မတ်မလီု၊ ဂျူလာၚ် ၂၆
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဒုၚ်သီဒၟံၚ်ဍုၚ် ပ္ဍဲသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ် ကဵု ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် တွဵုရးဍုၚ်မန် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ထ္ပက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကရောၚ်ပၞာန်တံ အဆက်က်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ညးဒေသတံကဵု ဂကောံပၠန်ဂတးတံရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒပ်ပၠန်ဂတးဗၠးၜးကောန်ဂကူကရေၚ် KNLA နွံသၟဝ်တဲ KNU မချဳဒရာၚ်ဒၟံၚ်အပ္ဍဲဒေသတံကီု အကြာဒပ်ပံၚ်ကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် မွဲဏှမွဲဏှရ။
အပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ် ဒေသထိၚ်ဒက်ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ညိၚ်အာလဝ်ကဵုဂိတုတုဲ စနူဂိတုဂျူလာၚ် သတ္တာဟဒုတိယဂှ်တုဲ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လုပ်စိုပ်ထ္ပက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကရောၚ်ပၞာန်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၂ တေံ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန် ပ္ဍဲကွာန်ပုၚ်နေဝ်ကုန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်ကဵု ဒပ်ပံၚ်ကောံ KNLA, PDF တံ က္တဵုဒှ်လဝ်ပေါဲဗ္တိုက်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၃ ဂှ်လေဝ် မွဲဒမြိပ်ဍုၚ်ဒုၚ်ဇယိတ်ဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်က္တဵုဒှ်လဝ်ၜါဒၞါဲရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် အခိၚ်ပေါဲဗ္တိုက်ၜါလ္ပာ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ်ကဵု က္တဵုဒှ်တုဲဂှ် ဟိုတ်နူဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပန်ပှော်လွဟ်ဇၞော်တုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်ဂှ် ကောန်အရာပ် ၁၆ တၠ ချိုတ်အာလဝ်တုဲ ညးကလိဂွံဝပ် ၃၀ ပြၚ် နွံဒၟံၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ညးဒေသတံရ။
လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ်လေဝ် စနူဂိတုဂျူလာၚ်မံက်တုဲ ပလံၚ်ဗစိုပ်ဒၟံၚ် ကောန်ဒပ်စှ်ေနူတန်ဗ္တောန်ကွတ်ပၞာန်တံ အပ္ဍဲတမ်ဒပ်သၟဝ် စကခ ၁၉ ဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ကရောၚ်ပၞာန်ကဵု ချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံ စကၠုၚ်လဝ်ရ။
နာဲနဂါ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန် MSRF ဂှ် ဒၞါဲဒပ်မဟာမိတ်ပၠန်ဂတးတံနွံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန်ဏောၚ် စၟဳစလဝ်တုဲ ဗီုပြေပြံၚ် သ္ဂောံဝေၚ်အာပေါဲဗ္တိုက်တံ နွံရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ဒပ်သၟဝ်တဲ စကခ ၁၉ ဖျေံသ္ဇိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် ပ္ဍဲသၠုၚ်ကျာရေဝ်၊ သၟဝ်ကျာရေဝ်သီုၜါလ္ပာ်ဂှ် နကဵုဗီုပြၚ်ၚးတးတိဍာ်ဂှ် ထ္ပက်ဒၟံၚ်ကရောၚ်ပၞာန်တံဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ လ္ပာ်ပိုယ်တံနွံဂှ် ဍေံတံ ထ္ပက်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန်ဏောၚ် စၟဳလဝ်ရ။ လ္ပာ်ပိုယ်တံလေဝ် ပြေပြံၚ်တှ်ေ ဗီုပြေပြံၚ်ဂှ် ဂွံလုပ်အာပေါဲဗ္တိုက်တံ နွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နာဲဗညာမန် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ AD ဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် လ္ပာ်ကွာန်တၟအ်ကၞေၚ်ဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗီုပြၚ်ချဳဒရာၚ်ကၠုၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ညိည ဂွံဆဵုကေတ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသရေဝ် မွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၅ အခိၚ်နူဂယးဂှ် အပ္ဍဲပွဳပွူဗ္ဒါဲကွာန်တၟအ်ကၞေၚ်ဂှ် ရမျာၚ်ပန်ပှော်ဒၟံၚ်တံ ဂွံမိၚ်ကေတ်ဒၟံၚ်တုဲ ပြဟ်ဟ်ဏံ ပေါဲဗ္တိုက်ဟွံသ္ကာတ်မြဟ်ဏီပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“တ္ၚဲဏံလေဝ် နူဂယးတေံ ဂွံမိၚ်ကေတ်ဒၟံၚ် ရမျာၚ်ပန်ပှော်ရ။ စကစဂှ် ဍေံတံ နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲကွာန်တၟိ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ပေါဲဗ္တိုက်ဂှ် ဟွံသ္ကာတ်မြဟ်ပုဟ်။ ဍေံတံရေၚ်သ္ကအ်ပန်ပှော်ညိညတုဲ မၚ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်ဒေသ နူကွာန် (မော့ကရင်) ကဵု နွံဗ္ဒါဲဗ္ဒါဲတံဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူပရေၚ်ပန်ပှော်ၜါလ္ပာ်တုဲ အာကၠုၚ်အပ္ဍဲကၠအ် ဟွံပြေပြံၚ်တုဲ သဝ်တ္ၚဲ ၆ နာဍဳတုဲမ္ဂး ကၟာတ်လဒဵုလဝ် အခေါၚ်အာကၠုၚ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကွာန်ကရေၚ်လ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ ဟိုတ်နူဂွိၚ်ဒၟံၚ်ကဵု ပရေၚ်ဗ္တိုက်တရဴကျာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တုဲ ၜံက်ဒၟံၚ်ကတိုၚ်အောပ်တံနွံတုဲ၊ လ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ တန်တဴကဵုလ္တူအကာဲအရာပေါဲဗ္တိုက်တုဲ ပြံၚ်ဆုဲတံမုတံ ဂွံဆက်ကၠောန်အာနွံဂှ် ညးဒေသဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ညးတာလျိုၚ် နူလ္ပာ်ဂကောံဒပ်ပံၚ်ကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် အပ္ဍဲဒေသတံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၅ အခိၚ်နူဂယးဂှ် လ္ပာ်ရေဝ်သၠုၚ်ကျာ ကဵု ရေဝ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဂွံမိၚ်ကေတ်ဒၟံၚ် ရမျာၚ်ပန်ပှော်တံဂှ်တုဲ အကာဲအရာဗွဲလစှ်ေ ဂှ် ဟွံဂွံတီကေတ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
နာဲနဂါဂှ်တှ်ေ အခိၚ်သ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတေံ ဂွံမံၚ်ဗၠးၜးဂှ် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဏံလေဝ် ဒးချဳဒရာၚ်ဂှ်ရ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ သွက်ဂွံကဵုပရိုၚ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဇရေၚ်ဂကောံပၠန်ဂတးတံဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
“နကဵုဗ္ၜတ်အလုံဍုၚ်မွဲ ပ္ဍဲသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာ အခိၚ်ဂွံဒၟံၚ်ဗၠးၜးဂှ် လ္ပာ်သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာပိုယ်တံလေဝ် ဒးချဳဒရာၚ်ဏောၚ်။ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံအာကၠုၚ်မံၚ်စံၚ် ဗွဲမၜိုဟ်သြိုဟ်ဂှ် ဒးထဍေၚ်ပ္တိတ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗွဲမပြဟ်ဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိစ္စဟွံမွဲမ္ဂး လ္ပအာတရဴညိ။ ပရေၚ်ချဳဒရာၚ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ကဵုပရိုၚ်ဇရေၚ်ပိုယ်ညိ။ ပလံၚ်ပရိုၚ်ညိ။ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ လုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကွာန်မ္ဂး လိက်တၞးပၟိက်ဇၞော်တံ၊ ကပေါတ်ပၟိက်ဇၞော်တံဂှ် ကေတ်တုဲ ဆုဲပြံၚ်အာ ကွာန်မသကလောကောဒေံတံနွံ မွဲလစုတ်ဂှ် နကဵုပိုယ် မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဗ္ဒါဲကွာန်တၟအ်ကၞေၚ် တမ်ဒပ်အမၠံက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် အမတ ၃၁၇ ကဵု တမ်ဒပ်ခလရ ၁၀၆ နွံတံဂှ် စဵုကဵုဂိတုဂျူလာၚ် ၂၅ ဏံ ပေါဲဗ္တိုက်ၜါလ္ပာ် က္တဵုဒှ်လဝ် ဟွံအောန်နူကဵု ပန်ဝါရ။
ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၃ ဂှ်လေဝ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဖျေံလဝ်ဒပ် ပ္ဍဲစေတဳကွာန်တၟိကုန်ဗဴ နကဵုဇြဟတ် ၁၀၀ ပြၚ်ဂှ် ဒပ်ပံၚ်ကောံပၠန်ဂတးတံကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ AD တံ လုပ်စိုပ်ဗ္တိုက်လဝ်တုဲ ပေါဲဗ္တိုက်ၜါလ္ပာ် က္တဵုဒှ်လဝ်ဏီရ။
ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဝွံ တြးလဝ်တမ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၁၃ ဒပ် ပါလုပ်သီုကဵု စကခ ၁၉ ဂှ်တုဲ မ္ၚးနူကဵုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပၞာန် ဒပ်ပံၚ်ကောံမဟာမိတ်တံလေဝ် ဒှ်ဒေသဇြဟတ်ခိုဟ်မွဲရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CINCDS