အဳရာန် ဂလိုၚ်ပ္တိုန်တုဲ ကၠောန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် ယူရေနဳယာန်ဏောၚ် ကုလ ဟီု

ဗဳယေန်နာ၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၁

အဳရာန်ဝွံ စှ်ေစးကဵု အရာဍုၚ်သ္အာၚ်တံ အာတ်မိက်ဒၟံၚ်တံ သွက်ဂွံထိၚ်ဒက် ကိုန်စဳမာန်နျူကလဳယျာတံဂှ်တုဲ ဂလိုၚ်ပ္တိုန်တုဲ ကၠောန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် ယူရေနဳယာန် မၞုံကဵုကဆံၚ်ကၠောန်ပ္တိတ်လွဟ်လက်နက်တံမာန်ဂှ် ဌာန်ပရိုၚ်အေပဳ ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ပရိုၚ် ကုတၚ်ပ္တိုန်ထ္ၜး ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဓလုက် ကုလသမဂ္ဂ အေဂျေန်ဇြဳမၚ်ရံၚ်နျူကလဳယျာ ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၁၉ တေံရ။

ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် အေဂျေန်ဇြဳဇြဟတ်ဓာတ်အနုလက်ကၠိုက် ဍုၚ်နာနာ IAEA ဂှ် အဳရာန်ဝွံ စဵုကဵုဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၂၆ ဂှ် ကၠောန်ပ္တိတ်လဝ် ယူရေနဳယာန်သ္အးဇ္ၚးလဝ် ၜိုတ် ၆၀ တၟံကၠံတုဲဂှ် ၄၀၁ ဒဿမ ၉ ပံၚ်တုဲ လ္တူနူကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်လက္ကရဴအိုတ် မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ်ဂှ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ် ၃၈ ဒဿမ ၈ ပံၚ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

ယူရေနဳယာန် အဳရာန်ကၠောန်ပ္တိတ်လဝ်ဂှ်ဝွံ သ္အးဇ္ၚးလဝ် စဵုကဵု ၆၀ တၟံကၠံရတုဲ ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်လွဟ် ပရေၚ်သ္အးဇ္ၚး ၉၀ တၟံကၠံ ဂွံပေၚ်ဂှ် ဒးထပ်သ္အးဇ္ၚးဒၟံၚ်ဏီဏောၚ် မဒှ်ရ။

ယူရေနဳယာန် သ္အးဇ္ၚးလဝ် ၆၀ တၟံကၠံတုဲ လျိုၚ်မၞုံ ၉၂ ဒဿမ ၅ ပံၚ်ဂှ်ဝွံ ယဝ်ရသ္အးဇ္ၚးဂွံအာ စဵုကဵု ၉၀ တၟံကၠံမ္ဂး ဂွံကၠောန်ပ္တိတ် လွဟ်လက်နက်နျူကလဳယျာမွဲဂှ် ရံၚ်ကဵုသဘဴဓဝ် ဒှ်မာန်ရောၚ် IAEA ဟီုရ။

ကြဴနူပေါဲပၞာန်ဂါဇြာ လအ်ကၠုၚ်ပွိုၚ်မွဲသၞာံတုဲ အခိၚ်အဳရာန်ကဵု အေဿရေတံ ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ် ဗီုအခိၚ်ပၟိက်ဇၞော် လၟုဟ်ဂှ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဏံ မံက်တိတ်ကၠုၚ်ရ။

အခိၚ်ထုဲထံၚ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံဂှ် ဒဝ်နေဝ်ထြာပ် ဂွံဇၞးလဝ် ပေါဲရုဲမာဲတုဲ အလဵုအသဳတၟိ အမေရိကာန်ကဵု အဳရာန်တံ သာ်လဵုဂွံပ္ညဳပ္ညပ်အာဂှ်ရာ၊ ပရေၚ်ပ္ညဳပ္ညပ်တံရော နွံဟာ မပ္တံကဵုပရေၚ်ဒှ်ဓဝိၚ်သာ်ဏံတံ မံက်တိတ်ဒၟံၚ်ရ။

အပ္ဍဲကဵုအခိၚ်အာယုက်ထြာပ် ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ်တာလျိုၚ် အလန်ပထမတေံဂှ် ရပ်စပ်ကၠုၚ်လဝ် မူဝါဒကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ် လ္တူအဳရာန် ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်တုဲ ဒှ်ကၠုၚ်လဝ်ကာလ ပြဒ္ဒညာဂၠိုၚ်မွဲရ။

အခိၚ်တေံဂှ် သမ္မတထြာပ် ကဵုအမေရိကာန် နုက်တိတ်လဝ် နူကဵုတၚ်တုပ်စိုတ်နျူကလဳယျာ မချုက်လဝ်အကြာအဳရာန်ကဵု ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်လ္တူဂၠးတိတံဂှ်တုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ပရေၚ်ကေတ်အရေဝ်ကၟာတ်လဒဵု လ္တူအဳရာန် သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်တုဲ သီုကဵုကၠုၚ်လဝ်ပၟိၚ် သ္ဂောံကၠတ်ဂစိုတ် သ္ကိုပ်ဗိုလ်အဳရာန် ကဆံၚ်လ္တူမွဲတၠဏီရ။

အပ္ဍဲလၟေၚ်တရဴ IAEA အာတဳဟဳရာန် သတ္တာဟတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် အဳရာန်ဂှ်တှ်ေ ယူရေနဳယာန်ညးတံဂှ် လောန်ၜက်နူ ၆၀ တၟံကၠံတုဲ ဟွံဂွံသ္အးဇ္ၚးလဝ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။

အဳရာန်ဂှ်တှ်ေ ကိုန်စဳမာန်နျူကလဳယျာညးတံဝွံ ဒှ်သွက်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ရဏောၚ် ဟီုလဝ်ကီုလေဝ် ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်လွဟ်လက်နက်နျူကလဳယျာဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်ရောၚ် ဍုၚ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ဒၟံၚ်သံသယနွံရ။

အတိုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်နျူကလဳယျာ အကြာအဳရာန်ကဵု ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်ဂၠးတိဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၁၅ တေံဂှ်မ္ဂး ကဵုလဝ်အခေါၚ်သ္အးဇ္ၚးယူရေနဳယာန် ကုအဳရာန်ဂှ် ၃ ဒဿမ ၆၇ တၟံကၠံဓဝ်ရဏောၚ် မဒှ်ရ။

ယဝ်ရဒ္ဂေတ်ဗက် တၚ်တုပ်စိုတ်ဏံမ္ဂး သွက်ဂွံရုပ်သီအာ ပရေၚ်ကၟာတ်လဒဵုကေတ်အရေဝ် မဖျေံစၟတ်လဝ် လ္တူအဳရာန်တံဂှ် ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် တုပ်လဝ်စိုတ်အိုတ်ရ။

Ref: AP