မတ်မလီု၊ အံက်တဝ်ဗာ (၈)
အပ္ဍဲကာလဒပ်ပၞာန်သီအဝဵု ပွိုၚ်ၜါသၞာံဘာ်ပြၚ်ဏံ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ပိုတ်ပၠိုတ်တံ ပရေံအိုတ်ရောၚ်ဂှ် တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံကဵု ညးဒေသတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ဗွဲကြဴဏံ ပွမဂွံကၠုၚ်ပၟတ်ဓာတ်လလဳဂှ်ဝွံ အရာပ်လ္တူဍုၚ်တံဂှ် မွဲတ္ၚဲ ၜိုတ် (၈) နာဍဳဓဝ်ဟေၚ် ဂွံဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုရးတံဂှ်တှ်ေ က္တဵုဒှ်ကၠုၚ် စဵုကဵုအကာဲအရာ မွဲတ္ၚဲဂှ် ဂွံဒၟံၚ်ပွိုၚ် (၃) နာဍဳဓဝ်ရ။
ဌာနတြးဓာတ်လလဳ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် မွဲအလန်မ္ဂး ၜိုတ် (၂) နာဍဳရ ကဵုဒၟံၚ်ပၟတ်တုဲ ထပိုတ်ကၠုၚ်ပၟတ်မွဲအလန်မ္ဂး စဵုကဵု (၄) နာဍဳပြၚ်ရ။
ညးဒေသမွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူဒးဂဗဒၟံၚ် ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ပိုတ်ပၠိုတ်တံ ပရေံပရေံဂှ်ရ ဘဝညးဍုၚ်ကွာန် ဇီုကပိုက်ဒးဂိတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ပိုတ်ပၠိုတ်အာဂှ် ပရေံကွေံကွေံရ။ မၞိဟ်တံဂှ်လေဝ် ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဍာ်ရ။ လအ်ခ္ဍၚ် ပရေံခ္ဍၚ်ဏောၚ်။ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ပိုတ်ပၠိုတ်ဂှ် တၚ်စၞောန်ဘဝပရေၚ်မၞိဟ်တံ စှ်ေအာတၟာဂလိုၚ်ရ။ စှ်ေအာ ၜိုတ် (၈၀) တၟံကၠံရ။ မၞိဟ်လှုဲလှာ်နွံတံဂှ် ရပ်စပ်ကဠာဍာ်ကလောံတံ၊ ပၚ်ကာ၊ air con တံဏောၚ်။ အရာတံဏံဂှ် အခေါၚ်သုၚ်စောဲ ဟွံမွဲရပုဟ်။ ညံၚ်ရဴသာ်ဏံကီု ထၟာဲဓာတ်ဍုန်ပုၚ် ဍဵုဗက်ကောန်ဍေၚ်ဍေံဗက် ဒှ်ထၟာဲပုၚ်၊ ထၟာဲသွဂှ် လၟုဟ်မ္ဂး သ္ၚိလ္ၚဵုလ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ ထပ်ဒးဍုန်ဒၟံၚ် ဖဴအှော်သက်က်မွဲတဲပၠန်ရ။ ဒးရာန်ချးတံဂှ်ရ။ မၞိဟ်ကၠောန်ကလောန် စပ်ကဵုနဲပညာတံ ဥပမာ− စနူကဵုမၞိဟ်ပလေဝ်စဖုၚ်တံ သီုဖအိုတ်ရ။ ပတှ်ေကေတ် ပၟတ်ဓာတ်လလဳဏံတုဲ မၞိဟ်ဂွံအာကလောန်တံဂှ် ဒးဂိဒၟံၚ် တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ တၞဟ်ခြာအာ နူကဵုအလဵုအသဳတုဲကၠုၚ်တေံ ဍာ်ကဵုကၠေၚ်ဟဂှ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဌာနတြးပၟတ်ဓာတ်လလဳဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကာလတုဲကၠုၚ်တေံ အခိၚ်တြးပၟတ်ဓာတ်လလဳတံဂှ် ၜိုန်ရကဵုသမ္တီ နကဵုခံက်အၚ်တံနွံကီုလေဝ် အခိၚ်လၟုဟ် အခိၚ်မိက်ဂွံကဵုဂှ် ကဵုဒၟံၚ်ဂှ်ရ စနူပရေၚ်ဍုန်တိုပ် စဵုကဵုဒးကၠောန်ကမၠောန်တံဂှ် သာခက်ခုဲကၠုၚ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူပၟတ်ဓာတ်လလဳပိုတ်ပၠိုတ် ပရေံကၠုၚ်ဂှ်ရ သြန်ပရဲကလိဂွံနၚ် နူကဵုကမၠောန်တံဂှ်ဝွံ ဒှ်အာခရိတ်ပၟတ်စက်တုဲ ညံၚ်ကမၠောန်တံ ဂွိုအ်ဒေါအ်ဒေၚ်အာဂှ် ဒးရုန်ဂ္စါန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုရ။
