မတ်မလီု၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၈
ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မ္ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵုပရေၚ်ကျဗြံ ပ္ဍဲပၞာန်ဗလးတိတံဝွံ သၠုၚ်ပ္တိုန်ကၠုၚ်ပရေၚ်ဗ္တိုက်ပၞာန်ကျာ နကဵုနဲကဲနာနာသာ်ရောၚ် ညးဒေသတံကဵု ဗွိုၚ်ဒပ်မသ္ပလဝ် CDM တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
အပ္ဍဲပရေၚ်သီအဝဵုဏံ ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်အုပ်ဓလီုလဝ် အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဗလးလဝ်တဲ ၉၅ ဍုၚ်တုဲ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူအပ္ဍဲဒေသတံကဵု ဂကောံပၠန်ဂတးတံ ထိၚ်ဒက်လဝ်ရ။
အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ဗလးတိတံဂှ် ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဝွံ ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵုပရေၚ်ကျဗြံ သီုပ္ဍဲပရေၚ်ဗ္တိုက် သီုပရေၚ်စိုတ်ဓာတ်တံဂှ်အဆက်က်တုဲ ပ္ဍဲတိဍာ်မ္ဒးဗလးလဝ်တဲတံဂှ် ကလေၚ်ဝေၚ်ကၠုၚ်ပၞာန် ဟွံမာန်ဏီရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ရပ်စပ်က္ၜၚ်ကျာတုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ဗ္တိုက်ပၞာန်ကျာတံဂှ်ဝွံ အခိၚ်လၟုဟ် မ္ၚးနူကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဒရုၚ်ဂှ် ဗ္တိုက်ထောံကၠုၚ်မခတိုဟ် နကဵုက္ဍိုၚ်ကျာဗ္ဂပ်စုတ်လဝ်စက် မကော်ဂး Paramotor တံရ။
ပ္ဍဲရးသက်ကိုၚ် ဒၞါဲချဳဒရာၚ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ဇြဟတ်ခိုဟ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စရပ်စပ်ကၠုၚ် က္ဍိုၚ်ကျာမဗ္ဂပ်စုတ်လဝ်စက်တံဂှ်တုဲ ထောံကၠုၚ်မံၚ်မခတိုဟ်တံဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ယျဂှ် ညးဒေသမွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“လၟုဟ်ဂှ် က္ဍိုၚ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်တံဂှ် စသုၚ်စောဲကၠုၚ်ဒၟံၚ် လ္ပာ်ပိုယ်တံဏံယျ။ နူဂယးဏံဂှ်လေဝ် ကၠုၚ်ထောံလဝ်မခတိုဟ် နကဵုဒပ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်တံ နွံရ။ ဗွဲကြဴဏံ ပိုယ်တံ ဒးပလေဝ်ကၠုၚ်ကတိုၚ်ပါဲဗုမ်တံ ဂၠိုၚ်နူကဵုကၠာတေံဂှ်နွံ။ လၟုဟ် က္ဍိုၚ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာအန္တရာယ်ဂၠိုၚ်ကွေံကွေံဏောၚ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သုၚ်စောဲဂွံဒၟံၚ်ဂှ် ဒးဟီုဏောၚ်။ ဍေံတံဂှ်တှ်ေ ခရိတ်အိုတ်လေဝ်အောန်တုဲ ဂြာတ်ဖျေံဏာမခတိုဟ်သာ်ဏံရ။ လ္ပာ်ပိုယ်ဏံဂှ် ဍေံတံ ကၠုၚ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာ ကၠုၚ်ကဵုက္ဍိုၚ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်တံဂှ် နွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဒဵုဗၞတ်ၜိုတ်လဵု က္ဍိုၚ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်ဏံ ပဝ်ယာန်မာန်ဂှ်ကီု၊ အစောံစရာဲဍေံကၠောန်မာန်တံကီု တၚ်နၚ်မပ္တံသာ်ဏံဂှ် ကလိဂွံလဝ်တုဲ ဂွံဒစးဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်မာန်ဂှ် တြးလဝ်ကုဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးတံရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
ညံၚ်ရဴရးသက်ကိုၚ်ကီု ပ္ဍဲကဵုရးမဂွဵု ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ဂကောံပၠန်ဂတးတံ ဇြဟတ်ခိုဟ်တံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၃ ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထောံကၠုၚ်မခတိုဟ် ပ္ဍဲကဵုကွာန်မုၚ်ညှေန် ပွိုၚ်ဍုၚ်(စေတုတ္တရာ) နကဵုက္ဍိုၚ်ကျာမစုတ်လဝ်စက်ဂှ်ရ ကောန်အရာပ် ၈ တၠ ချိုတ်တုဲ ၅ တၠ ကလိဂွံလဝ်ဝပ်ရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဂကောံသုတေသနညာန်လေန်တေတ်ဂှ်မ္ဂး နူသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ စဵုကဵုသၞာံ ၂၀၂၄ ဂှ် လၟေၚ်ဒဒှ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပြိုက်ဂစိုတ်လဝ်မၞိဟ်လ္တူ ၅ တၠဂှ် ဗွဲတွဵုမအောန် ကလိလောန်လဝ် ၃၅၉ ဝါရောၚ် သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူပရေၚ်ကလိလောန်သာ်ဏံတုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ် ဗ္ဒါဲ ၃၄၉၀ ဒးဒုၚ်ပြိုက်ဂစိုတ်လဝ်တုဲ ပရေၚ်မဒးချိုတ်အာ ၜိုတ်ကဝက်ပြၚ်ဂှ်ဝွံ က္တဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဒေသသက်ကိုၚ် ဍုၚ်ဗၟာသ္ကုတ်လဒေါဝ်ဂှ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပြိုက်ဂစိုတ်ကဵုဂအုံဗွဝ်တံဂှ် ရပ်စပ်ပၞာန်ကျာတုဲဗ္တိုက်လဝ်ကီု၊ ထောံမခတိုဟ်ကဵုဒရုၚ်ကီု၊ ပန်ကဵုလွဟ်ဇၞော်ကီု၊ အခိၚ်လုပ်စိုပ်ထ္ပက်ကရောၚ်ပၞာန်ဂှ် ပန်ဂစိုတ်လဝ်တံကဵု အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ၜါလ္ပာ် မ္ဒးချိုတ်အာတံ ပါလုပ်ရ။
ကိုဝ်ဇြေယျ သ္ပလဝ် CDM နကဵုကဆံၚ်အကြာပ်ဒပ်ဇၞော် နူဒပ်ကျာဂှ် ဂကောံအုပ်ဓုပ်ဂမၠိုၚ် ဒးၜံက်ခါဲကဵုကတိုၚ်ပါဲဗုမ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဂွံအောပ်မာဂှ်ဏောၚ်တုဲ ဂကောံပၠန်ဂတးတံဂှ်တှ်ေ နွံပၟိက်ဒးဗ္တိုက်သၠေက်ရိုဟ်ကၞက်ဍေံဂှ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အဓိကဂှ်တှ်ေ ရုၚ်စက်ကပေါတ်စဵုဒၞါဍေံတံ၊ ကပစ ဒၞါဲပ္တိတ်မခတိုဟ်က္ၜၚ်ကျာတံ ဒပ်ကျာတံဏံဂှ် ပ္တဝ်က္ဍိုပ်တုဲ ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးတံ ဗ္တိုက်သၠေက်အာမှဟေၚ် ပြသၞာတံဏံ ၜိုဟ်အာဏောၚ်။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သွက်ပရေၚ်စဵုဒၞါပၞာန်ကျာတံဂှ်လေဝ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ယျတုဲ စုၚ်လေဝ်စုၚ်မံၚ်ယျ။ အရာအဲဟီုလဝ်တံဂှ်လေဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးတံ ကၠောန်လဝ်တုဲတုဲရဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ထပိုတ်တမ်ရိုဟ်ဍေံအဓိကဂှ်မှ ဂွံဏောၚ်။ ကၠောန်ဗီုဏံမှ ဗၠးဘဲဏောၚ်ဂှ် ချိၚ်ခယျကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကြဴနူသၞာံ ၂၀၂၃ တုဲ အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မဒးဂိအာလဝ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ရပ်စပ်ကၠုၚ်ဒရုၚ်တံဂှ်တုဲ ဒးဗလးကၠုၚ်လဝ်ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ဂမၠိုၚ်အဆက်က်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒုၚ်လဝ်ဝန်ရ။
ဒှ်သာ်ဂှ်ရ လ္ဂောံကဵုဗျူဟာပၞာန် မပြံၚ်လှာဲကၠုၚ်ဂှ်တုဲ နကဵုဗဟာဗျူဟာစှ်ေစှ်ေ စဵုဒၞါအာ ပရေၚ်ပၞာန်ဒရုၚ်တံဂှ်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုပ္တိတ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၄ မံက်ဂှ် သၠုၚ်ပ္တိုန်လဝ်ပရေၚ်ဗ္တိုက်နူကဵုမှဲအကးတံဂှ်ရ။
တိဍာ်ထိၚ်ဒက် ကေုာံ ဒၞါဲဂကောံပၠန်ဂတးတံ ချဳဒရာၚ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်စပ်ကၠုၚ်ဒရုၚ် ကေုာံ က္ၜၚ်ကျာတံတုဲ ထံၚ်ကၠုၚ်ပရိုၚ်နူကဵုပၞာန်ကျာတံတုဲ ဗ္တိုက်ထောံကၠုၚ်မခတိုဟ် နူကဵုပၞာန်ကျာတံဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ပၞာန်ဒရုၚ် ကေုာံ က္ဍိုၚ်ကျာစုတ်လဝ်စက် ခရိတ်အိုတ်လေဝ်သက်သာနူကဵုက္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သုၚ်စောဲကၠုၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲမုက်ပၞာန်တံ လှဲလှဲလးလးရ။
ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၄ တေံ ညံၚ်ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ညံၚ်ကျဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ပါန်တံၚ်၊ ရးဗဂေါ ဟွံဂွံစှ်ေအာဂှ် က္ဍိုၚ်ကျာစုတ်လဝ်စက်ၜါဖ္ဍိုက်ကဵု ဒရုၚ်ဟွံအောန်နူပန်ဖ္ဍိုက် မဘိုၚ်ပန်ကဵုဒၟံၚ်ဂှ် AA ကေုာံ ဒပ်ပံၚ်ကောံတံ ပန်ဖျေံမာန်လဝ်ရောၚ် ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ကိုဝ်ဇြေယျဂှ်တှ်ေ ဒဒှ်ရကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၞောန်ကၠုၚ်လဝ် အပ္ဍဲဒပ် သွက်ဂွံရပ်စပ်က္ဍိုၚ်ကျာစုတ်လဝ်စက်ဂှ်တုဲ တၚ်ဍိုန်လျနွံဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ဂှ် သောၚ်ကလးကၠုၚ်လဝ် သာ်ဏံရ။
“တၚ်ဂွံဇြဟတ်ဍေံတံဂှ်တှ်ေ နွံတၟာဂလိုၚ်ရ။ ဆ္ဂး တၚ်ဍိုန်လျဂှ်တှ်ေ ကပေါတ်တံဏံဂှ် မုစဵုဒၞါလဝ်မှဟွံမွဲပုဟ်။ က္ၜၚ်ကျာတှ်ေ ကာဗာဍေံ နွံဒၟံၚ်ဏီ။ ပိုယ်တံပန်မ္ဂး ဟွံဒးမၞိဟ်တိုက်ရိုက်ပုဟ်။ ဆ္ဂး ကပေါတ်တံဏံဂှ်တှ်ေ နူသၟဝ်ဏံ ယဝ်ပိုယ်ပန်ကဵုရိုၚ်ဖေဝ်ခိုဟ်ဟ်တံဂှ်မ္ဂး ယဝ်ထောံမဖျေံ မခတိုဟ် Dropbome နူသၠုၚ်ၚ်တေံဂှ်မ္ဂးလေဝ် ဟိုတ်နူအသိၚ်ကျာပိုက်တံ မုတံတုဲ မခတိုဟ်တံဏံဂှ် ဒၞါဲဍေံတံမိက်ဂွံဖျေံဂှ် စိုပ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ယဝ်ဍေံတံ မိက်ဂွံပန်ပွန်ဒးမ္ဂး ဒးဖျဝ်ဖျေံဏောၚ်။ အခိၚ်ဖျဝ်ဖျေံဂှ် ယဝ်ပိုယ်တံ ပန်ကၠုၚ်ခိုဟ်ဟ်မာန်မ္ဂး ဒးအာမာန်ဏောၚ်။ မူဟိုတ်ရောတှ်ေ ညံၚ်ရဴက္ၜၚ်ကျာဂှ် စုတ်သေနာတ်တုဲ ဂွံဗက်ပန်ဂှ်လေဝ် ဟွံပြေပြံၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ ဟီုရ။
သၞာံတုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာတေံ ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်ကပေါတ်လွဟ်ပၞာန် စပ်ကဵုနဲကွတ်ပညာဂွံစဵုဒၞါဘဲပၞာန်ကျာ ကေုာံ ပရေၚ်ပၞာန် အဳလက်ထရဝ်နေတ် ပါလုပ်သီုကဵုဒရုၚ်တံဂှ် ဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ကမ္ပဏဳနဲကွတ်ပညာကြုက်တံ သဳကၠဳလဝ်ညးသ္ကအ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် သွက်ပရေၚ်ပၞာန်ဒရုၚ်ဂှ် ဂွံဗ္ဂပ်စုတ်ကပေါတ်စက် ကေုာံ နဲကွတ်ပညာ မနွံပၟိက်တံဂှ် ဗလးဏာလဝ်ညးလ္ၚတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ကြုက်တံ နွံတုဲ ဒက်ဒၟံၚ်ဂကောံဒပ်ဒရုၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ဂှ် ဗွိုၚ်ဒပ်သ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ်တံကဵု ဂကောံပၠန်ဂတးတံ ဟီုလဝ်ရ။
နဲကွတ်ပညာ မရပ်စပ်သၞောတ်လပှ်ဂမ္တဴ FLIR (Forward-looking Infrared) ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မလေပ်သုၚ်စောဲဒၟံၚ် ပ္ဍဲက္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက်တံဂှ် ပြံၚ်လှာဲရပ်စပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဒရုၚ်တံရောၚ် ဂကောံ Janes Defenses ကဵုဒၟံၚ်တၚ်နၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ပရေၚ်စဵုဒၞါတံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−SAC Telegram