နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် ၁၁
လ္တူပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ MNDAA ကဵု TNLA တံ မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ မွဲဝါပၠန်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ခၠေဝ်ပၠန်ကၠုၚ် စပ်ကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဂှ်ဝွံ ၜတ်ကၞာတ်ကဵု ပရေၚ်ပၞာန်တုဲကၠုၚ်တေံမ္ဂး ရမျာၚ်ဍိုန်ဍောတ်ဒၟံၚ်ရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်ဇြဝ်မေန်ထောန်ဂှ် MNDAA ကေုာံ TNLA တံဝွံ သၠဲကၠုၚ်တိ ဗ္တိုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် နကဵုဟိုတ် ဗ္တိုက်သရိုဟ်ကျဖျတံဂှ်တုဲ လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန် စွံအဓိကကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၇ တေံရ။
တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၂၅ တုဲကၠုၚ်တေံ ဂကောံပံၚ်ကောံ TNLA ဝွံ ဗ္တိုက်လဝ် ဗ္ဒိုပ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ဍုၚ် နွံမွဲဒမြိပ်ဒေသကျံက်မေဝ် ကေုာံ နံၚ်ချဵုတံဂှ်တုဲ ဒပ်ပံၚ်ကောံ MNDAA လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၃ ဂှ် စဗ္တိုက်လဝ် ပွဳပွူဍုၚ်လာယှိုဝ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်ဏံတုဲ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဍုၚ်ကွာန် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဂွံဂီုကၠီုဗၠးဘဲဂှ် စွံအဓိက ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံလေဝ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပူဗိုၚ်ကဵုဂှ် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဇြဝ်မေန်ထောန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ဗိုလ်ဇၞော် ဇြေန်ယဝ် CDM ဂှ် ပ္ဍဲဇွိုန်လပှ် ပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဏံ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟီုဒၟံၚ်ဍိုန်န်ဍောတ်တ်ကီုလေဝ် ကဵုဒုသ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ပၞာန် ကောပ်ကာဲအာ ပ္ဍဲပျေန်ဥူလွေန် ကြပ်ပ်ဂှ်လေဝ် ပရိုၚ်တိတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“အလန်ဏံ လပှ်ဒုတိယ ၁၀၂၇ သ္ကုတ် ၂ ဏံဂှ် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီုဏာလဝ် ဍိုန်န်ဍောတ်တ်ဂှ် ပိုယ်တံလေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ဆ္ဂး ညအ်ဂှ် ဒးပသတိညိဏောၚ်။ တုဲပၠန် သ္ကုတ် ၂ ၁၀၂၇ ဏံဂှ်လေဝ် ကဵုဒုသ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပၞာန် သဵုဝေန် ဂ္ဇအ်ပ္ဍဲပျေန်ဥူလွေန်တုဲ ကောပ်ကာဲအာကြပ်ပ်ဏောၚ် ပရိုၚ်ဏံလေဝ် တိတ်ဒၟံၚ်ရ။ ညအ်ဂှ် သ္ပဒတန်ဟွံဂွံဏီပုဟ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ်တှ်ေ အလန်ဏံ နကဵုဗီုပြၚ် စကစတံရ မိက်ဂွံကဵုကလေၚ်ဒှ်ဂှ် ဍေံတံ စကၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒပ်လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ပလံၚ်ထောံလဝ်နွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒပ်လ္ၚဵု သှ်ေဒၟံၚ် ပ္ဍဲရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတံဂှ် ပလံၚ်လဝ် လ္ပာ်ဒေသတၞဟ်ဟ်တံဂှ်ရ အလန်ဏံ ဇြဟတ်ဒပ်အောန်ဒၟံၚ်တုဲ ဒးခၠေဝ်ပၠန်ဒၟံၚ် နကဵုကျာဍိုန်န်ဍောတ်တ်ဏောၚ်ဂှ် ညးထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
သၞာံတုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ သ္ကုတ်ပထမဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဗ္တိုက်သရိုဟ်အာ ဂကောံဒပ်မဟာမိတ်တံ နကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက် မနွံပၟိက်တံဏောၚ်ဂှ် ဟီုကြီုလဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံအောန်နူကဵုၜါဝါရ။
ဆ္ဂး နတဲဏံ ပ္ဍဲရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဗလးလဝ်တဲ စဵုကဵု ၁၇ ဍုၚ်တုဲ ကြုက်လုပ်အကြာ ပ္ညဳပ္ညပ်ကဵုလဝ်တုဲ အတိုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်ဟိုၚ်ဂေန်ဂှ် သီုၜါလ္ပာ် ဒေါအ်လဝ်ပန်ပှော်ရ။
ပရေၚ်ပန်ပှော်ဏံဂှ်လေဝ် လအ်လဝ်ပွိုၚ် ၅ ဂိတုရတုဲ စနူဂိတုဂျောန် လက္ကရဴဏံတုဲ ပယျဵုရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာကဵု မာန္တလေဝ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်သေအ်ကူ၊ နံၚ်ချဵု၊ ကျံက်မေဝ်၊ တဳပဝ်၊ လာယှိုဝ်၊ မိုဝ်မုက်၊ မာတ္တရာ တံဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်တံ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဒေသရခေၚ် ပေါဲဗ္တိုက်သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ် လအ်ကဵုဂိတုဂှ် မ္ၚးနူကဵုပၞာန်ထ္ပက်ဂှ် အခိၚ်ပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ကလေၚ်ကၠုၚ်မွဲဝါပၠန်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ စွံအဓိကတုဲ ဟီုလဝ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲသၟးရ။
ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၅ ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ခၠေဝ်ပၠန်လဝ် လ္တူကိစ္စပရေၚ်ပၞာန် မ္ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်လၟုဟ်ဂှ် ဟွံမွဲတုဲ သ္ၚိတ်ဇြဒၟံၚ်ရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် နကဵုဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် အကာဲအရာလၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ဒုၚ်ဝန်ထ္မံက်ထ္ၜးဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴအကာဲအရာ ဒုၚ်အာပၞာန်ဏောၚ်ဂှ်တုဲ လ္ပာ်အပ္ဍဲတံဂှ်တှ်ေ စၞောန်ပ္ညုၚ်လဝ်တံ နွံရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ဒပ်ပၞာန်မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်တှ်ေ နူကဵုအကာဲအရာ ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန်ဂှ် လၟုဟ် ဒုၚ်ဒၟံၚ်ဝန် အကာဲအရာ ဒုၚ်အာပၞာန်တံဂှ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ အသိၚ်အလိုန်ပၞာန်ထ္ပက် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးညးဍုၚ်ကွာန်တံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဗက် တၚ်တုပ်စိုတ်ဟိုၚ်ဂေန်ဂှ်လေဝ် တာဒၞါဟွံဂွံရပုဟ်ဟီုတှ်ေ ညးတံ ကၠိုဟ်အာယျ။ အေ ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုလိက်ပရိုၚ်မ္ၚးဏံ ပ္ဍဲကဵုတၚ်သောၚ်ကလး ဇြဝ်မေန်ထောန်ဂှ်တှ်ေ ဟွံထ္မံက်ထ္ၜး လစွံစိုတ် ဒပ်ပၞာန်ဍေံတံကီုလေဝ် လ္ပာ်အပ္ဍဲ ပ္ဍဲကဵုတၚ်စၞောန် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်တှ်ေ ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ် ယဝ်ဒးဗလးထောံ ဍုၚ်လာယှိုဝ်မ္ဂး သ္ကိုပ်ရးသီုဖအိုတ် ဒးနုက်တိတ်ဏောၚ်ဂှ်ရ ညံၚ်ပၞာန်ဒုၚ်ဍုၚ်ဏံ ဟွံဂွံစှ်ေအာ သွက်ဂွံဘိုၚ်စဵုဒၞါအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကဵုလဝ်စၞောန်ရောၚ် ဥူတာန်သဵုနာၚ် ဆက်ဟီုလဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်ဍုၚ်လာယှိုဝ် ဒၞါဲဌာန်ဂအုပ်ပၞာန် ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာနွံဂှ်ဝွံ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးတဝ်စၞေဟ်အာ တၟာဂလှ်ေဏောၚ်ဂှ်ရ လ္ပာ်ဒပ်မဟာမိတ်တံလေဝ် ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးထ္ပက်အာပၞာန် ဗွဲမသ္ကာတ်မြဟ်ရောၚ် ညးထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် နူသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ပ္ကောံပ္ကေဝ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ပွိုၚ် ၁၅ တ္ၚဲဂှ် ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် နူရးမာန္တလေဝ်ကဵု ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ ၇၀ ပြၚ်ဂှ် ဒပ်ပံၚ်ကောံ TNLA တံ သီဂွံလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI