မတ်မလီု၊ သေပ်တေမ်ဗာ(၂၆)
ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန် မၞုံပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်တံဂှ် ပ္ဍဲကာလသီအဝဵုပွိုၚ်ၜါသၞာံပြၚ်ဏံ သွက်ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ်ဂှ် ခက်ခုဲကၠုၚ်ဂှ်ရ ညးသၠးထောံကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်ဒတုဲတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရဂှ် တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ် စၞကေုာံ ဂဥုဲဇဗဒးပၠုပ်ပ္တိုန်မံၚ်နူဍုၚ်သ္အာၚ်တံမပါလုပ် ၚုဟ်ဗၞိက်ပၠုပ်တံ သၠုၚ်တိုန်မံၚ် (၃)ဆပြၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာ မ္ၚးနူပရေၚ်သွံရာန်အောန်မံၚ်ဂှ် ဖျုန်ဂံက်က်ဟွံလုပ်သၞောဝ် နူဍုၚ်မွဲလ္ပာ်တေံ လုပ်စိုပ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ကျဗြံတုဲ ဒးသၠးကၠုၚ်ကမၠောန်တံအိုတ်ရ။
တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ဟိုတ်နူကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ကျဗြံမံၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပွိုၚ်ပိဂိတုဏံဂှ်ရ ကမၠောန်လွဳစာၚ် ဗ္ဒါဲ ၇၀ တၟံကၠံ ကေုာံ ကမၠောန်လွဳကၠိက် ၅၀ တၟံကၠံပြၚ် မၞုံပ္ဍဲတွဵုရးတံ ဒေါံဇူကၠုၚ်ကမၠောန်ရဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
“ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ သွက်ညးလွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ်တှ်ေ အခက်အခုဲရ။ ဒှ်အခိၚ်ကာလ စိုပ်မံၚ် ပ္ဍဲအကြေပ်အဂြတ်ကွေံကွေံရ။ စရိတ်လွဳကၠောန်ပ္တိတ်တံဂှ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်၊ ၚုဟ်မးဗၞိက်ပၠောပ်တံဂှ် သၠုၚ်တိုန်တုဲတှ်ေ ၚုဟ်ကပေါတ်ပ္တိတ်သွံစဂွံတံဂှ် အောန်မံၚ်ရ။ အကာဲအရာဏံဂှ်တှ်ေ ဒှ်အာခက်က်ခုဲခုဲကွေံကွေံရ။ လၟုဟ်ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ စိုပ်မံၚ်စဵုကဵုအကာဲအရာ လွဳဂၠိုၚ်ၚ်တှ်ေ ကျဂၠိုၚ်ၚ်တံရ။ လၟုဟ်သရောပ်ရံၚ်ကေတ်ပ္ဍဲ(၃)ဂိတုဏံဂှ်တှ်ေ ပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်ဂှ် အာမံၚ်လ္ပာ်ယအ်ရ။ ပရေၚ်လွဳစာၚ်ဖျုန်၊ စာၚ်ခၟာဲတံဂှ်တှ်ေ ဒေါံဒေၚ်အာ စဵုကဵု (၇၀)တၟံကၠံရ။ ပရေၚ်လွဳကၠိက်ဂှ်လေဝ် ယအ်အာၜိုတ်(၅၀)တၟံကၠံယျ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်ကၠောန်မံၚ်လၟုဟ်တံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူစရိတ်ဗၞိက်ပၠုပ်က္ဍၚ်မံၚ်ဂှ်ရ ဖအောန်ယှအ်ဖျေံလၟိဟ်တုဲလွဳကၠုၚ်တုဲ ပွသၠဲပ္တိုန်ကမၠောန်တံ၊ ပွကၠောန်ၜိုတ်ကမၠောန်တၟိတံလေဝ် ဟၟဲရပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဖျုန်ဂံက်က်နူဍုၚ်သ္အာၚ်တံ လုပ်စိုပ်မံၚ်လၟေၚ်ဒဒှ်တ္ၚဲကီု၊ ၚုဟ်ကပေါတ်ဗၞိက်ပၠုပ်တံ သၠုၚ်တိုန်မံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဆတုဲ တၟော်စဟွံကိတ်တုဲ သၠးကၠုၚ်ကမၠောန်တံဒတုဲအိုတ်ရဂှ် ဟီုရ။
“ပ္ဍဲကဏ္ဍလွဳတိရစ္ဆာန်ဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံတှ်ေ ဟွံသှ်ေစကွေံကွေံရ။ လ္ပာ်ပရေၚ်လွဳကၠိက်ဟီုတှ်ေလေဝ် ရဲနူကွာန်တံဗွဲမဂၠိုၚ် လွဳအိုတ်ရ။ ဆ္ဂးၚုဟ်စၞဂှ် တိုန်ကွေံကွေံတုဲ ဟွံသှ်ေစကွေံကွေံပုဟ်ဂှ် ဟီုအိုတ်ရ။ လၟုဟ်ၚုဟ်ဖျုန်ကၠိက်တံဂှ် မွဲပိဿာ(၁၀၀၀၀)ဟွံဂွံပုဟ်။ (၁၀၀၀၀)မှ ဂွံၜိုတ်တမ်ရ။ ၚုဟ်ဂွံမံၚ်လၟုဟ်တံဂှ် (၈၀၀၀)ရ။ အာမံၚ်လ္ပာ်ကျရ။ သ္ဘၚ်သ္ပကုသိုလ်ကဵုဒါန်တံ ဟၟဲတုဲ ကတံဖျုန်တံဂှ် ဟွံဂွံသွံစကွေံကွေံရ။ တုဲပၠန် စာၚ်နူသေံတံ လုပ်ကၠုၚ်နကဵုၚုဟ်တန်န်တံ နွံမံၚ်ရ။ စာၚ်အဓိကနူပ္ဍဲတွဵုရးဇကုဂှ် ဟွံဖအိုတ်ကဵုပုဟ်၊ ဒးဟီုတှ်ေ အာအာကေတ်မံၚ် စာၚ်လုပ်လ္ပာ်ဒံၚ်ကျဳတံရ။ ဟိုတ်နူဗီုတံဏံတုဲ ၚုဟ်စာၚ်လ္ပာ်ဒေသဇကုဂှ် စှ်ေရ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ဖအောန်ဖျေံထောံအိုတ်ရ။ စရိတ်စၞတံဂှ် သ္ပဟွံမာန်တုဲ ဒုၚ်ဒဝ်ဟွံမာန်ရ။ လ္ပာ်ဏံဂှ်တှ်ေ ရဲလွဳစာၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် ရုပ်ထောံအိုတ်ယျ။ သွံထောံရုၚ်တံတုဲတှ်ေ သၠးထောံဒတုဲတံဂှ်ဂၠိုၚ်ရ။ ရုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် ရုပ်သီထောံအိုတ်ယျ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူအခက်အခုဲတံဏံတုဲ ညးသၠးထောံကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ်တှ်ေ အာစိုပ်ကၠောန်ကလောန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံကဵု ပြံၚ်သၠာဲကၠောန်ကၠုၚ်ကမၠောန်တၞဟ်တံဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်လဟီု တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံရ။
ဟိုတ်နူသၠးကၠုၚ် ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံဂှ်ရ ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်အဇာဍောတ်တံ ဟၟဲရတုဲ ဒမြိပ်ကောန်ကလောန် စိုန်သကီုပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ဒှ်ကၠုၚ်ကလောန်ကၟိတ်ဟၟဲတံလေဝ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ် တီတီဒှ်ဒှ်ရဂှ် တၠကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်တံ ဟီုရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ်တှ်ေ နဒဒှ်ကမၠောန်လွဳတိရစ္ဆာန်ဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်မံၚ် ပရေၚ်လွဳ စာၚ်၊ ကဒါ၊ ကၠိက် ကေုာံ ကတံဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ကမၠောန်လွဳ ဂၠဴ၊ ဗ္ၜေံ ကေုာံ ဂစေံဒဂိုတ်(ငုံး)တံဂှ်တှ်ေ ကၠောန်ၜိုတ်မံၚ်ကမၠောန်အဇာဍောတ်တံ နွံမံၚ်ရ။
ဆ္ဂး ကဏ္ဍလွဳတိရစ္ဆာန်ဂှ် ပ္ဍဲကာလသီအဝဵုဏံ ၚုဟ်မးသြန်စှ်ေတုဲ ၚုဟ်ကပေါတ်ဗၞိက်ပၠုပ် က္ဍၚ်တိုန်မံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဆကီု၊ ဟိုတ်နူပြိုၚ်ဗွဝ်ဖျာ ကုဗၞိက်ပ္တိတ် ပရေၚ်လွဳတိရစ္ဆာန်ဟွံလုပ်သၞောဝ် လုပ်ကၠုၚ်နူဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ဟွံမာန်ဂှ်ရ ဒးဂဗမံၚ် ကုအကာဲအရာ ဒးသၠးကၠေံ ကမၠောန်တံဒတုဲရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်
ဗီု-CJ