နေဗျဳဒဝ်၊ ဨပရဴ ၂၀
ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးဂမၠိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုအလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ကေုာံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ သွက်ဂွံဆဵုဂဗသဳကၠဳဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုတၚ်ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၆ တၚ် မလလောၚ်တြးလဝ်ဂှ်တုဲ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ် ဥူနေဖုၚ်လာတ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂးရုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် NUG ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ဟိုတ်နူကသဳတိ ဇြဟတ်ဇၞော်မွဲ က္တဵုဒှ်အာလဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာတုဲ သွက်အရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်ဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်မလေဝ်ယှာ ဥက္ကဌဒးအလန် အာဇြဳယာန် အာန်ဝါ အဳဗရာဟေန် အပ္ဍဲအကြာတ္ၚဲတံဏံ ဆဵုဂဗလဝ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သီုအလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဗွဲတၞဟ်ခြာရ။
ကြဴနူပေါဲဆဵုဂဗတုဲဂှ် သွက်ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာ ဂွံညိၚ်ဝတ် ကေုာံ ဂွံကလေၚ်သာဓာအာညးသ္ကအ်ဂှ် ဆက်သဳကၠဳအာ ကုညးမဆက်စပ်သီုဖအိုတ်ဏောၚ် ဟီုကၠုၚ်လဝ်သာ်ဏံတုဲ အကာဲအရာသာ်လဵုမ္ဂး ဆဵုဂဗသဳကၠဳအာမာန်ရောဟီုဂှ် လလောၚ်တြးလဝ်တုဲရောၚ် ဥူနေဖုၚ်လာတ် ဟီုရ။
“လက္ကရဴအိုတ် နကဵုညးမကလိလောန်လဝ် အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် နကဵုတၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် တၚ်ကေတ်လျိုၚ်နွံနွံ တတ်ထ္ပာ်လၟေၚ်ဒဒှ်ပရေၚ်ဗဗွဲဓဝ် အခိၚ်ကာလပြံၚ်လှာဲလွေဟ်တံဂှ်တုဲ ဒးဒုၚ်ကေတ်တဲ ပရေၚ်စဳရေၚ်သၞောဝ်ဓဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်။ တၚ်ဏံဂှ် ပိုယ်တံ လလောၚ်တြးလဝ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်တုဲယျ မဒှ်ရ။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လ္တူတၚ်နၚ်တံဏံတုဲမှဟေၚ် ကိစ္စပိုယ်တံဆဵုဂဗသဳကၠဳဂှ် ဒှ်မာန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် ထပ်တုဲသ္ပဒတန် မိက်ဂွံဟီုဏာရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုတၚ်ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၆ တၚ် မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန် ဒးတိတ်စ္ဍးနူ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်တုဲ ဂကောံဇြဟတ်ရပ်လွဟ်သီုဖအိုတ်ဝွံ ဒးနွံသၟဝ်တဲပရေၚ်အုပ်ဓုပ် အလဵုအသဳကောန်အရာပ်ရောၚ် မဒှ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဗီုပြၚ်မအာ သၟဝ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဂှ် ဒုၚ်တဲဟွံသေၚ်တုဲ ချူခၞံသၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် မဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုသၞောဝ်ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ညးဂမၠိုၚ်ဒုၚ်တဲပါလုပ်မာန်မွဲဂှ်တုဲ ဗွဲမဗဗွဲကဵုသၞောဝ်ဏံဂှ် ဒက်ပ္တန်အာ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဏောၚ် မဒှ်ရ။
တၚ်ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၆ တၚ်ဝွံ သွက်ဍုၚ်ဗၟာကီု သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ကီုဂှ် ဒှ်တၚ်နွံပၟိက် ပၟိက်ဇၞော်ဗွဲမလောန်တအ်ဏောၚ်ဟီုဂှ် ညးဂမၠိုၚ် တီညာတ်မံၚ်အိုတ်ယျဂှ် ဥူနေဖုၚ်လာတ် ဟီုလဝ်ရ။
ဒံက်တာလှကျဝ်ဇြဝ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ်တှ်ေ ဟိုတ်နူအာဇြဳယာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ကၠုၚ်တုဲ လ္တူဂၠံၚ်တရဴဆဵုဂဗသဳကၠဳ အကြာကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု NUG ဂှ် ဒးကေတ်အခိၚ်ဏောၚ်တုဲ စိုပ်ကၠုၚ်သိုက်က်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ပြဟ်ဟ်ဏံ လ္ပာ်ဂကောံပၠန်ဂတးတံ အာတ်မိက်လဝ်တုဲ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဟွံတပ်တးပုဟ်။ လ္ပာ်ပၠန်ဂတး အာတ်မိက်လဝ် ၆ တၚ်ဂှ် ဥူနေဖုၚ်လာတ်တံ ဟီုဒၟံၚ်ဂှ်နွံ။ ဥပမာ ဒပ်ပၞာန် ဒးတိတ်နူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ် သာ်ဏံတံရ။ ဆ္ဂး တၚ်ရန်တၟံဒပ်ပၞာန် မကၠောန်ဒၟံၚ်ဂှ် သွက်ဂွံတံၚ်အခိၚ်ရဏောၚ်။ သွက်ဍေံတံဂှ် တၚ်အခက်အခုဲဇၞော်ကွေံကွေံဏောၚ်။ ဗွဲတၟေၚ် ပ္ဍဲဘဲကသဳတိဏံဂှ် နေဗျဳဒဝ်လေဝ် ဒးအာတၟာဂလိုၚ်တုဲ တၚ်အခက်အခုဲဇၞော်တုဲ အရာမကရေပ်ဓရတ်ဒၟံၚ် လ္တူဍေံတံဂှ်တှ်ေ ရံၚ်ကေတ်အောန်စှ်ေကၠုၚ်ညိည။ လ္ပာ်ဍေံတံ ယှအ်ဏောၚ်ဂှ် ဒဵုကဵုအခိၚ်ဏံ ဟွံဂွံဆဵုဏီပုဟ်။ ဆ္ဂး ပေါဲသဳကၠဳဂှ်တှ်ေ လအ်ကဵုပြဟ် ခြာဟွံလအ် ဒှ်ကၠုၚ်ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ဒးကေတ်အခိၚ် ညိညဏောၚ်ထေၚ်ကေတ်ရ။ မွဲလစုတ်ဓဝ် တၟေၚ်ၚ်တၟဟ်ဟ်ဂှ် သ္ဇက်ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်မလေဝ်ယှာ ဥက္ကဌဒးအလန် အာဇြဳယာန် ကေုာံ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG မာန်ဝေန်ခိုၚ်တာန်တံ အပ္ဍဲပွိုၚ်သီအဝဵုပွိုၚ်ပန်သၞာံပြၚ်ဏံ ဆဵုဂဗလဝ် နူကဵုလပှ်ကျာ အလန်ပထမကၠာအိုတ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ် ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ ၁၈ တေံရ။
အပ္ဍဲပရေၚ်ဆဵုဂဗဂှ် ညံၚ်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ပရေၚ်ဆက်ဆောံ ကုဥက္ကဌအာဇြဳယာန် ကေုာံ ဍုၚ်မလုပ်ဂကောံအာဇြဳယာန်ဂမၠိုၚ် မပါလုပ် သွက်ဂွံပလံၚ်ဗစိုပ်တြး အရီုဗၚ်ပရေၚ်မၞိဟ် ဇရေၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ဗၟာတံ ဗွဲမစိုပ်တရဴမာန် ဒှ်တမ် ကိစ္စတံဏံဂှ် သဳကၠဳလဝ်ရောၚ် NUG လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
အပ္ဍဲသီလဝ်အဝဵုဏအ် ဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဒးဒုၚ်တးပါဲလဝ် နူကဵုဗွိုၚ်အာဇြဳယာန် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ ၁၇ တေံ ဥက္ကဌအာဇြဳယာန် ကော်ဆဵုဂဗလဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ၜၚ်ကံက် ဍုၚ်သေံရ။
ညံၚ်ဍုၚ်ဗၟာ ဂွံကလေၚ်ယိုပ်ယာကၠုၚ် နူကဵုဘဲတိချဳဂှ် ညံၚ်ဗွိုၚ်အာဇြဳယာန် ဂွံဆက်ရီုဗၚ်ကဵု ဗွဲမညဳသာဂှ်ကီု ညံၚ်ဗွိုၚ်ဍုၚ်ဗၟာ−အာဇြဳယာန် ဂွံပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်အာဂှ် သဳကၠဳလဝ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်မလေဝ်ယှာ ဥက္ကဌအာဇြဳယာန်ဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံထံက်ပၚ် အရီုဗၚ်ပရေၚ်မၞိဟ် ကုဒေသဒးဘဲတိချဳဂမၠိုၚ် ဗွဲမစိုပ်တရဴမာန်ဂှ် အကြာကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု NUG တံဂှ် သွက်ဂွံပပဵုပ္တိုန်အာယုက် ဒေါအ်ပန်ပှော်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ်ရောၚ် ဟီုပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးလိက်ပရိုၚ်ရ။
ဥူနေဖုၚ်လာတ်ဂှ်တှ်ေ ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ကိစ္စကၠောန်မွဲလ္ပာ်ဓဝ် ဂွံဟွံသေၚ်ဂှ်တုဲ ကဵုက္ဍိုပ်ကုညးဍုၚ်ကွာန်တုဲ ဂွံစဵုဒၞါမာန်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်ဂှ်ရ တန်တဴကဵုအကာဲအရာတုဲ ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်ဂှ် ဟီုရ။
“ကိစ္စဒေါအ်ပန်ပှော်ဟီုဂှ် ဒှ်ကိစ္စကၠောန်မွဲလ္ပာ်ဓဝ် ဂွံဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုယ်တံ ပါဲဟွံဗၠးတုဲ အကာဲအရာ မ္ဒးကလေၚ်တဝ်စၞေဟ် ကိစ္စဗီုတံဏံဂှ် နွံမံၚ်ဏောၚ်။ ပိုယ်တံဂှ်တှ်ေ ကဵုက္ဍိုပ်ကုညးဍုၚ်ကွာန်တံရ။ သွက်ဂွံစဵုဒၞါ လမျီုပိုန်ဒြပ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ပၟိက်ဇၞော်ဂှ်ရ တန်တဴကဵုအကာဲအရာတံဏံတုဲ ဒးချပ်ဗ္စာတုဲရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ် ပ္ဍဲကဵုဒေသဒးဘဲတိချဳတံကဵု ဒေသမဆက်စပ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG သွက်ဂွံကဵုအရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်မာန်ဂှ် ပပဵုပ္တိုန်အာယုက် စဵုကဵုဂိတုဨပရဴ ၂၀ တုဲ ဒေါအ်လဝ်ပၞာန်ထ္ပက်ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဒေါအ်လဝ်ပန်ပှော် စဵုကဵုဂိတုဨပရဴ ၂၂ တေံကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုတိဍာ် ဒးဗလးလဝ်တဲတံ ပ္ဍဲကဵုဒေသ ချဳဒရာၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် ထ္ပက်လဝ်ပၞာန်ကီု၊ ဗ္တိုက်ကဵုပၞာန်ကျာကီု၊ ဆုဲပြံၚ်ဒပ်တံဂှ်လေဝ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒေသလ္ၚဵုတံဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ဆေၚ်မုက်ၜါလ္ပာ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်တုဲ ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗ္တိုက်ထောံမခတိုဟ် နူကဵုပၞာန်ကျာတုဲ ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် မပါလုပ် ညးမၞုံကဵုဂဝ်ဂၞဴ၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ် ဇီုကပိုက်ချိုတ်အာတံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ညးဒေသတံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−NUG