မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ ၃၀
အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ပွိုၚ်ပိဂိတုဏံ ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၆၀၀၀ ပြၚ်ဝွံ ပတဴအလာံဗုတုဲ ဒုၚ်ကျဖျေံကၠုၚ်လွဟ်တံဂှ် ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံ လလောၚ်ပ္တိတ်ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
ဂြိပ်တိတ်ပြဟ်ဟ်မှ ဂွံအခေါၚ်ဂျိုၚ်လမျီုဏောၚ် တီကေတ်ဓဝ်ဍာံပြဟ်ဟ်တုဲ ညှာတာကဵုလမျီုကောန်သ္ဂံၚ်ဇကု၊ ဂြောဝ်ဂတာဇကုတုဲ လၟိဟ်ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂွံဗၠးဘဲလမျီုတံဂှ်ဝွံ ၆၀၀၀ ပြၚ်ဟွံက နွံလဝ်ယျဂှ် သ္ဂးရ။
ဇြဟတ် ၆၀၀၀ ပြၚ်ဏံဂှ်ဝွံ အတိုၚ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ဒပ်ပၞာန်ခုတ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး ၜိုတ်တမ်ဒပ် ၃၀ ဒပ်ပေၚ်ၚ်မွဲနွံဏောၚ်ဂှ် ဗိုလ်ဇၞော် လေန်ထက်အံၚ် CDM ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုချဳဒရာၚ်ဒစဵုဒစးအဝဵုနနဲဟွံပကီုပရာပ်ဂှ် သ္ပလဝ်တၚ်စၟတ်ရ။
ဆ္ဂး ကြဴနူသီအဝဵုတုဲ ပေါဲဗ္တိုက်ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကြပ်အလုံဍုၚ်မွဲတံဂှ် ကရောံဇြဟတ်ဒပ်လေၚ်ဒိုက်တံဂှ် ဟိုတ်နူထပ်ဗပေၚ်ဇြဟတ် ဟွံမာန်ဏီဂှ်ရ ပ္ဍဲတမ်ဒပ်မွဲဒပ်ဂှ် ဇြဟတ်သှ်ေဒၟံၚ် အကြာ ၁၄၀ ကဵု ၁၅၀ ဓဝ်ရ။
ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံဂှ် အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဏံ ကြတ်ဗ္တိုက်ဂွံလဝ်သၞ နကဵုသၞောတ်မဟာဗျူဟာစှ်ေစှ်ေဂှ်တုဲ ဇၟာပ်ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဇကုတံဒးဆေၚ်မုက်ဗ္တိုက်လဝ်တံဂှ် သ္ကဵုဗဒှ်လဝ်လကိုတ်တ္ၚဵု ဇတဝ်ဂဝဝ်အိုတ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
သၞတံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ပေါဲဗ္တိုက်ယျမ္ဂး လမျီုဂွံအိုတ်ကဵု ဒးဆောံလေၚ်ဗ္ဒိုပ်တံဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ဒၟံၚ်တၟံကၠံပေၚ်ၚ်ယျဟီုဂှ် ဇၟာပ်ပ်ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် တီကၠိုဟ်ဒုၚ်အာတဲယျဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
ဗိုလ်ဇၞော် CDM လေန်ထက်အံၚ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဝွံ မ္ၚးနူကဵုဇြဟတ်ဂှ် သီုကဵုလ္ပာ်စိုတ်ဓာတ် လ္ပာ်အစောံစရာဲတံဂှ်လေဝ် ဆုတ်ယောၚ်ဒၟံၚ်ဇဳဒိုဟ်တုဲ ဣဏံဝွံ ဒှ်အကာဲအရာ ဒှ်ဒပ်ပၞာန်လီုဒၟံၚ်မွဲဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဍိုန်လျစှ်ေဒၟံၚ် သိုက်က်ယျ။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဒပ်ပၞာန် ကောန်ပၞာန်ဟွံမိက်ဗ္တိုက်ပၞာန်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရ။ ဒပ်ပၞာန် ကျဗြံဒၟံၚ်၊ ဖျေံဒၟံၚ်လွဟ်တံ၊ ဒးဒုၚ်ရပ်ဒၟံၚ်တံဂှ်တှ်ေ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သိုက်က်ဏောၚ်။ ဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ဂှ် အာဒၟံၚ်လ္ပာ်လဟုတ်ဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ဒပ်ပၞာန်ဝွံ ဇြဟတ်မွဲလ္ပာ်ဓဝ် ဆုတ်ယောၚ်စှ်ေဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ လ္ပာ်စိုတ်ဓာတ်ညးတံလေဝ် ဍိုန်လျစှ်ေဒၟံၚ်ကီုဏောၚ်။ လ္ပာ်အစောံစရာဲတံဂှ်လေဝ် ဒှ်ဒၟံၚ်ကီုရ။ ဒပ်ပၞာန်ဏံ ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာဆုတ်ယောၚ်စှ်ေဒၟံၚ် နူကဵုဒိုဟ်ဇဳဏောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ရ။ အေ ဂှ်တှ်ေ ဒပ်ပၞာန် ဇြဟတ်ဍိုန်စှ်ေဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဣဏံဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒပ်ပၞာန်လီုဒၟံၚ်ဏောၚ်ဂှ် အဲမိက်ဂွံဟီုရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ကြဴနူသီအဝဵုတုဲ စဵုကဵုပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဏံဂှ် ကုဂကောံရပ်လွဟ် ပၠန်ဂတးဒစဵုဒစးတၠအဝဵုပၞာန်တံဂှ် အလုံဍုၚ်မွဲ ဒးတြးလဝ်ဇြဟတ်ဗွဲမဂၠိုၚ် စဵုကဵုၜါသၞာံပြၚ်ရ။
ပ္ဍဲအကာဲအရာဏံ ဟိုတ်နူပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံတံ စလဝ် အပ္ဍဲရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ်တုဲ ဗ္ဒိုပ်ပၞာန်ဒုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဒးစှ်ေအာလဝ် အပ္ဍဲမွဲၜါတ္ၚဲ၊ မွဲၜါနာဍဳဂှ်တုဲ ဒးဗလးကၠုၚ်လဝ်တဲ စဵုကဵုဍုၚ်၊ တမ်ဒပ်တံ၊ ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန် ကောပ်ကာဲဒေသတံဂှ်ရ။
ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံဂှ် ဗီုပြၚ်ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံကဵု ဂြောဝ်ဂတာညးတံ လကိုတ်တ္ၚဵုဒၟံၚ်တံဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်တ္ၚဲဒစးဒုၚ် တရဴပြာပ်အာဒၟံၚ် ဇရေၚ်တ္ၚဲလက္ကရဴအိုတ် တၠအဝဵုပၞာန်ဝှေတ်သေတ် ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ်အရိုဟ်တ္ၚဲ အလုံဍုၚ်ဗၟာဂှ် သ္ဂးရ။
နကဵုဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မ္ၚးနူကဵုဇြဟတ်ဒပ်လေၚ်ဒိုက်ဂှ် ဂြိပ်တိတ်နူကဵုဗ္ဒိုပ်ဒပ်ကီု၊ ဒုၚ်ကျဖျေံလွဟ်ကီုဂှ်တုဲ အခိၚ်ဇြဟတ်ဍိုန်လျစှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်သိုက်က်ဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် သီုကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်ဟွံထေၚ်ခယျလဝ်တံဂှ်ရ။
ဒပ်မၚ်ပယျဵုကရေၚ် BGF သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် သဝ်ချေတ်တူ ဇြဟတ်ဒပ်ဗၞတ်မွဲဠက်နွံ အပ္ဍဲသ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဍုၚ်ဗၟာဂှ်ဝွံ ပါ်တိတ်နူသၞောတ်ကောပ်ကာဲကဵုအမိၚ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တုဲ ဒတူလိုၚ်အာတၞဟ်ခြာဏောၚ် မဒှ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် အပ္ဍဲပရေၚ်သီအဝဵုဏံ ဒတူလိုၚ် လ္တူလိက်ကသုက် NCA တုဲ ဂအုပ်ဂကောံဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ် PNLO ဂကောံဒေါအ်ပန်ပှော် သဳကၠဳလဝ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် လုပ်အာပေါဲဗ္တိုက်ဖအိုတ်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် ကရောံမဟာမိတ်ကောဒေံဘဝတုပ်တံဏောၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−AA