နေဗျဳဒဝ်၊ ဨပရဴ ၁၈
သွက်ဂွံဖအိုတ်ကၠေံ ပဋိပက္ခ မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ်တုဲ ကော်ဘိက်လဝ် သွက်ဂွံသောၚ်ကလး ပြဒ္ဒညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် တုဲဒှ်တုဲ ညံၚ်ပေါဲရုဲမာဲဂွံအံၚ်ဇၞး ကောန်ဍုၚ်အရၚ် အပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ဂွံပံၚ်တောဲကဵုအိုတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုရ။
ဥက္ကဌ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ကဵုကၠုၚ်သမ္တီ နဒဒှ်ဂလာန်သၞာံတၟိ ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ ၁၇ တေံ ပ္ဍဲကဵုလိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒ ကေုာံ ထဳဝဳကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် ဍေံတံမထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ်ရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရန်ကဵုညံၚ်သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုစေဝ်ပၞောန်မဍာံပြ ဂွံခိုၚ်ဗိုန်၊ ညံၚ်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ် မဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုသၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ကေုာံ သၞောတ်ဖေဝ်ဒရာဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဒပ်ပၠတရဴကောန်ဂကူချေၚ် CNF သလိုၚ်ထက်နဳဂှ်တှ်ေ ဂကောံပၞာန်တံ ကော်ဘိက်ကၠုၚ် လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူကၠောန်ကၠုၚ်သၟဝ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ၂၀၀၈ မဒစဵုဒစးဒၟံၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တုဲ ဟွံစှ်ေကဵုနတဲပုဟ်တုဲ ဒှ်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဍာံဍာံဂှ်တှ်ေ ဍေံတံကော်ဘိက်ကၠုၚ် လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တှ်ေ ကော်ဘိက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သၟဝ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ၂၀၀၈ မဒစဵုဒစးဒၟံၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်ဏောၚ်။ ယဝ်ရ ဍေံတံစေတနာဍာံပြမံၚ်မ္ဂး ဍေံတံ ဒးရှ်ေသှ်ေတၚ်အာတ်မိက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တၚ်ဒတူလိုၚ် ရဲရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်။ သာ်လဵုဟီုဟီု လ္ပာ်ဍေံတံမွဲလ္ပာ်ဓဝ် ချူဓဇက်ကေတ်တုဲ ကော်ဘိက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ် သာ်လဵုမှ ဟွံစှ်ေကဵုနတဲပုဟ်။ ဒှ်လေဝ်ဒှ်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ လဟီုကဵုကမၠောန် စေတနာမစွံလဝ်လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံဟီုဂှ် ဟွံဆက်စပ်ညးသ္ကအ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ သွက်ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် နွံပၟိက်ကဵုပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ဂှ်ရ ညံၚ်ဂွံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်တုဲ သွက်ဂွံသောၚ်ကလး ပြဒ္ဒညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ကော်ဘိက်လဝ်တုဲယျရောၚ် သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ဏံတုဲ ဒၟါနူဒှ်ဒၟံၚ်ကောဒေံကောန်ဍုၚ်အရၚ်တုဲ ဂိုၚ်စၟတ်သမ္တီကေတ်စိုတ်ဓာတ်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံတုဲ ဒဒှ်ရပံၚ်တောဲပါလုပ်ရေၚ်တၠုၚ်ညးသ္ကအ်မာန်ဏောၚ်ဂှ်လေဝ် ပတှ်ေကေတ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုလဝ်ရ။
နာဲဂံၚ်သ္ကာ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ AD ဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံသောၚ်ကလး ပြဒ္ဒညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နကဵုနကဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် သီုညးဖအိုတ် ဒုၚ်လဝ်တဲကီုလေဝ် ဗ္တိုက်ဂကောံပၞာန်ဏံမာန်မှဟေၚ် သောၚ်ကလးအာ နကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မာန်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“အာပ္ညဳပ္ညပ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဏံဏောၚ်မ္ဂး ဍေံပြေပြံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပိုယ်တံ ဒးကၠောန်မွဲဂှ်တှ်ေ ဗ္တိုက်ကေတ်ပၞာန်မာန်မှဟေၚ် စိုပ်ကဆံၚ် သ္ဂောံသောၚ်ပြဒ္ဒညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မာန်ဏောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ကေတ်ရ။ မူဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ ကလေၚ်ရံၚ်အာတၚ်ဆဵုဂဗပိုယ်တံ မ္ဒးတတ်ထ္ပာ်ကၠုၚ်ဂှ်မ္ဂး ဗီုလဵုမှ ဍေံပြေပြံၚ်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်။ မ္ၚးနူဟွံမွဲဂှ် ဍေံတံဗီုဒးစိုတ် မွဲဏှေံသီအဝဵု မွဲဏှေံဍဵုဍိုက်ပျဲပျာံညးဍုၚ်ကွာန်တုဲ ပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ် ညံၚ်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဏံ အာယုက်ဂွံဂၠိၚ်ရဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ (သောၚ်ကလးနကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်) ဗီုလဵုမှ ပြေပြံၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် ပါဲနူဂကောံပၞာန်တံတုဲမ္ဂး စိုတ်ဓာတ်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဂှ် နွံပေၚ်ၚ်ဂှ်ရ ယဝ်ဂကောံပၞာန်ဟွံမွဲမ္ဂး ဗီုညးကဵုညး ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ သောၚ်ကလးအာ ပဋိပက္ခအပ္ဍဲဍုၚ် သီုမၞုံကဵုဗဗွဲဓဝ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် ဆက်ဟီုလဝ် လညာတ်ညးရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ မနွံပၟိက် ဗွဲမပြဟ်မာန်ဂှ် အပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမာန်ဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ယဝ်ရနွံပၟိက်ကဵုသၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ ဍာံပြမ္ဂး ညံၚ်ပေါဲရုဲမာဲ ဂွံတုဲဒှ် ဗွဲမအံၚ်ဇၞးဂှ် နကဵုမိမညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်အိုတ်ဂှ်လေဝ် ဒုၚ်လဝ်ဂုန်ရ။
ပဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ဂှ်လေဝ် လဟီုကဵုကမၠောန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် တၞဟ်ခြာဒၟံၚ် မွဲစက္ကဟွံသ္ကုတ်တုဲ ပ္ဍဲစိုတ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဓဝ်ပတှ်ေကၠေံအာယျဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
“ ကလောန်ကဵုလဟီု မွဲစက္ကဟွံသ္ကုတ် ဍေံတၞဟ်ခြာဒၟံၚ်ဂှ်ရ ညးဂမၠိုၚ် ဓဝ်ပတှ်ေ ကၠေံအာယျ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဂှ်ဟီုဟီု သာ်လဵုမှ ဒှ်ဟွံမာန်ရပုဟ်ဟီုဂှ် ပ္ဍဲစိုတ်ညးဂမၠိုၚ် စောဲဗာန်အာရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာဍေံမကၠောန်ကၠုၚ်လဝ်သီုဖအိုတ်ဂှ် စိုပ်အခိၚ် ဒးကလေၚ်ဒုၚ်ယျဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒေါအ်လဝ်ပန်ပှော် စဵုကဵုဂိတုဨပရဴ ၂၂ ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ ၁၇ ဂှ် ဟိုတ်နူဗ္တိုက်ကၠုၚ်ကဵုပၞာန်ကျာ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကအ်ကြိက်ကဵု ကွာန်လ္ၚဵု ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်မိုဝ်ကုတ် ရးမာန္တလေဝ်ဂှ်တုဲ ကောန်အရာပ်ဇီုကပိုက်ချိုတ်အာ နွံလဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် မရပ်စပ်အာ နဒဒှ်ပၞော်တိတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ကၠောန်ဂွံတံဂှ် သွက်ဂွံကၠောန်ပတုဲအာ နူဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ သတ္တာဟတတိယ သၞာံဏံ စဵုကဵုဂိတုဂျာန္နဝါရဳ သတ္တာဟဒုတိယ သၞာံဂတ အပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲဂိတုဂှ် ရန်လဝ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ရုၚ်ဌာနအလဵုအသဳ ဒးဘဲတိချဳဂမၠိုၚ် ဂွံကလေၚ်သိုၚ်ခၞံဂှ်ကီု၊ သွက်ဂွံကလေၚ်သိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဌာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ကဵု ကမၠောန်ပရေၚ်ဆက်စၠောံဂၠံၚ်ဍာန်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ဂးရ။
နာဲဂံၚ်သ္ကာဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၞက်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ကောန်ဍုအရၚ်အိုဿီု ဒးတာဒၞါအာ နကဵုနဲကဲနာနာသာ်ဏောၚ် ဟီုရ။
“တီမံၚ် သီုညးဖအိုတ်ရ။ ညအ်ဂှ် ဒၞက်ဍေံတံဂှ်။ ညအ်ဂှ် ပိုယ်တံ ညးဍုၚ်ကွာန်တံကီု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုယ်တံကီု အာကဵုဇြဟတ် ပေါဲရုဲမာဲဍေံတံမ္ဂး သၞောတ်မယုတ်မာပရေံဏံ သာတုဲ အာယုက်ဂွံဂၠိၚ်ရနွံ။ သာ်လဵုမှ ရုန်တိတ်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုယ်တံ ဂွံတာဒၞါ နကဵုနဲကဲစုၚ်ဇဳမာန်ဂှ် နွံပၟိက်ရောၚ် မိက်ဂွံဟီုရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲပၞာန်သီအဝဵုပွိုၚ်ပန်သၞာံပြၚ်ဏံ ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗ္တိုက်ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် မမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထိၚ်ဒက်လဝ်ဂမၠိုၚ် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံ သီဂွံလဝ် လၟိဟ်ဍုၚ် ၉၀ ပြၚ်ရ။
ဒူဝါလယှဳလ သမ္မတယာယဳ အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဂှ်လေဝ် နကဵုဒပ်ပၞာန် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ပရေၚ်ဆောံလေၚ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထိၚ်ဒက်ဂွံလဝ် အလုံဍုၚ်မွဲ ၜိုတ် ၄ ဂအုံ ၁ ဂအုံရဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ဟီုဏာလဝ် ပ္ဍဲဂလာန်ကၠောံသၞာံတၟိရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သၞာံ ၂၀၂၅ ဝွံ ဒှ်သၞာံကေတ်နၚ် လျးအရံၚ်ပေါဲအံၚ်ဇၞးပၠန်ဂတး သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်မွဲတုဲ ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးသီုဖအိုတ် သွက်ဂွံဂိုတ်ဂ္စါန်လွဳပရာအာဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI