နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် ၁၁
ဂလာန်ကြုက် ဟီုလဝ် သွက်ဂွံလှေံလှန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် သွက်ဂွံသၠးကၠေံအဝဵု နူကဵုသမ္မတတြေံ ဥူတုၚ်ဇြုၚ်မွဲကဆံၚ်ဂှ်ဝွံ ဟွံဒှ်ကလောန်ပုဟ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ကြပ်အိုတ်တေံ ဥူတုၚ်ဇြုၚ် အာစိုပ်လဝ် ဍုၚ်ကြုက် နဒဒှ်လၟေၚ်တရဴ ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တုဲ အပ္ဍဲလၟေၚ်တရဴဂှ် ဆဵုဂဗကဵု ဝန်ဇၞော်ကာဍုၚ်သ္အာၚ်ဍုၚ်ကြုက်တုဲ ဟီုဂးလဝ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာရ။
ညံၚ်ဂွံသၠးကၠေံအဝဵု သွက်ဂွံလှေံလှန်ကဵု သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်ကီု သွက်ဂွံထ္မံက်ပ္တိုန် အလဵုအသဳအကြာမွဲ မပံက်ကဵုဂၠံၚ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲမာန်တံဂှ် ဝါန်ယဳ ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ဟီုဂးလဝ် သမ္မတတြေံ ဥူတုၚ်ဇြုၚ်ရောၚ် ဌာန်ပရိုၚ် CNA ဖျေံသ္ဇိုၚ်သေန်ကာပေါဝ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လက္ကရဴအိုတ် အကာဲအရာမေန်အံၚ်လှာၚ် မဗ္တိုက်တဝ်စၞေဟ်အာ နဒဒှ်တၠအဝဵုပၞာန်မွဲဂှ် နွံဒၟံၚ်တုဲ ကြုက် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ် ဥူတုၚ်ဇြုၚ်လေဝ် ယဝ်ရညးဟွံတုပ်စိုတ်မ္ဂး မုမှကၠောန်ဟွံဂွံပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“သ္ကိုပ်ဗိုလ်တြေံတြေံ အပ္ဍဲဒပ်ညး စာန်သီအဝဵု လ္တူညးဂှ် မပါလုပ် ဇြဟတ်ၜိုတ်ၜါက္ဍိုပ်/ပိက္ဍိုပ်ဂှ် ရပ်ဒက်ကေတ်အရေဝ်တံဂှ် ပိုယ်တံ ဂွံဆဵုကေတ်တုဲယျ။ အေ ဂှ်တှ်ေ မေန်အံၚ်လှာၚ်ဝွံ ဂွံသၠးကၠေံအဝဵု ဆန္ဒဟွံမွဲပုဟ်ဟီုဂှ် ပိုယ်တံ ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ် ပိုတ်တ်သ္ကုတ်တ်ရ။ ညးဂှ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လက္ကရဴအိုတ် ဒှ်သဘဴဗ္တိုက်တဝ်စၞေဟ်အာဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကြုက် ကဵုဥူတုၚ်ဇြုၚ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လေဝ် ယဝ်မေန်အံၚ်လှာၚ် ဟွံတုပ်စိုတ်မ္ဂး ဥူတုၚ်ဇြုၚ် မုမှကၠောန်ဟွံဂွံပုဟ်။ မေန်အံၚ်လှာၚ် သၠးကၠေံအဝဵုဟွံသေၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံသ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဇြဟတ်ဍိုန်လျကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ မွဲအခိၚ်ဓဝ် ပၞာန်ထ္ပက် နူရခေၚ်တံ အဆက်က်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုပယျဵု ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာကဵု မာန္တလေဝ်တံဂှ်လေဝ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ကလေၚ်မွဲဝါပၠန်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ကလေၚ်မွဲဝါပၠန်ဂှ် နဒဒှ်အလန်ပထမကၠာအိုတ် ဒပ်တအာၚ် TNLA ကဵု ဒပ်ပံၚ်ကောံ PDF မာန္တလေဝ်တံ သီဂွံလဝ် ဍုၚ်နံၚ်ချဵု ရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၁၀ တေံရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် မံက်ဂတဝ်ကၠုၚ် ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵုဂှ် ဒးဆောံလေၚ်လဝ်ဍုၚ် ၆၀ ပြၚ်တုဲ ဒးဗလးလဝ်တဲ ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ဂၠိုၚ်ကဵုကၠံတုဲ ဇြဟတ်ပရေၚ်ဗ္တိုက်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် လေၚ်ဒိုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲအကာဲအရာသာ်ဏံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ညးတံမာန်ဒၟံၚ်ဏီ ရံၚ်ကေတ်တော်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲစိုတ်တေံနွံဂှ်ရ သွက်ဂွံသၠးကၠေံအဝဵု ကဵုလှေံလှန် နူကဵုသမ္မတြေံဂှ်ဝွံ ဂွံဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ် ကြုက်−ဗၟာ ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ် ဟီုရ။
“ ရံၚ်ကေတ်တှ်ေ ဟီုဂွံဟွံသေၚ်ဏီပုဟ်။ မုဒှ်ရောဟီုတှ်ေ ပ္ဍဲစိုတ်ဍေံတံ ရံၚ်ကေတ်တော်ဒၟံၚ် ညးတံမာန်ဒၟံၚ်ဏီဏောၚ်။ မွဲပၠန်ဂှ်လေဝ် မၞိဟ်တံဏံဂှ် ရဲနုက်တိတ်အာ နူဒပ်ပၞာန်တုဲ ကေတ်လဝ်အခေါၚ်ဇူဒီုတံဂှ် ရှ်ေသှ်ေဒၟံၚ် ဂတမုက်ရဏောၚ်။ တုဲတှ်ေ အရေဝ်မၞိဟ်တံဏံဂှ် ဆလအ်မှကလၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကလၚ်ဏောၚ်ဂှ် ဟွံထေၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုကြုက် ဓလိုက်လဝ်တမ်ရိုဟ် ကိုန်စဳမာန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်သၟးဟွံက ကုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ချဳဒရာၚ်ဒၟံၚ် မွဲဒမြိပ်ဒေသပယျဵုၜါဍုၚ်တံဂှ်လေဝ် အလဵုအသဳကြုက် ဍုက်ကေဝ်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်အကြာဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံ မက္တဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲရးသေံသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ ပယျဵုကြုက်−ဗၟာ ပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ သ္ကုတ်ပထမဂှ် အလဵုအသဳကြုက် လုပ်ပ္ညဳပ္ညပ်ကဵုအကြာတုဲ ဒေါအ်လဝ်ပန်ပှော် ပွိုၚ် ၅ ဂိတုပြၚ်ရ။
ဆ္ဂး ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် အလုံဍုၚ်မွဲဂှ်တှ်ေ အသိၚ်သ္ကာတ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂှ်လေဝ် ကလေၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်မွဲဝါပၠန်ဂှ်ရ သွက်ဂွံလှေံလှန် ကုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် နူကဵုသမ္မတြေံမွဲကဆံၚ်ဂှ် အလဵုအသဳကြုက် ဟီုကၠုၚ်လဝ်ရ။
ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ်ဂှ်တှ်ေ နကဵုအလဵုအသဳကြုက် စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာတုဲ ဂကောံပၟိက်ဇၞော်သီုဖအိုတ် သွက်ဂွံသဳကၠဳလ္တူဝိုၚ်တက်ကျာ ဟွံဒှ်ညံၚ်ဂွံဒှ် ဆက်ပ္တိတ်အာဇြဟတ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ကြုက်ဂှ်တှ်ေ ဟီုကၠုၚ်ဒၟံၚ်အဆက်က်ဂှ် နွံမွဲရ။ ကၠောန်ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်မ္ဂး ဒးကော်ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်။ ကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မၞိဟ်နူဂကောံပၟိက်ဇၞော် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာတံသီုဖအိုတ် ပါလုပ်ဂှ်တုဲ ပြသၞာတံဏံသီုဖအိုတ် စွံလ္တူခုၚ် သဳကၠဳညးသ္ကအ်ညိ။ ပ္ညဳပ္ညပ်ညးသ္ကအ်ညိဂှ် ဟီုဒၟံၚ်ဟဂှ်ရ။ အေ ဂှ်တှ်ေ ကိစ္စဏံဂှ် ဟွံဒှ်ညံၚ်ဂွံဒှ် ကြုက် ဆက်ပ္တိတ်အာဇြဟတ်တွဵုဏောၚ်။ မုဒှ်ရောဟီုတှ်ေ ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ်တှ်ေ ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ညးတံ (ကြုက်) ဏောၚ်လေဝ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂိတုဂျောန်တေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ကၠုၚ်စိုပ်ဏံဏောၚ် ဟီုပ္တိတ်ကၠုၚ်လဝ် အလန်ပထမကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲဂှ် လၟေၚ်တရဴဍုၚ်ကြုက် သမ္မတတြေံ ဥူတုၚ်ဇြုၚ်ကဵု ဒုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ က္တဵုဒှ်လဝ် ဂတလက္ကရဴရ။
ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တှ်ေ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သၠးအာအဝဵု လောဲလောဲသွာသွာဟွံသေၚ်တုဲ ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ရပ်စပ်အာ နဒဒှ်ပၞော်တိတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်တုဲ မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဟိုတ်နူဂကောံရပ်လွဟ်ပၠန်ဂတးတံ သီလဝ်တိဍာ်အုပ်ဓလီုတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ဂှ်ရ ဒှ်အာအရာမတာဒၞါမာန်ဏောၚ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI