နေဗျဳဒဝ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၁၆)
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ကြဴနူလၟေၚ်တရဴလာယှဵု တွဵုရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတုဲဂှ် ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒတံကဵု ရုပ်ရမျာၚ်တံဂှ် ကၠေံမံၚ် (၄)တ္ၚဲအဆက်က်ရ။
ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် တြးဝါဒဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ပ္ဍဲပရေၚ်ထ္မံက်ထ္ၜးပရိုၚ် ပ္ဍဲအကြာဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ(၁၂) စဵုကဵု (၁၅)ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲမုက်လိက် လိက်ပရိုၚ်တံကဵု ပ္ဍဲမုက်လိက်အပ္ဍဲတံဂှ် ပွထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ ဟွံမွဲရ။
ပ္ဍဲတ္ၚဲအကြာတံဏံ ပ္ဍဲအခန်ကၞာကောံဓရီု သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ဒပ်ကျာအာဇြဳယာန် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာနဒဒှ်တၠသ္ၚိဂှ်လေဝ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တိုန်စိုပ်တုဲ ဒုသ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်သဵုဝေန်ရ ဒုၚ်တဲဆဵုဂဗလဝ် ကုသ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ဒပ်ကျာ နူကဵုဍုၚ်လုပ်ဂကောံအာဇြဳယာန်လ္ၚဵုတံဂှ်ရ။
အကြာပ်ဒပ်ဒပ်ကျာ ဇြေယျပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲ CDM ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲလၟေၚ်တရဴလာယှဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ဆၜိုတ်ကဆံၚ် ဆဵုဂဗဓမ္မတာ ဟီုအရေဝ်ကဵုဇြဟတ်တံဓဝ်ရ ဟွံသေၚ်တုဲ ပၞုက်ဓလုက်ဆဵုဂဗလဝ် မွဲမွဲသာ်တံလေဝ်နွံမာန်တုဲ ဟိုတ်နူဂွိၚ်ဖေက်ဒးဒုၚ်ကြတ်ဗ္တိုက် ကုဂကောံရပ်လွဟ် နူသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတံတုဲ ပၞုက်ဓလုပ်လဝ်ဗွဲတၟေၚ်ဟာဟီုဂှ် သ္ဇက်ဒးကူချပ်ရဂှ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ် သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
“ပၞုက်ဓလုက်ဆဵုဂဗလဝ် ပ္ဍဲလ္ပာ်လာယှဵု မွဲမွဲသာ်ဟာ။ သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ် ဂွိၚ်ဖေက် ညးရပ်လွဟ်နူသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတံ ကၠတ်ဗ္တိုက်၊ ကြတ်ဗ္တိုက်ညးတုဲ ကၠောန်လဝ် နကဵုတၚ်ပၞုက်ဓလုက်ဗွဲတၟေၚ်ဟာဟီုဂှ် သ္ဇက်ဒးကူချပ်ရ။ ဆဂး နူကနေံတေံ ဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ (၁၄) အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ် ညး(မေန်အံၚ်လှာၚ်) ကလေၚ်စိုပ်နေဗျဳဒဝ်ယျဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။ ပေါဲသဳကၠဳ ဒပ်ကျာဏံဂှ်လေဝ် ဇေတ်တ်ဂှ် သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ဒပ်ကျာရ ဒးကေတ်တာလျိုၚ်အဓိကတုဲ ဟွံဆေၚ်စပ်ကဵုညးကွေံကွေံရ။ ဆ္ဂး ပံက်အခန်ကၞာ ကၟာတ်အခန်ကၞာဂှ် ညးဒးကၠုၚ်ထေက်ရ။ ဆ္ဂး ညးဟွံကၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိစ္စအာလာယှဵုဂှ် သွက်ညးဂှ် ပါမံၚ်ပ္ဍဲကိစ္စပၟိက်ဇၞော်ညိညိတံမာန်မံၚ်ဏောၚ်။ ၜိုတ်ကဆံၚ် ဓမ္မတာ အာတုဲတှ်ေ ဆဵုဂဗ၊ ဟီုအရေဝ်ကဵုဇြဟတ်တံဓဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် အဲပတှ်ေကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ(၉)ကဵု (၁၀)တံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ကေုာံ ကောန်ဂကောံတံဂှ် အာစိုပ်ဆဵုဂဗလဝ် ကုညးတာလျိုၚ် ကဆံၚ်ပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ခရိုၚ်၊ တွဵုရးတံ၊ မိမညးဍုၚ်ကွာန်တံ၊ တၠကမၠောန် SME တံကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဌာန်ဒေသတံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်လာယှဵုရ။
ကြဴနူလၟေၚ်တရဴဂှ်တုဲ ပရေၚ်ချဳဒရာၚ် လၟေၚ်တရဴတၞဟ်သ္အာၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံဂှ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒတံ၊ အောန်လာၚ်ပလက်ဝှံၚ်တံရတုဲ မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ပရိုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ရပ်ထိၚ်စၟဳတ်မံၚ် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ပၞာန်လ္ၚဵုတံကဵု တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် မံက်တိတ်ကၠုၚ်မံၚ် အဆက်က်ရ။
