နေဗျဳဒဝ်၊ အံက်တဝ်ဗာ ၁၇
ပ္ဍဲကဵုလၟေၚ်ကမၠောန် ဒစးဒုၚ် စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတံကဵု ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ဗဒှ်အာတံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲဂီုကၠီုတံဂှ် ဂကောံ EAO ဒေါအ်ပန်ပှော်တံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုပ္တိတ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲကၠောံသၞာံ လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ် NCA ပေၚ် ၉ သၞာံ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၅ ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ဟီုစုတ်လဝ် အခိၚ်ညးဟီုဂလာန်ရ။
ပေါဲရုဲမာဲ ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ မဒုၚ်ကဵုလဝ်လျိုၚ်ဂှ် ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ဗွဲမအံၚ်ဇၞးမာန် ဖန်ဇန်ဒၟံၚ်တုဲ ဗက်ကဵုဒေသတုဲ ညံၚ်ဂွံစိုပ်အကာဲအရာဂီုကၠီု ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမာန်ဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
တော်ရံၚ် အကာဲအရာက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန် ပ္ဍဲအခိၚ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ်တုဲ ညံၚ်ဂီုကၠီုဂွံခိုၚ် သၠုၚ်ပ္တိုန်ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်တုဲ EAO ဆေၚ်စပ်တံလေဝ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုရ။
ဣဏံဝွံ ဒှ်သဘဴပ္တိတ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံရပ်စပ်စကာအာ EAO ဒေါအ်ပန်ပှော် မဍုက်ကေဝ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တုဲ သဳကၠဳဆဵုဂဗဒၟံၚ် လ္တူဝိုၚ်တက်ကျာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ဒၞါဲဂီုကၠီုပေါဲရုဲမာဲဂှ်ရောၚ် သြန်လောန်တိုၚ်(မ်) ကၠိုဟ်ကေတ်ရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂလာန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဏံ နကဵုဗီုပြၚ် EAO တံ ကဵုဇြဟတ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံကလၚ်ဂွံ တြးဒၟံၚ်ဝါဒတုဲ နတဲဏံ အဓိပ္ပာယ်ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ညအ်ဂှ် EAO တံ ပါလုပ်ဂးတုဲ ညံၚ်ဂွံကလၚ်ဂွံ ဟီုဒၟံၚ်ရ။ မုမှလေဝ် ဂွံစိုပ်တရဴ ဟွံမွဲပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂကောံတံဏံ ပါလုပ်တုဲ လုပ်စိုပ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ စဵုဒၞါကဵုတံ ကဵုဇြဟတ်တံ ကၠောန်ဒၟံၚ်လေဝ် ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဏံ ဂွံတၟေၚ်တၟဟ်ကၠုၚ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပွမဟီုဂးဒၟံၚ်တံဏံဂှ် ဒှ်တြးဒၟံၚ်ဝါဒတုဲ ပ္ဍဲဗလးတိဏံဂှ်တှ်ေ မုမှအဓိပ္ပာယ်ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် အဲမ္ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ဏာရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
EAO ဒေါအ်ပန်ပှော်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဝွံ ဇြဟတ်ဟွံမွဲတုဲ ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံလေဝ် ဟွံမွဲ တိဍာ်အုပ်ဓုပ်တံဂှ်လေဝ် ဒေသဂၠိုၚ်ၚ်ဟွံမွဲဂှ်ရ ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵု ပ္ဍဲကဵုဆေၚ်စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် ညးထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် စပ်ကဵုပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်လၟုဟ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဂကောံ EAO ဒေါအ်ပန်ပှော်ဂမၠိုၚ် ဗော်ဗၠးၜးကောန်ဂကူရခေၚ်၊ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကေုာံ ဂကောံဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ်တံ အပ္ဍဲဂကောံဂှ် တၚ်ဒတူလိုၚ်ဗီုပြၚ်ဟွံတုပ်တံ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်နူအကာဲအရာတံဏံတုဲ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵု ပ္ဍဲဂီုကၠီုပေါဲရုဲမာဲ ဂလာန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်ဝွံ လ္ပာ် EAO ဒေါအ်ပန်ပှော်တံ ဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကဵုအာဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ပၠန်ရ။
လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူပၞာန်ထ္ပက် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကြပ်အလုံဍုၚ်မွဲဂှ်ကဵု ဟိုတ်နူတိဍာ်အုပ်ဓုပ် ဒးဗလးလဝ်တဲတံဂှ်တုဲ ပေါဲရုဲမာဲဂွံဒှ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ဗွဲမလောန်ရ။
ရံၚ်အာ လ္ပာ်တိဍာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်အုပ်ဓုပ်လဝ်တံဂှ်မ္ဂး သီုကဵုနေဗျဳဒဝ် ဖျေံလဝ်သ္ဇိုၚ်ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန် မရပ်ထိၚ်လဝ် အဝဵုဗဟဵုဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဇၞော် နူကဵုလ္ဂုၚ်၊ မာန္တလေဝ် ၜိုတ်လ္တူဍုၚ်တံဏံသၟးရ ထိၚ်ဒက်လဝ်ပေၚ်ၚ်မာန်ရ။
ဍုၚ်ဗၟာ ပွိုၚ်ဍုၚ် နွံ ၃၃၀ ဂှ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဗ္ဒါဲ ၁၀၀ ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ဒပ်ပၠန်ဂတး PDF တံ ထိၚ်ဒက်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် သှ်ေကဝက်တံဂှ်တှ်ေ ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် BNI- Myanmar Peace Monitor လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၁ တေံဂှ်မ္ဂး ဍုၚ် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံ ထိၚ်ဂွံလဝ် အပံၚ်ဖအိုတ်ဂှ်ဝွံ နွံကၠုၚ်စဵုကဵု ၈၁ ဍုၚ်ယျ။ ရံၚ်ကဵုကဆံၚ်အုပ်ဓုပ် ဍုၚ်တံဏံမ္ဂး နူကဆံၚ်ခရိုၚ်ဂှ် စဵုကဵုကဆံၚ်ပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါ်တံ ပါလုပ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုကဏ္ဍလၟေၚ်ကမၠောန်ဒစးဒုၚ် စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် EAO တံကီု ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်အလုံဍုၚ်မွဲတံကီု လွဳကၠေံ လညာတ်သမ္တီ ပရေၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ်တုဲ ဗွဲမသၟဟ်အေစာံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵု၊ သွက်ဂွံထ္ၜးပျးကဵု စိုတ်ဓာတ်ကောန်ဍုၚ်ဍာံဇေတ်တံဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် သ္ကိုပ်ဒပ် ဒပ်စဵုဒၞါဍုၚ်မန် MSDF ဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရဂကောံဒေါအ်ပန်ပှော် EAO တံ သ္ပကၠုၚ်ပွစဵုဒၞါ သွက်ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲဒေသညးတံချဳဒရာၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်မ္ဂး ကေတ်အာရေဝ် နကဵုပရေၚ်ပၞာန် ပိုတ်တ်သ္ကုတ်တ်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ယဝ်ရဂကောံဒေါအ်ပန်ပှော် EAO တံ ပ္ဍဲကဵုဒေသညးတံချဳဒရာၚ်ဒၟံၚ်တံ ကၠောန်ကၠုၚ်စဵုဒၞါကဵုကၠုၚ်သာ်ဏံမ္ဂး ကုဒပ် EAO တံဂှ်လေဝ် နဒဒှ်ဒပ်ကဵုဒၟံၚ်အရီုဗၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် စၟတ်ကေတ်တုဲ ပရေၚ်ဆေၚ်မုက်ဒိဓဗတ်ပရေၚ်ပၞာန်တံ ဒှ်ကၠုၚ်မ္ဂးလေဝ် အတိုၚ်ဒှ်အာဂှ် ကေတ်အာအရေဝ် ပိုတ်တ်သ္ကုတ်တ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ်တုဲကၠုၚ်တေံ ပ္ဍဲကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ၊ ဂကောံဒေါအ်ပန်ပှော် EAO တံ သီုကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ပိဂကောံ ဆဵုဂဗညးသ္ကအ်ဂှ် သဳကၠဳလဝ် စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပံၚ်တောဲကဵုမာန် ပ္ဍဲဒၞါဲကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ အပ္ဍဲဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်ရ။
နကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) စပ်ကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုကၠုၚ် ပရေၚ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ်တုဲ ဂွံတီကေတ် လညာတ်ဂကောံ EAO ဒေါအ်ပန်ပှော်တံမာန်ဂှ်တုဲ ဆက်စၠောံလဝ် ဟွံအောန်နူကဵုပိဂကောံကီုလေဝ် ဒုၚ်တဲသှ်ကဵုလဝ်ဟွံမွဲတုဲ ဟီုဂးလဝ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲလေဝ် ဟွံမွဲရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI