မဝ်သဂိုဝ်၊ မာတ် ၆
ပ္ဍဲပရေၚ်သဳကၠဳၜါဍုၚ် အကြာက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု အလဵုအသဳရုယှာတံဂှ် ကလိဂွံလဝ်တၚ်တုပ်စိုပ် စပ်ကဵုပရေၚ်စဵုဒၞါတံဂှ်တုဲ ပရေၚ်ပၠန်ဂတးသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဏံ သာတုဲတၚ်ကော်ဆဴဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် အလဵုညးမခါန်ကၞက်ပ္တိန်လဝ် နဒဒှ်ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် သမ္မတပူတေန်ကော်ဘိက်ကၠုၚ်တုဲ စိုပ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်ရုယှာရ။
သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်အလဵုအသဳ၊ ညးအုပ်ကာကံၚ်ဇြဳပရေၚ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ဥက္ကဌကၠတ်ထဝ်ၜါတၠ ပါလုပ်သီုကဵုသမ္မတရုယှာဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၄ တေံ ဆဵုဂဗသဳကၠဳလဝ် ကုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ပရေၚ်သ္ဂောံပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ် ကဏ္ဍစုၚ်ဇဳအကြာၜါဍုၚ်ဂှ်ရ။
အပ္ဍဲပရေၚ်သဳကၠဳဂှ် ကဏ္ဍပရေၚ်သွံရာန်ဗၞိက်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်စဵုဒၞါ၊ ပရေၚ်နဲကွတ်ပညာ၊ ဇြဟတ်ဓာတ်လလဳ၊ ကွတ်စက် ကေုာံ ကဏ္ဍဇြဟတ်တံ မပါလုပ် ကဏ္ဍနာနာဂှ် ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲတၚ်တုပ်စိုတ် ၁၀ ဂကူဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
သမ္မတပူတေန်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်ပရေၚ်ဂီုကၠီု ရုယှာကဵု ဍုၚ်ဗမာဂှ် ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ညံၚ်အကာဲအရာအပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ဂွံခိုဟ်တိုန်ဂှ်လေဝ် ထံက်ဒၟံၚ်ဂလာန်ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ်ရောၚ် ဟီုရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗ အကြာညးအုပ်ကာကံၚ်ဇြဳဂီုကၠီုရုယှာ ကေုာံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်လေဝ် သဳကၠဳလဝ် ကိစ္စသ္ဂောံသၠုၚ်ပ္တိုန် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ကိုဝ်ဇြေန်ယဝ် သ္ပလဝ် CDM နူကဵုဒပ်တိုက် ကဆံၚ်ဗိုလ်ဇၞော်ဂှ် အကြာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂၠးတိဂှ် ပၠန်ဂတးသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဏံဝွံ ဒးဆေၚ်အာမုက်ကဵု ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်ပိဍုၚ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ အကာဲအရာဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ်တှ်ေ အာရုယှာတုဲ အာဂြိပ်ဗန်လဝ်ကအ်ဇိုၚ်ပူတေန်ရဏောၚ်။ ရံၚ်အာလ္ပာ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂၠးတိဂှ်လေဝ် အမေရိကာန် ကဵု ရုယှာတံ ကလေၚ်စုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ် ညိညဟီုတှ်ေ နကဵုမေန်အံၚ်လှာၚ် ကိစ္စစပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲမ္ဂး ညံၚ်ပေါဲရုဲမာဲ ဂွံဂီုကၠီုဂှ်ကီု၊ သီုကဵုကေတ်ဖျဴနၚ် ခၟာဲဓာတ်နျူ အဇာဍောတ်တံမာန်ဏောၚ်။ အမေရိကာန်လေဝ် ဂွံဒစဵုဒစးဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ပၞာန်ပၠန်ဂတးပိုယ်တံဂှ်တှ်ေ ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်ၜါဍုၚ်သၟးဟွံက ယဝ်ထပ်ပံၚ်စုတ်သီုကြုက်မ္ဂး ဒးဆေၚ်အာမုက်ပိဍုၚ်တုဲ ဒှ်အာအကာဲအရာဒးဒစဵုဒစးအာဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲပရေၚ်သီအဝဵုဏံ ဒးဗလးလဝ်ဍုၚ် ၉၅ ဍုၚ်ကဵု ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရး ၂ တုဲ အလုံဍုၚ်မွဲ ပ္ဍဲကဵု ၂၄၀ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ အပ္ဍဲသၞာံဏံ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် အောန်တဴဗွဲမလောန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမာန် ပ္ဍဲအကာဲအရာသာ်ဏံဂှ် အပ္ဍဲဍုၚ် ဒးနွံကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီုကေုာံပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ဏောၚ်ဂှ်ရ နကဵုဒပ်ပၞာန် ဝေၚ်အာပၞာန်ဏောၚ်ဂှ် တုဲကၠုၚ်ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုကြီုလဝ်ရ။
ဥက္ကဌကၠတ်ထဝ်ရုယှာၜါတၠဂှ်တှ်ေ အခိၚ်ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဍုၚ်ဗၟာဂှ် နကဵုဍုၚ်ရုယှာ ထံက်ဂလာန်ကဵုအာဇြဟတ်ဏောၚ်တုဲ သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သီုဗလးအာ ဂကောံလ္ၚတ် နူကဵုကၠတ်ထဝ်ကံၚ်ဇြဳဖေဝ်ဒရာဏောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ အခိၚ်ကလေၚ်ဒက်ပ္တန်ကၠတ်ထဝ်တုဲမ္ဂး ညံၚ်ပရေၚ်ဆက်ဆောံ အကြာကၠတ်ထဝ်ၜါ ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်အာဂှ်ကီု၊ အကာဲအရာပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်မာန်တံဂှ်လေဝ် သဳကၠဳလဝ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ဗိုလ်ဇၞော် ဇြေန်ယဝ် သ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ်ဂှ်တှ်ေ ပၠန်ဂတးလၟုဟ်ဝွံ ဟိုတ်နူပရေၚ်ထံက်ပၚ် နူဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ဟွံစိုပ်တရဴဂှ်တုဲ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဒးပ္တိတ်ကၠုၚ်ဇြဟတ် ဂၠိုၚ်နူဏံဏောၚ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုတၚ်တုပ်စိုတ် အကြာရုယှာကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ မထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲဂမၠိုၚ် ပရေၚ်သ္ဂောံသိုၚ်ခၞံရုၚ်စက်ကဵုဇြဟတ်ဓာတ်နျူကလဳယျာ အဇာဍောတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဂှ်လေဝ် ပါလုပ်ရ။
ကဏ္ဍဇြဟတ်တံဂှ်ဝွံ အကြာၜါဍုၚ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ် မစှ်ေကဵုမဟာဗျူဟာဂှ် စၟတ်ကေတ်လဝ် နဒဒှ်ဂၠံၚ်တရဴအဓိကတုဲ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဒတုဲရောၚ် သမ္မတပူတေန် ဟီုရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်ကဏ္ဍနာနာ ညံၚ်ဂွံအံၚ်ဇၞးအာနူဏံ ခြာဟွံလအ် ရေၚ်တၠုၚ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် ဒဒှ်ရပတှ်ေစှ်ေစိုတ်ဂှ် အခိၚ်ဆဵုဂဗကဵုမဳဒဳယျာ သွက်ပရေၚ်ပံၚ်တောဲၜါဍုၚ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
နကဵုဍုၚ်ဗၟာ စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ရုယှာ မရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် သွက်ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ဂၠးတိ ကေုာံ ပရေၚ်အဝဵုစၟိန်ပြမာန်ဂွံတန်ကြန်တံဂှ်တုဲ ဍုၚ်ဗၟာ ဒဒှ်ရဒတူလိုၚ်လ္ပာ်ညးတံ ပေၚ်ၚ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ဣဏံဝွံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ထံက်ဂလာန်ကဵုလဝ်ဇြဟတ် ကုဍုၚ်ရုယှာ မၜက်ၜေတ်ဝေၚ်ကၠုၚ်လဝ်ပၞာန် ဍုၚ်ယူကရုၚ်ဂှ်ဏောၚ်ဂှ် နကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ကၠိုဟ်ကေတ်ရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် တၚ်တုပ်စိုတ်အကြာၜါဍုၚ်ဂှ်ဝွံ ညံၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂွံဆက်ဂျိုၚ်အာ၊ ဂွံအုပ်ဓလီုကၟိန်ဍုၚ်မာန်ဂှ် ကဵုကေတ်လဝ်ကုရုယှာ သွက်အခေါၚ်ရပ်စပ်တိဍာ်ဍုၚ်ဗၟာ နကဵုတၚ်ဒုၚ်လျိုၚ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ညံၚ်ရဴကြုက်ကီုရဏောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဆက်တုဲဂွံဂျိုၚ်အာ ဆက်တုဲဂွံအုပ်ဓလီုအာကၟိန်ဍုၚ်မာန်ဂှ် ကဵုအာတၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် ပရေၚ်ဂီုကၠီုမွဲဏောၚ်။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဏံတုဲ လ္ပာ်ဍုၚ်ဗမာ ကဵုအာအခေါၚ်ရပ်စပ် သယံဇာတ၊ အခေါၚ်ရပ်စပ်တိဍာ်တံဂှ်ဏောၚ်။ တၟေၚ်နူကြုက်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲဒေသအေန်ဒိုဝ်ပသိဝှေခ် ဗွဲတၟေၚ် နူကဵုသၞေဟ်ဍာ်ဒမျိုဟ်ထဝါဲဂှ်မွဲကဆံၚ် ကလိဂွံအာ နဒဒှ်တိဍာ်တွဵုဒၞက်တံဂှ်ဏောၚ်။ ပါဲနူဏံတုဲ ညံၚ်ရဴကြုက်ကီုရ စဵုဒၞါကဵုအာကမၠောန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ပရေၚ်ထံက်ဂလာန်အရီုဗၚ်တံဂှ်ဏောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုဒေသအပိုၚ်အခြာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ထဝါဲတၟေၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဒက်ပ္တန် သၞေဟ်က္ၜၚ်တံကဵု ရုၚ်စက်ဍုန်ကၠေၚ်ဍေန်တံ မပါလုပ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၃ တုဲကၠုၚ်တေံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ ရုယှာတံ ထ္ပက်လဝ်လိက်ကသုက် စပ်ကဵုပရေၚ်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ် ၉ သာ်ဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဖောအ်ဗြေဝ်−ဍုၚ်ရုယှာ ဟီုလဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ တုဲကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၈ တေံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၞောန်ပျးကၠုၚ်လဝ် သၞောဝ်ဂီုကၠီုပူဂဵု ကမ္ပဏဳဍုၚ်သ္အာၚ်ကီု ကမ္ပဏဳအပ္ဍဲဍုၚ်ကီုဂှ် နွံပၟိက်မ္ဂး ရပ်လွဟ်ဂွံတံဂှ်ရ။
ဂကောံသုတေသနဗၠးၜး Justice for Myanmar ဂှ်တှ်ေ ဍုၚ်ရုယှာဝွံ ဒှ်ညးပၠောပ်ကဵုဒၟံၚ်လွဟ်လက်နက် သွက်ဂကောံပၞာန်ဗၟာ အဓိကတုဲ ညံၚ်ဆက်တုဲဂွံကၠောန်အာ အမှုရာဇဝတ်ပၞာန် ဂကောံပၞာန်ဗၟာတံ မကလိလောန်ဒၟံၚ် လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံမာန်ဂှ် ဒစုက်စုတ်ဒၟံၚ်ပရက်ဏောၚ်ဂှ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI