မတ်မလီု၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၈
ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂယိုၚ်ပ္တိုန်လဝ်ဂှ်တုဲ ညးသၟတ်တံ တိတ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ကမၠောန်ဗွဲမဂၠိုၚ် စိုပ်ကၠုၚ်ဍာ်ဒးဒေါအ်ဇူဂှ် တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံ ဟီုဂးကၠုၚ် ညဳညဳသာသာအိုတ်ရ။
သၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် ဇၟာပ်ကောန်ဍုၚ် အာယုက်ပေၚ်တုဲတံ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ ဒးလုပ်ကေတ်တာလျိုၚ်ဂှ် နူဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀ တုဲကၠုၚ်တေံတုဲ အဝဵုစတန်အာဏောၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
အတိုၚ်သၞောဝ်ဂှ်မ္ဂး မၞိဟ်တြုံ နူအာယုက် ၁၈ စဵုကဵု ၄၅ သၞာံ၊ မၞိဟ်ဗြဴ နူအာယုက် ၁၈ စဵုကဵု ၃၅ သၞာံ အောန်အိုတ် နူ ၂ သၞာံ စဵုကဵု ၅ သၞာံ ဒးယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် မဒှ်ရ။
ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ ညးသၟတ်တံဝွံ နူကဵုဂၠံၚ်လုပ်သၞောဝ်ဂှ်ကီု ဂၠံၚ်ဓလုက် တတ်ကၠောံပယျဵုတံဂှ်မွဲကဆံၚ် တိတ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် သီုကဵုဍုၚ်သေံပါလုပ်ဂှ် နကဵုလၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရ။
ညးသၟတ်တံ ဟိုတ်နူတိတ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ အရာမဇီုကပိုက် လ္တူကမၠောန်ပရေၚ်ဒုၚ်ကာနာနာ ပါလုပ်သီုကဵုဗၞိက်ပၠောပ်ဗၞိက်ပ္တိတ်၊ ပရေၚ်တဵုလွဳ ပရေၚ်လွဳလွတ်တိရစ္ဆာန်၊ ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံ၊ ဇိၚ်ဂၠိက်ယာတ်တံ ဇၞော်ပၟဝ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဒးဆေၚ်ကၠုၚ်မုက် ကုပြသၞာသၟာကမၠောန်အောန်တံရ။
တၠကမၠောန်ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံမွဲတၠဂှ် ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ ကောန်ကလောန်ဗွဲမဂၠိုၚ် တိတ်အာဍုၚ်မ္ၚးကီု၊ ကောန်ကလောန်သှ်ေတံဂှ်လေဝ် ဂွံတိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ်ရ ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာ ဒးဒေါအ်ဇူကမၠောန်တံရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“လၟုဟ်ဂှ် ပၟတ်ဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ၚုဟ်ဖျာဂှ်လေဝ် တိုန်မံၚ်။ ကောန်လိၚ်တံလေဝ် ဟွံမွဲရပုဟ်ဟီုတှ်ေ ပိုယ်တံ ဆက်ဒတူလိုၚ်ဟွံဂွံရပုဟ်။ ယဝ်ရဒှ်အာမွဲမွဲသာ်မ္ဂး အဲဂွိၚ်ဒၟံၚ်။ ကမၠောန်ဂှ်လေဝ် ဒးဒေါအ်ဏောၚ်။ မၞိဟ်ဟွံမွဲတုဲ ဗီုညးတၞဟ်ဒှ် ဇကုလေဝ်ဒှ်အာကီုဏောၚ်။ မၞိဟ်တံဂှ်ဂြိပ်အိုတ်တုဲ ဍေံတံလေဝ်ဂြိပ်ကီု ဇကုဂှ်လေဝ် ကမၠောန်ဟွံမွဲပုဟ်။ ဗီုလဵုဂွံပရော” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံသုတေသန ISP-Myanmar ဂှ် ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပၠောပ်လဝ်လမျီုဂှ်တုဲ ဂၠံၚ်တရဴဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ကၟိန်ဍုၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုတၞောဝ်ဒတောဝ် ဒှ်အာလ္ပာ်လဟုတ်မာန်ဂှ် ပ္တိတ်လဝ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ကောံပ္ကေဝ်ကၠုၚ် သွက်ဂွံယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် အတေၚ်အဓမ္မတံ နွံကၠုၚ်မာန်ဂှ်ရ သွက်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ကၟိန်ဍုၚ် ကေုာံ သွက်ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တံဂှ် ဒးသၠးကၠေံ ၚုဟ်မးဇၞော်မာန်ရောၚ် ISP-Myanmar ကဵုလဝ်သတိရ။
အတိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ဂၠိုက်ဂၠါဲသၟာန်သၟုက်လဝ်ဂှ်မ္ဂး ကြဴနူပၠောပ်ထောံလမျီု သၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲဂှ် ပ္ဍဲကဵုကမၠောန် မၞိဟ်နွံ ၁၀ တၠဂှ် တဲဍိုန် အကြာ ၃ တၠကဵု ၅ တၠ တိတ်စ္ဍးအာဍုၚ်သ္အာၚ်ကီု၊ ဂ္စါန်တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
တၠကမၠောန် SME မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ ကောန်ကလောန်အောန်ကီု၊ ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်ဗၞိက်တံ စှ်ေကၠုၚ်တီတီမာန်ဂှ်ရ သီုသြန်လုပ်ကၟိန်ဍုၚ် သီုတၠပညာတံ ဒးဆောံလေၚ်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် ဟီုရ။
“ပ္ဍဲကဵုကမၠောန်ဗၞိက်ပ္တိတ် ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် မၞိဟ်တံဏံရ သ္ကိုပ်သ္ကတုဲ လ္ပာ်ဒးကၠောန်ဂှ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်။ မၞိဟ်အဝဲစိုပ်တုဲ အကြာ ၃၅ သၞာံဂှ်တှ်ေ ဒှ်အယဲပတုဲဒၟံၚ်ဖိုဟ် ကုကၟိန်ဍုၚ်ဍာံဍာံတုဲ သီုကဵုဒှ်အဝဲ သၠုၚ်ပ္တိုန်ကဵုဒၟံၚ် GDP တံရ။ အေ ဂှ်တှ်ေ မၞိဟ်တံဏံဂှ် စိုပ်အာမ္ၚးဍုၚ်၊ စိုပ်အာသွာၚ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ်ဟီုမ္ဂး သြန်လုပ်ကၟိန်ဍုၚ်ယအ်စှ်ေဏောၚ်။ အစောံဇြဟတ်ညးဒုၚ်ကာတံ စှ်ေအာဂှ်ရ တမ်ရိုဟ်မၞိဟ် ဒးဆောံလေၚ်ဏောၚ်။ ဒးဆောံလေၚ် တၠပညာတံ နွံကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တၠပညာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ အပ္ဍဲဍုၚ် ၚုဟ်မးကၠောန်ပ္တိတ် စှ်ေကၠုၚ်ပရေံပရေံမာန်တုဲ ကၟိန်ဍုၚ်ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်စှ်ေတံဂှ်ဝွံ သွာၚ်နာနာ ဒှ်အာလ္ပာ်လဟုတ်မာန်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ်သေံဂှ်မ္ဂး လလောၚ်တြးသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ အပ္ဍဲၜါသတ္တာဟ ပ္ဍဲရုၚ်ကလုတ်ဍုၚ်သေံ မၞိဟ်အာတ်ပ္တိုန်လဝ်ဝဳဇြာလုပ်ဍုၚ် နွံကၠုၚ် စဵုကဵု ၇၀၀၀ ပြၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ညးမရီုဗၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်သၟာကမၠောန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ ညးသၟတ်တံဝွံ ဒၟါနူဒှ်ဓဝိၚ်တံတုဲ တိတ်စ္ဍးကၠုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်ကီု ကမၠောန်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ်တံလေဝ် ဒးဒေါအ်ဇူကၠုၚ်မာန်ဂှ်ရ အခေါၚ်အရာကမၠောန်ကၟိတ် ဆောံလေၚ်ကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အခိၚ်သၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် တိတ်ကၠုၚ်ဂှ် မၞိဟ်အဝဲခိုဟ်တံဂှ်တှ်ေ ဒှ်တိုန်ဓဝိၚ် ဒးဂွိၚ်တိုန်ရ။ ပရေၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် ဟွံညိၚ်ဝတ်ပုဟ်။ အခိၚ်ကာလဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲပၞာန်ဂှ် ရပ်စပ်စကာအာ သၞောဝ်ဏံဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ဒှ်ကၠုၚ်ဓဝိၚ်တံတုဲ အသိၚ်တိတ်မ္ၚးတံဂှ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဏောၚ်။ အာဂတနူဏံ ဒးဆောံလေၚ်ကောန်ကလောန်တံ သာတုဲဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်။ မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန်လေဝ် နူကဵုဍုၚ်ဥရဝ်ပတံဂှ် စပ်ကဵုကမၠောန်ဏံတုဲ ကဵုလဝ်ဍုၚ်ပိုယ် အခေါၚ်အရာသွံရာန် ဗွဲတၟေၚ်ဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ကၠုၚ်ဇီုကပိုက်ကဵု စဵုကဵုအခေါၚ်အရာ အခေါၚ်သွံရာန်ဏံဟာဟီုဂှ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်။ ကၠုၚ်ဇီုကပိုက်သာ်ဏံဟီုတှ်ေ ကမၠောန်လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ဒးဒေါအ်အာဏောၚ်။ ပရေၚ်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ်တံ ဒေါအ်အာဏောၚ်ဟီုမ္ဂး ဒးဆောံလေၚ်ကောန်ကလောန်တံ ဒးဆောံလေၚ်ကမၠောန်ကၟိတ်တံ ဒှ်အာဟွံသာပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အတိုၚ်သၞောဝ်ယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန် မစၞောန်ပျးလဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၀ လက်ထက်ဥူတာန်ယှိုဲ တၠအဝဵုပၞာန်တြေံဂှ်မ္ဂး မၞိဟ်ပ္တိတ်ဇြဟတ် ညံၚ်ဂွိုအ်ဒးယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်တံဂှ်ဝွံ ဗွဲတွဵုမအောန် ဒဏ်ထံၚ် နူမွဲသၞာံ စဵုကဵုမသုန်သၞာံ ဖျေံဒုဟ်ဒဏ်မာန်ဂှ် စၞောန်ပျးလဝ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ညံၚ်ဂွံကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်ဂှ် ဒက်လဝ်ဂကောံကော်ပကောန်ပၞာန် ကဆံၚ်ဗဟဵုသၟးဟွံက သီုကဵုပ္ဍဲရးဒေသဇၞော် ကေုာံ တွဵုရးတံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံဒက် စဵုကဵုကဆံၚ်ခရိုၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ် ကေုာံ ကွာန်အရာပ်တံ ဗွဲမပြဟ်ဂှ် ကဵုလဝ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ အတးလောန်ဏံမ္ဂး လၟေၚ် (၁) ဂွံယိုက်ဂၠေၚ်လျိုၚ်ပၞာန်ဂှ် စအာဏောၚ်တုဲ မွဲမွဲလၟေၚ် မၞိဟ် ၅၀၀၀ ၊ မွဲသၞာံ ကော်အာ မၞိဟ် ၆၀၀၀၀ ဏောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ပ္တိတ်ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