ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲတံ ဒးဒုၚ်ရပ်ဒၟံၚ် အဆက်က်

မတ်မလီု၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၁၉)

အပ္ဍဲအကြာတ္ၚဲတံဏံ နူကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်စပ်ဒၟံၚ် ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲ မၞုံအပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်တံ အဆက်က်ရောၚ်ဂှ် ညးဒေသတံကဵု ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ကောန်ဒပ်ဗၠာဲသၟိၚ်တံဝွံ ကုညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲတံဂှ် ဟွံလုပ်သၞောဝ်ဂးတုဲ မ္ၚးနူဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်ဒၟံၚ် အပ္ဍဲကဵုအရာပ်တံဂှ် နူကဵုအောန်လာၚ်တံဂှ်လေဝ် မၚ်ရံၚ်ရပ်စပ်ဒၟံၚ်တံဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ရ။

တုဲကၠုၚ် နူကဵုဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ (၁၅) စဵုကဵု (၁၇) ဂှ် မၞိဟ်ကၠောန်ကလောန်လှဲပြံၚ်လှုဲ နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်၊ ပံၚ် ကေုာံ သဓီု နူကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်တံ ဟွံအောန်နူကဵု (၅) တၠ ဒးဒုၚ်ရပ်လဝ်ရ။

ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲမွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗက်ရပ်ဒက် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တုဲ ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဒးဒေါအ်ဇူလဝ်တုဲ ယဝ်ရဒးဒုၚ်ရပ်မ္ဂး ဟိုတ်နူဒးဒုၚ်ကၟာတ်သီအကံက်မာန်ဂှ်ရ ဒးပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ပိုယ်တံလေဝ် လၟုဟ်ဒးကၠောန်ဒၟံၚ် သီုဓဝိၚ်ရဏောၚ်။ အခိၚ်လဵု အကံက်ဇကုကၟာတ်အာရောဂးတုဲ လှုဲလေဝ် ဟွံဂံၚ်စွံစအှ်ေပုဟ်။ ဇြဟတ်ဂရိုဟ်ဏံ နွံရ။ သာ်လဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောဟီုတှ်ေ မဂၞန်ဇကုတံ Kpay မ္ဂးလေဝ် အာတ်ကၠုၚ် ညံၚ်ရဴ customer မွဲတုဲ အကံက်တံဏံ ယဝ်ရကၠောန်ဒၟံၚ်ကလောန် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်မ္ဂး ကၟာတ်ဏောၚ်။ အဓိကဂှ်တှ်ေ အကံက်ဗာန်တံ ဒးဒုၚ်ကၟာတ်ဏောၚ်။ အရာနွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကုရဂှ် ဖျေံစိုတ်ဟွံဂွံပုဟ်။ ပိုယ်တံတှ်ေ အခိၚ်လဵုမှ ဟွံစွံလဝ် သြန်ဒ္ကေဝ်တံဂှ်ပုဟ်။ စွံလဝ် ၜိုတ်ဂၞန်စှ်ဓဝ်ရဏောၚ်။ ပြံၚ်စွံထောံ သြန်ၝာတ်အိုတ်ရ။ လ္ၚဵုတံမ္ဂးလေဝ် ပြံၚ်ထောံဒၞါဲအိုတ်ယျ။ ရဲနူကဵုဗြဝတဳလ္ၚဵုတံတှ်ေ ပြံၚ်စိုပ်အာ ၜၚ်ကံက်ဂှ်နွံ။ မၞိဟ်ပြံၚ်ကၠုၚ် လ္ပာ်ဏံလေဝ် နွံ။ ဖေက်ဒးဒုၚ်ရပ်ညးသ္ကအ်အိုတ်ရ” သာ်ဝွံသ္ဂးရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဟိုတ်နူရပ်စပ်ဒၟံၚ် ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲဟွံလုပ်သၞောဝ်တံဂှ်ရ နကဵုညးအာစိုပ်ဍုၚ်တၞဟ်ဟ် ဟွံလုပ်သၞောဝ်တံ ကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်တံဂှ် ပ္ဍဲအရာပလံၚ်ဖျဴလှုဲ ဇရေၚ်သ္ၚိတံဂှ် အခက်အခုဲနွံကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

တၠပညာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ် ပရေၚ်ဗက်ရပ်ဒက် ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲတံဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် သြန်ဂိတုကောန်ကလောန်စိုပ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ၂၅ တၟံကၠံ အတိုၚ်နှေန်ဍေံတံမစၟတ်လဝ်ဂှ်တုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“စၟတ်လဝ် ၂၅ တၟံကၠံတုဲ ဒေါအ်ဟွံဂွံတွဵု မၞိဟ်တိတ်အာနူဏံ နကဵုအေဂျေန်တံမုတံ၊ လ္ပာ်တေံဂှ်လေဝ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံမိက်ပြၚ်လေဝ် ဒးပြၚ်ဂှ်ရဏောၚ်။ ဆ္ဂး တိတ်ကဵုအေဂျေန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ တိတ်အာ နကဵုအစဳဇန်ဇကုဇကုတံ၊ နူကဵုဂၠံၚ်ဓလုက်တံဂှ်တှ်ေ ညးဂှ်ပြၚ်ရော။ ဒးဟီုမ္ဂး လက္ကရဴ သၞာံ (၂၀၁၃) တုဲ သၞောတ်တိုက်သြန်ဂှ် အကာဲအရာခိုဟ်ကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ်ဟီုတှ်ေ သၟာကမၠောန် နွံဒၟံၚ် ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်လေဝ် နကဵုသၞောတ်တိုက်သြန်ဏံရ ပြၚ်ကၠုၚ်ပြဳပြဳဂှ်နွံ။ ရဲပြံၚ်ကဵု ဟောန်ဒဳတံဂှ်လေဝ်နွံ။ ဒၞါဲမိမဇကု၊ ဒၞါဲသ္ၚိဇကုနွံဂှ် လှဲအပ်လဝ်ကဵုဟောန်ဒဳဂှ်တှ်ေ ကၠုၚ်ပလံၚ် ဒဵုစိုပ်သ္ၚိရ။ ဆ္ဂး တၚ်ဍိုန်လျမွဲဂှ်တှ်ေ ဟောန်ဒဳဏံဂှ် အခိၚ်ဟွံရုဲ လီဏာမာန်ဒၟံၚ်။ တိုက်သြန်ဂှ်တှ်ေ ဗီုဏံဟွံမွဲပုဟ်။ တိုက်သြန်ဂှ် သာ်လဵုမှ လီဟွံဂွံပုဟ်။ ဆ္ဂး ပြသၞာဂှ် ဒးအာပ္တိတ် ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်ဂှ်နွံ။ လၟုဟ်ပြသၞာဂှ်မုရောဟီုတှ်ေ ဍေံတံ ထိၚ်ဒက်ထောံ နှေန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်ရ။ နှေန်ၚုဟ်ဗွဝ်ဖျာဟွံသေၚ်မွဲသာ် စၟတ်ထောံ နကဵုနှေန်လှာဲလှုဲ အလဵုအသဳနွံပၟိက်ဂှ်မ္ဂး ညးလဵုမှ နူကဵုတိုက်သြန်ဂှ် ဟွံမိက်ပြၚ်လှုဲပုဟ်။ ကလေၚ်ပြၚ်ကၠုၚ် နူကဵုဂၠံၚ်ဓလုက်တံအိုတ်ပၠန်ယျ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဆၜိုတ်အယာံမာတ်ဗက်ရပ် ညးကၠောန်ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲတံသၟးဂှ် ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲ ဟွံလုပ်သၞောဝ်တံ ကၠေံဗ္ဒန်အာဟွံသေၚ်တုဲ တိုက်သြန်ဂမၠိုၚ် ဟွံထိၚ်ဒက် ၚုဟ်နှေန်လှုဲတံဂှ်မွဲသာ် ယဝ်ရလှာဲကဵု အတိုၚ်ၚုဟ်မၞုံတဂှ်မှဟေၚ် နူကဵုတိုက်သြန်တံဂှ်မွဲကဆံၚ် ပရေၚ်လှာဲလှုဲဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တံ ကလေၚ်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ကုညးကၠောန်ၜိုတ်လှဲပြံၚ်လှုဲ မရပ်ဒက်လဝ်တံဂှ် ကေတ်ဒၟံၚ်အရေဝ် ပံက်ဒၟံၚ်အမှု နကဵုၝောံပိုဒ် (၁၇၁) သၞောဝ်ဥပဒေ စပ်ကဵုဂကောံလှုဲသြန်တံရ။

ဌာနဝန်ဇၞော်သၟာကမၠောန် သၟဝ်သြဇာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် နကဵုညးတိတ်ဍုၚ်မ္ၚး ကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်တံ သြန်ဂိတုညးတံ (၂၅) တၟံကၠံဂှ် မွဲဂိတုမွဲဝါ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပိဂိတုမွဲဝါ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ ဒးပလံၚ်ဖျဴကဵုဏောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဏံမံက်ဂှ် စၞောန်ပ္ညုၚ်လဝ်ရ။

သြန်ဂိတု (၂၅) တၟံကၠံဂှ် ယဝ်ရဟွံပြၚ်ဖျဴ နူကဵုဂၠံၚ်မလုပ်သၞောဝ်ဂှ်မ္ဂး မွဲဝါပၠန်မ္ဂး ကၟာတ်အာ အခေါၚ်ကၠောန်ကမၠောန်တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ် (၃) သၞာံရောၚ်တုဲ သီုကဵုဒးဒုၚ်ကေတ်အရေဝ် လ္ဂောံကဵုသၞောဝ်ပဋိညာဉ်ရောၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဘပဠလဝ်ရ။

ကမၠောန်လှဲပြံၚ်လှုဲ အပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ လှဲာဂတးကဵုဒၟံၚ် သြန်ၝာတ်သေံတံ အဓိကတုဲ ကမၠောန်ရေၚ်တၠုၚ်လှာဲဂတးသြန်မလေဝ်ယှာ ရေန်ဂေတ်တံကဵု ဒဝ်ဠာအမေရိကာန်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−CJ