နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် ၉
စပ်ကဵုအကာဲအရာ ဂ္စါန်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဗွဲမအံၚ်ဇၞးဂှ်တုဲ ဒုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဒုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် သဵုဝေန် သဳကၠဳလဝ်ကဵု ညးတာလျိုၚ် အလဵုအသဳကြုက်တံရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
သွက်ဂွံတိုန်စိုပ်ဝှဝ်ရာမ်ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဍိုပ်ဍဴ ဂကောံပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်ယှာန်ဟိုၚ် SCO ဂှ် ဒုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် စိုပ်ဒၟံၚ် ဍုၚ်ချေၚ်ဒံၚ် ဍုၚ်ကြုက်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၇ တေံ ပ္ဍဲကဵုပေါဲဆဵုဂဗ ကု မေဿယှာန်ယဲယဲ ဒုဥက္ကဌ ကမ္မတဳကောန်ဂကူ ကောန်ဖရေန်ကဵုကသပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဍုၚ်ကြုက်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ပ္ဍဲပေါဲဆဵုဂဗဂှ် မ္ၚးနူကဵုပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု မူပရေၚ်သ္ပဒတဴအာတုပ်ပ် ဗွဲမၜိုဟ်လလမ် ၅ သာ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ပရေၚ်ဆက်ဆောံၜါဍုၚ်၊ သွက်ပယျဵုဂွံညိၚ်ဝတ်၊ ပရေၚ်ဂီုကၠီု၊ ကိစ္စကိုန်စဳမာန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ဝေၚ်ၛၚ်လံၚ်သြန် ကေုာံ ဂဥုဲၜူမာဲတံဂှ်လေဝ် သဳကၠဳလဝ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ဂးလဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ် ကြုက်−ဗၟာ မွဲတၠဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပြဟ်ဟ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲ ဆန္ဒဟွံမွဲကီုလေဝ် ဍုၚ်ကြုက် ကေုာံ ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူမိက်ဂွံကဵုဒှ်အပြံၚ်အလှာဲ နူကဵုပေါဲရုဲမာဲဂှ်ရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“အတိုၚ်ပိုယ်တံ တီလဝ်ဂှ်မ္ဂး နကဵုမေန်အံၚ်လှာၚ် ပြဟ်ဟ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဆန္ဒညးဟွံမွဲပုဟ်။ ဆ္ဂး ဍုၚ်ကြုက်မပါလုပ် ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂှ်တှ်ေ နူကဵုပေါဲရုဲမာဲမွဲကဆံၚ် မိက်ဂွံကဵုဒှ်အပြံၚ်အလှာဲရ။ မိက်ဂွံကဵုတိတ်အာ နူကဵုပဋိပက္ခဏံ ပြဟ်ဟ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတံဂှ်တှ်ေ ကြုက်ကဵုလဝ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ် စပ်ကဵုပရေၚ်ပၞာန်တံ မုတံဂှ် ကၠောန်လဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၁၅ ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် အပ္ဍဲသၞာံကၠုၚ်စိုပ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမာန် အပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာသၞာံဏံဂှ် ကံက်အာစရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂါဗ္တံဏောၚ်ဂှ် ဟီုပ္တိတ်လဝ် အခိၚ်ကာလမွဲမွဲရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အခိၚ်လၟုဟ် သီုရခေၚ် မပါလုပ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ချဳဒရာၚ်ဖျေံဒၟံၚ်သ္ဇိုၚ် ပ္ဍဲကဵုရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ ပယျဵုကြုက်−ဗၟာတံဂှ်ကီု စဵုကဵုလ္တူဍုၚ်လာယှိုဝ် ဒၞါဲဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရးနွံတံဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ပေါဲဗ္တိုက်ကလေၚ်မွဲဝါပၠန်တံရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ အခိၚ်ကာလပေါဲဗ္တိုက်တံ သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကိစ္စသ္ဂောံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် ဟီုပ္တိတ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်စေအ်အ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၄ တေံ အခိၚ်ဆဵုဂဗကဵု ကလုတ်ကြုက် မေဿတာချာန်ဟိုၚ်ဂှ် သဳကၠဳလဝ် ကိစ္စပေါဲရုဲမာဲ ကေုာံ ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ဒေသပယျဵုတံရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ် မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၅ တေံဂှ်လေဝ် ကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်သ္ဂါဗ္တံတုဲမှဟေၚ် ကၠောန်အာစရၚ်မာဲဏောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုလဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ကြုက်−ဗၟာဂှ် “လၟုဟ်ဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာ ကျဒၟံၚ်ပၞာန်တံဂှ် ညံၚ်ဂွိုအ်ကျနူဏံ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ဂှ် ယဝ်ကၠောန်ကဵုပေါဲရုဲမာဲဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဗ္တိုက်ပၞာန်သၟးရဏောၚ်ဟီုမ္ဂး ၜိုတ်ကၞောတ်သၞာံ ၂၀၂၅ ဂှ်တှ်ေ အတိုၚ်အေန်သတဳကျူယှေန်ဒပ်ပၞာန်မွဲ ဒှ်အာအကာဲအရာကၠေံကၠက်အာမာန်ဏောၚ်” ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် အေန်သတဳကျုတ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အမေရိကာန် မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ သ္ကုတ်လက္ကရဴဂှ်မ္ဂး နကဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ နူကဵုရုၚ်ပၞာန် စဵုကဵုဗ္ဒိုပ်ဗၠာဲသၟိၚ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ် ဗ္ဒိုပ်အပံၚ် ၅၂၈၀ နွံတုဲ နူကဵုဏံ ဒးဆောံလေၚ်လဝ် ဗ္ဒိုပ်ပၞာန် ၂၅၀၀ ယျဂှ် ချိၚ်ခယျလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် အခိၚ်ကာလကာတၟေၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထပ်ပပဵုပ္တိုန်လဝ် ၆ ဂိတုမွဲဝါ အတိုၚ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ၝောံပိုဒ် ၄၂၅ ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၃၁ ဏံ အာယုက်အိုတ်အာဏောၚ် မဒှ်ရ။
“အာယုက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ယဝ်ဟွံဆက်ဂၠိၚ်ပ္တိုန်အာယုက်ပုဟ်ဟီုမ္ဂး စနူဂိတုအဝ်ဂါတ် ၁ ကၠုၚ်စိုပ်ဏံတုဲ လှဲကဵုအာအဝဵု ကုအလဵုအသဳအကြာဏောၚ်။ နူအလဵုအသဳအခိၚ်အကြာဏံ ဒးပလေဝ်ပလေတ်ကဵု သွက်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်။ ယဝ်ရ ဟွံကၠောန်သာ်ဏံပုဟ်ဟီုမ္ဂး သၞာံဂတ စနူဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ တုဲ အဝဵုဂှ် ဒးလှဲကဵုတွဵုဏောၚ်။ ဟွံလှဲကဵုပုဟ်ဟီုမ္ဂး အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ဏံ ဂွံကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဗီုလဵုမှဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်”သာ်ဝွံ ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ဂှ် ဟီုရ။
ဥက္ကဌ ကမ္မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ဥူကိုဝ်ဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ခါန်ကၞက်ပ္တိုန်လဝ်ဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ အရာသ္ဇက်ဒးဒစးဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်တံဂှ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် သၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ်တုဲ သွက်ဂွံဒှ်ဒတုဲ ကၠောန်လဝ်အိုတ်ညိဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၇ တေံ ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် သၞာဲဒဴဂမၠိုၚ်ရ။
နကဵုကမ္မယှေန် ကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်ဒစးဒုၚ်ပေါဲရုဲမာဲ သ္ဒးပလေဝ်ပလေတ် သ္ဂောံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဗွဲမအံၚ်ဇၞးမာန်ဂှ် သွက်ဂွံလလောၚ်ပ္တိတ် နဲဥပဒေ၊ ဥပဒေစပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲကၠတ်ထဝ်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI