန်ဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံပါ်ပရအ်ကဵု ဇရေၚ်တၠအဝဵုပရေၚ်သၞောဝ်ဓဝ်တံဂှ် ကၠောန်ဒတုဲမံၚ်ရဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။

ဂကောံသုတေသန ISP-Myanmar ဂှ်လေဝ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဂှ် ဟွံပါ်ခြာအကြာညးရပ်လွဟ်တံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံမွဲသာ် ဟိုတ်နူသၠုၚ်ပ္တိုန်ကၠောန်သ္ပမံၚ် ပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန်တံဂှ်ရ ကွာန်မၞိဟ်ဒၟံၚ်တံကဵု ဍုၚ်တံ ပရေၚ်လီုလာ်ဆောံလေၚ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရဂှ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် စၟတ်တ္ၚဲ ၁၈ ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်

ဗီု-KHRG