“အဓိကဂှ်တှ်ေ ကမၠောန်လဵုဟွံဟီု ဒးသ္ပပဓာန်ဒၟံၚ်ကဵု ပၟတ်ဓာတ်လလဳဂှ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဟွံဂွံပၟတ်ခိုဟ်ဟ်တှ်ေ SME တံဂှ်လေဝ် ပရဲဂွံတံဂှ် ကလေၚ်လုပ်အာ ပ္ဍဲကဵုခရိတ်ကၠေၚ်၊ ခရိတ်ဗ္ၚုဟ်စက်တံဂှ်ပၠန်ရ။ အခက်အခုဲဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဆ္ဂး ညံၚ်ကမၠောန်ဇကု ဂွိုအ်ပိုတ်၊ တမ်ရိုဟ် မဓလိုက်လဝ်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံဂေတ်ဂြိပ်လၟေၚ်ၚ်မာန်ဂှ် တၠကမၠောန်တံဂှ်တှ်ေ ဒးကၠောန်အာဒၟံၚ်ဟဂှ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဒၟါနူဟွံကလိဂွံ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ မှာန်န်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာကမၠောန်ဂေတ်ဂြိပ်တံဂှ် ဒးဖအိုတ်ဒၟံၚ်သြန်အပဵုတုဲ ပ္ဍဲကဵုဗၞိက်ပ္တိတ်တံဂှ်လေဝ် ခရိတ်အိုတ်ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်တံ တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ဒးဖအောန်ဖျေံကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်တံရောၚ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုတၚ်နွံပၟိက် ဇြဟတ်ဓာတ်လလဳ အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဒဒှ်ရဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ဂွံ (၅၀) တၟံကၠံဓဝ်ညိဂှ်ကီု ကေုာံ ပြသၞာလၟုဟ်ဏံဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူကိုန်စဳမာန် ပရေၚ်ကၠောန်ပတိတ်ဇြဟတ်ဓာတ်လလဳ မပ္တိတ်ကၠုၚ်လဝ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ လောန်ကၠုၚ်အပ္ဍဲပွိုၚ်စှ်သၞာံတေံ ဒၟါနူဒေါအ်ဒေၚ်အာလဝ်ရောၚ်ဂှ် ထ္ၜးလဝ်ဟိုတ်ရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ၜိုန်ရဒးဂဗဒၟံၚ် ပၟတ်ဓာတ်လလဳပိုတ်ပၠိုတ်တံ အိုတ်ဍာ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုရုၚ်ဂကောံအလဵုအသဳ မၞုံတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသဇၞော်ဂမၠိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုနေဗျဳဒဝ် ဒၞါဲစက်ယန္တယာအုပ်ဓုပ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဂေတ်ဂြိပ်ဒၟံၚ်ဂှ် သွက်ဂွံတြးအာ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ၂၄ နာဍဳဂှ် ဗ္ဂပ်စုတ်အာ လာၚ်ပူဂဵုတံရောၚ် မဒှ်ရ။
လ္ဂောံကဵုဂလာန် တိုက်သြန်ဂၠးတိမ္ဂး ဟိုတ်နူပဋိပက္ခ မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဏံကီု၊ ပၟတ်ဓာတ်လလဳ ပိုတ်ပၠိုတ်ဒၟံၚ် ပရေံပရေံဂှ်ကဵု အပြံၚ်အလှာဲမူဝါဒတံဂှ်တုဲလေဝ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ် ဒးဇီုကပိုက်ဒၟံၚ်တုဲ GDP မၞိဟ်မွဲမွဲဂှ်လေဝ် စိုပ်ဒၟံၚ်သၟဝ် ၁၃ တၟံကၠံ သၟဝ်အခိၚ်ကၠာဂွိုအ်ဒှ်ကဝ်ဝေဒ်တေံဂှ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံမံက်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−