တၠပညာသၞောဝ်ဥပဒေကၠတ်ထဝ်ဝှ်ကြံၚ် ဥူကျဳမျေတ်ဂှ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံဂှ် အပ္ဍဲဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ပွစလာပ်ဗ္ဇဴတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်တုဲ ပြဿနာထိၚ်ဒဝ်ဟွံမာန်တံ နွံမံၚ်ချိုတ်ပၠိုတ်ရဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
” အဲလေဝ်မၚ်ရံၚ်ကျောဝ်မံၚ် ကြပ်ပ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဍေံတံဂှ် ပြဿနာတံမံက်မံၚ်ယျဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ တုဲပၠန် ဍေံတံ ထိၚ်ဒက်ဟွံမာန်မံၚ်မာလအ်ရဟီုဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ မုဟိုတ်ရောတှ်ေ အခိၚ်ပိုဲကျောဝ်ကေတ်တၚ်နၚ်တံဂှ် ဥူတုၚ်ဇြဝ်ဝေန် ညးရာန်ဏာတေဝ်လဳနဝ်ဂှ် ဒးဒုၚ်ရပ်ရ။ စဵုကဵုအပ္ဍဲဍေံတံဂှ် ပရေၚ်စလာပ်ဗဇဴတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရ။ နအလဵုပိုဲဂှ် သွက်ဂွံကေတ်အခေါၚ်အရာခိုဟ် ကုအရာဏံဂှ် နွံပၟိက်ရ။ လ္ပာ်ဍေံတံဂှ် သရိုဟ်မံၚ်ယျဟီုဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒုသ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် မိုဝ်မျေတ်ထောန် သြဇာတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲလၟေၚ်(၆) ပ္ဍဲကဵုဗိုလ်ဇၞော်ကဆံၚ်လ္တူဒပ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ရပ်ထိၚ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိဒၟံၚ် နကဵုအမှုဗက်စအဂတိရဂှ် ဌာန်ပရိုၚ်လ္ၚဵုတံ ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒုသ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် မိုဝ်မျေတ်ထောန်ဂှ် ဒှ်ညးကေတ်လဝ်တာလျိုၚ်ဥက္ကဋ္ဌ ပ္ဍဲကဝ်မယှေန်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ် ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ(MIC) ကေုာံ ကဝ်မတဳကောပ်ကာဲသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ် (FESC)တံတုဲ ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဆံၚ်ဒၞါဲညးဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ထ္ပက်အဇာ ခါန်ကၞက်ကၠုၚ်တံဂှ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ်ဏီရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ယာန်နံၚ်သဵု ဝန်အပ္ဍဲကဝ်မတဳဗဟဵု ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်ကေုာံ ပရေၚ်ကပေါတ်ဗၞိက်ဇွောဝ်စှ်ေတံ သ္ဂောံဍာံစၟတ်မြက်ဇက်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ သတ္တဟဒုတိယဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ရပ်ဒက်ထိၚ်ဒဝ်လဝ်ရ။
ဗွဲကြဴဂှ် ရပ်ဒက်စၟဳတ်မံၚ် ကုတုၚ်ဝေန်ဇြဝ် ညးပိုၚ်ပြဳလဝ် ယှေဝ်ယာ ပ္ဍဲကမၠောန်ပရေၚ်ဆက်စၠောံ ယှိုဲဗျာၚ်ဖျူကေုာံ ATOM တံဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်ကဵု တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်လ္ၚဵုတံရဂှ် ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ်မံက်တိတ်မံၚ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ်ဂှ်တှ်ေ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ပ္ဍဲအကာဲအရာ ကၠောန်သ္ပညံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်သ္ဂောံညိၚ်ဝတ်တံဟွံမာန်တံဂှ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်လေဝ် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအကြာဍေံတံရေၚ်သ္ကအ်တံ သွက်ပြဿနာဂွံမံက်တိတ်ကၠုၚ်တံ နွံမံၚ်ရဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အပ္ဍဲကဵုဍေံတံဂှ် ဒှ်ဂှ်ဒှ်ဟေၚ်ရ။ ဆ္ဂး ဂကောံမေန်အံၚ်လှာၚ်သီလဝ်အဝဵုတံဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ကဵုဂွံလဝ်စေဝ်လ္တူရ။ အပ္ဍဲဍေံတံဂှ် ညံၚ်ကဵုပြဿနာတံနွံမံၚ်ရ။ ညံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်သ္ဂောံညိၚ်ဝတ်ဂှ် ကၠောန်လေဝ်ဟွံမာန်တှ်ေ။ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်လေဝ် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်တှ်ေ အကြာဍေံတံရေၚ်သ္ကအ်ဂှ် သ္ဇက်ပြဿနာတံဂွံမံက်တိတ်ကၠုၚ် နွံမံၚ်ရ။ သၟေဟ်နူဂှ်တံဂှ် ပရိုၚ်ဟောလဟောလံၚ်တံ ဖအိုတ်ရ၊ မုလေဝ်ဟွံတီ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်တှ်ေလေဝ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် နကဵုက္ဍိုပ် မပ္တံပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဒေသ၊ ပရေၚ်ပညာ၊ ပရေၚ်ဘာသာ၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဂှ် ဆဵုဂဗမံၚ် ကုသၞာဲဒဴ ညးတာလျိုၚ်နူဌာနဆေၚ်စပ် နူပွိုၚ်ဍုၚ်နာနာ မၞုံပ္ဍဲဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ၊ တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံကဵု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ အဆက်က်ရ။
အတိုၚ်တၚ်ထ္မံက်ထ္ၜး လိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒတံဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲသတ္တာဟတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒဝ်ဒွါဘူဂှ် စှ်ေမံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက် တွဵုရးကချေၚ်၊ ဒံက်တာမှုထာန်ဂှ် တွဵုရးချေၚ်၊ ဒံက်တာဘယှိုဲဂှ် တွဵုရးရခေၚ်၊ မာန်ညုၚ်မံၚ်ကဵု ခေါန်ဇြာန်လွေန်တံဂှ် တွဵုရးမန်ကေုာံကရေၚ်၊ ပိုဝ်ယာအံၚ်တုၚ်ဂှ် တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ ကေုာံ ဥူယှိုဲကျုၚ်ကေုာံ ယာန်ကျဝ်တံဂှ် တွဵုရးသေံ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်နွံမံၚ်တံဂှ်ရ။
ဥက္ကဌ ကံၚ်ဇြဳဖက်ဒရာကောန်ဂကူပအိုဝ်(PNFC) ခေါန်ထောန်မျေတ်ဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ဂွံဒှ် ပရေၚ်ပလေဝ်ပလေတ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဗက်ကဵုဂကူကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳတံတုဲ ကဵုစှ်ေပရေၚ်စန်ဒက်တုဲ ညံၚ်သ္ၚိဗျုသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် ဟွံဂွံသရိုဟ်စှ်ေဂှ် ပူဗိုၚ်ဘိုၚ်ထံက်မံၚ်ညးသ္ကအ်ရဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲမာန်မ္ဂး သွက်ဂွံဒှ်ပရေၚ်ပလေဝ်ပလေတ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဗ္ဂပ်စုတ်က္ဍိုပ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဗက်ကဵုဂကူဇကုတံတုဲ ကဵုစှ်ေပရေၚ်စန်ဒက်တံရဂှ် ညာတ်ကေတ်ရ။ မွဲနဲပၠန်ဂှ် ကြဴနူဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ(၁)တုဲဂှ် တိုက်သြန်သေၚ်္ကာပေါဝ်မပါလုပ် အခိၚ်ကာလ ပရေၚ်ကေတ်အရေဝ် နူကဵုတိုက်သြန်ဍုၚ်သအာၚ်တံ သ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်ဂှ် သွက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဒှ်အခိၚ်ဗီုပြၚ်စလီုကၠုၚ်ရဂှ် ဒးဟီုစရ။ ဗီုပြၚ်စလီုကၠုၚ်ဗက်ဂှ် ညံၚ်ဗီုပြၚ်ဟွံဂွံလီု သီုညးဖအိုတ်တိတ်တုဲ ကၠောန်ကမၠောန်တံ၊ ၜိုတ်သ္ပမာန်ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်တံ၊ ဘိုၚ်ထံက်ကဵုသ္ၚိဗျုဂှ်အိုတ်ရ။ ကၠောန်မံၚ်ဗီုဂှ်ရဂှ် ခယျကေတ်ရ။ ညံၚ်ဟွံဂွံသရိုဟ်စှ်ေဂှ် သီုညးဖအိုတ်ဂှ် ကဵုဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ထံက်ပၚ် ဘိုၚ်ကၠောန်တံရဂှ် ခယျကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ကုကောန်ဍုၚ်အရၚ်နွံမံၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍေံတံတံဂှ် ဟီုဂးဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်မံၚ် ကုလၟေၚ်ကမၠောန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်အဓါန်ဂတ (၅)တၚ်မပါလုပ် တၚ်ရန်တၟံကၟိန်ဍုၚ်ပရေၚ်သၞောတ်ဒဳမိုကရေဇြဳဗော်ဇဳဂွံဗိုန်ခိုၚ်ကဵု သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံသ္ပသ္ဇိုၚ်ကဵု သၞောတ်ဖက်ဒရာဒဳမိုကရေဇြဳတံဂှ်ရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ မွဲကရောမ်ကဵုပရေၚ်ကၟာတ်လဒဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဇြဟတ်ဍိုန်မံၚ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ကလုတ်တမာန်တံကဵု ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် သုၚ်စောဲဇြဟတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ကေုာံ အရီုဗၚ်လွဟ်ဇၞော်၊ အရီုဗၚ်တရဴကျာတံတုဲ ဒးတဝ်စၞေဟ်မံၚ် ကုပရေၚ်တဝ်စၞေဟ်ရပ်လွဟ် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံဂှ်ရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်