ပရေၚ်ကမ္ပဏဳလှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ် ၁၀၀ ပြၚ် ဒးဒုၚ်ကၟာတ်သီဂှ် သာ်လဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရော

နေဗျဳဒဝ်၊ သေပ်တေမ်ဗာ (၂၁)

ကမ္ပဏဳ ဂွံလဝ်အခေါၚ်သွံရာန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ် မၞုံကဵုလာၚ်ဇြေန် ၁၂၃ ဂှ် ရုပ်သီထောံလဝ် လာၚ်ဇြေန်ကမၠောန်ရောၚ် တိုက်သြန်ဗဟဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ (၁၉) တေံရ။

ကမ္ပဏဳရုပ်သီထောံလဝ် လာၚ်ဇြေန်ကမၠောန်တံဝွံ ဟိုတ်နူဟွံဗက်စေဝ်ပၞောန်၊ သၞောဝ် ကေုာံ တၚ်စၞောန် မစၟတ်လဝ်တံဂှ်တုဲ ရေၚ်တၠုၚ်လဝ် အတိုၚ်တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် ကောံဓရီု ကမ္မတဳကေၚ်ကာတိုက်သြန်ဗဟဵုရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။

ဆ္ဂး တိုက်သြန်ဗဟဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကမ္ပဏဳရုပ်သီထောံလဝ် လာၚ်ဇြေန်ကမၠောန်တံဂှ်ဝွံ မ္ၚးနူသၞောဝ်ကောပ်ကာဲသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ဝးပ္ကဝ်လဝ် စေဝ်ပၞောန်မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်လဵုတုဲ ဒးရုပ်သီလဝ်လာၚ်ဇြေန်ကမၠောန်ရောဟီုဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ဗွဲလစှ်ေ ဂှ် ဟွံမွဲရ။

လ္တူလၟေၚ်ဒဒှ်ဏံဂှ် ဥူတေအ်လွေန် မဒှ်ကောန်ဂကောံကမ္မတဳသ္ပစၞး ကၠတ်ထဝ်ရးလ္ဂုၚ် (CRYH) ဒှ်သီုကဵုညးစိုန်သ္ကီု ကေၚ်ကာလှုဲလှာ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ကၟာတ်သီ ကမၠောန်လှာဲလှုဲသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်တုဲ ကမၠောန်လှာဲဂတးသြန် နူကဵုခေတ်အဆက်က်တံ လီုတုဲ ဗွဝ်ဖျာဒမၠုက်တံ ဇၞော်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“နကဵုကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးဒုၚ်ကၟာတ်သီလဝ်ဂှ်ရ ဒ္ဂေတ်ဗက်စေဝ်ပၞောန် အလဵုအသဳမစၟတ်လဝ်ဂှ်တုဲ ဂွံသွံရာန်ဂှ် သာ်လဵုမှဒှ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ ရုပ်သီလဝ်လာၚ်ဇြေန်တံဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ အခါဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဗွဝ်ဖျာ အဓိပ္ပာယ်ဟွံမွဲဏံဂှ် ကဵုသွံရာန် နကဵုၚုဟ်မစၟတ်လဝ် ၚုဟ်ဒှ်ဟွံမာန်တံဂှ် ဒၟါနူဒှ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ ကမၠောန်တံဏံဂှ်လေဝ် ဒးဒုၚ်ကေတ်အရေဝ် စဵုကဵုဒးဒုၚ်ရုပ်သီလာၚ်ဇြေန်တုဲ ဒးဒှ်ကၠုၚ်သာ်ဏံရ။ ဖဵုအဆက်လက္ကရဴဍေံ ဒှ်သာ်လဵုရောဟီုတှ်ေ ကမၠောန်လှာဲဂတးဒဝ်ဠာ နူကဵုအလဵုအသဳအဆက်က် ခေတ်အဆက်က်တေံ မဒက်ပ္တန်လဝ်ဏံဂှ် လီုအာတုဲ ဒးရာန်ဒဝ်ဠာ နကဵုၚုဟ်အလဵုအသဳထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ်ဏောၚ်ဟီုမ္ဂးလေဝ် ၚုဟ်အလဵုအသဳထိၚ်ဒက်လဝ်၊ ၚုဟ်အလဵုအသဳစၟတ်လဝ်ဂှ် ဒှ်ၚုဟ်ဒှ်ဟွံမာန်တံဂှ်ရ ဗွဝ်ဖျာဒမၠုက်ဂှ် ဇၞော်ပၟဝ်ကၠုၚ်တုဲ စိုပ်အာအကာဲအရာ ခေတ် မဆလတေံမာန်ဏောၚ် “ ဂှ် သ္ဂးရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အခိၚ်တၚ်နွံပၟိက်ဒဝ်ဠာ သွက်ကမၠောန်ဗၞိက်ပၠောပ်တံ ဇၞော်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူကၟာတ်ထောံလဝ် ကမၠောန်တံသာ်ဏံဂှ်တုဲ ဒးရာန်ကေတ်အာ သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ နကဵုၚုဟ်ဒမၠုက်တံဂှ်တုဲ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ထပ်ဒးဒုၚ်စသိုၚ်အာ ဘဲဒဏ်ၚုဟ်ဖျာက္ဍၚ်တံမာန်ရောၚ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။

တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ဝွံ လ္တူကမၠောန်လှာဲဂတးဒၟံၚ် သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ထပ်ဘပဠလဝ်တုဲ သွက်ကဏ္ဍသွာၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် အခက်အခုဲဇၞော်ဇၞော်တံ နွံကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ဟီုရ။

“ကမၠောန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်ဟီုဂှ် မၞိဟ်ကၠုၚ်လှာဲနွံမှ လှာဲဂွံဏောၚ်။ ကပေါတ်ၚုဟ်မးမၞုံ (၃၀၀၀) မွဲ မ္ၚးဏံဂှ် ထပိုတ်ထောံ (၂၀၀၀) တုဲ ကေတ်လဝ်ဂှ်ရ ညးဂှ်လှာဲမံၚ်ဏီရော။ ကမၠောန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်ဟီုဂှ် မိက်ဂွံဂွံပရဲညးသ္ကအ်ရဏောၚ်လေဝ်။ ဆ္ဂး အလဵုအသဳဂှ် ပံက်ကဵုၚုဟ် နကဵုၚုဟ်မ္ၚးဏံမှ ကမၠောန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်ဏံဂှ် ဒှ်ကလောန်ဏောၚ်လေဝ်။ ဟွံကၠောန်ကလောန်ပုဟ်ဟီုမ္ဂးလေဝ် (၃) ဂိတုတှ်ေ သီလာၚ်ဇြေန်ဏောၚ်။ ကၟာတ်ထောံ ကမၠောန်လှာဲလှုဲဍုၚ်သ္အာၚ်တံဟီုမ္ဂး ဒးဟီုတပ်ပ်တှ်ေ ညံၚ်သြန်ဂွိုအ်ဖောဝ်ရဏောၚ်။ ဍေံတံဂှ် နဒဒှ်ကဵုပညာတုဲ ကၠောန်လဝ်ရ။ သီုကဵုညံၚ်မၞိဟ်တံဏံ ဂွံဖေက်အာကီုရ။ လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ဒုၚ်ဆောံတုဲမှ ညးမွဲမှ ကၠုၚ်ဟွံလှာဲပုဟ်။ အခါဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဒဒိုက်အိုတ်ရ။ ဖျေံဒၟံၚ်ပဝ်လသဳတၟိတၟိတံ ညးမွဲမွဲဗီုရ “ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ဟိုတ်နူကၟာတ်ထောံ ကမၠောန်လှာဲဂတးသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်တုဲ သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ဗီုကၠာတေံ လှာဲကေတ် ဗွဲမလောဲသွာ ဟွံဂွံရတုဲ ယဝ်ရအာလှာဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲဍေံတံစၟတ်လဝ်တံကဵု ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံဂှ်မ္ဂးလေဝ် ဟိုတ်နူကွာဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဂှ်ရ ပရေၚ်လှာဲဂတးသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ နွံအာဟွံသေၚ်ရပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။

ကမ္ပဏဳသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၟာတ်သီလဝ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူအေဂျေန်ဇြဳအာတရဴတံ၊ ဟဝ်တေဝ်တံကဵု ကမ္ပဏဳကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်သွံရာန်တံ ပါဒၟံၚ်ဂှ်ရ ပပ္တံနူကဵုကမၠောန်အာတရဴတံဂှ် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ဟီုရ။

အတိုၚ်ဂလာန် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်သြန်လှုဲတံဂှ်မ္ဂး ပွမကၟာတ်သီဒၟံၚ် ကမ္ပဏဳလှာဲဂတးသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ အဆက်က်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုညးတံ တၚ်နွံပၟိက်သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်အိုတ်ရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံဂှ် ရုပ်သီလဝ် လာၚ်ဇြေန်ကမၠောန် ကမ္ပဏဳလှာဲဂတးသြန်ဍုၚ်သ္အာၚ် အပံၚ် ၁၆၈ တုဲ ပရေၚ်ရုပ်သီလာၚ်ဇြေန်ကမၠောန် အလန်ဏံဂှ်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်လဝ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်ုတိုၚ်(မ်)

ဗီု−Social Media