လာၚ်ဇြာ၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၅
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မ္ဒးဂိဒၟံၚ် အပ္ဍဲချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဇြဟတ်ထံက်ဂလာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံခိုဟ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကၠောန်သ္ပအာ ပရေၚ်ခၠေဝ်ပလန်မၞုံပၟိက် ကုဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကချေၚ် KIA တံဏောၚ်ဂှ် ဘပဠကၠုၚ်ရ။
အတိုၚ်မထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ပရိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် ကေုာံ ထလဳဂရာမ်ချာန်နေဝ် မရပ်စပ်ဒၟံၚ် နဒဒှ်ပလက်ဝှမ် တြးဝါဒဒပ်ပၞာန်ဂှ်မ္ဂး နကဵု KIA ဟွံပါဗက် လ္တူပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ဒပ်ပၞာန် မပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်တံဂှ်ပုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၄ တေံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ရ။
အပ္ဍဲကာလပ္ညဳပ္ညပ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် လ္ပဗ္တိုက်ဗ္ဒိုပ်ဒပ်တံညိ နကဵုဒပ်ပၞာန် ၜိုန်ရကဵုလဝ်သမ္တီ ဆက်စၠောံလဝ်ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုဝါကီုလေဝ် လ္ပာ် KIA တံ သုၚ်စောဲဇြဟတ်ပၞာန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်တုဲ ဗ္တိုက်လဝ် ကုဗ္ဒိုပ်ဍောတ်တ် မကေတ်ဒၟံၚ်ဂီုကၠီုတိဍာ် ကဆံၚ်ဂကောံဒပ် ဒပ်ပၞာန်တံဂှ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံ ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗ္တိုက် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲရးသေံသၟဝ်ကျာဂှ်လေဝ် လ္ပပါလုပ်ဆက်စပ်ညိဂှ် ၜိုန်ရကဵုလဝ်သမ္တီကီုလေဝ် နကဵု KIA လ္တူဒပ်ပၞာန် မကဵုလဝ်ပရိုၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီဂှ် ပညံၚ်ဟွံတီတုဲ ပါလုပ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟီုရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် လ္တူပေါဲဗ္တိုက်မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ် AA ကဵု TNLA တံ ဇြဟတ်ဇၞော်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညးမဖန်ဇန်ကဵုစၞောန်ဂှ်ဝွံ KIA ဒှ်မာန်ရောၚ် နကဵုလညာတ်သာ်ဏံ ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဗ္တိုက်ဂှ်ရောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ထ္ၜးဟိုတ်ကဵု KIA တုဲ ဂကောံဇြဟတ် AA ကဵု TNLA တံ ဇြဟတ်ဇၞော်ကၠုၚ်လဝ်ဏောၚ် ပ္ဍဲကဵု စကစတံဂှ် လညာတ်သာ်ဏံ နွံဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးမစၞောန်စဳဇန်ပၠဇာတ်အဓိကဂှ်ဝွံ KIA ဒှ်ဂွံဏောၚ် နကဵုလညာတ်သာ်ဏံ ပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဗ္တိုက် KIA ရ။ ဆ္ဂး နကဵုဍေံ ဗ္တိုက်ဖအိုတ်အာရိုဟ်ကၞက် KIA ဏောၚ် ကညာၚ်ကမြဴကၠုၚ်ဂှ် လအ်ကၠုၚ်ယျ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ သာတုဲဒုၚ်ဝါတ်ကၠုၚ်ရ။ ဆ္ဂး ညအ်ဂှ် ဟီုနူကဵုပါၚ်သၟးရမာန်တုဲ အကာဲအရာပရေၚ်ပၞာန်နတဲဏံဂှ်တှ်ေ ကျတုဲကျပၠန် ဒှ်ဒၟံၚ်ရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံ မကလိဂွံလဝ် ပရေၚ်ထံက်ဂလာန် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံကဵု ညးဒစဵုဒစးသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တံဂှ်ရ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုရးသေံသၟဝ်ကျာတေံသၟးဟွံက ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးကရေၚ်၊ ရးသက်ကိုၚ် ကေုာံ ပ္ဍဲကဵုဒေသတၞဟ်သ္အာၚ်တံဂှ် ကျကၠုၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံရ။
ဂကောံပံၚ်ကောံ သၟဝ်သ္ကိုပ်သ္က KIA စဵုကဵုဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၃ ဂှ်ဝွံ သီဂွံလဝ် ဗ္ဒိုပ်ဗၠာဲသၟိၚ်ကဵု ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လ္ပာ်ရးသက်ကိုၚ်တေံ ၁၈ ဗ္ဒိုပ်ရောၚ်ဂှ် ဝန်ဇၞော်ထိၚ်ဒဝ်ပွဳပွူသဘာဝ NUG ဒံက်တာတူခံၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီ နူကဵုဇာဇၞိက်ပရေၚ်မၞိဟ်မွဲကဆံၚ်ရ။
နကဵု KIA နူကဵုအခိၚ် ချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံတံ ဂွိုအ်စတေံဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံ စနူဂိတုဂျူလာၚ်မံက်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုနသာန်ယာန် လ္တူဂၠံၚ်ကွဳစက် မျေတ်ကျဳနာ−ဗာန်မဝ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပၞာန် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံတုဲ စဵုကဵုတ္ၚဲဏံ ပရေၚ်ပၞာန်ၜါလ္ပာ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ဒၟံၚ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် နကဵု KIA ဒက်ပ္တန်ရုၚ်စက်လွဟ်လက်နက်မကမ်တံတုဲ လွဟ်လက်နက်မကမ် မတိတ်ကၠုၚ်နူကဵုဏံတံဂှ် အလဵုညးတံလေဝ် သုၚ်စောဲတုဲ သီုကဵုထံက်ပၚ်ဒၟံၚ် ကုဂကောံပကီုပရာပ် အပ္ဍဲဍုၚ်တံ လ္ပာ်လက္ကရဴတုဲ ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵု KIA ယဝ်ရထပ်ဗ္တိုက်ကၠုၚ် ကုဗ္ဒိုပ်ဂီုကၠီုဒပ်ပၞာန်တံဂှ်မ္ဂး ကၠောန်သ္ပအာ ပရေၚ်ခၠေဝ်ပလန်မၞုံပၟိက်တံရောၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်တြးကၠုၚ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ရ။
ဒပ်ကျာ CDM ဗိုလ်ဇၞော်ဇြေတူအံၚ်ဂှ် ညးထံက်ဂလာန်ဒပ်ပၞာန်တံသီုဖအိုတ် ဟိုတ်နူဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ် ယဝ်ရဗ္တိုက်လာၚ်ဇြာမ္ဂး လွဟ်လက်နက်မကမ် KIA တံ လီုလာ်အာတုဲ ဂၠံၚ်တရဴလွဟ်လက်နက် ဇရေၚ် AA ကဵု PDF တံလေဝ် ပိုတ်သ္ကုတ်အာကီုဏောၚ်ဂှ်ရ ဗ္တိုက် KIA ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“နူကဵုညးထံက်ဂလာန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံသီုဖအိုတ်ဂှ် ယဝ်ရဗ္တိုက်လာၚ်ဇြာမ္ဂး ရုၚ်စက်လွဟ်လက်နက် KIA အဓိကဂမၠိုၚ် ဒၞါဲစွံမကမ်တံသီုဖအိုတ် လီုလာ်အာဏောၚ်ဟီုမ္ဂး ဂၠံၚ်လွဟ်လက်နက် မအာဒၟံၚ် ဇရေၚ်ဒပ်ပၞာန်ရခေၚ် AA တံ PDF တံသီုဖအိုတ် ပိုတ်အာအိုတ်ဏောၚ်ဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ် သွက်ဂွံဗ္တိုက်ဂှ်လေဝ် လအ်ကၠုၚ်ကွေံကွေံယျ။ ဒှ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံတုဲ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ဗ္တိုက်ဗွဲစၟတ်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုစဂွံရ“ သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်လေဝ် လ္တူပရေၚ်ဗ္တိုက် ဂကောံပံၚ်ကောံ MNDAA, TNLA ကေုာံ KIA တံ ပ္ဍဲကဵုကချေၚ်ကဵု ရးသေံသၟဝ်ကျာတံဂှ်တုဲ ကလေၚ်ဗ္တိုက်အာဏောၚ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ၂ တေံ ပသှ်ေထောံလဝ် AA တုဲ ဟီုကမြဴလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂှ် ဒးဒုၚ်သီလဝ် ဗ္ဒိုပ်ဒပ်နူကဵုရးသေံသၟဝ်ကျာဂှ် ဗ္ဒါဲ ၁၀၀ တုဲ စပ်ကဵုဍုၚ်ဇၞော် ၄ ဍုၚ် ဒးဒုၚ်ဗလးလဝ်တဲဂှ်တုဲ စောဲစပ်လဝ် KIA နကဵုဂဗုတ်ပကီုပရာပ်ရ။
လ္ဂောံကဵုတၚ်စောဲစပ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ ကဵု ၂၀၂၃ ဂှ် KIA ဖံက်ထ္ကးပလီုပလာ်လဝ် ဂၠံၚ်၊ ဒဒန် ပ္ဍဲတွဵုရးကချေၚ် ဟွံဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် ဟွံအောန်နူကဵု ၈ တုဲ သီုကဵုကၠတ်ပန်ပှော်လဝ် ကုကောန်ဒပ်ဗၠာဲသၟိၚ် မကေတ်ဒၟံၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ကၠောန်ၜိုတ်လဝ် နကဵုတၚ်ရန်တၟံ မိက်သ္ဂောံကဵုဇီုကပိုက် ကုယန္တယာပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကၟိန်ဍုၚ် မပ္တံကဵု ညံၚ်ပရေၚ်သွံရာန်ဗၞိက်ပယျဵုတံ ဂွံလီုလာ်ဂှ်ကဵု ညံၚ်ပရၚ်ဆက်စၠောံဂၠံၚ်ဍာန်တံ ဂွံပိုတ်အာဂှ်ရောၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် တြးလဝ်ဝါဒရ။
နကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) လ္တူတၚ်စောတ်စောဲတြးဝါဒ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံကဵု အရာမခၠေဝ်ပလန်ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ်တုဲ ၜိုန်ရဆက်စၠောံလဝ် ဇရေၚ်ညးဒုၚ်တာလျိုၚ် လလောၚ်ပရိုၚ် KIA သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် နဝ်ဘူ ဟွံအောန်နူကဵု မသုန်ဝါကီုလေဝ် ဒုၚ်တဲသှ်ကဵုလဝ်ဂှ် ဟွံမွဲရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ် ယဝ်ရပရေၚ်ဗ္တိုက်တံ က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်မ္ဂး သွက်ဂွံကၟာတ်လဒဵုတာဒၞါ လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် အပ္ဍဲကဵုဒေသ ဒၞါဲပေါဲဗ္တိုက်က္တဵုဒှ်တံဂှ် ကၠောန်သ္ပပလီုပလာ်လဝ် ဂၠံၚ်၊ ဒဒန် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်တံ အာကၠုၚ်ဒၟံၚ်တံ နွံဂှ် ညးဒေသတံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−KIA